بی بی سی فارسی: گزارش فصلی مرکز آمار ایران نشان می‌دهد وضع اشتغال و بیکاری در تابستان ۱۴۰۲ اندکی بهتر شده، ولی وضعیت بازار کار برای زنان، مخصوصاً زنان دارای تحصیلات عالی بسیار بدتر از مردان است.
طبق برآوردهای مرکز آمار، تابستان امسال شمار کل شاغلان با ۳۸۰ هزار نفر افزایش نسبت به بهار، به ۲۴ میلیون و ۶۸۵ هزار نفر رسید.
این بالاترین رقم افراد شاغل از تابستان ۱۳۹۸ است؛ ولی با توجه به رشد سالانه جمعیت، نرخ اشتغال (درصد افراد بالای ۱۵ سال که شاغل هستند) فقط ۳۸.۳ درصد است که همچنان از اواسط دهه ۱۳۹۰ پایین‌‌تر است.
طبق گزارش مرکز آمار، شمار بیکاران (افرادی که فعالانه به دنبال کار می‌گردند) از بهار تا تابستان تغییر چندانی نداشته و حدود دو میلیون و صد هزار نفر باقی مانده است. ولی به دلیل افزایش شمار شاغلان، نرخ بیکاری با ۰.۳ درصد کاهش به ۷.۹ درصد کاهش یافته است.
نرخ بیکاری، سهم افراد فاقد شغل از کل جمعیت «فعال اقتصادی» را نشان می‌دهد و افرادی که به دلیل تحصیل، بازنشستگی، ازکارافتادگی، خانه‌دار بودن یا ناامیدی از پیدا کردن شغل در بازار کار حضور ندارند، در محاسبه آن در نظر گرفته نمی‌شوند.
نابرابری جنسیتی در بازار کار:
با شروع همه گیری کرونا، ایران شاهد خروج نزدیک به یک میلیون زن از بازار کار در اواخر ۱۳۹۸ و اوایل ۱۳۹۹ بود.
اگرچه شمار مردان شاغل در کمتر از یک سال به سطح پیش از همه‌گیری بازگشت و در بهار و تابستان امسال به بالاترین میزان ثبت‌شده رسیده، ولی پس از گذشت چهار سال شمار زنان شاغل همچنان نیم میلیون نفر کمتر از پاییز ۱۳۹۸ است.
با وجود اینکه شمار مردان شاغل بیش از پنج برابر زنان شاغل است، ولی عده زنان جویای کار دارای تحصیلات دانشگاهی از مردان تحصیل‌کرده بیکار بیشتر است.
به عبارت دیگر، طبق آمارهای رسمی، دو سوم زنان بیکار فارغ‌التحصیل دانشگاه هستند در حالی که کمتر از یک سوم مردان جویای کار، تحصیلات عالیه دارند.
در کل هم نرخ مشارکت زنان در بازار کار همچنان بسیار پایین است؛ به طوری که بیش از ۸۵ درصد زنان بالای ۱۵ سال نه شاغل‌اند و نه در جستجوی کار. این نسبت در بین مردان ۳۱ درصد است.
زنجان اول، کهگیلویه و بویراحمد آخر:
گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که وضع بازار اشتغال در استان های مختلف ایران تفاوت عمیقی دارد.
نرخ اشتغال در زنجان ۴۸.۳ درصد تخمین زده شده که بالاترین رقم در بین ۳۱ استان کشور است و به این معنی است که تقریباً نیمی از جمعیت بالای ۱۵ سال این استان تابستان امسال شاغل بوده‌اند.
سه استان آذربایجان غربی، مازندران و اردبیل از نظر نرخ اشتغال در رده‌های بعدی بوده‌اند.
در مقابل، نرخ اشتغال در سه استان ایلام، سیستان و بلوچستان، و کهگیلویه و بویراحمد تنها ۳۰ درصد بوده است. به عبارت دیگر در این سه استان از هر سه فرد بالای ۱۵ سال، کمتر از یکی کار می‌کرده است.
نکته جالب توجه دیگر، نرخ پایین اشتغال در استان های همجوار تهران نظیر قم، البرز، مرکزی و سمنان است.