دنیای اقتصاد- میکائیل زین‌الدین: انتظارات کاهشی در بازارهای دارایی به میانه پاییز رسید و دمای بازدهی قیمتی اکثر بازارها در آبان ماه منفی شد. بررسی آمارها حاکی از آن است که بازدهی بازارهای بورس، مسکن، گرم طلا و ربع سکه در ماه میانی پاییز کاهشی بوده است. اگرچه دلار و تمام سکه، دارای بازدهی مثبت بودند، اما این رقم تنها به میزان ناچیز ۰.۲ درصد ثبت شده است. از سوی دیگر، در ۸ ماه نخست سال جاری نیز بازدهی انواع «دارایی های طلایی» منفی گزارش شده است. در این مدت رشد شاخص بورس ۳درصد و رشد قیمت دلار نیز تنها ۵.۲ درصد بوده است. اما در ۸ ماه نخست سال، سرمایه گذاران در بازار مسکن و بازار پول، توانستند بازدهی ۱۶ درصدی را ثبت کنند. نکته مشخص آن است که فضای بازارها در ماه آبان همچنان آرام بوده است و نوسان قابل توجه قیمتی مشاهده نمی شود. هر چند که برخی مدعی شروع هیجانات بازارها در ماه های پایانی سال هستند، اما رئیس کل بانک مرکزی در همایش بانکداری الکترونیک تأکید کرده است که این روند آرامش بازارهای دارایی تا پایان سال تداوم خواهد یافت.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در ٨ ماه نخست شاخص بازدهی طلا و دلار روندی نزولی داشتند، البته بازدهی بخش ملک و بانک همچنان بالا است. با وجود ریزش طلا، اما بر اساس نظرسنجی ها اقبال به خرید دارایی ها نزد مردم همچنان بالا است. نرخ گرم طلا و به صورت کلی تمامی اعضای خانواده سکه در ٨ ماه اخیر افت قیمت های چشمگیری را تجربه کرده اند. اما بر اساس نظرسنجی صورت گرفته مشاهده می‌شود که بازار طلا بعد از بازار زمین و ملک دومین مقصد سرمایه گذاران است. برخی از کارشناسان خرید در کف قیمت را عامل تقاضا در بازار طلا دانسته و برخی دیگر معتقدند که رشد‌های چشمگیر سال های گذشته محبوبیت طلا را طوری افزایش داده که افت قیمت های چند ماه اخیر تأثیر چشمگیری روی آن ندارد.
یک ماه کاهشی دیگر:
شاخص بازدهی بازارها در ماه هشتم سال و همچنین از ابتدای ۱۴۰۲ تاکنون بررسی شد. بر اساس آمار‌های ثبت شده از روند بازارهای ارز، طلا و بورس مشاهده می شود که نرخ دلار آزاد در ماهی که گذشت حدود ۰.۲ درصد، سکه طلا طرح جدید ۰.۱۷ درصد، هر گرم طلای ۱۸ عیار حدود منفی ۰.۶۱ درصد و هر قطعه ربع سکه در آبان ماه منفی ۳ درصد رشد را ثبت کرده اند. شاخص کل بازار سهام نیز در بازه ۳۰ روز گذشته حدود ۰.۶ درصد افت داشته است. در نتیجه می توان گفت برنده رالی آبان ماه، مانند اکثر ماه های سال جاری، نرخ سود بانکی ۲ درصدی بوده است.
البته گفتنی است که در روز‌های میانی آبان ماه نوسان شاخص های ذکر شده، چشمگیر‌تر از روز‌های پایانی ماه بود. تحلیلگران افت سطح انتظارات تورمی را از جمله مهم‌ترین عوامل بازدهی اندک بازارها در آبان می‌دانند. با کاهش ریسک های سیاسی ناشی از جنگ غزه در هفته های اخیر بخش زیادی از رشد قیمت‌های صورت گرفته جبران شد و در نتیجه سود قابل توجهی نصیب معامله‌گران ارز و طلا نشد. بازارهای ارز و طلا از جمله مقاصد پرطرفدار برای سرمایه‌گذاران محسوب می‌شوند. به واسطه شرایط تورمی کشور در سال‌های اخیر، عمدتاً نرخ بازدهی این دو بازار از دیگر مسیر‌های سرمایه‌گذاری مانند سپرده‌های بانکی و اوراق بهادار بیشتر بوده است. به طور مثال در طول سال ۱۴۰۱ با رشد سطح انتظارات تورمی در میان فعالان بازار قطعات مختلف خانواده سکه طلا و همچنین نرخ ارز در معاملات غیر‌رسمی، سود‌های قابل توجهی را نصیب معامله‌گران کردند. ربع سکه، تنها یکی از شاخص‌های ذکر شده، در ۱۲ ماه ۱۴۰۱ با رشد قیمت نجومی ۱۶۵ درصدی توجه همگان را به خود جلب کرده بود. اما بررسی معاملات ۱۴۰۲ گویای آن است که از ابتدای سال تاکنون، بازارهای ذکر شده با اقبال مناسبی روبرو نبوده‌اند.
به غیر از ماه‌های ابتدایی سال که شاخص‌ها در ادامه رشد قیمت‌های سال گذشته افزایشی ثبت می‌شدند با نزدیک شدن به انتهای بهار و شروع معاملات تابستان سال جاری موج جدیدی از کاهش قیمت‌ها آغاز شد. بر این اساس در ماه‌های اخیر بازارهای سکه و ارز عمدتا یا کاهشی ثبت شده یا نوسانات افزایشی بسیار اندکی را از خود به جا گذاشتند. در آبان ماه نیز همان طور که در ابتدای گزارش ذکر شد تنها نرخ دلار آزاد و سکه طلا طرح جدید مثبت بوده که آنها نیز هر دو کمتر از نیم درصد رشد داشته اند و این در حالی است که نیم سکه، ربع سکه، قیمت گرم طلا، میانگین قیمت مسکن، همچنین بازار سهام همگی در این ماه منفی ثبت شده اند.
نمودار ۸ ماهه شاخص بازدهی بازارها نیز نکات قابل توجهی دارد. خریداران نیم سکه از ابتدای سال تاکنون ۱۹ درصد ضرر کرده‌اند. ربع سکه نیز در ٨ ماه گذشته افت قیمت ۱۱ درصدی را تجربه کرده است. همچنین سکه طلا طرح جدید با افت قیمت همراه بوده است. در این میان قیمت هر برگ اسکناس دلار که در واپسین معاملات سال گذشته در رقم ۴۷ هزار و ۷۰۰ تومان معامله می‌شد در بازار روز‌های پایانی آبان در نیمه نخست کانال ۵۰ هزار تومانی نوسان کرد و رشد قیمت ۵.۲۴ درصدی را از خود به جا گذاشت. البته بررسی نمودار این ارز گویای آن است که اسکناس آمریکایی پتانسیل افت قیمت های بیشتر را دارد و در صورت عدم انتشار ریسک سیاسی جدید در هفته های پیش رو، احتمال بازگشت نرخ این ارز به کانال های ۴۸ و ۴۹ هزار تومانی وجود دارد.
نظرسنجی ها نشان می دهند با وجود افت قیمت‌های ذکر شده، بازار طلا همچنان عنوان دار تقاضای دارایی در کشور است. به عقیده برخی از کارشناسان خرید طلا در کف قیمتی را می توان از جمله انگیزه‌های معامله‌گران دانست. علاوه بر آن خرید طلا با اهدافی به غیر از سرمایه گذاری را نیز می‌توان از جمله علل عدم افت تقاضا برای فلز زرد دانست.
برندگان رالی ۸ ماهه:
به صورت کلی بررسی بازارها در سال جاری گویای آن است که ٢ گروه از سرمایه گذاران بیشترین سود را از آن خود کرده‌اند. با درنظر گرفتن نرخ سود سپرده بانکی ۲۴ درصدی، افرادی که در ابتدای سال دارایی های خود را در بانک ذخیره کردند، تاکنون حدود ۱۶ درصد سود کسب کرده اند که از بازدهی دیگر شاخص های سرمایه گذاری بیشتر بوده است. البته بازدهی بازار مسکن نیز در سال جاری ۱۶ درصد ثبت شده است تا سرمایه گذاران در این بخش نیز جزو برندگان رالی ۱۴۰۲ باشند.
واکنش دلار به کانال ۴۹:
دیروز سه‌شنبه ۳۰ آبان ماه روند نرخ دلار در معاملات غیر‌رسمی بازار ارز تهران افزایشی بود. هر برگ از این اسکناس آمریکایی که در معاملات بازار روز دوشنبه در راستای نوسانات کاهشی خود به سطوح قیمتی انتهای کانال ۴۹ هزار تومانی رسیده بود در بازار صبح روز گذشته به این افت قیمت واکنش نشان داد و مجدداً وارد کانال بالاتر شد. در نهایت قیمت هر برگ از این اسکناس آمریکایی در واپسین معاملات نقدی روز گذشته با حدود ۲۰۰ تومان رشد نسبت به نرخ روز گذشته به رقم ۵۰ هزار و ۲۰۰ تومان رسید.