منافع مشترک تهران و واشنگتن در محدودسازی تنش
جهت‌یابی تحولات خاورمیانه در «فارن‌افرز»
دنیای اقتصاد : شبکه الجزیره و روزنامه نیویورک‌تایمز در دو گزارش مجزا روایت خود را از تلاش‌های بین‌المللی برای بازگرداندن ایران و اسرائیل به خویشتن‌داری و پرهیز از تنش بیان کردند. در همین ارتباط الجزیره می‌نویسد: بعد از عملیات تنبیهی ایران علیه اسرائیل که واپسین ساعت شنبه شب آغاز شد و تا نزدیک‌‌های صبح یکشنبه ادامه داشت، شاهد مجموعه‌‌ای از تحرکات و واکنش‌‌ها از سوی مقامات، سازمان‌ها و کشورهای مختلف هستیم که اغلب خواستار خویشتن‌داری تهران و تلآویو شدهاند.
تلآویو تحت فشار بین‌المللی 15 عضو شورای امنیت در جلسه‌ای که به درخواست اسرائیل برگزار شده بود، برای صدور بیانیه به جمع‌بندی نرسیدند / AP
سازمان ملل متحد از ایران و اسرائیل خواسته است که خویشتن‌داری نشان دهند، زیرا خطر یک درگیری مستقیم تمام عیار بین این دو کشور بر سر خاورمیانه وجود دارد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد روز یکشنبه در نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد به دو طرف هشدار داد که پس از حملات هوایی متقابل طی دو هفته گذشته، تنش در منطقه را با حملات بیشتر تشدید نکنند. گوترش در این نشست گفت: «نه منطقه و نه جهان توان تحمل جنگ بیشتر را ندارند. اکنون زمان تنش‌زدایی است.» او اعلام کرد: «زمان آن رسیده که از لبه پرتگاه عقب‌نشینی کنیم.» ایران در اواخر روز شنبه صدها پهپاد و موشک به سمت اسرائیل پرتاب کرد. جنگ غزه باعث درگیری‌‌های مداوم بین متحدان منطقه‌‌ای ایران – مانند حزب‌الله، حماس و حوثی‌ها – و اسرائیل شده است.
حمله مستقیم ایران، انتقام از حمله به کنسولگری ایران در دمشق بود که اسرائیل هنوز مسوولیت آن را به طور رسمی نپذیرفته است. در این نشست، رابرت وود، معاون سفیر آمریکا در سازمان ملل از این نهاد ۱۵ نفره خواست تا حمله ایران را به صراحت محکوم کنند. وی تاکید کرد که شورای امنیت سازمان ملل موظف است که اقدامات ایران را بی‌پاسخ نگذارد و ایالات‌متحده در روزهای آینده اقدامات بیشتری را برای پاسخگویی ایران بررسی خواهد کرد. وی گفت: «اجازه دهید واضح بگویم: اگر ایران یا نیروهای نیابتی آن اقداماتی علیه ایالات‌متحده یا اقدامات بیشتری علیه اسرائیل انجام دهند، ایران مسوول خواهد بود.» در این نشست سخنان تندی بین ایران و اسرائیل رد و بدل شد و نمایندگان آنها از شورا خواستند که طرف مقابل را تحریم کنند.امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل متحد، اقدام کشورش علیه اسرائیل را ضروری و متناسب دانست.
وی گفت که شورای امنیت سازمان ملل «به وظیفه خود در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی ناکام ماند» زیرا حمله اسرائیل به نمایندگی دیپلماتیک ایران در سوریه را محکوم نکرد. وی با بیان اینکه تهران «چاره‌‌ای جز پاسخ نداشت» گفت که کشورش «به دنبال تشدید تنش یا جنگ نیست» اما به هر «تهدید یا تجاوز» پاسخ خواهد داد. ایروانی با تاکید بر اینکه «زمان آن فرا رسیده است که شورای امنیت مسوولیت خود را به دوش بکشد و به تهدید واقعی صلح و امنیت بین‌المللی رسیدگی کند» از شورای امنیت خواست که «اقدامات عاجل و تنبیهی برای وادار کردن این رژیم (اسرائیل) به توقف نسل‌‌کشی علیه مردم غزه اتخاذ کند.»
گیلاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل نیز در این نشست مدعی شد که ایران «حامی جهانی شماره یک ترور» است. او ادامه داد: «نقاب برداشته شده است و بنابراین رضایت جهان[از وضعیت موجود] نیز باید پایان یابد. تنها گزینه محکوم کردن ایران و اطمینان از این است که می‌‌داند جهان دیگر بیکار نخواهد ماند.»وی تصریح کرد: «این حمله از همه خطوط قرمز عبور کرد و اسرائیل این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که تلافی کند.» اردان گستاخانه از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کند و «قبل از اینکه خیلی دیر شود، همه تحریم‌‌های ممکن را علیه ایران اعمال کند.» تنش‌‌های فزاینده بین ایران و اسرائیل با پس‌‌زمینه جنگ 6ماهه اسرائیل علیه غزه که پس از حمله حماس در 7 اکتبر در اسرائیل آغاز شد، رخ می‌دهد.
همزمان با الجزیره روزنامه نیویورک‌تایمز نیز نوشت: پس از پاسخ تلافی‌جویانه ایران، رهبران جهان خواستار خویشتن‌داری هستند، در حالی که اسرائیل در حال بررسی انتقام از ایران است. کابینه جنگ اسرائیل بار دیگر برای بحث در مورد چگونگی پاسخ به حمله ایران تشکیل جلسه داد. اعضای راست افراطی بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، خواستار اقدام سریع شدهاند. کابینه جنگی اسرائیل روز دوشنبه دوباره تشکیل جلسه داد، زیرا با فشارهای بین‌المللی فزاینده‌ای مواجه شد تا علیه ایران به خاطر حمله موشکی و پهپادی تلافی نکند، حتی در شرایطی که برخی از اعضای راست افراطی بنیامین نتانیاهو، خواستار واکنش تهاجمی شدند.
نتانیاهو با یک محاسبات ظریف روبه‌رو است: حمله مستقیم بی‌‌سابقه از سوی ایران، حتی حمله‌‌ای که خسارت کمی به بار آورد، بدون پاسخ نظامی می‌تواند او را در معرض انتقادهایی قرار دهد که اسرائیل را به خطر می‌‌اندازد. اما تلافی بیش از حد هم می‌تواند به طور قابل‌توجهی شانس یک جنگ گسترده‌تر در خاورمیانه را افزایش دهد، زیرا نیروهای اسرائیلی به نبرد با حماس در غزه ادامه می‌دهند. در حال حاضر، زندگی در اسرائیل در حال بازگشت به حالت عادی است و مقامات ایرانی روز یکشنبه اعلام کردند که به دنبال جلوگیری از تشدید بیشتر تنش هستند.
یک مقام مسوول که در جریان نشست کابینه اسرائیل قرار گرفت؛ گفت، کابینه جنگ نتانیاهو عصر یکشنبه بدون تصمیم‌گیری درباره نحوه پاسخگویی به حمله ایران تشکیل جلسه داد و ارتش هنوز جزئیات گزینه‌‌های احتمالی را اعلام نکرده است. اسرائیل با درخواست‌های ایالات‌متحده، گروه 7، اتحادیه اروپا و دبیرکل سازمان ملل برای خویشتن‌داری مواجه شده است. اقدامات بعدی اسرائیل پیامدهای راهبردی برای جنگ آن در غزه علیه حماس و برای غیرنظامیان فلسطینی که ماه‌ها با خشونت و گرسنگی شدید دست‌وپنجه نرم می‌کنند، خواهد داشت. شاهدان گفتند که نظامیان اسرائیل روز یکشنبه به سوی جمعیت در شمال غزه تیراندازی کردند. تقریبا اغلب پهپادها و موشک‌هایی که ایران روز شنبه به سمت اسرائیل شلیک کرد – به تلافی تهاجم هوایی به ساختمان سفارت ایران در سوریه- با کمک بریتانیا، اردن و ایالات‌متحده سرنگون شدند.
شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا روز سه‌‌شنبه در بروکسل تشکیل جلسه می‌دهد تا راه‌‌های کاهش تنش‌‌ها در خاورمیانه را بررسی کند. پیتر استانو سخنگوی شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا به خبرنگاران نگفت که آیا وزرای خارجه تحریم‌‌های جدید علیه ایران را علاوه بر تحریم‌‌هایی که در حال حاضر اعمال شدهاند، از جمله در مورد اشاعه سلاح، نقض حقوق بشر و سایر موارد را در نظر خواهند گرفت. استانو گفت: جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا، روز یکشنبه با وزیر امور خارجه ایران برای «مطمئن شدن از عدم‌تشدید تنش بیشتر» صحبت کرده است.
منبع : دنیای اقتصاد