١٣٩٣/٠١/٢٣- انقلاب اسلامی در هجرت: با پایان گرفتن گفتگو ها میان هیأت تحت سرپرستی ظریف با هیأت تحت سرپرستی آشتون، اعلان شد که در ۲۳ اردیبهشت ۹۳، دو طرف، شروع به تهیه طرح توافق نهائی خواهند کرد. خوش بین‌ها گفتند که تا مرداد ماه، پروندۀ اتمی ایران بسته خواهد شد. می دانیم که احمدی نژاد نیز گفت که پروندۀ اتمی ایران بسته است. اما آن بستن که نشد، با این بستن تفاوت از زمین تا آسمان دارد. این بستن، به قول ناصر نوبری، تن دادن به خشکاندن درخت اتم ایران است. طرفه اینکه مهدی طائب در ۲۲ فروردین ۹۳، گفته است: مذاکرات اتمی تا ظهور ولی عصر ادامه خواهد یافت! حاصل دور سوم گفتگو ها در وین که در روزهای ۱۹ و ۲۰ فروردین انجام گرفت، این شد که کارخانۀ آب سنگین اراک و تأسیسات فردو و میزان غنی کردن اورانیوم و پیوستن ایران به قرارداد الحاقی و اجازۀ تفتیش بیشتر از آن و نیز موشک های بالستیک- بنابر اینکه در قطع نامه شورای امنیت قید شده است- ۵ موضوعی هستند که در توافق نهائی، تکلیف شان باید معین گردد. غافل از اینکه مسئلۀ ششمی نیز وجود دارد و آن «اعتراف» ایران به وجود برنامه تولید بمب اتمی در گذشته است:
و در ۳۱ مارس ۲۰۱۴، ده روز پیش از گفتگوهای دور سوم، گارت پورتر نسبت به قرص سمی برای کشتن گفتگو ها هشدار داد:
● اسرائیل و طرفداران امریکائی افراطی اش کوشیده اند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و سازمان ملل را آلت دست کنند تا که گفتگو ها بر سر پروندۀ اتمی ایران به شکست بیانجامد. زیرا آنها نمی‌خواهند فعالیت های اتمی ایران محدود شوند، می خواهند حذف شوند. حیلۀ جدیدی که اندیشیده اند این است که به استناد «اعتراف» به وجود برنامۀ اتمی نظامی، گفتگو ها را به شکست بکشانند.
از قرار، حکومت اوباما تقاضای اسرائیل را رد کرده است. اسرائیل خواسته بود که آمریکا از ایران بخواهد شهادت بدهد که دارای برنامۀ مخفی ساختن سلاح هسته ای بوده است. مفسران جانبدار اسرائیل در علن حکومت اوباما را بخاطر اینکه نخواسته است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دربارۀ وجود برنامۀ مخفی تولید بمب اتمی تحقیق کند، مورد انتقاد قرار داده اند. اعتراف به وجود یک برنامۀ مخفی تولید بمب اتمی، معامله شکن بی چونی است. زیرا ایران همواره وجود برنامۀ تولید بمب اتمی را انکار کرده است. سیاست اسرائیل بر این است که گفتگو ها به شکست بیانجامند. اصرار اسرائیل بر اینکه آمریکا خواهان اعتراف ایران به وجود برنامۀ اتمی بگردد و این خواست مبنای تحقیق توسط آژانش بگردد، هدفی جز این ندارد که گفتگوها به شکست بیانجامند.
● پیش از آن، اسرائیل «مدارک» در اختیار آژانس قرار داد که همه ساختگی از کار درآمدند. یک مقام مسئول حکومت امریکا بعد از انجام توافق ژنو، در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳، به روزنامه نگاران گفت: در گفتگوها، امریکا به روشنی خواسته است که «قطعنامه های شورای امنیت» می باید به عمل درآیند و ایران می باید رفتار خود را با مواد آن قطعنامه، منطبق کند. به سخن دیگر ایران متعهد است که به آن قطعنامه ها عمل کند و از عهدۀ تعهد های خود در قبال آژانس بین المللی انرژی اتمی برآید.
قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل متحد که در ۹ ژوئن ۲۰۱۰ به تصویب رسیده است، می گوید که ایران باید با آژانس بین المللی انرژی اتمی برای حل همۀ مسائل حل ناشده، بخصوص مسائلی که سبب نگرانی ها بابت امکان وجود برنامۀ تولید سلاح هسته ای شده اند، همکاری کند. عبارت «امکان وجود بعد نظامی» برنامۀ اتمی ایران را آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مطالبات ۶ سال اخیر، بکار برده است. آژانس از وجود طرح های سری تولید سلاح هسته ای، و نیز، وجود تأسیسات در پرچین برای آزمایش سلاح های هسته ای، صحبت کرده است و وسائل ارتباط جمعی تا بخواهی آن را شرح و بسط داده‌اند.
● از قرار، حکومت اوباما بر این نظر است که توافق نهائی درگرو آنست که ایران باید روشن کند آیا درگذشته در کار تولید بمب اتمی بوده است یا خیر؟ به سخن دیگر به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امکان تفتیش در این باره و به نتیجه رساندن تحقیق خود را بدهد. با وجود این، توقع حکومت اوباما غیر از اصرار اسرائیل و طرفدارانش در امریکا بر مجبور کردن ایران به توضیح دادن در بارۀ اعتراف به وجود برنامۀ مخفی تولید بمب اتمی است.
● نخستین علامت روشن بر فشار اسرائیل به اوباما برای مطالبۀ اعتراف از ایران، در محدودۀ حل و فصل دیپلماتیک مشکل اتمی ایران، مقالۀ پاتریک کلاوسون و داوید ماکوفسکی، دو عضو ارشد مؤسسۀ مطالعات خاورمیانه ای واشنگتن، منتشره در ماه سپتامبر ۲۰۱۲، بود. تحلیل ها و رهنمود ها، سیاست حکومت اسرائیل را بازگو می کردند. این دو نوشته بودند: «با توجه به فعالیت های اظهار نشدۀ ایران در گذشته، نگرانی ویژه این است که ایران تأسیسات اتمی مخفی ایجاد کرده باشد. بنابر این، هرگاه تهران ناگزیر شود فعالیت های اتمی گذشته خود را بازگوید، عامل تعیین کننده ای خواهد شد در پی بردن به ظرفیت های اتمی پنهان ایران.
این امر که امریکا از ایران بخواهد که برنامۀ تولید سلاح هسته ای محتمل خویش را آشکارا بازگوید، بعد از مشاورت حکومت اوباما با اسرائیل، در اکتبر ۲۰۱۳، پیش از آغاز دور جدید گفتگو ها با ایران، واقع شد. جان کری، وزیر خارجۀ امریکا، در ۳ اکتبر، در توکیو، اظهار کرد که ایران باید ثابت کند که آماده است برنام، اتمی خویش را بطورکامل از وجود محتمل بعد نظامی پاک کند. در همان روز، جیمس جفری، دوست مقامات همان مؤسسه، در کمیسیون روابط خارجی سنا، شهادت داد که ایران می باید به تحقیقات اتمی نظامی خود پایان دهد.
بعد از امضای توافق ژنو نیز، کری در ژانویه ۲۰۱۳، در سنا گفت: « مسائل مربوط به وجود برنامۀ تولید سلاح هسته ای توسط ایران باید حل شوند.
● در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۳، در روزنامه وال استریت ژورنال، مارک دوبوویتز و اورد کیتری، اعضای بنیاد دفاع از دموکراسی ها، که بعنوان بازگو و تبلیغ کنندۀ سیاست اسرائیل نسبت به ایران شهره اند، توافق ژنو را مورد انتقاد قرار دادند. زیرا در آن به مسئلۀ تحقیق پیرامون سلاح هسته ای ایران پرداخته نشده است.
روز بعد، باز در وال استریت ژورنال، مایکل سینگ مدیر همان مؤسسه، نوشت: امریکا شکست خورده است، بدین خاطر که نتوانسته است از ایران بخواهد تمامی جزئیات کارهای خود را در زمینۀ تولید بمب اتمی، بازگوید. او تأکید کرد که «هیچ نظارت و تفتیشی نمی تواند نسبت به وجود نداشتن برنامۀ اتمی نظامی موازی ایران، اعتماد ایجاد کند.»
● با توجه به موضعی که کری اتخاذ کرده و گفته بود که ایران باید «حقیقت را بگوید»، این انتقاد های شدید نسبت به خودداری امریکا در خواستن از ایران که «حقیقت را بگوید»، حاکی از آنند که حکومت اوباما با اسرائیل توافق کرده بود که ایران می باید به گفتن حقیقت ناگزیر شود. اما بعد به این نتیجه رسیده است که چنین خواستی از ایران می تواند سبب قطع گفتگو ها با ایران بگردد.
● از توافق ژنو بدین سو، وزارت خارجۀ امریکا، از بکاربردن زبانی خودداری می کند که حاکی از توقع امریکا به اعتراف ایران درباره گذشتۀ اتمی نظامی باشد. در اسرائیل، در ۲۲ فوریه ۲۰۱۴، وندی شرمن، معاون وزارت خارجه امریکا و گفتگو کنندۀ اصلی امریکا با ایران، اظهار کرد: آنچه ما به ایران گفتیم این بود {ماجرای بُعد نظامی محتمل} که فعالیت های اتمی ایران باید بنحوی روشن شود. برای نخستین بار، امکان رسیدن به نتیجه ای کمتر کامل و روشن را بر زبان آورد. او گفت: هر اندازه ایران بیشتر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند، توافق نهائی ما و ایران کامل تر به انجام خواهد رسید.
● یک مقام سابق امریکا که در مورد ایران کار کرده است، می گوید: مسئله وجود «بعد نظامی ممکن» در برنامۀ اتمی ایران نمی تواند بطور کامل حل شود. اما یک یا چند بخش از آن می تواند بطور رضایت بخشی شفاف بگردد. بقیه می تواند به تصمیم آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعد از امضای توافق نهائی، واگذاشته شود. این امکان ناشی از آن است که ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در ماه فوریه ۲۰۱۴، در بارۀ تحقیق پیرامون آزمایش های انفجار های قوی با هدف منفجر کردن سلاح هسته ای، توافق کرده اند. تقاضای آژانس مستند است به مدرکی که جزئی از مدارکی بوده است که بنابر منابع اطلاعاتی نام نبرده، در کامپیوتر دستی یکی از محققان ایرانی در کار تحقیق دربارۀ تولید بمب اتمی، وجود داشته اند.
در واقع، مدارک را سازمان مجاهدین خلق در اختیار دستگاه اطلاعاتی آلمان قرار داده بود. این سازمان روابط تنگاتنگ با موساد، سازمان جاسوسی اسرائیل دارد. در سال ۲۰۰۸، ایران در بارۀ آزمایش های خویش، گزارشی در اختیار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داد. گزارش ایران در گزارش ماه مه ۲۰۰۸ آژانس قید شد. بنابر گزارش میزان قوت انفجار یک هشتم رقمی بود که در مدرک ادعائی آمده بود. اولی هینونن، معاون مدیر کل آژانس، در جلسۀ اطلاع رسانی، برای دولت های عضو آژانس، واقعیت را بازگفت.
اما بجای بازشناختن این امر در گزارش خود، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در چند نوبت پیشنهاد کرد که ایران قبول کند که آزمایش های قید شده در مدرک ادعائی را انجام داده است، ولو بگوید برای اسلحۀ غیر اتمی بوده است.
● توافق جدید ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دربارۀ آزمایش های چاشنی های انفجار قوی این پرسش را پیش رو قرار می دهد: آیا مدیر کل آژانس، یوکیا آمانو حاضر است با ایران توافقی را بعمل آورد که به اعتبار او، بخاطر گزارش نوامبر ۲۰۱۱، لطمه می زند. در آن گزارش، از ایران خواسته شده است بگذارد آژانس دربارۀ ساخت سری بمب اتمی به استناد مدارکی که اسرائیل به آژانس داده است، تحقیق کند. زیرا چنین توافقی بدین معنی است که آژانس در گذشته واقعیت را قلب کرده است. بعد از بعمل آمدن توافق نهائی، مسائل دیگر نیز می توانند حل شوند.