زیست دین مدارانه مسلمانان دردنیای مدرن امروزبرای مسلمانان محل اهمیت میباشد. این مدل زیست که مسلمانان برآن پای میفشارند دربلاد خارج ازسیطره مسلمین بالاخص درجوامع غربی بیش ازپیش موضوع مورد چالش بوده. این چالش هم دربرگیرنده مسلمین است وهم دربرگیرنده شهروندان غربی. اما آنچه تا کنون میتوان به عینه دریافت فقدان تعریف صحیح اززندگی مسالمت آمیزپیروان عقاید، نژادها، و مذاهب متضاد ومتفاوت برپایه حقوق انسانی میباشد. ازمصایق بسیارمشهود این چالش نوع پوشش زنان مکلف به دیانت اسلام میباشد که ازآن تحت عنوان حجاب متعارف درمذاهب اسلامی درطول تاریخ یاد شده است. فرانسه ازجمله کشورهایی است که هرازگاه یک بارموضوع پوشش زنان مسلمان محل نزاع میان پیروان اسلام واگر نگوییم شهروندان فرانسوی، دولت فرانسه قرارمیگیرد.فرانسه کشوری که شش میلیون مسلمان را درخود جای داده است به دفعات حق پوشش زنان مسلمان را نادیده انگاشته. اصولا این نادیده انگاری ها با وضع قوانین وصدوراحکام قضایی ازسوی دادگاه ها درکشورفرانسه جامه عمل به تن میکند.
بلوایی که درسال 2004م درپی قانون ممنوعیت حجاب اسلامی یعنی به سرکردن روسری توسط زنان مسلمان دراین کشوربه راه افتاد این روزها به اوج خود میرسد. هم اکنون *فرانسوا اولاند* رئیس جمهوری فرانسه ازتلاش های احزاب این کشوربرای وضع قوانین محدودیت حجاب اسلامی حمایت میکند. ممنوعیت به سرکردن روسری درمدارس کشورفرانسه ازدسامبرسال دوهزاروچهارمیلادی درکشورفرانسه به اجرا درآمد. مسلم نحوه پوشش هرفرد درجامعه تا بدانجا که مخل حقوق دیگرشهروندان نباشد ازحق لاینفک شخص میباشد که بنا برهیچ بهانه ای قابل تعدی نمیباشد. ازدیگرسوی حجابی که با عنوان پوشاندن موی سرزنان درمیان مسلمین شایع میباشد درقرون متمادی به صحیح یا نا صحیح به عنوان واجبی ازسوی شریعت اسلامی شناخته شده ودرعداد شعائرمذهبی قرارداده میشود. ازآنجا که آزادی مذهب وعمل به فرامین آن درردیف حقوق انسانی قرارمیگیرد به سرکردن روسری توسط زنان مسلمان درراستای حقوق انسانی آنان می باید به رسمیت شناخته شود.
مع الوصف ماده هجده اعلامیه جهانی حقوق بشربه صراحت عنوان می دارد:«هرکس حق دارد ازآزادی اندیشه، وجدان ومذهب بهره مند گردد، این حق شامل آزادی تغییرمذهب یا باورونیزآزادی اظهارمذهب یا باوربه شکل آموزش، عمل به شعائر، نیایش وبه جای آوردن آئین ها چه به تنهایی وچه به صورت جمعی میگردد»
شاید “محمد موسائی” رهبررئیس شورای مسلمانان فرانسه هم با استناد به ماده هجده مندرج دراعلامیه جهانی حقوق بشربه وضع هرگونه قانون جدیدی که هدف آن محدود کردن حق به سرکردن روسری توسط زنان مسلمان باشد هشدارداده ودریک سایت اینترنتی که مربوط به امورمسلمانان است عنوان داشته است: « یک چنین اقداماتی مغایر با اصل سکولاریسم است چون دست کم دو حق اساسی را زیر پا می گذارد، آزادی اعتقادات که شامل آزادی مذهب وآزادی عقیده می باشد»
اما آنچه درروزهای اخیربه این بلوا دامن زده ومسلمان ها ودولت فرانسه را درتقابل با یکدیگرقرارداده بحث ممنوعیت روبند یا برقع توسط زنان مسلمان دراماکن عمومی می باشد. گویا درگیری ها وتنش های فیزیکی میان شهروندان مسلمان فرانسوی وپلیس فرانسه درحومه پاریس ازآنجا کلید خورده است که پنجشنبه گذشته پلیس فرانسه به زن مسلمانی که صورتش را با روبنده به طورکامل مستورنموده بود اخطار داده است. درپی این پیش آمد نا آرامی ها درمحلات حومه پاریس بالا گرفته وبرخی معترضان به ممنوعیت استفاده ازروبنده توسط زنان مسلمان به سوی پلیس سنگ پرانی کرده اند. آنچه پلیس فرانسه گزارش داده است حکایت ازحمله معترضان به اماکن عمومی وبه آتش کشیدن ده ها خودروبوده.
به هرترتیب تنش میان شهروندان مسلمان تبعه فرانسه ودولت واحزاب مخالف با حجاب زنان مسلمان درصورتی که به شکل منطقی موردریشه یابی قرارنگیرد این پتانسیل را دارا میباشد که فضای جامعه فرانسه را به دوقطب کاذب وخطرناک مبدل کند. ازاین روی چند نکته میباید مورد توجه قرارگیرد:
*مسلمانان بخش قابل توجه تشکیل دهنده جامعه فرانسه درسطوح مختلف آن میباشند. بنا براین دولت، احزاب ونهادهای مدنی فرانسه می باید مسلمانان را به دیده یک واقعیت نگریسته وحقوق آن ها دراحوال شخصیه وپوشش را تا بدانجا که مخل آزادی وامنیت دیگرشهروندان نمیشود به رسمیت بشناسند. چرا که دربی شک دراین صورت مسلمانان تابعه دولت فرانسه خود را جزئی ازپیکره اجتماعی این کشوردانسته وخود را به عنوان شهروند درصورت محق بودن مسئول خواهند دانست.
**مسلمانان می باید ازقرآن نحوه زندگی مسالمت آمیزدرکنارپیروان دیگرادیان وعقاید را بیاموزند که این نحوه زنگی میتواند دربلاد مسلمین ویا دربلاد غیرمسلمین برپایه میثاق عمومی وتعهدات متقابل درچهارچوب قوانین اساسی وموضوعه ظاهرشود. ازجمله آموزه های زندگی مسالمت آمیزدرکنارنه فقط پیروان ادیان دیگربلکه مشرکینی که به عهد وپیمان متقابلشان با مسلمانان پایبند میباشند دربسیاری ازسورقرآن مجید خود نمایی میکند.
***مسلمانان می باید که آزادی وخواست آنان درمواردی مشروع وعقلایی تلقی می گردد که مخل ومضربه آزادی وامنیت هم نوعان وجامعه نباشد. ازاین جهت گرچه استفاده زنان مسلمان ازروبنده جزئی ازحقوق آنان درنوع پوشش میباشد اما این نوع پوشش درتزاحم با حقوق دیگرشهروندان وحتی درمواردی میتواند مخل امنیت دیگرشهروندان قلمداد شود. چراکه دراماکن عمومی هویت افراد میباید چه برای شهروندان وچه برای پلیس قابل شناسایی باشد، حال آنچه با استفاده ازروبنده رخ میدهد پنهان شدن هویت فرد میباشد که نه تنها مخاطبان را میتواند درمعرض خطرقرارداده وبا مشکل مواجه کند، بلکه درمواردی میتواند مخل حقوق شخص مستترنیز باشد.
به هرترتیب آنچه این قلم ازآن نتیجه حاصل نموده است اینکه حجاب اسلامی همچون روسری که سترکننده هویت شخص نبوده ازحقوق اساسی زنان مسلمان میباشد اما استفاده ازروبنده توسط زنان مسلمان چون سترکننده هویتشان می باشد میتواند مخل حقوق وامنیت جامعه قلمداد وبراین اساس درتزاحم با حقوق دیگرشهروندان عملی بسیار مزموم وخواسته ای نا مشروع تلقی میشود.