پس از آنکه مجمع روحانیون مبارز با انتشار بیانیه ای پشتیبانی اش را از نامزدی علی اکبر هاشمی رفسنجانی در” انتخابات” آینده اعلام کرد، دو چهرۀ شاخص اصلاح طلبان و اصولگرایان، یعنی محمد خاتمی و علی مطهری، اظهار داشتند که هم اصلاح طلبان و هم اصولگرایان به علی اکبر هاشمی رفسنجانی رأی خواهند داد و از نامزدی او نیز پشتیبانی خواهند کرد.
هم محمد خاتمی گفت که علاوه بر اصلاح طلبان “اصولگرایان خردمند” به هاشمی رفسنجانی رأی خواهند داد و هم علی مطهری تأئید کرد که آرای علی اکبر هاشمی رفسنجانی به اصلاح طلبان محدود نشده و “بخش قابل توجه ای از اصولگرایان” را نیز دربرمی گیرد. علی مطهری رد صلاحیت علی اکبر هاشمی رفسنجانی را غیرممکن دانست و انجام احتمالی آن را مصداق زیر سئوال بردن اصل نظام دانست و در عین حال تأئید صلاحیت اسفندیار رحیم مشایی را مصداق زیر سئوال بردن اصل نظام خواند و افزود که اسفندیار رحیم مشایی “رجل سیاسی نیست و دارای افکار انحرافی و غیراسلامی است”. با این استدلال او خواستار رد صلاحیت اسفندیار رحیم مشایی توسط شورای نگهبان شد.ژاله وفا، تحلیلگر مقیم آلمان، دلایل و پی آمدهای ائتلاف اصلاح طلبان و اصولگرایان بر سر نامزدی علی اکبر هاشمی رفسنجانی در “انتخابات” آیندۀ ریاست جمهوری را بررسی کرده است.
خبرنگار rfi، ناصر اعتمادی: مایلم ییش از هر چیز از شما بپرسم معنی این نزدیکی میان دو طیف اصلاح طلبان و اصول گرایان که در گذشتۀ نه چندان دور در مقابل یکدیگر صف آرایی سیاسی می کردند، چیست و چقدر این اظهارات به گمان شما قرین به واقعیت است؟
ژاله وفا: برای من تعجبی ندارد، برای اینکه این قانون قدرت است. دو طیفی را که شما عنوان کردید، چه اصول گرایان، چه اصلاح طلبان، اینها یک ویژگی دارند. ویژگی آنها چیست؟ آنست که در درون حاکمیت عمل می کنند، در چهارچوب نظام عمل می کنند. بنابراین هرآنچه که نظام را به خطر بیاندازد، یعنی عبور از نظام معنی بدهد، برای آنها چون أوجب واجبات حفظ نظام است، از آن دوری می گزینند و دنبال “راه چاره” هایی هستند که منجر به فروپاشی نظام نشود و در ذهن آنها طول عمر نظام را ادامه بدهد. در این موقعیت، آقای هاشمی از دیدگاه کسانی که در درون نظام عمل می کنند، می تواند ناجی وضعیت نظام باشد، وضعیت مردم نه.
آقای رفسنجانی در دوران ٨ ساله، آنچنان جوّی از خفقان سیاسی اعمال کرده بود که حتی به علت ترورهای اپوزیسیون خارج از کشور، ایشان از طریق یک دادگاه بین المللی(دادگاه میکونوس) محکوم شد. و همۀ کشورهای اروپایی بعلت محکومت منجمله آقای خامنه ای، آقای ولایتی و خود آقای رفسنجانی و وزیر اطلاعات آقای فلاحیان، هم سفرای خویش را از ایران فرا خواندند. یعنی آنچنان جوّ ترور و خفقانی در دورۀ ٨ سالۀ ایشان حاکم بود که این محکومیت از رسوایی نظام بوجود آورد. از بُعد اقتصادی برای نسل جوان دو – سه نمونه می گویم: الف- در دورۀ آقای رفسنجانی کشور دارای نفت و گاز ایران، دارای بدهی های هنگفت خارجی شد. ب- مسألۀ خصوصی سازی راه پیدا کرد به رانت خواری که از دورۀ آقای رفسنجانی شروع شد. ج- و اختلاف های طبقاتی. اینها نمونه های بسیار کوچک، سرخط آنها را عرض کرده ام.
حالا بر سر هم چنین فردی، دو طیف آمده اند اجماع کرده اند. آقای خاتمی که آمده توافق کرده از آقای رفسنجانی برای نامزدی این “انتخابات” نظام که در پیش رو است، حمایت کند، دو سوأل را به مردم بدهکار است و باید جواب بدهد:
یکی اینکه مگر خود آقای خاتمی به چه عنوان بعد از ٨ سال آقای هاشمی رفسنجانی، بر سر قدرت آمد و پروژۀ اصلاحات را پیش کشید؟ چه زمانی یک نظام نیاز به اصلاح دارد؟ موقعی که چنان خرابی ای ببار آورده باشد که نیازمند اصلاح باشد. بنابراین، آقای خاتمی که بعد از دورۀ ٨ سالۀ آقای رفسنجانی آمده، مدیریت و عملکرد آقای رفسنجانی را تا آن حدی مخرب می دانست که لازم دید درون نظام یک اصلاحی انجام بشود. بگذریم که چون در چهارچوب این نظام اصلاح امکان پذیر نیست، مواجه شدیم به اینکه ٨ سال آقای خاتمی هم به شکست بیانجامد و اصلاحی به بنفع حقوق مردم انجام نشد.
سوأل دومی که باید ایشان به مردم جواب بدهند اینست که شما اخیراً گفتید: وقتی آقایان موسوی و کروبی در حصر هستند، من چگونه بیایم نامزد این “انتخابات” بشوم؟ این به اصطلاح شرط شما بوده است. حالا، شما نیامدید. یعنی “انتخابات” را تا آن حدّی آزاد ندیدید که این شرط شما عملی شود؛ که این نظامی که شما این همه هم شیفته اش هستید بیایند آقایان موسوی و کروبی را آزاد کنند. حالا، چگونه است که این دو نفر و بسیاری از زندانیان سیاسی در حصر هستند، ولی شما آمدن آقای هاشمی را قبول می کنید، حاضرید بروید رأی بدهید و از او پشتیبانی می کنید؟ مگر به شرط شما عمل شد که از او پشتیبانی می کنید؟
آقایان خاتمی و بسیاری از اصلاح طلبان که الان پشت آقای رفسنجانی سنگ حفظ این نظام را به سینه می زنند -اصول گرایان که جای خود-، معتقدند مردم فقط زمانی محلی از اِعراب حساب می شوند که بعنوان وسیله ای برای فشار از پایین وارد عمل بشوند وگرنه آن مردم باید دست روی دست بگذارند تا یک ناجی ای بیاید بنام آقای رفسنجانی -یک دور هم خودشان را اینگونه فرض می کرد -، بیاید مردم را نجات بدهد. خود مردم هستند که می توانند سرنوشت خود را تغییر بدهند. و اولین قدم یک تحریم فعال است که به جهانیان نشان بدهند عزمی راسخ دارند برای اینکه حق حاکمیت ملی را بخود باز گردانند.
خبرنگار rfi ،ناصر اعتمادی: خانم ژاله وفا، شما فرمودید که علت این اجماع و همگرایی دو گرایش اصلاح طلب و اصول گرا حول هاشمی رفسنجانی، نگرانی از عبور از نظام جمهوری اسلامی است. بفرمایید که این نگرانی در حال حاضر منشاء اش کجاست؟ چه کسی می خواهد در این “انتخابات” احتمالاً از نظام جمهوری اسلامی عبور بکند که اینها با همدیگر دست به این ائتلاف ضمنی زدند.
ژاله وفا: عرض کنم خدمت شما که آقای خاتمی بارها خودش عنوان کرده که اگر اصلاحی انجام نشود، اگر تغییراتی داده نشود، فاجعه می شود، این مردم از نظام عبور می کنند. اصطلاح هم، اصطلاح خود آقای خاتمی است. و نقش خودش را هم این می دانسته که مانع عبور مردم بشود. ایشان در کرمانشاه چند سال پیش دقیقاً نقش خودشان را اینگونه تعریف کرد که مانع این عبور مردم از این نظام بشود. چون می دانند هم از نقطه نظر سیاسی، هم از نقطه نظر اقتصادی و اجتماعی، آنچنان وضع به بن بست رسیده، این بحران های متعدد – که مسئول اصلی آنها البته آقای خامنه ای است -، آنچنان بن بستی از هر نقطه نظر برای کشور ایران درست کرده که ملت در شرف پی بردن به واقعیت – که درس گرفتن از تجربه است -، به نتیجه برسد. نتیجه اش چیست؟ نتیجه عبور از نظام است. اینرا، اصلاح طلبان و اصول گرایانی که سر آقای هاشمی به حساب اجماع رسیده اند، نمی خواهند. و خصوصاً آقای هاشمی نمی خواهد این نظام از بین برود.