پیشکش به یاد و خاطره نخستین سالگشت خاموشی بس اندوهناک آزاد مرد ایران زمین زنده یاد مهندس علی اکبر معین فر
” گویی سال 1396 خورشیدی ” ماتم ” ملیون است. درگذشت یکی پس از دیگری رهروان راستین نهضت ملی و پیروان شادروان دکتر محمد مصدق فضایی اندوهناک برای همه رهروان راه استقلال و آزادی ایران زمین تحمیل کرده که رهایی از آن دشوار است.
پس از درگذشت شادروانان حسین سکاکی هموند شورای مرکزی هموند شورای مرکزی جبهه ملی، دکتر ابراهیم یزدی، طاهر احمدزاده و پهلوان حسین شاه حسینی، مهندس معین فر سه شنبه 13 دیماه 1396 خورشیدی جام جاودانگی سرکشید.
علی اکبر معین فر 22 دیماه 1307 در تهران چشم بر گیتی گشود. در سال 1326 در آزمون ورودی دانشکده فنی دانشگاه تهران ثبت نام و پذیرفته شد. پس از پایان سال دوم تحصیل رشته راه و ساختمان را برگزید.
در همین دوران ایشان با استادانی همچون زنده یادان مهندس کاظم حسینی و مهندس مهدی بازرگان آشنا و از دانش فنی و منش انسانی و آرمان خواهی ملی آنان بهره ها جست.
معین فر درسالهای دانشجویی اش که همزمان با جنبش ملی شدن صنعت نفت به رهبری مصدق بزرگ بود؛ به همراه دیگر دانشجویان پیرو نهضت ملی با نصب پرچم ایران بر روی سینه در حالی که در قسمت سفید رنگ پرچم نوشته شده بود ” صنعت نفت در سراسر کشور باید ملی شود ” به راهپیمایی پرداخت.
ایشان در سال 1330 تحصیلات دانشگاهی اش را به پایان برد و در سال 1331 به خدمت نظام وظیفه اعزام شد. وی از سال32 کار در نفت را آغاز کرد و برای کار در شرکت نفت آبادان که ریاستش را مرتضی قلی خان بیات برعهده داشت عازم آبادان شد.
هنوز یک روز از ورودش به آبادان نگذشته بود که از تهران خبر کودتای ننگین آمریکایی – انگلیسی – روسی 28 مرداد رخداد. از سال 1334 تا 1341 در بانک ساختمان و از سال 1341 تا انقلاب سلطنت ستیز بهمن 57 در دفتر فنی سازمان برنامه به فعالیت مشغول شد.
در سال 1338 به دنبال آشنایی و همکاری با گروه مهندسی ژاپنی که برای بررسی زلزله 1975 مازندران به ایران آمده بودند از سوی پرفسور تاچی نایتو، برای دوره ای تحقیقاتی در مهندسی زلزله به دانشگاه واسدا دعوت شد و دوره مهندسی زلزله را در سال 1960 به پایان رساند. پس از بازگشت از 
توکیو و به دنبال زلزله بوئین زهرا ، مقدمات تهیه کد زلزله در ایران را فراهم کرد. از سال 1965، به عنوان عضو افتخاری ” انجمن اروپایی مهندسین زلزله ” به تحقیق و مطالعه در زمینه زلزله ادامه داد.
از همین رو از سال 1341 بنا به درخواست ابوالحسن بهنیا رییس وقت دفتر فنی سازمان برنامه را بر عهده داشتند به آن سازمان دعوت به کار شدند. طرح تاریخچه زلزله های مخرب ایران که مدتی بعد مبنای تهیه ” پهنه بندی زلزله ” ایران شد توسط وی پیشنهاد و سپس با همکاری پرفسور امبریزیز، که در در آن زمان در کالج امپریال دانشگاه لندن مشغول مطالعات مربوط به زلزله های یونان و کشورهای سواحل مدیترانه بود، انجام گردید. نتیجه این مطالعات بعدا در کتابی به نام زلزله های تاریخی ایران ثبت گردید.
ایجاد شبکه شتاب‌نگاری کشور از آثار انگشت معین فر در زمان خدمت در دفتر فنی سازمان برنامه‌ بود که بعداً خود اداره و مسئولیت ثبت و ضبط اطلاعات آن را به مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن منتقل کردند و تا مدت‌ها شخصاً سرپرستی این مطالعات را در مرکز به عهده داشتند.

تدوین آئین‌نامه زلزله ایران در دهه ۴۰ در دفتر فنی سازمان برنامه‌وبودجه توسط ایشان و به راهنمایی ابوالحسن به نیا آغاز شد.
معین فر در سازمان برنامه‌ شروع‌کننده بسیاری از آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های فنی بوده و علاوه بر استاندارد ۵۱۹ که شاید قدیمی‌ترین دستورالعمل فنی در صنعت ساختمان ایران باشد، «آئین‌نامه بتن ایران» در زمان تصدی ایشان در سازمان شروع شد..

تدوین مجموعه مقررات ملی در وزارت مسکن و شهرسازی یکی دیگر از خدمات ماندگار مهندس معین فر به شمار می‌رود.
خدمات مهندس معین فر درزمینه مطالعات مربوط به زلزله‌های ایران موردتوجه محافل فنی در سطح جهان قرار گرفت.

وی به مدت هشت سال عضو هیئت‌مدیره‌های «مؤسسه بین‌المللی زلزله» و «مؤسسه اروپائی مهندسی زلزله» در دهه ۷۰ میلادی بوده و هم‌اکنون عضو مادام‌العمر جامعه مهندسی زلزله هندوستان از دهه ۶۰ میلادی به بعد می‌باشد. او در سال ۲۰۰۲ به دریافت لوح تقدیر از طرف مسئولین اروپایی مهندسی زلزله نائل شد که در کنفرانس بین‌المللی زلزله در مهندسی به ایشان اعطاء گردید.
بنیان‌گذاری انجمن مهندسان محاسب کشور، فعالیت مؤثر در شورای عالی کانون فارغ‌التحصیلان دانشکده فنی و بالاخره فعالیت در کانون کارشناسان دادگستری از دیگر خدمات وی محسوب می‌شود.
ایشان در هیچ یک از سازمان های سیاسی ملی گرا و پیرو دکتر مصدق عضو نشد اما دارای اندیشه و پرنسیب های ملی بود و همیشه یاور روزهای سخت ملیون بود.
از سال 1336 که انجمن اسلامی مهندسین که به همت و تکاپوی مهندس مهدی بازرگان تاسیس شد در این انجمن هموندی کوشا در کنار زنده یادان مهندس عزت الله سحابی،مهندس کتیرایی و مهندس صباغیان و … بود.
پس از روی کار آمدن دولت موقت به سمت ریاست سازمان برنامه و بودجه منصوب شد.
ایشان در شورای اقتصاد برخلاف زنده یادان علی اردلان وزیر وقت دارایی و دکتر علی مولوی رییس وقت بانک مرکزی از ملی شدن بانک ها حمایت کرد.
در شورای انقلاب نیز به همراه آقایان سید ابولحسن بنی صدر و عزت الله سحابی و دکتر بهشتی و هاشمی رفسنجانی و خامنه ای این طرح را به تصویب رسانید.
علی اکبر معین فر برخلاف عزت الله سحابی از ملی شدن بانکها هیچگاه پشیمان نشد و از این طرح سرسختانه تا واپسین روزهای عمرش دفاع کرد. 
وی از پس از تصویب قانون دو ماده ای وزارت نفت در شورای انقلاب به سمت وزارت نفت از سوی مهدی بازرگان منصوب و نخستین وزیر نفت تاریخ ایران گردید.
پس از برگزاری نخستین دوره انتخابات مجلس شواری پس از انقلاب 24 اسپند 1358 کاندیدای مشترک در فهرست ائتلاف همنام و ائتلاف بزرگ قرار گرفت و با اخذ 360/439/1 آرای مردم تهران، به عنوان رتبه چهارم لیست منتخبان به مجلس نخست راه یافت
او در طول سالهای نمایندگی اش صریح الهجه بود که این ویژگی را در نشست طرح بی کفایتی سید ابوالحسن بنی صدر در 30 خرداد 60 در نطقی دلیرانه به عنوان نماینده مخالف عزل رییس جمهور و بار دیگر در دفاع از دوست هم اندیشش مهندس صباغیان به هنگام هجوم برخی از نمانیدگان ثبت در تاریخ کرد. پس از دوران پایان نمایندگی مجلس در سال 1364 و رد صلاحیت مهندس بازرگان در سومین دوره انتخابات ریاست جمهوری به همراه برخی دیگر از همفکران ملی گرا در نهضت آزادی و جبهه ملی به همراه شادروانان علی اردلان،مهندس موحد،دکتر یدالله سحابی،حسین شاه حسینی،دکتر رحیم عابدی،حاج محمود مانیان،تیمسار مجللی و … اقدام به تاسیس جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملت ایران نمودند.
ایشان به همراه بسیاری از هم اندیشان ملی اش از جمله امضا زنندگان نامه فاخر 90 امضایی در اردیبهشت 1369بود.
پس از آذر 77 و شهادت فروهرها و … در کمیته دفاع از قربانیان قتلهای زنجیره ای عضویت یافت و در آئین خاکسپاری پروانه و داریوش فروهر نطقی دلیرانه در میدان بهارستان ایراد کرد.
او در آئین های نکوداشت فروهرها با دفاع عاشقانه از حقوق از کف رفته قربانیان و نزدیکان داغدارشان حماسه عشق آفرید . او هزینه سنگین سخنانش را یا با کتک خوردن در صحن مجلس و … یا با رد صلاحیت در انتخابات ریاست جمهوری سال 76 و همچنین رد صلاحیت در هیئت اجرایی وزارت کشور دولت اصلاح طلب به همراه زنده یاد دکتر پرویز ورجاوند و هیئت نظارت شورای نگهبان به همراه دیگر کاندیداهای لیست ائتلافی شورای فعالان ملی- مذهبی در انتخابات مجلس ششم پرداخت کرد. آن آزاد مرد همچنین در مصاحبه با مجله ایران فردا در دیماه 93 ” ام المشکلات را نبود شفافیت لازم در قانون اساسی ” عنوان کرد.
زنده یاد مهندس علی اکبر معین فر همچون آموزگارانش مهندس مهدی بازرگان و مهندس کاظم حسیبی بهره مند از تخصص فنی، اخلاق حرفه ای و متعهد به آرمان های نهضت ملی بود.

او را می توان الگوی کارآمد ” فن سالاری ملی ” که ستون پایه های آن “علم ” و ” اخلاق ” است قلمداد و به نسل امروز که تا چشم باز کرده اپوزسیونی به چشم دیده که به گفته هدی صابر سهم الشرکه اش را بدهی صدایش در نمی آید!!! شناساند.
علی اکبر معین فر ” فن سالاری اخلاق مدار ” بود که فقدانش در فقر منش مصیبت افزون است.
یادش گرامی و رهش پر رهرو باد. “

نوشته بالا یاداشتی است که سال گذشته در مجله پیام ابراهیم،شماره 25،رویه های 92 و 93 در سوگش نگاشتم و با مساعدت سرکار بانو اعظم طالقانی چاپ و منتشر شد.