نقدی بر دیدگاه های ملی مذهبی درباره ی توافق اتمی برجام
شش ماه از عقد قرارداد اتمی ژنو میان دولت جمهوری اسلامی و شش قدرت بزرگ اتمی می گذرد. تا قبل از آن حکومت، دولت و اپوزیسیون اصلاحطلب رفع اکثر خواسته های ریز و درشت جامعه را منوط به حل مسئله اتمی می کردند. به طوری که خوشبینی زیادی در میان ایرانیان نسبت به برجام ایجاد شده بود. خوش بینی که تنها حاصل دولت و حکومت و رسانه هایشان نبود بلکه نقش عمده را اکثر قریب به اتفاق اپوزیسیون و روشنفکران و رسانه های خارج از کشور ایجاد کرده بودند.
اینک بعد از گذشت 6 ماه می بینیم که حکومت جمهوری اسلامی صنعت اتمی را با انجام چهار عمل زیر عملا نابود کرده است:
1.پیاده کردن حدود ۱۵۰۰۰ سانتریفوژ و انبار کردن آنها
2 .فرستادن ۱۰ تن اورانیوم غنی شده که طی مدت ۸ سال فعالیت ایران در زمینه غنی سازی بدست آمده بود. این اورانیومها به روسیه فرستاده شدند و در قبال آن ایران، اورانیوم طبیعی بصورت کیک زرد از روسیه دریافت کرد.
3.خارج کردن قلب راکتور اراک و بتن ریختن در منافذ آن برای اینکه دیگر قابل استفاده نشود.
4.فرستادن بخش مهمی از آب سنگین که در کارخانه آب سنگین اراک تولید شده بود. طبق برجام آب سنگین باید در بازار بین المللی فروش برود و از آنجا که ایران به غیر از امریکا فعلا مشتری دیگری برای آب سنگین پیدا نکرده است مجبور به فرستادن آب سنگین به کشور عمان شده است. کشوری که در آغاز، مذاکرات محرمانه در آنجا صورت گرفت.
نکته جالب این است که مقامات جمهوری اسلامی همچنان از انفعال و بی خبری ایرانیان سو استفاده می کنند و در صحبتهایشان قدرتهای جهانی را تهدید به از سرگیری فعالیت اتمی کنند در حالی که این 4 عمل غیر قابل بازگشت هستند.
سوال مهمی که ایرانیان باید از حاکمان بپرسند این است که چرا کشور را برای مسئله اتمی به ورطه نابودی کشاندید؟ چرا میلیاردها دلار صرف کاری کردید که نتیجه اش شد نابودی ایران و دست آخر برچیده شدن صنعت اتمی؟!
اپوزیسیون ایرانی هم دست حکومت یا رفیق مردم؟!
بلافاصله بعد از امضای قرارداد اتمی که اینک به تجربه دریافته ایم تغییر آنچنانی در زندگی ایرانیان و روش حکومت داری جمهوری اسلامی نداشته و نتوانسته سایه جنگ و تحریم بر ایران و منطقه را بردارد، نیروهای اصلاحطلب حکومتی و غیر حکومتی سکولار و مذهبی و چپ و راست بسیج شده و به یاری حکومت و دولت شتافتند تا بتوانند جام زهر اتمی را از دستان رهبر جمهوری اسلامی ستانده و به مردم ایران بنوشانند.
ملی مذهبی ها این بار هم جز اولین گروههایی بودند که به صورت گروهی و فردی وارد کارزار حمایت از حکومت شدند. آنها در بیانیه خود از ضرب المثل حکیمانه ی “جلوی ضرر را از هر جا بگیری منفعت هست” استفاده کردند، افسوس که معنای آنرا ندانسته بودند. زیرا جلوی ضرر را وقتی می توان گرفت که روش و تفکر عمل مضر و خطا گرفته شود و عمل خطا و مضر تبدیل به درس عبرتی بشود که موجب اصلاح فکر و عمل گردد. بر خلاف نظر ایشان این ضرب المثل ابدا معنی توقف یک کار زشت و مضر و از سرگیری حماقت در امور و کارهای دیگر را نمی دهد. امری که حاکمان جمهوری اسلامی در آن بعد از قرارداد اتمی همچون گذشته از سر گرفتند.
اما از نظر تاریخی نیز می توان این دسته از هموطنان را مورد نقد قرار داد. حدود یکماه پیش دادگاهی در امریکا رای به پرداخت غرامت به گروگانهای امریکایی داد که 35 سال پیش بعد از عقد قرارداد الجزایر که شبیه قرارداد اتمی است آزاد شدند! آیا می دانید مبلغ غرامتی که از جیب ملت ایران باید پرداخت شود چقدر است؟! بالغ بر 200 میلیون دلار، از قرار روزی 10 هزار دلار به هر گروگان زنده!!!
در واقع عدم برخورد ریشه ایی و موافق حقوق ملی در آن روز باعث شده است که ایران و ایرانی حتی بعد از گذشت سه دهه از قرارداد الجزایر مورد خسارت قرار گیرد. نکته جالب توجه ماجرا اینجاست که مرحوم سحابی که از پایه گذار اصلاحطلبان ملی مذهبی بود در همان زمان به عنوان نماینده مجلس از این قرارداد دفاع می کند و می گوید: “من درباره موادی که در مجلس تصویب شد هیچگونه ایرادی به به لحاظ قانونی و نه آرمانی نمی بینم.” این در حالی بوده است که در همان زمان رئیس جمهور وقت آقای بنی صدر به مفاد و نحوه امضای قرارداد الجزایر ایرادات اساسی وارد کرده و از بهزاد نبوی به عنوان امضا کننده قرار داد به دادگاه شکایت می کند.
آیا اگر در آن روز دیگر روشنفکران نیز همصدا با رئیس جمهور برخورد قاطعی با کسانی که کشور را به بحران کشانده بودند می کردند و اکثریت مردم نیز مانند امروز بی تفاوت نمی ماندند ایران دچار این این همه فلاکت و استبداد می شد؟ تا جایی که بعد از 35 سال بخواهیم غرامت حماقت عده ایی زورپرست را بدهیم؟
پس استفاده ملی مذهبی ها از ضرب المثل کاملا نابجاست!
از دیگر سو در عرصه سیاست منطقه ایی می بینیم که بحران اتمی هنوز به پایان نرسیده بحران های بزرگتر و خطرناکتر دیگری در حال وقوع هستند که همگی به دلیل عوض نشدن منطق زورمدارانه حکومت ناشی می شود. جلوی ضرر را وقتی می توان گرفت که به حکومت بگویم و او را وادار کنیم که دست از جاه طلبی های داخلی و خارجی بردارد و با تغییر اصل ولایت فقیه اساس حکومت را از زور به دموکراسی تغییر دهیم. در غیر این صورت همچنان که می بینیم قرارداد اتمی به پایان نرسیده، بحران جنگهای منطقه ایی و تشدید فقر عمومی مردم و نابودی طبیعت ایران گسترده خواهند شد.
اما چه می شد کرد و چه باید کرد؟
این قلم معتقد است اصلاحطلبان به جای فضا سازی برای مانور حکومت باید عرصه را بر متجاوزان دائمی به حقوق مردم ایران تنگ می کردند. در این صورت کسانی که با جهالت و حماقت زندگی ایرانیان را به نابودی کشانده بودند نمی توانستند از زیر بار مسئولیت فرار کرده و با فرافکنی جام زهر را به ملت ایران بنوشانند. شاید با افزایش فشارهای اجتماعی این مستبدان مجبور می شدند به خواسته ملت ایران تن داده و یا حداقل مقداری در حکومت داری شان که کاملا مبتنی بر زور است تجدید نظر می کردند.
حکومت به جای تسلیم شدن به 6 قدرت اتمی و برچیدن صنعت اتمی که حتی باعث رفع کامل تحریمها به صورت دائمی هم نمی شود می توانست ابتدا به ایرانیان تسلیم شود و با ایجاد دموکراسی و دولتی برآمده از جمهور ایرانیان، سیاست انرژی کشور را طبق حقوق ایرانیان تعیین و ترسیم کند. از آن جا که انرژی مقوله ایی بسیار مهم در خطوط راهبردی هر کشور است بنابراین باید برنامه ریزی سیاست های انرژی و اهداف آن برآمده از تحقیقات فنی و علمی و مبتنی بر نیازهای کشور باشد. از این رو مبرهن است که نهادهای استبدادی حکومت صلاحیت های علمی و فنی لازم برای تعیین خطوط راهبردی انرژی کشور را نخواهد داشت و اساسا تعیین اینگونه سیاستها نیاز به دموکراسی و آزادی بیان برای شور و مشورت عمومی دارد.
اما هنوز هم دیر نیست و اصلاحطلبان و ملی مذهبی ها می توانند با عمل به ضرب المثل “جلوی ضرر را از هر جا بگیری منفعت است” تغییر رویه دهند. به جای عمل طبق مصالح قدرت و بازی با گزینه هایی که قدرت می سازد، حقیقت را مد نظر قرار دهند و با تکیه بر مردم زمین بازی را به گستردگی آرمانهای بلند ایرانیان کنند. در این صورت آنها حقوق بلند مدت و پایای ملت ایران را فدای مصالح زودگذر حکومت و دولت باب طبعشان نخواهد کرد. در نتیجه زمینه ایی را برای پایان دائمی بخشیدن به انواع بحران ها و بحران سازی ایجاد خواهد نمود.
منابع:
http://news.gooya.com/politics/archives/2016/01/207226.php
روز اجرای برجام! مهران مصطفوی
https://www.facebook.com/Didban94/videos/1635970559949319/?hc_location=ufi
مصاحبه ای کمتر دیده شده با هاشمی رفسنجانی -خانم طالقانی -ناطق نوری-عزت الله سحابی-خلخالی-علی اکبر ولایتی