در روزهای اخیر و به مناسبت آغاز سومین سال استقرار دولت سیزدهم، رسانه‌های دولتی و لشکری از رسانه‌های هوادار به شکلی عجیب روی بهبود اوضاع اقتصادی کشور و مردم مانور می‌دهند؛ از سویی رونق تجارت خارجی و افزایش درآمدهای ارزی را مدعی می‌شوند و از آن‌سو توقف رشد تورم و کنترل نقدینگی و کاهش شدید بی‌کاری را نوید می‌دهند و این در حالی است که ما و به احتمال بسیاری دیگر از مردم، روزانه نرخ فزاینده ارزاق و ملزومات زندگی را تجربه می‌کنیم. این موضوع را با رئیس چند اتحادیه صنفی هم مطرح کردیم تا ببینیم از منظر آنان، آمارهای دولتی واقعیت را بهتر منعکس می‌کنند یا احساس ما مردم از گرانی.
مشتی نمونه خروار
گرچه سیدابراهیم رئیسی پیش از آنکه کسوت ریاست جمهوری را بر تن کند، حسن روحانی را شماتت می‌کرد که چرا خود را وارث مشکلات برجای مانده از دوره احمدی‌نژاد می‌داند و اگر نمی‌توانسته مشکلات را حل کند، نباید وارد این عرصه می‌شده است، با گذشت دو سال تمام از سکان‌داری قوه مجریه، خود به شکل بی‌سابقه‌ای دولت قبل را محکوم می‌کند.
به تبع رئیس دولت، روزی نیست که اعضای کابینه در معرض پرسش یا نقدی قرار بگیرند و پاسخ‌شان را به سیاست‌های دولت یازدهم و دوازدهم گره نزنند. در کنار این حملات گسترده و یک‌پارچه به دولت پیشین، ادعاهای پرحجم در مورد دستاوردها و حتی اغراق و بزرگ‌نمایی اعداد بخصوص در مورد کنترل تورم از مشخصه‌های اعضای هیات دولت سیزدهم، به خصوص چهره‌های اقتصادی‌اش است. فقط برای نمونه، مروری بر ادعاهای دولتمردان در یکی دو هفته اخیر درباره دستاوردهای اقتصادی دولت، خالی از لطف نیست.
سخنگوی جوان دولت گفته است: «سرعت رشد نقدینگی کاهش پیدا کرده است؛ هر کسی به شما گفت شاخص‌ها نشان می‌دهد افزایش تورم خواهیم داشت، یا اقتصاد بلد نیست یا دروغ‌گوست. همه شاخص‌ها نشان می‌دهد داریم به سمت کاهش نرخ تورم حرکت می‌کنیم. دقت کنید؛ مثل بیماری که تب دارد، نمی‌گویم دمای بدنش نرمال شده یا تبش قطع شده، می‌گویم دمای بدنش کاهش داشته است.» (سخنرانی در جمع دانشجویان طرح ولایت، دانشگاه شهید بهشتی، ۱۱ مرداد ۴۰۲)
سیداحسان خاندوزی، سخنگوی اقتصادی دولت هم گفته است: «یکی دیگر از دستاوردهای دولت در کاهش تورم، کاهش شدید تورم تولیدکننده بوده است. این متغیر در دولت سابق به سقف تاریخی خود یعنی ۱۰۳ درصد در اردیبهشت ۱۴۰۰ رسیده بود. اما توانستیم این متغیر را با کاهش ۷۱ واحد درصدی به سطح ۳۲ درصد در اردیبهشت امسال برسانیم. این مساله به معنای یک‌سوم شدن تورم تولید کننده از ابتدای فعالیت دولت است.» (نشست خبری ۱۸ مرداد ۴۰۲)
وزیر اقتصاد و دارایی جای دیگر گفته است: «اراده و اولویت تیم اقتصادی دولت سیزدهم در بخش حقیقی اقتصاد، آن است که بتواند از طریق سیاست‌های اقتصادی در قالب بودجه سنواتی، کشور را به ریل توسعه و رشد اقتصادی بازگرداند.» (همان)
سخنگوی اقتصادی کابینه، پیش‌تر گفته بود: «فعالان اقتصادی هم احساس کرده‌اند از شرایط سخت تورمی در حال عبور هستیم. یادم هست در اسفند‌ماه سال گذشته در جلسه‌ای به فعالان اقتصادی و رسانه‌ای اعلام کردم که قرائن مشهود نشان می‌دهد، روند نوسانات بازار ارز و مسائل تورمی در حال بهبود است و حالا آن وعده در حال محقق شدن است و دولت از طریق سیاست‌های ویژه ازجمله مدیریت تخصیص ارز و مقابله با سوداگران ارز، در حال تداوم این روند است.» (خبرگزاری ایسنا، ۲۸ خرداد ۴۰۲)
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی هم به تازگی گفته است: «نرخ رشد تورم ماهانه کالا در ماه گذشته به صفر رسید. نرخ تورم ماهانه شدیدا کاهش یافته است. نقدینگی در سه ماه اول ۹ /۳ درصد رشد کرده است. نقدینگی در حال کاهش است، فروش ارز در حال افزایش است. تراز پرداخت‌ها در حال افزایش است و فروش نفت در حال افزایش است و این‌ها دلیلی برای کاهش تورم است.» (روزنامه کیهان، ۱۸ مرداد ۴۰۲)
اما آیا فعالان بازار در صنوف مختلف، این دستاوردها را احساس کرده‌اند و آنان هم معتقدند سطح عمومی قیمت کالاها رشد نکرده یا اقتصاد به ریل خود بازگشته است؟ چند فعال صنفی به این پرسش‌ها پاسخ داده‌اند.
نیمی از حقیقت را گفته‌اند
موسی فرزانیان، رئیس اتحادیه فروشندگان نوشت‌افزار و لوازم مهندسی تهران به خبرنگار انصاف نیوز گفت: بله، در صنف ما نرخ‌‌ها رشد چندانی نکرده، در برخی کالاها ثابت بوده و در برخی دیگر حتی کاهش قیمت هم داشته‌ایم. از این نظر می‌توانیم بگوییم تورم کنترل شده است.
او ادامه داد: دقت کنید که الان فصل کار ما محسوب می‌شود و اعضای صنف باید پررونق‌ترین ایام سال را تجربه کنند در حالی‌که می‌توانم بگویم هیچ خبری نیست و بازار لوازم‌التحریر تقریبا در خواب است.
او به شرایط تولید نوشت‌افزار هم اشاره کرد و ادامه داد: تا ۴۵ روز قبل، تولیدکننده‌های ما گرفتار ارز بودند. یعنی مواد اولیه را سفارش داده بودند و به گمرک رسده بود اما بانک مرکزی ارزشان را تخصیص نمی‌داد و بنابراین مواد اولیه را نمی‌توانستند ترخیص کنند. چند جلسه با وزارت‌خانه‌های مرتبط تشکیل شد و گفتیم کار ما فصلی است و اگر از فصلش بگذرد دیگر فایده ندارد. خوشبختانه این جلسات نتیجه داد و تا حدودی شرایط بهتر شد و الان در حال تولید هستند.
کجا ارزان شده؟
علی بهرمند، رئیس اتحادیه دارندگان قنادی، شیرینی‌فروشی و کافه قنادی تهران با ابراز تعجب درباره ادعای صفر شدن نرخ رشد تورم کالاها به خبرنگار انصاف نیوز گفت: فقط در یک نمونه، طی ده پانزده روز اخیر قیمت شکر آزاد از کیلویی ۲۶ هفت هزار تومان به کیلویی ۳۲ و ۳۳ هزار تومان و حتی ۳۴ هزار تومان رسیده است.
او به شرایط یک‌ساله اخیر گروه کلایی مورد استفاده صنف قنادان اشاره کرد و ادامه داد: به‌جز روغن که در یک‌سال اخیر افزایش قیمت نداشته، آرد و شکر و تخم‌مرغ و… همگی گران شده است و من نمی‌دانم بر چه اساس می‌فرمایید کالاها ارزان شده یا گران نشده است.
رئیس اتحادیه قنادان تهران فشار مواد اولیه را دلیل گرانی محصول نهایی خواند و گفت: ما تلاش می‌کنیم تا حد امکان از گران‌شدن کالایی که می‌فروشیم جلوگیری کنیم اما گاهی رشد قیمت مواد اولیه چنان است که کاهش حاشیه سود و اقدامات دیگر برای کاهش هزینه ها هم حریف گرانی نمی‌شود و ناچار می‌شویم قیمت‌ها را بالا ببریم.
او به فشار مالیات هم اشاره کرد و گفت: صنف قنادان هم مانند سایر اصناف از تصمیمات و عملکرد سازمان امور مالیاتی راضی نیست. ما منکر پرداخت مالیات نیستیم و می‌گوییم باید بپردازیم اما حرف‌مان این است که مالیات باید مبنا داشته باشد و مثلا بر اساس درآمد باشد. بسیاری از واحدهای ما مستحق مالیات تعیین‌شده نیستند و واقعا نمی‌توانند رقم تعیین‌شده را بپردازند. در این شرایط اقتصادی انتظار داریم اداره مالیات به کمک اصناف بیاید.
.
انصاف نیوز