سالهای قبل در نشریه انقلاب اسلامی، تحقیقی منتشر شد پیرامون کنترل مردم ایران˛ در خانه، مسیر کار و دانشگاه، اتوبوس و تاکسی و خیابان و… در ﺁن زمان میپرسیدیم چگونه نظام ولایت فقیه میتواند تا این اندازه براعمال و رفتار مردم کنترل داشته باشد. اما بعدها به این نتیجه رسیدیم که ˛ درپی ایجاد شبکههای تار عنکبوتی از صدها سازمان و نهاد کنترل کننده˛ در طول سالهای بعد از انقلاب˛ ملت ایران در این شبکهها گرفتار گشتهاست. بیهوده نیست، با تمام تلاش و کوششی که میکند، هنوز به طور کامل نتوانسته خود را از تارهای تنیده شده امنیتیها، اطلاعاتیها، حفاظتیها، حراستیها و… نجات دهد .
دلیل اصلی پرداختن به مطالعهای که عرضه میشود، حمله گروههای تروریستی به مجلس و مقبره خمینی است. پرسش این بود: با توجه به وجود دهها مرکز مختلف امنیتی و اطلاعاتی موازی˛ چرا این نهادها نتوانستند راه را بر مهاجمان مسلح ببندند؟ علی سعیدی نماینده خامنهای در سپاه پاسداران مرداد 88 گفت بود:
«… فعالیت اطلاعاتی سازمان سپاه یک کار موازی˛ یک لازم است که با هماهنگی طرفین و دستگاههای بالادستی صورت میگیرد و بههیچ عنوان کار موازی مضر نیست.»
اما˛ در عمل˛ نهادهای مختلف امنیتی و اطلاعاتی، هر کدام برای خود اطلاعات جمع میکنند و اطلاعات خود را به نهاد دیگر نمیدهند. علاوه بر این˛ تلاش میکنند کار یکدیگر را نیز بیهوده جلوه دهند. حتی به نوعی˛ در کار یکدیگر اخلال نیز میکنند. همین امر موجب ایجاد خلأ بزرگ اطلاعاتی در ایران شدهاست و گروههای تروریستی از این خلاء استفاده میکنند.
این خلاء اطلاعاتی و امنیتی موجب ایجاد دبیرخانه شورای هماهنگی اطلاعات ایران گشت. اما از هماکنون معلوم است که بجائی نخواهد رسید. زیرا سلطه طلبی سپاه پاسداران عامل به نتیجه نرسیدن هر همﺁهنگی است.
ریاست شورای هماهنگی نهادهای اطلاعاتی ایران با وزیر واواک است. محمود علوی، وزیر واواک در حکومت روحانی، خبر از فراهم شدن مقدمات تشکیل جلسه شورای هماهنگی دستگاه اطلاعاتی را داده بود. پایگاه اطلاعرسانی حکومت روحانی، 7 آبان سال 92 خبر داده بود که نخستین جلسه این شورا به ریاست علوی برگزار شده است.
این شورا مسئولیت هماهنگی میان یگانهای اطلاعاتی مختلف موجود در دستگاههای اطلاعاتی امنیتی ایران را بر عهده دارد و جهت هماهنگی امور اجرایی، شورایی متشکل از وزیر واواک، دادستان کل کشور، وزیر کشور یا نماینده تامالاختیار او، مسئول حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران، مسئول واحد اطلاعات سپاه پاسداران، مسئول حفاظت اطلاعات ارتش، مسئول واحد اطلاعات ارتش، وزیر امورخارجه یا نماینده تامالاختیار او و مسئول حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی در آن حضور دارند.
موجودیت این شورا از لحاظ تاریخی به قانون تاسیس واواک حکومت اسلامی باز میگردد که در مردادماه سال 62 تصویب شده و طی یکسال اخیر جلسات منظمی داشته و «اقدام به تهیه برآوردهای اطلاعاتی- امنیتی مشترک در موضوعات مختلف» کردهاست … از مهمترین اقدامات یکسال گذشته این شورا
☻ برآورد آسیبها و تهدیدات حوزه فضای مجازی
☻ برآورد وضعیت امنیتی مناطق مختلف کشور
☻ برآورد تهدیدات اطلاعاتی در کشور
بوده است.»
✪ انواع و اقسام دستجات مختلف کنترل، دستگیری، سرکوب، شکنجه و ترور شهروندان ایران:
☻ اول: مراکز وابسته به حکومت: واواک،سازمان حراست کل کشور،حراست دانشگاهها، حراست ریاست جمهوری،دفتر بازرسی ریاست جمهوری، حفاظت اطلاعات وزارت دفاع ،معاونت امنیتی و انتظامی وزارت کشور و…
☻ دوم: مراکز وابسته به سپاه پاسداران:سازمان اطلاعات سپاه،حفاظت اطلاعات سپاه، سپاه حفاظت، حفاظت اطلاعات بسیج، حفاظت اطلاعات سپاه قدس، مرکز بررسی جرائم سازمان یافته و…
☻ سوم: مراکز وابسته به نیروی انتظامی: اطلاعات نیروی انتظامی، حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی، پلیس فتا، پلیس امنیت، پلیس ویژه ولایت و…
☻ چهارم: مراکز وابسته به قوه قضاییه: اطلاعات قوه قضاییه، حفاظت اطلاعات قوه قضاییه، حفاظت اطلاعات دادسراها، دفتر بازرسی کل کشور و…
☻ پنجم: مراکز وابسته به ارتش و ستاد کل نیروهای مسلح: اطلاعات ارتش، حفاظت اطلاعات ارتش، حفاظت اطلاعات ستاد کل نیروهای مسلح، دبیرخانه ستاد کل نیروهای مسلح، دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و…
☻ ششم: مراکز وابسته به شورای نگهبان، مجلس، بازرسی بیت رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام و..
☻ اول: مراکز وابسته به حکومت:
1. وزارت اطلاعات ایران(واواک): واواک مخفف نام وزارتخانه امنیتی و اطلاعاتی وابسته به حکومت است. معمولا وزیر ﺁن ، از سوی ولی فقیه به حکومت تحمیل میشود.
از وظایف این وزارتخانه˛ یکی کسب و پرورش اطلاعات امنیتی و اطلاعات خارجی، حفاظت اطلاعات، ضد جاسوسی، ضد تروریسم و به دست آوردن آگاهیهای لازم از وضعیت دشمنان داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران است. هدف پیشگیری و مقابله با توطئههای آنان علیه این کشور است. در عمل˛ کارعمده ﺁن سرکوب نیروهای محرکه˛ دانشجویان و کارگران و زنان و فعالان سیاسی است. افراد در خدمت رﮊیم نیز از پرونده سازی و سرکوب مصون نیستند. رقیب بزرگش اطلاعات سپاه است. اطلاعات سپاه کار را بجائی رساندهاست که قربانیان ترجیح میدهند توسط واواک دستگیری و «بازجوئی» شوند.
این وزارتخانه به عنوان مرکز اصلی و مادر اطلاعاتی و امنیتی ایران از سال 1362 با تجمع مراکز اطلاعاتی ابتدای انقلاب از جمله اطلاعات نخست وزیری ، اطلاعات کمیتههای انقلاب اسلامی، بخشی از نیروهای رکن دو ارتش و بخشی از نیروهای معاونت اطلاعات سپاه، نیروهای اطلاعاتی دادستانی و… تشکیل شد. در همان زمان فرماندهی سپاه و فرماندهی معاونت اطلاعات سپاه پاسداران که خدا را هم بنده نبودند حاضر به شرکت در این وزارتخانه نشدند و خود دفتر و دستکی به هم زدند که بعدها به سازمان تبدیل شد .
اولین وزیر این وزارت خانه˛ محمد محمدی نیک معروف به ریشهری بود. در کنار معاونت اطلاعات سپاه پاسداران،اقداماتی از جمله دستگیری، شکنجه، تجاوز به دختران وزنان ، اعدام و… را با کمک اسدالله لاجوردی و کمیته ضربت دادستانی تصدی میکرد.او˛ تا زمان اعدام های سال 67 بر همین مقام باقی ماند.
در حکومت هاشمی رفسنجانی جنایتکار دیگری به این مقام گمارده شد. فلاحیان که معاون ری شهری بود˛ علاوه بر حفظ «دستﺁوردهای» همه جنایت و فساد ریشهری، شاهکارهای جدیدی از جنایت و فساد بر داشتههای این وزارتخانه افزود. از جمله ترورهای داخلی و خارجی (از جمله˛ ترورهای وین و برلین که سبب تشکیل دادگاه میکونوس و محکومیت سران رﮊیم و ﺁمران ومأموران ترور شد) مخالفان و سیاسیون، انفجار در داخل و خارج از کشور، کشتن کشیشان مسیحی و ماموستاهای اهل سنت، به دره انداختن اتوبوس نویسندگان، ﺁدم ربایی، کشتن مخالفان با ایجاد تصادفات عمدی و… و کشتن احمد خمینی˛ فرزند خمینی و بمب گذاری در حرم امام رضا و… را در کنار همکاری های اطلاعاتی معاونت سپاه، افزود.
بعد از پایان کار حکومت هاشمی رفسنجانی، نیروهای جنایتکار این وزارتخانه˛ در وزارت دری نجف ﺁبادی که وزیر واواک در حکومت محمد خاتمی بود، بنا به دستور ولی فقیه مطلقه اقدامات تروریستی خود و کشتن نویسندگان و مخالفان را ادامه داد. کشتن سبعانه فروهرها و نویسندگان˛ توسط دفتر بنیصدر افشا شدند. پس از افشا˛ خاتمی ناگزیر شد سکوت را بشکند و دستور رسیدگی بدهد. نتیجه «رسیدگی» این شد که جنایتهای سیاسی را˛ «قتلهای زنجیرهای» نام نهند و ﺁنها را کار «محفل خودسر» بخوانند و خون شهیدان را لوث کنند. دری نجفآبادی خائن به منتظری و دستیار خامنهای در جنایتها˛ از کار برکنار و علی یونسی جانشین او شد. یونسی در باره واواکی که در اختیار داشت میگوید (برای ﺁگاهی از طرز فکر هاشمی رفسنجانی که نقاب اعتدال برچهره داشت):
«وقتی وزیر اطلاعات شدم آقای هاشمی دو بار با من بحث کردند و گفتند «شیوهای که شما در وزارت اطلاعات در پیش گرفتهاید این وزارتخانه را به شهرداری و تشکیلات بیخاصیت تبدیل کردهاست که هیچکس نمیترسد» و من هم به ایشان یادآور شدم در همه جای دنیا به این روش میگویند سرویس اطلاعاتی و ما هم باید به دنبال این موضوع برویم که وزارت اطلاعات در خدمت مردم باشد».
با به سر کار ﺁمدن حکومت محمود احمدی نژاد، واواک دستخوش تغییرهائی شد: نخست محسنی اژهای وزیر واواک شد. در جریان جنبش همگانی سال 88 ˛ با کمک حسین طائب که بعدها مسئولیت سازمان اطلاعات سپاه پاسداران را عهده دار گشت˛ اقدام به دستگیری و کشتن جنبش کنندگان برضد کودتای خامنهای از راه تقلب در انتخابات کرد. در زندان کهریزک خامنهای که روی زندان ابوغریب امریکائیها را سفید کرد˛ به دختران و پسران تجاوز شد. یکی از ﺁنها˛ بعد از تجاوز سوزانده شد. شماری زیر شکنجه کشته شدند.
بعدها محمود احمدی نژاد که در فکر به دست ﺁوردن اسناد و مدارک این وزارتخانه برای روز مبادا بود به بهانه کم کاری محسنیاژهای˛ او را برکنار و خود سرپرستی واواک را بر عهده گرفت تا بتواند اسناد مورد نظر را خارج سازد .
بعد از محسنی اژهای ، خامنهای مصلحی را˛ بعنوان وزیر واواک˛ به احمدی نژاد تحمیل کرد. درگیریهای محمود احمدی نژاد با وی، به برکناری موقت وی انجامید. اما به حکم حکومتی خامنهای˛ مصلحی به این مقام بازگردانده شد. در مقام اعتراض˛ احمدی نژاد بمدت 11 روز˛ قهر کرد.
در دوران وزارت مصلحی بر این وزارتخانه که به احتمال زیاد با نقشه ولی فقیه مطلقه و سید مجتبی خامنهای و حسین طائب بود، بسیاری از اسناد این وزارتخانه برای تکمیل آرشیو و بایگانی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران از این وزارتخانه خارج شد. بنا به قولی ته وزارتخانه و ﺁرشیو و اسناد آن در ﺁمد. بدینسان˛ واواک از یک وزارتخانه امنیتی و اطلاعاتی به یک مرکز معمولی و ستادی تبدیل شد .
در حکومت اول حسن روحانی یک نقاش و شاعر به نام محمد علوی که مورد تایید رهبری هم بود به این وزارتخانه ﺁمد و مقام وزارت را بر عهده گرفت. اما ﺁب این وزارتخانه با سازمان اطلاعات سپاه به یک جوی نرفت. این دو دستگاه˛ گاهی اوقات˛ تا حد درگیری هم پیش میرفتند. ولی بنا به مصالح در برابر اتهامات به یکدیگر مهر سکوت بر لب می زدند تا فضا متشنج نشود!
در این دوره دبیر خانه شورای هماهنگی اطلاعات ایران تشکیل شد. اما از این شورا هم ﺁبی گرم نشد. در حال حاضر˛ سازمان اطلاعات سپاه به عنوان دستگاهی موازی در امور اطلاعاتی و امنیتی بیشتر به بگیر و ببندهای داخلی میپردازد و واواک بیشتر درگیر مسائل و مشکلات اطلاعاتی و امنیت خارجی است و گاهی هم در داخل اقداماتی را انجام میدهد از جمله دستگیری افرادی مانند هنگامه شهیدی و…
2. سازمان حراست کل کشور:
سازمان حراست کل کشور از زیر مجموعههای واواک است. به جرات میتوان گفت که در سراسر کشور و در کلیه مراکز فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، ورزشی، نظامی و… حضور دارد و از عوامل ایجاد ترس و وحشت در مردم است. چرا که از دید کارکنان این سازمان، اصل بر برائت نیست. اصل بر بزهکاری است. پس هرکس بزهکار است مگر اینکه بیگناهی او ثابت شود. بنا بر اطلاع تقریبا 10 الی 15 درصد نیروهای کار را افراد حراست تشکیل میدهند.
بر اساس تعاریف حامیان این سازمان،** «حراست درلغت به معنای پاسداری و مراقبت کردن میباشد. ازلحاظ عرف اداری حراست به نهادی گفته میشود که در قلب تشکیلات یک سازمان وجود داشته و وظیفه خطیر مراقبت از سلامت اجزای ریز و درشت آن تشکیلات را در برابر انواع و اقسام انحرافهای موجود به عهده دارد. وظیفه اصلی حراست، مواظبت از سلامت سازمان است. چراکه هر سازمانی جهت نیل به اهداف خود به سلامت درونی و بیرونی نیاز دارد. از آنجا که سلامت هر سازمان همواره درمعرض آلودگیها و تهدیدهای درونی و نفوذی است، برای حفظ از آلودگیها نیازمند سیستمی هستیم که با دقت زیاد:
☻ اولاً: از نفوذ آفتها به داخل سیستم جلوگیری کند.
☻ ثانیاً: با تشخیص و شناخت آفتهای درونی، زمینههای علاج به موقع و سلامت سازمان را فراهم سازد.
بنا براین حضور حراست در عرصه فرآیندهای سازمانی، همواره در جهت دستیابی به دو هدف عمده زیر است:
1 – هدف کلان راهبردی: حفظ و ارتقای توان حفاظتی و امنیتی سازمان به منظور پیشبرد اهداف سازمان.
2 – اهداف عملیاتی: همراهی و مساعدت مدیران با ارائه مشورتهای مؤثر و اطلاعرسانی به موقع، اعمال نظارتها و انجام اقدامهای مؤثر جهت حفاظت همه جانبه از ایمنی و سلامت منابع سازمان.
☻وظایف مدیریت حراست برای رسیدن به اهداف˛ عبارتند از:
1 – حفاظت و صیانت از کارکنان در برابر آسیبها و تهدیدات احتمالی.
2 – اطلاع رسانی به موقع از وضعیت سیستم به مراجع ذیصلاح.
3 – حفاظت از اماکن، تأسیسات و تجهیزات.
4 – حفاظت از اسناد.
5 – انجام مأموریتهای محوله از سوی مراجع ذیصلاح.
☻نقش حراست در پیش گیری از وقوع تخلفها:
سه نقش اساسی حراست به منظور پیش گیری از وقوع تخلفها در سازمان به شرح زیر میباشد:
اول: نقش هشدار دهنده یا پیشگیری کننده.
دوم: نقش اصلاح کننده یا درمان کننده.
سوم: نقش جداکننده از سیستم.
این وظیفه خطیر حراست از جهاتی شبیه به نهادهای بهداشتی درمانی است. چنانچه این نهاد سعی برآن دارد که ابتدا از هرآلودگی و بیماری پیشگیری نماید و در مرحله بعد اگر احتمالاً کسی آلوده شد او را درمان نماید و در نهایت اگر دو روش قبلی مؤثر واقع نشد او را همچون یک عضو مرده و فاسد شده بدن از سیستم جدا کرده و دور بیاندازند.
چنین نقشی را حراست در سازمان ایفا میکند. حراست در هرسازمانی با پیش بینی نوع تخلفها و جرایمی که ممکن است درآن سازمان به وقوع پیوندد˛ سعی میکند به انحاء مختلف، چشم و گوش کارکنان آن سازمان را به روی دامها و کمینهای سر راه گشوده و آنها را هوشیار و آگاه سازد.
بنابر تعریف فوق˛ حراست برای جلوگیری از ﺁفت و الودگیهای سازمانی تاسیس شده است. اما عملکرد این سازمان ما را به خوبی از منظور تشکیل دهندگان حراست از ﺁلودگی و افت، ﺁگاه میکند: گرایشهای فکری مخالف ولایت مطلقه فقیه.
با ریاست جمهوری یافتن حسن روحانی˛ محمود علوی وزیر واواک شد. رییس سازمان حراست کل کشور نیز تغییر کرد و یکی از مقامات فعال واواک به این کار گمارده شد: مهدی اخوان با حکم وزیر واواک، رئیس سازمان حراست کل کشور گشت.
بنا بر گزارش خبرگزاری فارس، مهدی اخوان با حکم حجتالاسلام سید محمود علوی به عنوان رئیس سازمان حراست کل کشور منصوب شد. مراسم تودیع و معارفه اصغر زارعی رئیس سابق حراست کل کشور و مهدی اخوان رئیس جدید این سازمان، با حضور قائم مقام وزارت اطلاعات و معاونین این وزارتخانه برگزار شد.
☻ در زیر به برخی از واحدهای حراست که در وب سایت مربوط به این سازمان آمده اشاره می شود تا گستره حراست و کنترل این نهاد امنیتی و اطلاعاتی و حراستی در ایران را بیشتر بدانیم.
حراست استانداری ها
حراست شهرداری ها
حراست وزارت علوم
مرکز حراست قوه مقننه(۱)
حراست سازمان ورزش(۱)
حراست سازمان صدا و سیما(
حفاظت امنیت سازمان انرژی اتمی(۱)
حراست شرکت ملی نفت ایران(۱)
مرکز حراست وزارت کشور(۱)
حراست انبارهای عمومی گمرک(۱)
اداره کل حراست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری
دفتر مرکزی حراست شرکت مخابرات ایران
اداره کل حراست بانک ملی
حراست نهاد کتابخانه های عمومی کشور
حراست سازمان آتش نشانی تهران
حراست سازمان صنعت، معدن و تجارت استان البرز
حراست بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان تهران
اداره کل حراست شرکت پست جمهوری اسلامی
و…
جهت اطلاع بیشتر از چگونگی عملکرد حراست، به وظایف حراست دانشگاهها میپردازیم. لازم به ذکر است که پروندههای مختلف از تخلفات نیروهای حراستی در برخورد با دانشجویان به خصوص دختران در دادگاهها فراوانند. شرح زیر چگونگی کنترل دانشجویان را توضیح میدهد. افزون بر حراست دانشگاه˛ نیروهای بسیج دانشجویی نیز هستند که خود بخش دیگری از عوامل کنترل دانشجویان و دانشگاهها میباشند.
دنباله دارد