در تقویم انتخابات میخوانیم، انتخابات دوره جدید مجلس شورای اسلامی، دورهِ دهم، هفتم اسفند ۱۳۹۴ برگزار میشود . همزمان، نمایندگان دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری نیز مشخص خواهند شد .به گفته نجاتالله ابراهیمیان، سخنگوی شورای نگهبان از داوطلبان انتخابات مجلس دهم و کاندیداها، از ۲۸ آذر ماه تا ۴ دی ماه 1394 ثبت نام انجام میشود و بررسی سوابق داوطلبان در مراجع ۴ گانه و صلاحیت آنها از ۲۹ آذر ماه تا ۹ دی ماه 1394، ظرف ۵ روز از هر استعلام، انجام میگردد. فرصت داوطلبان رد صلاحیت شده برای شکایت نیز از ۱۶ دی ماه تا ۱۹ دی ماه 1394 و فرصت رسیدگی به شکایات داوطلبان توسط شورای نگهبان ۲۰ بهمن تا ۲۶ بهمن 1394 خواهد بود. داوطلبان انتخابات مجلس دهم و دوره پنجم خبرگان رهبری میتوانند از ۲۹ بهمن تا ۵ اسفند 1394 تبلیغات انتخاباتی داشته باشند.
بیش از شش ماه مانده به برگزاری نمایش انتخابات، بازیگران مهندسی تبلیغات وارد میدان شده و هر گروه نقشی را به عهده گرفته اند تا شکوه و جلوه عام پسندی به آن بدهد، در این نمایش نامه نشریات داخلی با پر کردن صفحات خود فضای کاذبی را برای رقابت این بازیگران باز نموده اند، توجه به برخی از این جدلهای پیشرس انتخاباتی جالب است:
علی مطهری در ارتباط با انتخابات به محمد علی جعفری فرمانده سپاه می نویسد: جان کلام رئیس جمهور این بود که هر قدر در بررسی صلاحیت کاندیدا ها بیشتر سختگیری شده است، مجالس ضعیفتر شدهاند. مجلس اول که قبل از تشکیل شورای نگهبان و با نظارت شورای انقلاب تشکیل شد و طی آن فقط افرادی که فساد اخلاقی یا فساد سیاسی مانند جاسوسی و یا فساد اقتصادی بزرگ داشتند رد صلاحیت شدند، اما در آن انتخابات همه گروههای موافق و مخالف حضور داشتند و آن مجلس قویترین مجالس بعد از انقلاب بود و بنابراین میتوان به انتخاب مردم اعتماد کرد.
در این میان، ناگهان سید محمدصادق خرازی با امضای رعیت ملت ایران، از حزب ندا، استعفاء می دهد و با شعار های آتشینی از آزادی و استقلال طلبی(؟) در پی فشارهای زیاد از سوی اصلاحطلبان افراطی روز شنبه و با حضور در جلسه شورای مرکزی حزب متبوعش استعفای خود را از ریاست شورای مرکزی این حزب اعلام می کند. او مدعی می شودکه هدفش مبارزه توامان با استبداد و استعمار است و پیشرفت آزادی و استقلال خواست بزرگ تاریخی مردم ایران بوده که بر سر آن ایستادگی کردهاند و اصلاحات بدون توجه به آزادی و استقلال راه به بیراهه بردن و سر از التقاط و نفاق و انحراف درآوردن است. نمیتوان دل در گرو آزادی ایران بست، اما چشم بر تزلزل اصول استقلال آن نیز بست. بزرگان ما در کنار ضدیت با استبداد، علیه استعمار هم مبارزه کردهاند و آنچه از آرمانهای بزرگ آزادیخواهانه ملت ایران از عصر مشروطه تا انقلاب اسلامی و از دوران اصلاحات تا امروز به ما رسیده، همین اعتقاد به همترازی آزادی و استقلال است.
او مینویسد: هم نداییان عزیز، متاسفانه آنچه این روزها بر شما گذشت، هجمههای ناجوانمردانه رفیقان و رقیبانی بود که اخلاق را که مهمترین پیمان حیات اجتماعی است، زیر پا نهاده و با تهمت و افترا و دروغ، از گفتهای معلوم، شنیدهای مجهول ساختند. گویی برای رفیقان دیروز ، تازهواردی بودیم که باید با نشانی رسانههای رقیب پی به منزلگه ما ببرند. حسابهای کهنه را با حسادتهای تازه درآمیختند و راه وحدت را به کجراهه زحمت بردند و شما را به خاطر کار ناکرده و نیت ناداشته نواختند. مدعیان گفتگو ، چنان عرصه را بر گفتمان تنگ کرده اند که امنیت فردی و جمعی را تهدید ساخته اند.
«ندای ایرانیان» متعلق به همه ایرانیان است؛ یادگار ارزشمند حرکت جمعی جوانان سرزمینم و گوهر تابناک اراده محکمی که خود را در کنار بزرگان انقلاب واصلاحات، همه رنجدیدگان سالهای اخیر و معتقد به پیشبرد آرمانهای بزرگ ملت با شیوهای خردگرایانه، مداراجویانه و صلحطلبانه میداند و در پایان از اینکه برخی امروز شتاب زده و عده ایی نقاب زده بر یاران اصیل اصلاحات ترش رویی میکنند عرض میکنم ندا منادی واقعی استقلال و آزادی و جمهوریت اسلام در ایران و پرچم دار واقعی گفتمان اصیل بوده و خواهد بود. (1)
جالب تر از همه کلمات قصار حسن روحانی در استقلال دولت از شورای نگهبان است که در دعوای جناحی، برنامه انتخابات را موضوع کار خود قرار می دهد و شعار مدیریت کردن انتخابات را سر می دهد، او می گوید شورای نگهبان ناظر انتخابات است و نه مجری انتخابات!! «آن جایی که باید بگوید فردی برای شرکت در انتخابات صالح است یا نه، هیاتهای اجرایی هستند، نه شورای نگهبان». «باید زمینه برگزاری یک انتخابات سالم و باشکوه را آماده کنیم».
او در نشست مشترک هیات دولت و استانداران سراسر کشور گفت، مجلس شورای اسلامی آینده متعلق به یک حزب و جناح نخواهد بود. همه از نظر دولت برابرند و آن جایی که باید بگوید فردی برای شرکت در انتخابات صالح است یا نه، هیاتهای اجرایی هستند. ما هیأت اجرایی نداریم که یک جناح را تایید صلاحیت کند و یک جناح دیگر را تایید صلاحیت نکند. (2)
حسن روحانی، رعایت قانون اساسی و حقوق مردم یادش آمده که تصمیمگیرنده برای این کشور،ملت ایران هستند و با بیان این که “این جا جمهوری اسلامی ایران است و قانون اساسی در آن حاکم است”، سخن میگوید: «ما جایی را در کشور نداریم که بخواهد افراد صالح و دلسوز را که میخواهند با استفاده از تجربیاتشان به کشور خدمت کنند حالا از هر جناحی که باشند رد صلاحیت کند. تمام گروهها و دستهجات سیاسی قانونی مورد احترام هستند.
تعیین صلاحیت نامزدهای انتخابات در جمهوری اسلامی، صرفنظر از آنچه قانون اساسی چه میگوید، بر عهده شورای نگهبان بوده است. هر چند هیاتهای اجرایی انتخابات نیز که زیر نظر وزارت کشور است، در مراحل اولیه تعیین صلاحیتها و رد و تاییدها دست دارند اما در نهایت این شورای نگهبان بوده که حرف آخر را زده است.
طبق قانون ما باید خودمان را برای انتخابات پایان سال آماده کنیم، همه نهادهای کشور از دولت و شورای نگهبان گرفته تا قوه قضائیه و نیروهای مسلح، همه و همه دست به دست هم خواهیم داد تا شاهد یک انتخابات شکوهمند در ایران باشیم. (3)
حسن روحانی ظاهرا به چالش با این اختیارات خودخواندهی شورای نگهبان برخاسته است. او خطاب به استانداران می گوید: «شورای محترم نگهبان ناظر است نه مجری. مجری انتخابات دولت است. دولت مسئول برگزاری انتخابات است و دستگاهی هم پیشبینی شده است که نظارت کند تا خلاف قانون صورت نگیرد.
شورای نگهبان چشم است و چشم نمیتواند کار دست را بکند، نظارت و اجرا نباید مخلوط شوند، باید به قانون اساسی کاملا توجه کرده و به آن عمل کنیم. همه از نظر دولت برابرند و آن جایی که باید بگوید فردی برای شرکت در انتخابات صالح است یا نه، هیاتهای اجرایی هستند و ما هیات اجرایی نداریم که یک جناح را تایید صلاحیت کند و یک جناح دیگر را تایید صلاحیت نکند.
روحانی با اشاره به اهمیت انتخابات مجلس و شورای نگهبان گفت: «اگر همه به این باور مهم برسیم که تصمیمگیر برای این کشور ملت ایران هستند، مشکل حل خواهد شد و اگر کسی غیر از این، تفکر دیگری داشته باشد تیشه بر ریشه جمهوری اسلامی زده است».
روحانی پس از سی و پنج سال یادش آمده در انتخابات اول سالهای انقلاب، شورای کذایی نگهبان وجود نداشت و دخالتهای بیجای این شورا در امور «ملت بالغ و با تجربه» فضولی زیادی است، او می گوید: «ما فقط باید زمینه را برای برگزاری یک انتخابات سالم و باشکوه آماده کنیم. مگر مجلس اول پس از انقلاب اسلامی که در آن زمان حتی شورای نگهبان نیز وجود نداشت و همه حتی گروهکهای مخرب در آن حضور داشتند، بهترین مجلس تاریخ این کشور نبود؟ ملت ایران ملتی بالغ، باتجربه و بزرگ است که به خوبی برای آینده خود تصمیم میگیرد».
دولت روحانی و حامیان آن انتظار دارند که نتایج توافق هستهای با غرب و نیز تدابیر اقتصادی دولت که روندهای منفی در اقتصاد ایران را تا حدودی مهار کرده، تاثیر خود را در نتایج انتخابات دو مجلس بر جای بگذارد و به تسلط اصولگرایان در هر دوی این نهادها پایان دهد یا دستکم قدرت میانهروها را در آنها افزایش دهد.
اصلاح طلبان به روز شده دستگاه ولایت بر این باورند که چنین تحولی در ترکیب هر دو مجلس هم به عملی ساختن وعدههای حسن روحانی به مردم کمک خواهد کرد و هم میتواند بر آینده سیاسی ایران تاثیرگذار باشد و این احتمال را دور از ذهن نمیدانند که دور بعدی مجلس خبرگان ناگزیر، به انتخاب جانشین رهبر کنونی جمهوری اسلامی شود.
پیام دوم شور و فطورهای اخیر حسن روحانی علامت دادن به طرفهای خارجی خود است که تمام عیار برای نجات جان جمهوری اسلامی سمعأ و طاعتأ غرب می باشد. او اضافه کرد: «آن چه بسیار اهمیت دارد این بود که مجموعه رفتار دولت تدبیر و امید علامتی را به دنیا نشان داد مبنی بر این که ما مصمم به تعامل سازنده هستیم و دنیا این علامت را دریافت کرد. صدور این نشانه و علامت با زبان و بیانیه خواندن مقدور نبود بلکه این اتفاق در مقام تصمیم، عمل و اجرا روی داد.
او در عینحال به ادامه رویکرد “تعامل سازنده” با جهان توسط دولت خود تاکید کرد و گفت: «نباید فکر کنیم پس از حصول توافق میتوانیم هر طور که بخواهیم حرف بزنیم و عمل کنیم و دیگران در برابر این تغییر رفتار ما واکنشی نخواهند داشت. باید همان مسیر سازنده را به درستی به پیش ببریم، همان راهی را که مردم در خرداد ۹۲ به آن اقبال کردند و عامل این توفیق بود که اگر آن راه را ادامه ندهیم چه بسا توافق نیز پایدار نباشد.
بلا فاصله شاخ زدنهای احمد جنتی دبیر شورای نگهبان در نماز جمعه همان هفته آغاز شد که : «ما باید احراز صلاحیت کنیم و این وظیفه در خصوص تمام انتخابات بر عهده شورای نگهبان است» شورای نگهبان این “وظیفه” یا “اختیار” را بر اساس تفسیری که خود از قانون اساسی دارد برای خود قائل است.
احراز صلاحیت نامزدهای انتخابات در ایران ابزار اصلی قدرت و حاکمیت برای جلوگیری از ورود “غیرخودیها” به نهادهایی مانند مجلس شورای اسلامی، خبرگان و نهاد ریاست جمهوری است. در موارد زیادی این ابزار حتی گریبان “خودیها” را نیز گرفته است که جنجالیترین آنها رد صلاحیت دستهجمعی بیش از ۸۰ نماینده دوره ششم مجلس در سال ۱۳۸۲ و اکبر هاشمی رفسنجانی، یکی از داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۹۲ بودند.
صادق آملی لاریجانی، قاضی القضات حکومت به حمایت از شورای نگهبان وارد عرصه شد و گفت: شورای نگهبان در مساله انتخابات محکم بایستد.چرا برخی آقایان درخصوص شورای نگهبان فضاسازی می کنند و حرف های حاشیه ای میزنند و جدال به راه می اندازند؟ از شورای نگهبان می خواهیم در مساله انتخابات که سرنوشت کشور است محکم بایستد. صادق آملی لاریجانی درجلسه مسئولان قضایی گفت: به ایام انتخابات نزدیک می شویم و متاسفانه برخی رسانه ها برای اینکه فضاسازی حاشیه ای کنند حرف هایی را مطرح می کنند.
لاریجانی افزود: یک آقایی که هم به دیانت و هم به انقلابی بودنش اعتقاد دارم سخنی گفته است مبنی بر اینکه ما فقط از مجاری قانونی چهارگانه می توانیم نظارت کنیم.
وی گفت: نظارت در شورای نگهبان از هر کانالی که باشد انجام می شود و گفته اند که ما عدم احراز صلاحیت نداریم؛ این حرف باطل و غلطی است و این حرف ها برای کسی است که قانون را نمی شناسد.
آحوند آملی لاریجانی ادامه داد : دولتمردان اعم از قوای قضائیه و مقننه باید با مردم روراست باشند ، در این شرایط اگر اعتماد مردم جلب شد ، قدرتی پدید می آید که هیچ کس نمی تواند آن را از بین ببرد و کشورهای خارجی نیز چشم طمع نخواهند داشت .
وی گفت : متاسفانه بعد از جریان مذاکرات و توافق صورت گرفته خیلی سازهای ناکوکی زدند ، فرض کنید بحث ورود به کشور را مطرح کردند ، اینکه منشا تغییر و تحول در کشور می شویم و تغییرات را آرام آرام ایجاد می کنیم .
آملی لاریجانی افزود : اینها خواب های آشفته ای است که می بینند اما از درون کشور، کسی نباید به آنها علامت بدهد و صحبت هایی کندکه طمع در آنها ایجاد شود .
در حالیکه رئیس قوه قضائیه حد اقل حقوق شهروندی را خواب های آشفته میداند محمود علوی وزیر اطلاعات اصل حفظ نظام و حاکمیت ولی فقیه را مهمور میکند و چنین میگوید:ما همواره در دولتها شاهد هستیم که مقام معظم رهبری رهنمودهایی را خطاب به دولت عنوان میکنند و دولتها را با خود همراه کردند و این( دولت روحانی) دولتی است که هر روز پیوند خود را با مقام معظم رهبری محکم تر کرده است .
روحانی در جمع خبرنگاران ( 7 شهریور) در حالی که مطرح کردن موضوع حصرموسوی و کروبی را مسئله ای میداند که نباید آن را تکرار کرد و میگوید اما اینکه موضوعی را تبدیل کنیم به یک مسئله دائم در کشور، کسی سود نمی برد این وسط. چه خاصیتی دارد. باید تلاش کنیم قانون اجرا شود. اگر کسی خطا و اشتباهی کرده باید قانون نسبت به او اجرا شود. اما اینکه تبدیل کنیم به شعار دائم و مداوم و هی تکرار کنیم، گفت ثم ماذا؟ نتیجه چی؟
وی در باره انتخابات می گوید:
امسال شاهد یک انتخابات بسیار خوب خواهیم بود و آن در زمینه رشد و رونق سیاسی در اسفند ظاهر می شود. مردم شاهد یک انتخابات بسیار خوب و با مشارکت بسیار خوب و شکوهمند خواهیم بود. انشاءالله رقابتی تر از گذشته!…وی با تاکید به رضایتمندی خامنه ای گفت: هفته قبل مقام معظم رهبری فرمودند خوب شد این پرونده هسته ای تمام شد و جمع شد. هر پرونده داخلی و خارجی را اگر بتوانیم در چارچوب منافع ملی حل کنیم به نفع ماست.
بدیهی است که، بیان نقل قول ها خود حکایت میکند وآنچیز که عیان است چه حاجت به بیان است !حال باید پرسید که اگر حقوق شهروندی ایرانیان و حقوق انسان “خواب های آشفته” محسوب میشود و یا “حرفهای اضافی و تکراری” ، منافع ملی چه معنا و مفهومی خواهد داشت ؟ آیا سخن گفتن از “منافع ملی” پوششی نیست که در سراپرده ابهام، هدفش حفظ نظام ولایت فقیه است ؟ آیا در چنین نظامی سخن گفتن از انتخابات همان انتخابی نیست که با طراحی نظام صورت خواهد گرفت و حرف های ضد و تقیض و موضعگیری های مردم پسند برای داغ کردن تنور انتخابات نخواهد بود ؟ رویداد های آینده این ابهام ر ا از پرده برون خواهد کرد !
ادامه دارد
پی نوشت ها :
(1) گزارش خبرنگار حوزه احزاب خبرگزاری تسنیم
(2) پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، چهارشنبه ۲۸ مرداد
(3) سایت مهر، روحانی 3 شهریور 1394 در همدان
(4) خبرگزاری مهر به نقل از خبرگزاری صدا وسیما دوشنبه ۲ شهریور ۱۳۹۴