1. دراین گفتگو از جمله گفتم:

اگر در برخی دوره ها مردم با استفاه از شکاف درون نظام و به قصد نه به ولی فقیه و امید به بهبود و اصلاح اوضاع در انتخابات شرکت کردند، دراین انتخابات هرگونه شرکتی تنها رای آری به ولی فقیه به شمار می رود و اکثریت مردم درآن شرکت نخواهند کرد و باید به صورت فعال آنرا تحریم کرد.

نه تنها از آنرو که کارنامه اصلاح طلبی ناکارایی پروژه شرکت در انتخاباتی که بیشتر به بعیت با رهبری شبیه است تا انتخابات را به نمایش گذاشت، بلکه به ویژه از آنرو که خیزش های ساختار شکنانه دی 96 و آبان 98 با نفی کلیت نظام میخ تابوتی بر پروژه اصلاح طلبی زد. امروز در عصر پسا اصلاح طلبی دینی در ایران، گذار از نظام خواست اکثریت جامعه است. شکاف گسترده ای که بین نظام و مردم ایجاد شده است پرنشدنی است و تحریم انتخابات نه بزرگ دیگری به نظام به قصد هموار کردن زمینه ذهنی عبور از آن است.

 2. مخالفت قاطع ما با جمهوری اسلامی ایران هرگز به معنای استقبال از تحریم های گسترده، حمله نظامی، گسترش تنش های منطقه ای و بین المللی یا تغییر نظام از طریق مداخله خارجی نبوده و نیست و ما تنها به خیزش مردم ایران برای گذار از این نظام دل بسته ایم. هم از این رو مذاکره برای توافق در حوزه فعالیت های هسته ای ایران، تنش زدایی و کاهش خطر درگیری های نظامی و رفع تحریم های گسترده ای که بیش ازهمه مردم از آن رنج برده اند مثبت است. اما نگرانی اصلی ما در به حاشیه رانده شدن نقض حقوق بشر در ایران است که باید خواستار توجه به آن در مذاکرات شد. چنین فرایندی الزاما به تقویت نظام منجر نشده، بلکه می تواند به تقویت جامعه مدنی که سایه تتنش های بین المللی، میلیتاریسم و تحریم ها توان آنرا در چالش نظام محدود ساخته بود بیانجامد.

 3 درباره راز ماندگاری تا کنونی جمهوری اسلامی گذشته از نقش پراکندگی اپوزیسیون،عدم اعتماد مردم به اپوزسیون به رغم انزجار از حکومت و “گیرکردگی سیاست در ایران”، تاکید کردم نابرابری توازن قدرت اصلی ترین دلیل ماندگاری تا کنون نظام است. این حکومت نه تنها از آنرو که خود از دل یک انقلاب برآمده است و همچون نظامی فناتیک از اراده وتجربه و مهارتی کم نظیر درچگونگی سرکوب و مهار اعتراضات برخوردار است، بلکه به دلیل انزوای بین امللی آن راهی برای فرار در صورت از دست دادن قدرت ندارد. امری که اراده آن را در سرکوب به جای عقب نشینی افزایش داده است. چنین ویژه گی هایی پروژه گذار از نظام را با چالش های معینی روبرو ساخته است. این واقعیتی است که حکومت پس از 42 سال هنوز با بحران چشم انداز روبرو است و نه قادر به تثبیت خویش است و نه برخلاف خوش بینی یا وعده های بخشی از اپوزیسیون در آستانه فروپاشی یا سقوط است.

با آنکه این وضعیت ناپایدار خواهد بود، اما وظیفه اپوزسیون دمکرات گسترش همگرایی ها، گسترش گفتمان های دمکراتیک، پیوند با جامعه مدنی ایران، دفاع از حقوق روزمره مردم و فتح های موضعی در جامعه مدنی به قصد بهبود اوضاع مردم و تغییر توازن قوا برای نبردی استراتژیک برای گذاری مسالمت آمیز از نظام است.

 4 در این راستا کمپین های نه به جمهوری اسلامی بسیار ضروری و مثبت است. نه تنها از انرو که مشروعیت نظام را بیش از پیش به زیر سئوال می برد، بلکه از آن رو که به تضعیف پروژه اصلاح طلبان دینی که خواست اصلی شان استمرار نظام است، یاری می رساند. با این همه کمپین های سلبی علیه نظام، اگر با خواست ها و‌ کمپین های ایجابی تکمیل نشوند، می توانند به یک جنبش پوپولیستی منجر شوند که نمونه دیگر آن را در انقلاب 57 شاهد بودیم.

از درون هیچ جنبش پوپولیستی دمکراسی بیرون نمی اید، بلکه صدا و گرایشی اقتدار گرا که با مهارت خود را در پس جنبش های سلبی پنهان می کند، بیشترین شانس را برای قدرت گیری خواهد داشت. اگر از جنبش پوپولیستی سال 57 پروژه اسلام گرایی به قدرت رسید، از جنبش های سلبی دوره کنونی نیز می تواند پوپولیسم راست اقتدارگرا و ناسیونالیستی سر بر آورد. همان گونه که در سطح جهانی رفتار سلبی در نفی جهانی شدن نئولیبرال بیش از آن که به رشد جهانی شدن از پایئن یا جهانی شدن عادلانه تر منجر شود، به تقویت پوپولیسم راست، اقتدار گرا و ناسیونالیست و نژادپرستی منجر شد که با خواست بازگشت و احیای “عظمت” گذشته، تهدیدی علیه دمکراسی، رفاه ، همبستگی و رفع تبعیض است. جنبش های سلبی گرچه به قصدگسترش اتحاد همگانی صورت می گیرند، اما ربطی به جبهه های واحد در انقلاب های رهایی بخش ملی کشورهای پیرامونی، یا جبهه متحد ضد فاشیستی در دوران فاشیسم یا جبهه های متحد ضد جنگ ندارند که عموما تنها جنبش سلبی و رهایی بخش نبودند، بلکه از محتوای ایجابی معینی برخوردار بودند. در ایران مطالبات ساختاری نظیر انتخابات آزاد برای تشکیل مجلس موسسان، سکولاریسم، دمکراسی، جمهوریت، رفع تبعیض (جنسیتی، اتنیکی و…) و گسترش رفاه اجتماعی می تواند از جمله خواست های باشد که بخت تمکیل نه به جمهوری اسلامی را از طریق گسترده ترین همگرایی ساختارشکنانه را در جامعه فراهم می کند. به صورت موردی نیز مبارزه برای مطالبات ایجابی نظیر آزادی زندانیان سیاسی، ازادی احزاب وسندیکا ها و تشکلات مستقل و خواست های رفاهی و بهبود محیط زیست، مبارزه با خشونت و رفع تبعیض علیه زنان و… می تواند ازجمله مطالبات موردی ایجابی باشد که همگرایی گسترده همگانی را در جامعه فراهم آورد.  

5 در حوزه بدیل سیاسی، جمهوری خواهی مبتنی بر پارلمانتاریسم، دمکراسی و سکولاریسم شکل برتر راه حل ایجابی گذار به اقتدار عقلانی درایران است. ایران با دو تجربه اقتدار سنتی (موروثی) و کاریزماتیک (استبداد دینی) بیش ازهر زمان دیگری از زمینه گذاار به اقتدار عقلانی و دمکراتیک برخوردار است. نه تجربه مشروطه خواهی در ایران به ثمر رسید ونه تجربه اصلاح طلبی دینی توانست هموارکننده گذار به اقتدار عقلانی و دمکراتیک در ایران شود. از این رو جمهوری خواهان همچون صدای سوم در نفی اقتدارهای موروثی، دینی و ایدئولوژیک مدتها است بر جمهوریت همچون مطلوب ترین آلترناتیو فراگیر تاکید کرده اند. اما فراتر از آن جمهوری خواهان ضمن رقابت سیاسی سالم مبلغ تعامل با دیگر جریانات سیاسی بوده و خواستار گذار مسالمت آمیز از نظام هستند. امری که زمینه ساز یک همگرایی فراگیرتر دمکراتیک بوده و می توانند مرکز ثقل یک “آشتی ملی” در گذار از جمهوری اسلامی شود. هم از این روبه جمهوری خواهی می بایست همچون کم هزینه ترین راه گذار نیز توجه کرد. اظهارات خاتمی که با اما و اگر از برجسته تر کردن “جمهوریت” سخن گفته است و اظهارات رضا پهلوی که او نیز گرچه روشن تر اما گاه دو پهلو و گاه آشکار از ترجیح جمهوری نسبت به پادشاهی موروثی سخن گفته است، گامی هایی مثبت هستند. اما این اظهارات بیش از هرچیز نشانه اقرار تلویحی یا آشکار به ناکارایی پروژه اصلاح طلبی دینی و ناممکن بودن احیای نظام گذشته توسط دو نماد اصلی آن و گسترش جذابیت جمهوری خواهی در ایران است. جمهوری خواهان گرچه بیشترین نفوذ را در جامعه روشنفکری ایران دارند، اما در سطح عمومی جامعه گرایش به گذشته یکی از گرایشات پرنفوذ به شمار می رود. از این پس جمهوری خواهانی که تحت منگنه دو پروژه احیای گذشته یا اصلاح نظام فعلی قرار داشتند، می بایست بیش از پیش با اعتماد به نفس برای گسترش همگرایی جمهوری خواهان و گفتمان جمهوریت تلاش کنند. هرچند در تحلیلی نهایی این مردم ایران هستند که نوع نظام و محتوای آنرا رقم خواهند زد.

کل این گفتگو را می توانید در لینک زیر نگاه کنید.

گفتگوی کوروش پارسا با دکتر مهرداد درویش پور

درباره ضرورت تحریم انتخابات و کمپین های نه و ایجابی در رویارویی با نظام

https://www.youtube.com/watch?v=QNAQvfYkgRI