مقاله حاوی هشدار را روبرت پاری، در تاریخ 24 سپتامبر 2013، همان روز که اوباما و روحانی سخنرانی کردند، انتشار دادهاست:
● بعد از چند دهه سوءظن به یکدیگر، بنظر میرسد دولتهای امریکا و ایران برآنند که رودرروی هم به گفتگو نشینند. اما اعتماد متقابل نیاز دارد به گفتن حقیقت در باره رویدادهای مهم که بیانگر رابطه کنونی میان طرفین هستند. بدیهی است که نگشودن راز سرّها، کاری بس خطرناک است.
● اگر پرزیدنت اوباما در قول خود در باره حل و فصل بحرانهای خاورمیانه – از بحران اتمی ایران تا نزاع اسرائیل و فلسطین – صادق است، آغاز نیکو اینست که پرده از سرّهای غیر ضروری بردارد که بر موقعیت تاریخی و کنونی رویدادهای جاری، فرو افتادهاند. اما بازیگرانی که نقش کلیدی داشتهاند از قرار، نمیتوانند تن به گشودن رمز سرّها بدهند. برای مثال، دستگاه اطلاعاتی روسیه و نیز دستگاه های اطلاعاتی امریکا و اسرائیل و هم ایران مسلم میدانند معامله پنهانی را که میان جمهوری خواهها و ایران انجام گرفت و سبب ناکامی گفتگوهای کارتر برای رها کردن گروگانها، پیش از انتخابات ریاست جمهوری امریکا، در نوامبر 1980 شد.
● در طول سالها، کسانی که مقامهای کلیدی در ایران را داشتهاند، از آن میان، رئیس جمهوری اسبق ایران، ابوالحسن بنیصدر گفتهاند که معاملهای پنهانی میان ستاد تبلیغاتی ریگان – بوش با سران رﮊیم ایران بر سر به تأخیر انداختن آزادی گروگانها تا بعد از انتخابات ریاست جمهوری امریکا، انجام گرفتهاست. هدف از آن، شکست کارتر و پیروزی ریگان بودهاست. اما دولت ایران دم فروبسته و بطور ر سمی، سخن از معامله پنهانی که اکتبر سورپرایز نام گرفت، بر زبان نیاوردهاست.
● در 1993، به تقاضای کمیته تحقیق کنگره، در باره اکتبر سورپرایز، حکومت روسیه، گزارش سازمان اطلاعاتی خود درباره وقوع معامله پنهانی (اکتبر سورپرایز) را در اختیار گذاشت. اما کمیته بی آنکه آن را بررسی کند، در گزارش خود، به اشاره ای بر وجود این گزارش بسنده کرد. مقامات اسرائیل نیز، در انجام گرفتن این معامله، دستیار بودهاند.
● جامعه اطلاعاتی امریکا نیز در باره اکتبر سورپرایز اطلاعات دارد. در 1992، که کمیته تحقیق کنگره در باره معامله پنهانی تحقیق میکرد، روبرت گیتس، کسی که در انجام معامله پنهانی شرکت داشتهاست، رئیس سیا بود. پرزیدنت بوش که خود نیز مظنون بود، در 1991، او را به ریاست سیا منصوب کرده بود. بنا براین، بسا جای تعجب نبود که سیا و کاخ سفید مدارک را در اختیار کمیته نگذاشتند.
● حال اگر قرار بر حل مسائل فی مابین باشد و دو طرف بخواهند حسن نیت خود را نشان بدهند، می باید دربهای بایگانی های خود را بازکنند و پرده از راز این معامله بردارند. برخی از جمهوریخواهان بسا فکر می کنند بهتر است بگویند آنها میدانستند که آیهالله خمینی به ریگان کمک کرد تا به ریاست جمهوری برسد.
برخی دیگر از امریکائی ها بسا بر این نظر باشند که مورد، یک مورد ژئوپلیتیک است. ما به ازاء خدمتی است: امریکا بطور سرّی به دموکراسی در ایران، باکودتای اوت 1953 (کودتای 28 مرداد)، پایان داد و این بار، نوبت ایرانی های (گروگانگیر) بود که خدمت امریکا را جبران کنند و کردند. بتازگی، حکومت امریکا پذیرفت که سیا کودتا برضد حکومت محمد مصدق را، در 1953، رهبری کرده و شاه مستبد را به تخت و تاج بازگردانده و او تا 1979، به استبداد، بر ایران حکومت کرده است.
پس نوبت ایرانیان (البته حکومتگران) است که سندهای سازش با جمهوریخواهان را بر سر گروگانها، در 1980، انتشار دهند. هر امری واقع شده است را بازگویند و به یمن اظهار حقیقت، پرده از سرّ بردارند. پس از این که سرّ از میان برخاست، بسا ایران و امریکا بتوانند بحران اتمی را حل کنند.
٭ مورد سوریه دیوار سنگی عبور نکردنی نیست:
● در مورد سوریه، حکومت امریکا میگوید پرده از سر باید برداشته شود و تمام حقیقت به اطلاع جهانیان برسد. حکومت روسیه گزارشی در 100 صفحه تهیه کرده و در آن، نقش حکومت سوریه را معلوم کرده است اما این گزارش منتشر نشده است. حکومت اوباما میگوید مدرک فیزیکی در اختیار دارد که ثابت میکند جنایت را حکومت سوریه انجام داده است. اما این حکومت نیز حاضر نیست این مدرک را انتشار دهد. به جای انتشار سند، اوباما و کری، وزیر خارجه، میگویند این راه برد را اتخاذ کردهاند: رﮊیم اسد مشروع نیست و بدون تردید بشار اسد مجرم است.
● در 30 اوت، حکومت اوباما بیانیه 4 صفحه ای خود را انتشار داد. بی آنکه سندی ضمیمه آن شده باشد، بیانیه میگوید رﮊیم سوریه مجرم است. بیانیه طوری در انترنت قرارداده شده است که پنداری جامعه اطلاعاتی امریکا آن را انتشار داده است اما در واقع، دایره مطبوعات کاخ سفید انتشارش داده است.
این بار نیز، همانند زمانی که بوش آماده حمله به عراق میشد، روزنامه نگارانی اینطور فکر میکنند که هرگاه بخواهند ترقی کنند، می باید برضد رﮊیم اسد تبلیغ کنند.
● گزارش 38 صفحهای که هفته پیش، مفتشان سازمان ملل متحد در باره استعمال اسلحه شیمیائی در سوریه انتشار دادند، فرصتی به مطبوعات عمده امریکا داد تا به استناد بینههای موجود در گزارش، اسد و رﮊیم او را بکار برندگان اسلحه شیمیائی برضد مردم سوریه، اعلام کردند.
حال آنکه امرهای واقع مذکور در گزارش جز این ادعای مطبوعات عمده را میگویند: در یکی از دو صحنه مورد بازدید، هیچگونه اسلحه شیمیائی بکار نرفته است و در صحنه دوم، امرها دستکاری شده هستند. با وجود این، این مطبوعات با اوباما و وزیر خارجه، همسو شدند.
کری بر این نظر است که بسا همگان میدانند که تنها ستایشگران اسد و دیوانه ها در پی القای شک هستند. میگوید اجازه نمیدهم سازمان ملل متحد، وقت خود را به بحث درباره وجود تردید در مجرم بودن اسد و رﮊیم او، صرف کند. او در رد نظر روسها، گفت: واقعا وقت آن نیست که هریک از ما بگوید: من برداشت خود را از امرهای واقع دارم.
پرزیدنت اوباما در سخنرانی خود در سازمان ملل متحد، بازهم تأکید کرد که جا برای تردید نیست: «گفتن این سخن که بکار بردن اسلحه شیمیائی کار کسانی جز رﮊیم سوریه است، توهین به شعور انسان و مشروعیت سازمان ملل متحد است».
٭ شکاکان لجوج:
● اما شکاکان لجوج از جمله اعضای جامعه اطلاعاتی امریکا و مقامهای سازمان ملل متحد هستند. اگر این جامعه به این نتیجه رسیده بود که اسلحه شیمیائی را رﮊیم اسد بکار برده است، دلیلی نداشت بیانیه را به جای این که دفتر وزیر امنیت ملی انتشار دهد، کاخ سفید انتشار داد. و روبرت فیسک، روزنگار معتبر روزنامه ایندپندنت لندن، به نبود اجماع نزد مقامهای سازمان ملل متحد و دیگر ناظران بین المللی مقیم دمشق، پی نمیبرد و این واقعیت را انتشار نمیداد. باتوجه به خطری که متوجه اعتبار و کاریر روزنامه نگاری او است، بر نهج عقل مصلحت اندیش، عمل میکرد و درپی تحقیق نمیشد و حاصل تحقیق خود را انتشار نمیداد.
فیسک مینویسد: «در کشور – در حقیقت در جهان – پروپاگاندا بسیار بیشتر از حقیقت، نفوذ و برد دارد. کشف منشاء اسلحه شیمیائی که بسیاری از سوری ها را کشتهاند، برای روزنامه نگار، خطرها در بردارد. باوجود این، باید گفت تردید جدی وجود دارد که گاز سارین را ارتش اسد بکار برده باشد.
کارکنان سازمان ملل قابل شناسائی نشدند. برخی از آنان در 21 اوت، زمان بکار رفتن اسلحه شیمیائی، در دمشق بودهاند. یک رشته پرسشها از آن بعمل آمدهاند اما هیچ پاسخی به این پرسشها داده نشده است. برای مثال، چرا رﮊیم اسد باید صبر کند تا که در 18 اوت، مفتشان سازمان ملل وارد دمشق شوند و آنگاه، تنها در 6 کیلومتری هتل محل اقامت آنها، اسلحه شیمیائی بکار برد؟ حکومت اسد میدانست که مفتشان میتوانند درجا تفتیش کنند و نتیجه را معلوم کنند و درپی آن، دولتهای غربی به سوریه حمله کنند.
اینک سوریه دفاع استراتژیک خود را در برابر اسلحه اتمی اسرائیل، از دست میدهد. زیرا اگر قول رهبران غرب را باور کنیم، رﮊیم اسد با پرتاب 7 موشک که سبب کشته شدن 300 تا 1400 (رقم اخیر را شورشیان دادهاند)، تلاش 50 ساله خود را برباد داده است. به قول یک مقام سازمانی غیر دولتی غربی، اگر رﮊیم اسد واقعا میخواست گاز سارین بکاربرد، چرا دو سال صبر کرد و درست وقتی مفتشان سازمان ملل برای تحقیق به محل آمدهاند، این گاز را بکار میبرد؟ ».
فیسک همچنین گزارش کرده است: « در شهر دمشق، این اطلاع جریان دارد: روسیه مدرک جدیدی در باره حمله شیمیائی بدست آورده است. تاریخ صدور راکتهای گاز سارین که بکار رفتهاند و – بسیار مهمتر – کشورهائی که این راکتها به آنها فروخته شدهاند. از قرار، این راکتها در 1967 در روسیه ساخته شده و به سه کشور عرب، یمن و مصر و لیبی (در دوره قذافی) فروخته شدهاند.
در اسناد، این جزئیات را نمیتوان، بررسی کرد و بازجست. و پوتین فاش نمیکند که به استناد کدام مدرک به اوباما گفتهاست ارتش اسد این راکتها را بکار نبرده است. اما اگر اطلاع صحیح باشد، – و بنا بر باور، منشاء آن مسکو است– روسیه چنین راکتهائی را به دمشق نفروخته است.
از زمان سقوط رﮊیم قذافی در 2011، مقادیر عظیمی از اسلحه روسی فروخته شده به رژیم قذافی به دست گروههای شورشی افتادهاند. از جمله، گروههای وابسته به القاعده صاحب بخشی از این اسلحه شدند. از این اسلحه، در مالی و صحرای سینا و الجزایر، استفاده شده است. دولت سوریه مدتها است که میگوید اسلحه روسی که به لیبی فروخته شده بودند، بدست شورشیان سوریه افتادهاند. این کار بکمک قطر انجام گرفته است. قطر آن زمان از شورشیان لیبی حمایت میکرد و حالا اسلحه برای شورشیان سوریه میفرستد».
● بدینسان، بجای تحقیر کسانی که هنوز نسبت به عامل بکار بردن سلاح شیمیائی در 21 اوت، شک دارند، حکومتهای امریکا و روسیه، می باید برگهای خود را روی میز بگذارند. سر و سرّ داری و گفتگوهای سرّی میان قدرتهای بزرگ جهان، برای دموکراسی بسیار زیانمند است و به سخره گرفتن نقش مردم است.
هرگاه بنا باشد سخنان پرزیدنت اوباما در باره حقوق جهان شمول انسان و حق حاکمیت ملتها، معنی داشته باشد، او باید بپذیرد که دموکراسی یعنی این که مردمی امرهائی را که واقع شده تبلیغ میشوند، واقع شده ندانست و یا چپ در صحت آنها تردید کرد، در مردم پروپاگاندا فروبرده نشوند.
انقلاب اسلامی در هجرت شماره ۸۳۸ از ۱۵ تا ۲۸ مهر ۱۳۹۲