هفته ی پیش، در نوشته ی “براندازی و جایگزینی”، تأکید بر این بود که براندازی، به تنهائی کافی نیست؛ و نیاز به برنامه ی جایگزینی دارد. همچنین در تدوین برنامه ی جایگزینی، “باید بدانیم چه می خواهیم؛ در چه نوع جامعه و کشوری، با چه شرایط و ضوابطی می خواهیم زندگی کنیم؟”
همانطور که باید بدانیم چه می خواهیم، باید بدانیم چه نباید کرد؟ برای نمونه، مدتهاست که برخی از هم میهنانِ کم دان و راحت طلب، رهائی شان را در یورش نظامی به ایران می بینند! این گمراهان، از توانائی و قدرت خود بی خبرند، و هنوز نیآموخته اند که “بیگانگان، تنها به دنبال منافع خودشان هستند”. (مقاله ای که سه سال پیش منتشر کردم)
می گویند،
چنگیز خان نتوانست بخارا را تسخیر کند، نامه ای نوشت که هر کس با ما باشد، در امان است! اهل بخارا دو گروه شدند، یک گروه مقاومت کردند و گروه دیگر با او همراه شدند.
چنگیزخان به آن ها نوشت: با همشهریان مخالف بجنگید، و هر چه غنیمت به دست آوردید، از آن شما باشد و حاکمیت شهر را نیز به شما می دهیم! ایشان پذیرفتند و آتش جنگ بین این دو گروه مسلمان شعله ور شد … و در نهایت، گروه مزدوران چنگیز خان پیروز شدند.
اما شکست بزرگ آن بود که او دستور داد، گروه پیروز خلع سلاح و سر بریده شوند!
می گویند، گفته ی مشهور چنگیز در آن روز بیان شد: اگر اینان وفا می داشتند، به خاطر ما بیگانگان، به برادرانشان خیانت نمی کردند! (ازکتاب تاریخ)
در لابلای این ماجرا، برخی از کمبودهای بازدارنده ی فرهنگی مان خودنمائی می کنند: در درجه نخست، ارجحیت منافع شخصی بر همه چیز و همه کس؛ کم دانی مزمن متن جامعه؛ مسئولیت ناپذیری؛ نداشتن شناخت لازم از تاریخ؛ و بالاخره نقش تخریبی عوامل خارجی؛ این کاستی ها در مجموع، ما را در یک دایره ی مدار بسته قرار داده اند. دایره ای که جایِ “خردگرائی و منطق” را، به “احساسات و روش شعاری” داده؛ به جای اتکا به توانمندی مان، و تکیه به تجربه تاریخی مان؛ با دهن بینی و زودباوری مرتب دستخوش حوادث ناگوار می شویم، و روبرو با مشکلات تکراری هستیم. مانند اسب عصار و خر دوار، حرکت می کنیم، دور میزنیم؛ ولی به جائی نمی رسیم!
در نوشته ی “براندازی و جایگزینی” که هفته ی پیش منتشر شد، در رابطه با چه می خواهیم؛ چهارچوب های اصلیِ “سیستم مردمسالار ملی ایران” بررسی و بازبینی گردید. سیستمی که هم پاسخگوی خواسته های مردم و هم برآورنده ی نیازهای جامعه می باشد. یک نمونه از پاسخ به پرسشِ چه نوع کشوری میخواهیم؟ کشوری می خواهیم که در آن همه افرادِ جامعه (زن و مرد و اقلیت ها) برابر هستند، و قادرند آزادانه انتخاب کنند و در تعیین سرنوشت خود شرکت داشته باشند. کشوری که مردم از حد اقلِ زندگی انسانی و فرصت های برابر مالی، برخوردارند و می توانند با کار و کوشش و دستمزد کافی، شرافتمندانه زندگی کنند.
اکنون ببینیم، دنبال چه نباید بود، و چه نباید کرد؟ بیش از یک دهه پیش، در دیباچه، اعلام کردم که “برای رهائی مردم و نجات ایران – آن چه نباید کرد، حد اقل به اندازه ی – چه باید کرد، مهم و اساسی است.” در ضمنی که، رهائی مردم و نجات ایران، – نه در اصلاحات رژیم فقاهتی است؛ – نه در حمله نظامی به ایران؛ – نه در همه پرسی عوامفریبانه؛ و – نه در بازگشت سلطنت است، و – نه ظهور یک قهرمان ملی و رهبر نجات دهنده.
اصلاحات رژیم فقاهتی
در جمهوری اسلامی فرض بر این است که انسان ها قادر به تشخیص راه از چاه نیستند و باید تابع روحانیت که جانشین خداوند و مبین دین هستند، باشند.
در رابطه با این پرسش که آیا رژیم فقاهتی، اصلاح پذیر است؟ هشت سال پیش مقاله “چرا بهار عربی خزان شد؟” را منتشر کردم که بخشی از آن را مرور می کنیم:
پرسش آیا رژیم فقاهتی اصلاح پذیر است؟ با دو چالش اساسی روبرواست:
– نخست، ادعایِ مشروعیت الهیِ حکومت می باشد که می گوید: “حاکمیت مطلق بر جهان و انسان از آن خداست” (اصل 56)؛ و
– دوم، ادعای متعلق بودنِ امامت و ولایت، به فقهاست. قانون اساسی جمهوری اسلامی می گوید: “حکومت فقها و یا شخص فقیه در جامعه اسلامی نه امری انتخابی و یا انتصابی بلکه امری الهی است.” (نقدی بر قانون اساسی جمهوری اسلامی)
شیخ محمد حسن صاحب جواهر، که آقای خمینی بر اساس نوشته های او، جمهوری اسلامی را الگوسازی کرد، می گوید: “در دوران غیابت امام، ولایت عام و مطلق از آن فقهاست و آنها نمی توانند به اذن و اجازه، امر ولایت را به غیر واگذار کنند.” (جامعه شناسی سیاسی)
این ادعا ها و فرضیات که: – حاکمیت مطلق، الهی است؛ – امامت و ولایت از فقها و امری الهی است! – قانون شریعت نیز “کل حقیقت مطلق” می باشد، و – تنها فقها مشروعیت تعبیر و تفسیر و اجرای آنرا دارند؛ تکلیف مان را مشخص کرده است! زیرا، واژهای مطلق، الهی، کل و حقیقت؛ جائی برای اندیشه و خرد؛ دانش و بینش؛ اراده و انتخاب، باقی نمی گذارند؛ و باید گوسفندوار تسلیمِ نیروی (کاذب) ماورای انسانی بود! آیا رژیمی که حقوقِ طبیعی انسان یعنی اندیشه، و حقوق شهروندی یعنی اراده و انتخاب را نمی پذیرد و ارزشی برای حیثیت انسان قائل نیست، اصلاح پذیر است ؟
حمله نظامی به ایران
عده ای از هم میهنان مان، که تحت فشار و زور و بی عدالتی رژیم فقاهتی قرار دارند، و در بین آنهائی که در خارج سرگردانند؛ بر این باورند که نجاتشان در دست بیگانگان است. این اشخاص امیدی به رها کردن خودشان ندارند و خودشان را قادر به براندازی رژیم نمی بینند. بنابراین تمام امیدشان را در یک یا دو کشور بیگانه خلاصه کرده اند و در انتظار نجات هستند. آمریکا و اسرائیل و عربستان و دیگر بیگانگان، دنبال منافع کشورهایشان هستند، نه نجات ایران و ایرانی.
برخی از مشکلات دخالت بیگانگان:
– کشورهای بیگانه چون به دنبال منافع خودشان هستند، در اکثر مواقع، از دیکتاتورهائی که خواسته های اقتصادی و سیاسی شان را بر میآورند سالها حمایت می کنند. مانند انگلیس و حکومت رضا شاه، و انگلیس و آمریکا و حکومت محمدرضا شاه.
– کشور بیگانه احتمال دارد که برای حفظ منافعش، با دشمن معامله کند؛ مانند روس و انگلیس که چندین بار، ایران را بین خودشان تقسیم کردند. در کودتای 28 مرداد و سرنگونی حکومت مردمسالار مصدق نیز، انگلیس و آمریکا برای تقسیم نفت ایران، داد و ستد و معامله کردند.
– کشور بیگانه ممکن است تصمیم بگیرد که خودش کنترل ها را مستقیما و یا از طرف عواملش در دست بگیرد؛ مانند اجرای قرارداد 1919 و کودتای انگلیس در ایران و سوار کار کردن و به قدرت رساندنِ رضاخان.
– و بالاخره، دخالت بیگانگان و جنگ های نیابتی و برپائی حکومت های وابسته، تجربه نابودی عراق، متلاشی و تکه تکه کردن لیبی، به خاک و خون کشیدن یمن و سوریه، از دستاورد ها و ارمغان های یورش بیگانگان می باشند. وعده های پوچ “آزادی و دموکراسی و عدالت” غرب، بویژه آمریکا برای کشورهای جهان سوم، سرابی بیش نیست؛ و نمونه هایِ بارزی از “چه نباید کرد”، می باشد.
اخبار چند روز گذشته حاکی ار آنست که رئیس جمهور آمریکا قصد دارد، نخست با نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل؛ و سپس با بن سلمان (جانشین پادشاه) عربستان سعودی ملاقات کند. هدف رئیس جمهور آمریکا از این سفر، افزایش تولید نفت در جهت کاهش بهای بنزین در کشورش می باشد. ولی اسرائیل، عربستان سعودی و شیخ نشینان خلیج فارس، دنبال همراهی و همکاری آمریکا با توافقنامه ابراهیم و خواهان بستن دست و پای ایران هستند. اسرائیل و عربستان غیر از تلاش فراوان در آمریکا برای انجام این سفر، گام های زیرکانه ی زمینه سازی نیز برداشته اند. اسرائیل، در بده بستان ها با عربستان، از کیسه ی مصر بذل و بخشش کرده و پذیرفته که کنترل دو جزیره صناقیر و تیران در دریای سرخ از مصر به عربستان واگذار شود. از سوی دیگر، عربستان نیز برای جلب خاطر آمریکا، آتش بس در یمن را شش ماه تمدید کرده است. (نشریه اورشلیم پست)
همه پرسی عوامفریبانه
رفراندوم یا همه پرسی عوامفریبانه، انتخابی است بین سلطنت و جمهوری اسلامی، یعنی انتخاب بین بد و بدتر؟ تجربه ی تاریخیِ ما (ایرانیان) با همه پرسی، زیاد مثبت نیست: در همه پرسی شاه برای انقلاب سفید، 97.6 در صد از مردم، رأی مثبت دادند؛ و در همه پرسی خمینی، جمهوری اسلامی آری یا نه 98.2 در صد رأی آری به صندوق انداختند! پرسش اینجاست که آیا آن 97.6 می دانستند به چه رأی می دهند؟ و آیا این 98.2 در صد می دانستند که چهارچوب و ضوابط جمهوری اسلامی چیست و حق و حقوق مردم کدامند؟ آیا چارچوب قدرت و مسئولیت حکومت، برایشان مشخص شده بود؟
بازگشت سلطنت
ما، سلطنت را قرن ها تجربه کرده ایم. سلطنت هائی که از یکسو، مدعی مشروعیت الهی بودند، و از سوی دیگر حکومت های فردی و خودکامه. در رابطه با مشروعیت الهی در زمان شاه، می گفتند: چه فرمان یزدان چه فرمان شاه؛ و شاه می گفت: سلطنت موهبتی است الهی که از طرف خداوند به شخص شاه تفویض شده. حکومت خداسالار، چون مدعیِ مشروعیت الهی است، نه نیازی به مردم دارد و نه ارزش و اهمیتی برای آنان قائل است. برای رهائی از دیکتاتوری و خودکامگی، نه تنها قانونمندی حکومت باید از مردم باشد ونه از خدا؛ بلکه کشور برای شکوفائی، نباید مذهب رسمی داشته باشد؛ دین و باور مردم باید بین خود و خدایشان باشد.
پرسش اینجاست که آیا تجربه ی بیش از دو هزار سال سلطنت، کافی نیست و ما هنوز درس و عبرتی نگرفته و نیآموخته ایم؟! آنچه پس از قرن ها حکومت سلطنتی در میهنمان بجا مانده، چیزی بجز یک ملت در مانده، یک کشور عقب مانده، و یک فرهنگ آسیب دیده و مریض نمی باشد!
ظهور قهرمان ملی و رهبر نجات دهنده
یکی دیگر از مشکلات برخی از هم میهنان مان اینست که منتظر ظهور قهرمان ملی (کاوه و رستم)، و دنبال رهبر نجات دهنده هستند. سال ها است که در نوشته ها و گفتگوها، به این موضوع اشاره داشته ام که بجای رهبر، باید دنبال یک “راهبر” بود. راهبر، یعنی آموزگار و راهنما و هدایت کننده. راهبر بر عکس رهبر، دنبال قدرت و مقام نیست، بل که مانند مشعل و چراغی است که راه را روشن می کند و مسائل مبهم را شفاف مینماید.
تا اینجا، چه نباید کرد و جه راهی نباید پیمود، را مرور کردیم. اکنون ببینیم چه باید کرد؟
اشاره شد به اینکه رهائی مردم و نجات ایران، در برپائی یک “سیستم مردمسالار ملی ایران” می باشد. در ضمنی که باید بدانیم، دستیابی به چنین حکومتی، نیاز به پیمودن مراحلی دارد و یک پروسه است. این مراحل عبارتند از: بوجود آوردن زمینه ی مساعد، داشتن برنامه مشخص، شرکت شهروندان، و مدیریت هدفمند. خوشبختانه افق آینده ی میهن مان روشن و امید بخش است. زیرا، ملت ایران، شهامت و شعور خود را به نمایش گذاشته و شایستگی اش را در عمل نشان داده است. حضور پیوسته و مکررشان در اعتراضات خیابانی و اعتصابات سراسری، نمایانگر آنست که دیگر زورگوئی را نمی پذیرند، بی عدالتی را تحمل نمی کنند و از همه مهمتر، دیگر نمی ترسد.
نه از زندان نه از رندان نه از تکبیر میترسم نه از کشتن نه از بستن نه از زنجیر میترسم
نه از شیخ و نه از قاضی نه از آخوند با عنوان نه از رمال جادوگر نه از کف بین افسون خوان
نه از غول بیابانی، نه از جن گیر میترسم نه از تسخیرشیخ و جن، نه از نقال پُردستان
نه از نواب بالاها نه از سرکار اقدس ها نه از این پاچه ورمال ها ، نه از این خر مقدس ها
نه از نیزه نه نارنجک نه از شش تیر میترسم نه از کشتن نه از بستن نه از زنجیر میترسم
نسیم شمال
مراحل و پروسه ی چه باید کرد، و برنامه ی مشخص جایگزینی را در نوشته بعدی مورد بررسی و بازبینی قرار خواهیم داد. همچنین رابطه ی هویت ایرانی با مبارزات ملت ایران؛ و مسئولیت کنشگران و آپوزیسیون درون و برون مرزی؛ و پشتیبانی از خواست های به حق هم میهنان مان را شفاف تر خواهیم کرد..
امیرحسین لادن
دوشنبه 16 خرداد 1341
*توافقنامه ابراهیم
در سال 2020 اسرائیل و امارات متحده عربی و بحرین بیانیه صلح و عادی سازش روابط صادر کردند.