برای شنیدن صدای این سخنرانی اینجا را کلیک کنید
بنا را بر تضاد اجتماعی گذاشتن، هرگاه همگانی شود، راه را بر پیدایش وجدان جمعی می بندد. ثنویتی که اصل راهنمای فلسفه ها و مرام ها در جامعه شده است، ثنویت «اصلح» و «نا اصلح» را تصدیق می کند. دسته ای جانبدار نخبه ها بمثابۀ اصلح هستند و به استناد «انتخاب طبیعت»، خشونت بی شفقت در باره جمعیتی از انسان ها که «توانایی تحصیل روزی برای زنده ماندن ندارند را تجویز می کنند. و دستۀ دیگری، اکثریت را بدین خاطر که اقلیت استثمارش می کند، صاحب نقش تاریخی می داند. این دسته نیز، بنا را بر توحید اجتماعی نمی گذارد، بلکه بر تضاد اجتماعی می‌گذارد؛ ناگزیر، به قهر است که نقش می دهد. هر دو دسته وقعی به وجدان همگانی نمی گذارند. حال اینکه این وجدان که محصول حق اختلاف و حق اشتراک است، بعلاوۀ وجدان اخلاقی که محتوایش حقوق باشد و اخلاق استقلال و آزادی باشد، دگرگونی نظام اجتماعی قدرت محور را ممکن می گردانند. این وجدان است که همکاری به یمن شرکت کردن در شوراها را ممکن می کند.
این وجدان و نقش آن موضوع بحث می شود.
***
از سال ۱۹۸۲، آقای ابوالحسن بنی صدر کاری تحقیقی را در رابطه با بیان آزادی و مردمسالاری آغاز کرد. او همزمان نتایج مطالعات و کار تحقیق خود را با جمعی از علاقه مندان و به صورت کلاس هایی نیمه خصوصی در میان گذاشت که این کار تا به امروز ادامه دارد. کتاب های سیر اندیشه در سه قاره، توانایی و ناتوانی، اصول حاکم بر قضاوت در قرآن و …، حاصل بخشی از این جلسات است. در این جلسات آقای بنی صدر نگاهی نیز به حوادث روز دارند و تحلیل خود از آنها را بیان می نمایند. بخش وسیعی از این کلاس ها، کار تحقیقی مفصلی است که به بحث مردمسالاری می پردازد و به صورت صوتی و تصویری ضبط شده است. این مجموعه در پنج کتاب انتشار خواهد یافت: کتاب اول شامل دو بخش است، بخشی در باب توتالیتاریسم و روش مبارزه با آن، و بخشی در اصول راهنما و بنیادهای مردمسالاری است. کتاب دوم در رهبری و احزاب و کتاب سوم در عدالت و دو کتاب چهارم و پنجم در باره رشد و فلسفه عقل و عقل آزاد می باشد. فصل هایی از آن به صورت کتاب انتشار یافته که از آن جمله می توان به کتاب های اصول راهنمای اسلام، نقد تضاد و تناقض در منطق صوری، عدالت اجتماعی، عقل آزاد، توتالیتاریسم، ارکان دموکراسی، رهبری در دموکراسی، رشد(جلد اول و دوم)، حقوق پنجگانه، امر های واقع مستمر (در دوجلد) و … را نام برد. این جلسات هر چهار هفته یک بار بر گزار می شوند.
جلسۀ این هفته، در ادامۀ بحث استبداد فراگیر است.