اخبار , تحلیلها و مقالات پیرامون کاهش یا توقف تحریمها به سرعت در میان پایگاههای خبری و شبکه های اجتماعی دست چرخان میشود و تصمیمات مقامات درروند بازار های مالی در ایران و پیش بینی قیمت های کالاهای سرمایه ای در ایران موثر بوده و فضای روانی جامعه را به شدت مواج مینماید و اخبار تحریمها توسط آمریکا در میان این اخبار با شدت بیشتری رصد میشود .
آمار های آمریکا چه میگویند:
صادرات آمریکا به ایران در ۷ ماه نخست سال جاری میلادی به ۱۰۲.۲ میلیون دلار رسید که این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل تقریبا نصف شده است.

2- وزارت بازرگانی آمریکا در جدیدترین گزارش خود کل مبادلات تجاری ایران و آمریکا در 7 ماه نخست 2014 را 102.2 میلیون دلار اعلام کرد.

3- مبادلات تجاری دو کشور در این مدت با کاهش 49 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 2013 مواجه شده است. مبادلات دو کشور در 7 ماه نخست سال گذشته میلادی 203.1 میلیون دلار اعلام شده بود.

در حالی مبادلات آمریکا با ایران در 7 ماه نخست 2014 کاهش داشته است که از ابتدای این سال توافق هسته ای موقت به اجرا گذاشته شد و کسانی که این توافق را به تحول در مناسبات دو کشور تفسیر کرده بودند انتظار داشتند سطح مبادلات تجاری دو کشور در سال 2014 با افزایش قابل ملاحظه ای مواجه شود.

بر اساس این گزارش، صادرات آمریکا به ایران در ماههای ژانویه تا جولای 2014 نسبت به مدت مشابه سال قبل 49 درصد کاهش داشته و به 102.2 میلیون دلار رسیده است. صادرات آمریکا به ایران در 7 ماه نخست 2013 بالغ بر 201.1 میلیون دلار اعلام شده بود.

4- واردات آمریکا از ایران در 7 ماه نخست 2014 نیز صفر بوده است. آمریکا در مدت مشابه سال قبل 2 میلیون دلار کالا از ایران وارد کرده بود.

وزارت بازرگانی آمریکا صادرات این کشور به ایران در جولای 2014 را 19.1 میلیون دلار اعلام کرده که این رقم نسبت به ماه قبل از آن رشد 8 درصدی داشته است. آمریکا در ماه ژوئن 17.7 میلیون دلار کالا به ایران صادر کرده بود.

آمریکا در ماه جولای امسال همچون ماه های قبل هیچ وارداتی از ایران نداشته است.

واقعیات چیست؟

واقعیت آن است که دستور العمل ها و پروتکلهای مربوط به تحریمها در داخل آمریکا رعایت نمیشود و ده ها بلکه صد ها مورد از نقض تحریمها مطابق قوانین آمریکا در درون آمریکا وجود دارد که بزرگترین آنها عبارتند از:

فروش خدمات شرکتهای هواپیمائی ایرانی
نقل و انتقال پول از طریق شرکتهای تجاری مرتبط با دیگر کشور ها که رابطه تجاری با ایران دارند.
تجارت با شرکتهائی که با جمهوری اسلامی ایران تجارت میکنند و وفور کالاها و و خدمات مرتبط با نیاز های ایرانیان که در آمریکا به چشم میخورد.
انجام کلیه خدمات سفارتخانه ای در آمریکا توسط شرکتهای خدماتی , اعم از تمدید گذر نامه – اخذ ویزاهای مختلف, و خدمات مختلف سفارتخا نه ای
این امر جدای از قولهای پشت پرده و گفتگوهای مقامات نفتی و لابی های وابسته به این امر و صنایع و خدمات مربوط به انرژی و طلا و روان شدن نفرات موثر در لابی های مختلف و پیمانکاران اقتصادی است که پس از روی کار آمدن دولت آقای حسن روحانی از اروپا و کانادا به آمریکا سرازیر گردیدند و با پوششهای مختلف قانونی وارد شده و با ارائه گفتمان آمادگی برای دوران پس از تحریم عملا بدنبال مباحث دور زدن تحریمها بوده وتا کنون در درون ایالت متحده آمریکا موفق بوده اند.
دلایل سکوت مقامات امریکا و لایه های مختلف جامعه ایرانی !
پرسشها و فرضیات بسیاری در خصوص این امر و سکوت مقامات آمریکا و لایه های جامعه ایرانی در سطوح مختلف ارائه شده است که مختصرا و اشاره وار بدان میپردازیم :
مقامات ایالات متحده و نهاد های مرتبط با امور تحریمها از این امر به خوبی اگاه هستند لذا از این امر برای باز نگاه داشتن فضای تنفس با جمهوری اسلامی و جامعه ایرانی استفاده میکنند و در وقت لزوم این فضای تنفس نیز باز یا بسته خواهد شد.
جامعه نخبگان تجاری و سیاسی نیز در این خصوص با سیاست مماشات عمل کرده اند و دلیل این امر را باید توامان سیاسی و اقتصادی دانست .
به جرات باید گفت که بیشترین مبادلات درون تحریمی متعلق به به دو جریان نسل اول و آخر مهاجران تبعیدی میباشد .
نسل اول مهاجران تبعیدی که( برخی) از مقامات نظام گذشته بوده و عملا باعث سقوط آن نظام گردیدند و با مبالغ هنگفتی پول به آمریکا آمدند یا در این سالها با توجه به تجربه و تخصص خود که قابل کتمان نیست به کسب و کار پرداختند .
این افراد اولین بار در زمان ریاست جمهوری آقای هاشمی رفسنجانی برای بازگشت به میهن مورد تشویق قرار گرفتند اما با دادن پاسخ منفی برای بازگشت و پاسخ مثبت برای ارتقا فعالیتها با ایران این روابط پیچیده را بنیان گذاری کردنداین جریان از نظر سیاسی با توجه به بعد زمان از سال 57 و بعد فاصله از ایران از نظر مقامات امنیتی عناصری بی خطر تلقی شده و از این کسب و کارها به نفع حاکمیت استفاده میشود.

گروه دیگر از آخرین گروه مهاجران به آمریکا بوده که یک پای در قدرت و ثروت در ایران داشته و پای دیگر در گروههای مخالف دارند و بنا به سیاستهای کل حاکمیت و نه جناح های آن در این عرصه حضور دارند و عملا نقش خاکریز های دفاعی حاکمیت را در برون مرز دنبال میکنند و صد البته نقش کاسبکاران اقتصادی که همواره در این فعالیتها حضور داشته و در ارتباط مستقیم با نهادهای ضد تحریم در ایران هستند را نباید فراموش کرد.
در این میان ذکر دو نکته خالی از لطف نیست بسیاری از ایرانیان که در این دو گروه نیستند و دارای ارتباطات گسترده خانوادگی و رفع نیاز های معمولی هستند از این خوان بهره مند میگردند واصولا کاری به مفاهیم و جریانات این چنینی نداشته و از استاندارد های جامعه استبداد زده ! وتوامان رفاه زده ! ایرانی پیروی میکنند.

چرائی سکوت رسانه های فارسی!

در این خصوص جریانات رسانه ای آمریکا نیز سکوت پیشه کرده اند زیرا رسانه ها یا در کنترل سیاستهای رسانه ای دولت آمریکا بوده یا بر خواسته از همان نسل اول مهاجران تبعیدی و پیچیدگی های آن بوده یا در کنترل نسل آخر مهاجران که پس از وقایع خرداد 88 به آمریکا آمده یا آورده شدند بوده لذا برای شنیده شدن اینگونه سخنان باید این فعالان مستقل همزمان در سه جبهه به مبارزه پرداخته و از سه سد بلند عبورکنند.

ملی گرائی وارونه و تبلیغات حکومتی!

یکی دیگر از مباحث جدی که در خصوص سلسله مباحث تحریمها وجود دارد آنست که دستگاه تبلیغات حکومت ایران با نهایت دقت و قدرت و ظرافت این بحث را در لایه های مختلف مخالفان سطحی و پر سرو صدای خود و جامعه جا انداخته اند که این تحریمها مورد موافقت جامعه ایران نبوده و چون همگان را به زیر یک پرچم گرد میاورد و هم زمان باعث فشار بر عموم مردم میشود امری پسندیده نبوده و همزمان از مسئولیت اصلی حاکمیت برای بوجود آمدن این تحریمها شانه خالی شده و آنگونه تبلیغ میشود که تحریمها بی اثر است این امر که همان پو پولیزم هوشمند و سازمان یافته در پناه تبلیغات پرسرو صدا و کمپین های تبلیغی دوره ای نهادهای حکومتی است که بسیاری از جریانات اصیل و ریشه دار را که از امکانات تبلیغی و تحلیلی طرف مقابل برخوردار نبوده مجبور به سکوت میکند .

آیا این همه واقعیات است؟

پاسخ در یک کلام منفی است زیرا بر خلاف آنچه در پس هیاهو ها و تبلیغات و آمارها ی اعلام شده مبنی بر شکست خوردن اکثر تحریمهای بین المللی گفته میشود , تحریمها به شدت سازمان اقتصادی و توزیع منابع مادی در نهادهای موثر حاکمیت را برهم زده است و بزرگترین نشانه آن اعلام سیاست نرمش قهرمانه در سیاست اتمی و روی کار آمدن آقای حسن روحانی برای ارتقا سیستم مدیریت اقتصادی در درون کشور است و پس از گذشت یک سال از روی کار آمدن آقای حسن روحانی که گرد و خاک ها فرو نشسته است رخ مینماید .
این امر برای چشمان تیز بین مخالفان واقعی و بدور از هیاهوهای رایج ! دور نمانده است و گروهی از جدی ترین و ساکت ترین این مخالفان دست به تصویب طرحی در درون آمریکا زده اند که قلب سازمان دور زدن تحریمها در درون آمریکا را نشانه رفته و میتواند خطراتی را به بار آورده و تمامی این فعالیتها را در درون آمریکا بی اثر کند.

تهرانجلس در برابر تهران!

شهر وست وود در کالیفرنیا که پایتخت ایرانیان در آمریکا و برون مرز و قلب فعالیتهای دور زدن تحریمها در درون آمریکا میباشد.
این شهر این روزها در حال تجربه جدیدی در این خصوص است و در چند روز آینده سازمان دور زدن تحریمها در این شهر آسیب جدی خواهد دید .
مصوبات طرح شامل ممنوع شدن کلیه فعالیتهای مرتبط با ایران در قالب پوششهای تجاری و کسب و کار همچون خدمات هواپیمائی – امور کنسولی توسط دفاتر خدماتی–کسب و کار وتجارت با نهادهای تجاری مرتبط با جمهوری اسلامی ایران و بکار بردن آرم ها و نشا نه های تبلیغی و علامات نهادهای تحریم شده توسط نهادهای بین المللی و آمریکا میباشد .
در این طرح که با اکثریت 18 رای موافق در برابر یک رای مخالف تصویب گردید در اهتزاز در آوردن پرچم جمهوری اسلامی ایران را ممنوع اعلام نموده است.
پشتوانه اجرائی و ضمانت عملیاتی این طرح مطابق با قوانین تحریمها و قوانین مرتبطین با نهاد های تروریستی بوده که پس از حملات القاعده تصویب گردید و مشمول همان مجازاتها خواهد گردید و تما می نهاد های انتظامی و فرا انتظامی را موظف خواهد نمود تا در این خصوص به واکنش موثر بپردازند .

همچنین در بخشهای دیگر این طرح از ایالت کالیفرنیا خواسته شده است تا در خصوص عملیاتی نشدن قوانین تحریمها در این ایالت با توجه به قوانین موجود پاسخ روشنی ارائه نماید.
اجرای این طرح در وست وود و ایالت کالیفرنیا دیگر ایالتهای آمریکا همچون فلوریدا ,نیوجرزی ,تکزاس , مریلند , اوهایو , میزوری , میشیگان , ماساچوست را که سابقه همراهی موثر در اجرا و تصویب این طرح ها را داشته تحت تاثیر قرار خواهد داد و گروهی از سناتور ها در اقدامی بسیار تعجب بر انگیز ! خود را با پرواز برای تصویب این طرح به وست وود رسانده بودند و تعدادی از طریق ویدئو کنفرانس نظاره گر تصویب این طرح بودند.

نتیجه گیری : آگاهان و کارشناسان حقوقی و اقتصادی تصویب و اجرای پله کانی این طرح و طرح های مشابه در آمریکا در نوع خود از جنس فعالیتها ی حقوقی و مبارزات مدنی موثر در برون مرز ارزیابی کرده و در صورت پیگیری این امر در خارج از ایالات متحده توسط نهاد ها و سازمانها میتواند از فعالیتهای دور زدن تحریمها که نتیجه ای جز ادامه و استمرار وضع موجود ندارد جلو گیری نماید.
مهر داد سید عسگری
کارشناس اقتصادی