١٣٩٢/١٠/١۴ – سایت انقلاب اسلامی: ویکیلیکس مکاتبات وزارت امور خارجه امریکا در زمان کیسینجر – وزیر خارجه امریکا- را منتشر کرده است. ریچارد هلمز سفیر امریکا در ایران بود. برای آگاهی خوانندگان بخشهای جالب این اسناد را درج می کنیم. همینطور که در این سند ملاحظه می کنید، پس از افزایش قیمت نفت در سال 1352 و سرازیر شدن دلارهای نفتی در ایران، فساد بشدت گسترش یافت و از مسائل عمده کشور گردید. و البته فساد عمده در سطح مقامات بالای رژیم بود و خود شاه و امریکا ظاهرآ آگاهی داشتند، که این مسئله می تواند به نابودی رژیم بیانجامد.

تاریخ گزارش 21 نوامبر 1373

بعد از اتمام دیدار سفیر بیرود با شاه، تقاضا کردم بمانم تا با شاه 1- در باره تقرب او با سفیر شوروی، سفیر سوئد و دیگران در باره تخفیف و تشدید اپوزیسیون داخلی با دولت ایران، بخاطر تصمیمات اخیر شاه در باره فساد و درخواست تازه که وزرا دولت و زیردستان بلافصلشان، هر سهمی که در شرکتها و در صنایع دارند، واگذار کنند، صحبت کنم. شاه به وضوح مبهوت بود از شنیدن اینکه شورویها ادعا می کنند که اپوزیسیون افزایش پیدا می کند و مکررا می پرسید که چطور کسی می تواند چنین چیزی را تصور کند. موافق بودیم که این جنگ روانی شوروی برای متشنج کردن حکومت است. بلافاصله شاه ربطش داد به اعلان حزب توده جدید عراق و فعالیتهای انتقادی از دولت. شاه معتقد است که شوروی ها سعی می کنند که حرب توده تجدید حیات کند و  برای قوی کردن جریان کمونیست ایران، پول خرج می کنند.

2- مدتی در تفکر در باره آنچه بحث کرده بودیم، گذشت. شاه گفت «شاید در باره فساد زیاد سخت گرفته ام،» که من بلافاصله جواب دادم: «نه، اعلیحضرت، شما نمی توانید در باره فساد خیلی سختگیر نباشید. بعد، بحث در باره آنچه در سالهای آینده پیش خواهد آمد اگر فساد با وارد شدن میلیارد ها دلار در اقتصاد، متوقف نشود. از این بحث خیلی روشن بود که شاه معتقد است که برنامه اش و کشور مستقیم به سراشیبی سقوط خواهند رفت اگر او نتواند مسئله فساد را حل کند.

3- وقتی شاه به اصرارش برای آنکه بعضی مقامات عالی سهام و شرکتهای خود را رها کنند، اشاره کرد، من گفتم «آیا خیلی از آنها،این کار را انجام داده اند؟ شاه پاسخ داد «چند تا از آنها، نه همه آنها».

هلمز- سری

SHAH ON CORRUPTION
Date:
1973 November 21, 12:20 (Wednesday) Canonical ID:
1973TEHRAN08233_b
Original Classification:
SECRET Current Classification:
UNCLASSIFIED
Handling Restrictions:
EXDIS Character Count:
2047
Executive Order:
11652 GDS Locator:
TEXT ON MICROFILM,TEXT ONLINE
TAGS:
IR – Iran | PEPR – PEPR | PINT – Political Affairs–Internal Political Affairs | US – United States Concepts:
CORRUPTION | FOREIGN RELATIONS | POLITICAL SITUATION
Enclosure:
— N/A or Blank — Type:
TE
Office Origin:
— N/A or Blank —

Office Action:
ACTION SS Archive Status:
Electronic Telegrams
From:
Iran Tehran Markings:
Declassified/Released US Department of State EO Systematic Review 30 JUN 2005
To:

Department of State | Secretary of State

1. AFTER AMBASSADOR BYROADE’S AUDIENCE WITH SHAH WAS FINISHED, I ASKED TO STAY BEHIND TO DISCUSS WITH SHAH APPROACH OF SOVIET AMBASSADOR TO SWEDISH AMBASSADOR AND OTHERS ABOUT ALLEGED INCREASE IN DOMESTIC OPPOSITION TO GOI AS RESULT SHAH’S RECENT DECREES ON CORRUPTION AND ON NEW REQUIREMENT THAT GOVERNMENT MINISTERS AND IMMEDIATE SUBORDINATES DIVEST THEMSELVES OF ANY SHARES THEY HOLD IN ANY COMPANIES OR INDUSTRIES. SHAH WAS OBVIOUSLY STARTLED TO LEARN THAT SOVIETS WERE CLAIMING TO NOTE INCREASED OPPOSITION AND ASKED RHETORICALLY HOW ANYONE COULD IMAGINE SUCH A THING. WE AGREED THAT THIS WAS SOVIET PSYCHO- LOGICAL WARFARE DESIGNED TO UNSETTLE THE GOVERNMENT. THE SHAH IMMEDIATELY TIED IT IN TO THE RECENT TUDEH PARTY/IRAQI COMMUNIST PROCLAMATION CRITICIZING GOI ACTIVITIES. SHAH IS CONVINCED THAT SOVIETS ARE ATTEMPTING TO RECREATE TUDEH PARTY AND PUT MONEY INTO STRENGTHENING OF IRANIAN COMMUNIST MOVEMENT. 2. BEING PENSIVE FOR A MOMENT ABOUT WHAT WE HAD BEEN DISCUSSING, THE SHAH SAID, “PERHAPS I HAVE BEEN TOO TOUGH ON CORRUPTION.” TO WHICH I IMMEDIATELY REPLIED, “NO, SIR, YOU CANNOT BE TOO TOUGH ON CORRUPTION.” THERE THEN ENSUED A DISCUSSION OF WHAT WILL HAPPEN IN IRAN IN THE YEARS AHEAD IF CORRUPTION IS NOT STEMMED WITH BILLIONS OF DOLLARS SECRET PAGE 02 TEHRAN 08233 211432Z FLOATING AROUND IN THE ECONOMY. IT WAS QUITE CLEAR FROM THIS DISCUSSION THAT THE SHAH INDEED IS CONVINCED THAT HIS PROGRAM AND THE COUNTRY’S FUTURE WILL GO RIGHT DOWNHILL IF HE IS NOT ABLE TO DEAL WITH THE CORRUPTION ISSUE. 3. WHEN THE SHAH MENTIONED HIS INSISTENCE THAT CERTAIN HIGH GOVERNMENT OFFICIALS DIVEST THEMSELVES OF STOCKS AND HOLDINGS, I SAID, “WON’T MANY OF THEM HAVE TO UNLOAD?” THE SHAH REPLIED, “A FEW, NOT ALL.” HELMHD SECRET