ایالت آیداهو به مرکزیت شهر بویزی در شمال غربی آمریکا می باشد. در اوایل قرن نوزدهم، آیداهو بخشی از منطقه ای به همین نام بود که بین ایالات متحده و امپراتوری انگلیس مورد اختلاف قرار داشت. این منطقه با امضای پیمان اورگان در سال 1846 به طور رسمی تبدیل به قلمرو ایالات متحده شد و از سال ۱۸۶۳ بعنوان یک منطقه خودمختار اداره شد. سرانجام در ۳ جولای ۱۸۹۰ بعنوان چهل و سومین ایالت به ایالات متحده آمریکا پیوست. نام این ایالت از زبان بومیان شوشونی منطقه گرفته شده، و از Ee-da-how به‌معنای «بنگر! خورشید بر روی کوه می‌نشیند» می‌باشد.

طبق آخرین سرشماری جمعیت آن ۱.۷۸۷.۰۶۵ تن می باشد که ترکیب جمعیتی آن از ۸۱.۶ درصد سفید پوست، ۱۲.۸ درصد اسپانیولی زبان ها یا لاتین تبارها، ۱.۷ درصد سرخ پوست و بومیان آلاسکا، ۱.۶ درصد (Asian) آسیای شرقی، ۰.۹ درصد سیاه پوست، ۰.۲ درصد بومیان هاوایی و دیگر چزایر اقیانوس آرام و ۲.۶ درصد دیگر نژادها تشکیل شده است.

گندم و سیب زمینی از محصولات مهم کشاورزی این ایالت است بطوریکه حدود یک سوم سیب زمینی آمریکا را تولید و در زمینه لبنیات نیز پیشرو می باشد و بزرگترین کارخانه تولید پنیر بشکه (barrel cheese) در دنیا و یکی از مدرن ترین کارخانه های تولید ماست در این ایالت قرار دارد. همچنین در تولیدات دامی نیز بسیار قوی است. بطور کلی آیداهو در زمینه مواد غذایی و کشاورزی، الوار و چوب، ماشین آلات، محصولات شیمیایی، تولیدات الکترونیکی، معادن از قبیل معدن نقره و جهانگردی وضعیت خوبی دارد. دفاتر شرکت های بزرگی مثل: Micron Technology، WinCo Foods،Lamb Weston و Boise Cascade در این ایالت بنا نهاده شده است.

زندان قدیمی ایالت آیداهو، دره آفتاب (مرکز اسکی سواری)، منطقه تفریحی ملی دره جهنم ( Hell’s Canyon) و آبشار شوشون (Shoshone Falls) از جاذبه های گردشگری این ایالت می باشد. عزرا پاوند (Ezra Weston Loomis Pound) و ساراپیلین از شخصیت های مشهور و جنجالی متولد این ایالت هستند.

اما در سال ۱۹۵۱ یک کار علمی در این ایالت انجام شد که نقطه عطفی در تولید برق می باشد. در این سال برای نخستین بار با استفاده از انرژی اتمی، برق تولید کردند. آزمایشگاه ملی آیداهو (Idaho National Laboratory) یکی از آزمایشگاه های ملی وزارت انرژی ایالات متحده است.

از سال ۱۸۹۲ که اولین دوره انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در ایالت آیداهو برگزار شده تا کنون مجموعا ۳۲ دوره این انتخابات در این ایالت برگزار شده است. ۲۱ دوره جمهوری خواهان، ۱۰ دوره دموکرات ها و یک دوره حزب مردم یا عوامگرا (People’s Party OR Populist Party)

برنده این انتخابات بودند. برای بررسی بهتر این انتخابات را به دو بخش تقسیم می کنیم. بخش اول از سال ۱۸۹۲ الی ۱۹۶۴ میلادی می باشد که ۱۹ دوره این انتخابات برگزار شد که ۱۰ دوره دموکرات ها، هشت دوره جمهوری خواهان و یک دوره حزب مردم برنده این انتخابات شدند. همانطور که مشاهده می کنیم در این بخش هر دو حزب نزدیک به هم هستند و دموکرات ها با اختلاف کمی پیش هستند. اما در بخش دوم که از سال ۱۹۶۸ الی ۲۰۱۶ میلادی می باشد، نتایج کاملا تغییر کرد، بطوری که همه ۱۳ انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده در این بخش را جمهوری خواهان برنده شدند. همانطور که آمار نشان می دهد علاوه بر اینکه ایالت آیداهو در انتخابات ریاست جمهوری یک ایالت جمهوری خواه می باشد، جمهوری خواهان در طول تاریخ انتخابات ریاست جمهوری نیز دست برتر را در این ایالت دارند.

در انتخابات مقدماتی سال ۲۰۱۶ از حزب دموکرات برنی سندرز با ۷۸ درصد آرا موفق به شکست هیلاری کلینتون با ۲۱.۲ درصد آرا شد.

از حزب جمهوری خواه تد کروز با ۴۵.۴ درصد آرا موفق به شکست دونالد ترامپ ۲۸.۱ درصد آرا شد.

در انتخابات نهایی ریاست جمهوری سال ۲۰۱۶ دونالد ترامپ با ۵۹.۲ درصد آرا موفق به شکست هیلاری کلینتون با ۲۷.۵ درصد آرا در آیداهو شد و چهار رای الکترال این ایالت را به حساب خود ریخت.

نکته ای که در این انتخابات حائز اهمیت می باشد، تفاوت آرا در انتخابات نهایی است که نشان از شدت گرایش مردم این ایالت به جمهوری خواهان در انتخابات ریاست جمهوری است.

از سال ۱۸۹۰ میلادی تاکنون (آگوست ۲۰۲۰) تعداد ۲۹ سناتور از این ایالت راهی مجلس سنای آمریکا شده اند که ۱۹ تن جمهوری خواه، ۹ تن دموکرات و یک تن از حزب مردم یا عوامگرا (People’s Party OR Populist Party) بوده اند. همانطور که مشاهده می کنیم جمهوری خواهان دست برتر را در تاریخ این انتخابات دارند. نکته قابل توجه این است که یکی از کرسی های این ایالت در مجلس سنا از سال ۱۹۴۹ تاکنون و دیگری از سال ۱۹۸۱ تاکنون در اختیار جمهوری خواهان است و اگر بخواهیم میانگین حساب کنیم، در چهل سال اخیر یعنی از ۱۹۸۱ تاکنون هر دو کرسی این ایالت در مجلس سنا در اختیار جمهوری خواهان می باشد. پس آیداهو در طول تاریخ این انتخابات جمهوری خواه بوده و هم اکنون نیز کاملا جمهوری خواه می باشد.

Bert H. Miller سناتور این ایالت بود که کوتاه ترین دوره خدمت را داشت (ژانویه ۱۹۴۹ الی اکتبر ۱۹۴۹) و پس از ۱۰ ماه حضور در سنا فوت کرد.

William E. Borah (۱۹۰۷-۱۹۴۰) از حزب جمهوری خواه با ۳۳ سال حضور درسنا و Frank F. Church (۱۹۵۷-۱۹۸۱) از حزب دموکرات با ۲۴ سال حضور در مجلس سنا با سابقه ترین سناتورهای ایالت آیداهو در تاریخ این انتخابات می باشند.

Jim Risch و Mike Crapo از حزب جمهوری خواه دو سناتور حال حاضر این ایالت در مجلس سنای آمریکا می باشند.

از سال ۱۸۹۰ تاکنون ۳۹ نماینده از ایالت آیداهو برای مجلس نمایندگان آمریکا انتخاب شده است که ۲۶ تن از حزب جمهوری خواه، ۱۰ تن از حزب دموکرات، دو تن از حزب مردم یا عوامگرا (People’s Party OR Populist Party) و یک تن از حزب جمهوری خواه نقره ای (Silver Republican Party) برنده این انتخابات شدند. Edgar Wilson تنها نماینده ای بود که در دوره مختلف با دو حزب متفاوت (جمهوری خواه و جمهوری خواه نقره ای) در انتخابات شرکت کرد و ما هم اینجا در آمار تفکیک شده محاسبه کردیم.                                                     

از سال شروع این انتخابات ۱۸۹۰ الی ۱۹۳۳ به مدت ۴۳ سال دموکرات ها هیچ نماینده ای نداشتند و در این سال اولین نماینده از حزب دموکرات انتخاب شد. بعد از این تاریخ دموکرات ها کم و بیش با ۱۰ نماینده حضور داشتند. اما اگر بخواهیم دهه های اخیر را مورد بررسی قرار دهیم می بینیم که از سال ۱۹۹۵ تا کنون به غیر از یک نماینده (۲۰۰۹-۲۰۱۱) بقیه نمایندگان منتخب از حزب جمهوری خواه بودند. در حال حاضر نیز هر دو نماینده این ایالت در مجلس نمایندگان آمریکا از حزب جمهوری خواه می باشند. با توجه به اینکه جمهوری خواهان در طول تاریخ انتخابات مجلس نمایندگان آمریکا دست برتر را دارند و در سال های اخیر نیز برتر بودند و هر دو نماینده حال حاضر این ایالت از حزب جمهوری خواه می باشند، می توان این ایالت را یک ایالت کاملا با گرایش جمهوری خواه در این انتخابات دانست.

از سال ۱۸۹۰ میلادی تاکنون (آگوست ۲۰۲۰) تعداد ۳۳ فرماندار برای ایالت آیداهو انتخاب شده است که ۲۱ تن جمهوری خواه، ۱۱ تن دموکرات و یک تن Frank Steunenberg کاندیدای مشترک حزب دموکرات و حزب مردم یا عوامگرا بودند. تا سال ۱۹۶۴ این انتخابات هر دو سال یکبار برگزار می شد، اما بعد از آن هر چهار سال یکبار برگزار می شود. همانگونه که مشاهده می کنیم جمهوری خواهان در طول تاریخ این انتخابات دست بالا را دارند و از ۱۹۹۵ همه پنج فرماندار منتخب این ایالت از حزب جمهوری خواه بوده اند. Brad Little از حزب جمهوری خواه فرماندار حال حاضر این ایالت می باشد.

George L. Shoup آخرین فرماندار قلمرو آیداهو می باشد که توسط رئیس جمهور بنجامین هریسون به این مقام منصوب شد و پس از تبدیل قلمرو آیداهو به ایالت آیداهو مجددا وی به عنوان اولین فرماندار ایالت آیداهو انتخاب شد. اما تنها چند هفته به عنوان فرماندار ایالت جدید خدمت کرد. در نوامبر سال ۱۸۹۰ مجلس قانونگذاری ایالت آیداهو او را به نمایندگی آیداهو در مجلس سنای آمریکا برگزید. وی در ماه دسامبر همان سال از مقام فرمانداری استعفا داد و راهی مجلس سنای آمریکا شد. در سال ۱۹۴۵ نیز Charles C. Gossett بعنوان بیستمین فرماندار ایالت آیداهو انتخابت شد، اما بعد از کمتر از یکسال از مقام خود استعفا داد تا جانشینش Arnold Williams بجای وی فرماندار بشود و او را به جانشینی John Thomas سناتور فوت شده آیداهو منصوب کند. طبق قانون در صورت فوت سناتور و یا نماینده مجلس، فرماندار باید جانشین وی را تا انتخابات بعدی منصوب کند و بدین صورت Arnold Williams بعنوان فرماندار جدید، Charles C. Gossett را به مقام سناتوری برگزید.

نتیجه: با توجه به اینکه از ۳۲ دوره انتخابات ریاست جمهوری برگزار شده در این ایالت ۲۱ دوره جمهوری خواهان برنده که ۱۳ دوره آن مربرط به ۱۳ دوره اخیر می باشد، از ۲۹ سناتور تاریخ این ایالت ۱۹ تن جمهوری خواه و در چهل سال اخیر هر دو کرسی سنای این ایالت در دست جمهوری خواهان می باشد، از ۳۹ نماینده این ایالت در مجلس نمایندگان در طول تاریخ ۲۶ تن جمهوری خواه بودند و از سال ۲۰۱۱ نیز همه نمایندگان منتخب جمهوری خواه بودند و در نهایت از ۳۳ فرماندار تاریخ این ایالت ۲۱ تن جمهوری خواه بودند و از سال ۱۹۹۵ نیز همه فرمانداران منتخب جمهوری خواه می باشند، نشان دهنده این است که آیداهو در طول تاریخ انتخابات یک ایالت جمهوری خواه بوده و هم اکنون نیز کاملا جمهوری خواه است.