گیسلن بن هسا (١) در جریان مطالعاتش روی مقایسه میان سیاست ها و قوانین ضدتروریستی آمریکایی ها و فرانسوی ها، بر این مساله تاکید دارد که فرانسه نیز باید از روش آمریکا در جنگ علیه تروریسم استفاده کند، هر چند که ممکن است عملی خلاف وطن پرستی فرانسوی محسوب شود. شرایطی اضطراری، که دو بار تمدید شد، همانند دستگاه قانون گذاری و نظارتی که به دنبال حملات پی در پی تروریستی به تصویب رسید، گواه همین موضوع است. نویسنده، مواضع جان یو را یادآوری می کند که به جورج بوش کمک کرد تا پس از حادثه یازده سپتامبر قوانین مطلوب خود را به تصویب کنگره برساند و به قوانین بین المللی در مورد رفتار با زندانیان (مبارزان غیرقانونی)، که در زندان گوانتانامو توقیف بودند، اعتنائی نکند. یو، به عنوان عضو برجسته دفتر شورای حقوقی، از سال ٢٠٠٢ توسل به «اقدامات سرکوب گرانه در فرایند بازجویی» یا به عبارتی همان شکنجه را توصیه کرده بود (٢).

در فرانسه، آقای پیر لولوش، رهبر سیاسی جمهوری خواهان و متخصص ژئوپولیتیک (٣)، بر این باور است که هدف جهادی ها چیزی غیر از فتح کل جهان نخواهد بود. از این رو، خواستار «تجدید تسلیحات ملی»، به منظور مبارزه علیه کاهش قدرت استراتژیک فرانسه است که از نظر بودجه نظامی پس از آلمان قرار دارد.

در مقابل، ژاک بود، افسر اطلاعاتی سابق ارتش سوییس (۴)، معتقد است «ماجراجویی های مرگ بار غربی ها» در شرق سبب شده تلاش برای احراز هویت تبدیل به نوعی مقاومت (جهاد) و در نهایت با سرعت زیادی تبدیل به شکلی از تروریسم علیه مداخله نظامی ابرقدرتها شود که با روشی نامشروع و غیر قانونی مسلمانان را به قتل می رساندند. او با ابراز تاسف از این مساله می گوید: « اما ابرقدرت ها از ترس این که مبادا وادار به عذر خواهی شوند، نه گوش شنوایی دارند و نه توضیحی ارائه می دهند و در نتیجه قضیه را درک نمی کنند».

اما این انتقادی نیست که دیوید تامپسون، گزارشگر سابق رادیو بین المللی فرانسه (RFI) در تونس، که یکی از کشورهای اصلی فراهم کننده مبارزان خارجی برای سازمان دولت اسلامی (OEI) است، به آن اشاره دارد. او در جریان صدها مصاحبه ای که در چند سال اخیر انجام داده (۵)، با بسیاری از جهادی های جوان فرانسوی صحبت کرده است که هدف زندگی شان کشتن یا کشته شدن بوده و اکنون که به کشور بازگشته اند بیشتر از این که اصلاح شده یا پشیمان باشند، مایوس و دلسرد به نظر می رسند. به نظر می رسد که سیاست افراطی زدایی برای اثبات ارزش های خود راه درازی در پیش دارد.

جرارد شالیان در کتاب «تاریخ کلاسیک تروریسم»، که در نسخه ای به روز شده منتشر شده است (۶)، یاد آوری می کند که ترور مقدس که تحت عنوان مذهب انجام می گیرد پدیده ای تکرار شونده است و جنبش های مسیحی این ترور را هدایت کرده و از آن تغذیه می کنند و به زورگویی های خود ظاهری متعالی و مطلق می بخشند. اما ژان-ایو لودریان (٧)، وزیر دفاع فرانسه، در مقابل، گسستگی بزرگی در عملکرد سازمان دولت اسلامی مشاهده می کند: ظهور تروریسمی با اهدافی منحصرا مخرب که تا حد زیادی از ابزار و روش های نظامی سود می جوید و به صورت تهدیدی مداوم در جبهه های داخلی و خارجی در آمده است؛ آن چه که از دیدگاه او، تلاش منسجم در عملیات ضد تروریستی نظامی را توجیه می کند (عملیات «نگهبان» در داخل، عملیات «برخانه» و «شمل» در خارج). با این حال، او درباره خطر باور به وجود یک «دشمن داخلی» هشدار می دهد، زیرا همان چیزی است که دشمن انتظارش را دارد. ریچارد لابه ویر، خبرنگار سابق و مشاور کنونی مسائل دفاعی، در مقاله ای تاثیر گذار (٨) به علل تروریسم باز می گردد، که از تخلفات کوچک تا جرایم جدی، نشانگر بالاترین مرحله جهانی شدن است. او با کسانی همچون روزنامه نگاران حرفه ای، کارشناسان و دیپلمات ها اتمام حجت می کند، زیرا به عقیده او اینها، عربستان سعودی را، که یکی از بازیگران اصلی تروریسم است، از قلم انداخته اند. به این ترتیب، او با پیرکنسا (٩) درباره دیپلوماسی مذهبی پادشاهی سعودی، که به صورتی کارآمد در تمام دنیا به ویژه آفریقا و آسیا بذرهای خطرناک سلفی گری را می کارد، هم عقیده است.

١-Ghislain Behessa، وضعیت قانون در مواجهه با تروریسم، آرچیپل، پاریس، ٢٠١٧، ١۶٩ صفحه، ١٧ یورو.

٢-John Yoo، جنگ به معنای دیگر، گزارشی شخصی از جنگ با ترور، Grove Atlantic، نیویورک، ٢٠٠۶.

٣-Pierre Lellouche، جنگی بی پایان، انتشارات Cerf، وقایع، پاریس، ٢٠١٧، ۴٨٠ صفحه، ٢۴ یورو.

۴-Jacques Baud، تروریسم. دروغ های سیاسی و استراتژی های مرگبار غرب، انتشارات Rocher، موناکو، ٢٠١۶، ۴٢۴ صفحه، ٩٩/٢٠ یورو.

۵-David Thomson، بازگشته ها. برای جهاد رفتند و به فرانسه برگشتند، Seuil-Les Jours، پاریس، ٢٠١۶، ٣٠۴ صفحه، ۵٠/١٩ یورو.

۶-Gerard Chaliand و زیر نظر Arnaud Blin، تاریخچه تروریسم از دوران باستان تا داعش، فایارد، پلوریل، پاریس، ٢٠١۶، ٨۶۴ صفحه، ١٢ یورو.

٧-Jean-Yves Le Drian، دشمن کیست؟، انتشارات Cerf، وقایع، ٢٠١۶، ٩۶ صفحه، ۵ یورو.

٨-Richard Labeviere، تروریسم، چهره مخفی جهانی سازی، Pierre-Guillaume de Roux، پاریس، ١٧۶ صفحه، ٢٣ یورو.

٩-Pierre Conesa، دکتر سعود و آقای جهاد. سیاست مذهبی عربستان سعودی، روبرت لافونف، «جهان همان گونه که هست»، پاریس، ٢٠١۶، ٣٠۶ صفحه، ٢٠ یورو.

Philippe Leymarie

منبع :لوموند دیپلماتیک فارسی
مارس 2017
برگردان :مکرم روحی پور