بی بی سی فارسی: بنیاد نوبل اعلام کرده است که ایران، روسیه و بلاروس بعد از غیبت سال پیش، امسال مجدداً برای شرکت در مراسم شام اعطای جوایز نوبل در استکهلم دعوت شدهاند.
این موسسه گفت که میخواهد حتی آنهایی که شریک ارزشهای نوبل نیستند را پذیرا باشد.
یک عضو پارلمان سوئد دعوت از این کشورها را اقدامی «به نهایت نامناسب» توصیف کرد.
جیمی آکِسون، رهبر حزب ضدمهاجرت دمکراتهای سوئد، هم امسال برای اولین بار دعوت شده اما گفته است که به علت مشغله کاری نمیتواند در آن شرکت کند.
جوایز نوبل هر سال در شش رشته اعطا میشود که مراسم پنج جایزه در استکهلم برگزار میشود، اما جایزه صلح نوبل در اسلو نروژ اعطا میشود.
بنیاد نوبل سال پیش گفت که سفیران روسیه و بلاروس به دلیل «حمله روسیه به اوکراین» دعوت نمیشوند. بلاروس از متحدان کلیدی روسیه است و رهبر آن الکساندر لوکاشنکو از عملیات روسیه علیه اوکراین حمایت کرده است.
ایران هم سال پیش دعوت نشد. تهران مدتهاست که به دلیل کارنامه حقوق بشر خود با انتقاد روبروست. سازمان ملل گفته است که دولت این کشور ممکن است در جریان سرکوب اعتراضات سال پیش مرتکب جنایت علیه بشریت شده باشد.
ویدار هِلگِسِن، مدیر اجرایی بنیاد نوبل، در مورد تصمیم برای دعوت مجدد از این کشورها چنین توضیح داد: «روشن است که جهان بیش از پیش دچار شکاف شده و دیالوگ میان بخشهایی که اختلاف نظر دارند کاهش پیدا کرده است.»
«ما برای مقابله با این گرایش، برای جشن گرفتن و درک جایزه نوبل و اهمیت آزادی علم، آزادی فرهنگ و جوامع آزاد و صلحآمیز دعوت خود را گسترش میدهیم.»
کارین کارلزبرو، نماینده لیبرال پارلمان سوئد، این بنیاد را متهم کرد «با دعوت از روسیه به یک مهمانی باشکوه درحالی که موشک باران مراکز فرهنگی اوکراین و قتل کودکان ادامه دارد»، «بدعتی خطرناک» به جا میگذارد.
او در گفتگویی با رادیوی عمومی سوئد روسیه، بلاروس و ایران را «کشورها یاغی» توصیف کرد که «شهروندان خود را سرکوب میکنند، و علیه مردم خود و کشورهای همسایه دست به جنگ و ترور میزنند.»
او گفت: «اینها کشورهایی هستند که به هیچ وجه به ارزشهای دمکراتیک پایبند نیستند. در اروپا جنگی در جریان است. موضع آنها (بنیاد نوبل) به نهایت ساده اندیشانه است و انسجامی که در جامعه به آن نیاز داریم را تضعیف میکند.»
رهبران احزاب سیاسی سوئد معمولا به این مراسم شام دعوت میشوند اما جیمی آکِسون رهبر دمکراتهای سوئد در گذشته نادیده گرفته میشد.
حزب او را کسانی که با نازیها سمپاتی دارند بنیاد گذاشتهاند و همین باعث طرد آنها از سوی بدنه اصلی جامعه شده است. این حزب در انتخابات سال پیش برنده حدود یک پنجم آرا شد.
آقای اکسون گفت او در این مراسم شرکت نخواهد کرد. او در فیسبوک نوشت: «متاسفانه در آن روز مشغله دارم.»