چگونه تنشهای ایران و اسرائیل تشدید شد؟
الجزیره در یک تایملاین تلاش کرد تا نشان دهد که چگونه از ۷اکتبر و در سیر رویدادها تنشها میان ایران و اسرائیل بالا گرفته است. به اعتقاد این شبکه خبری، درحالیکه اسرائیل و ایران برای دههها درگیر «جنگ در سایه» بودهاند، تنش هایشان در ماههای اخیر به نقطه جوش رسید.
تایملاین تقابل ایران و اسرائیل
رسانههای دولتی ایران روز جمعه گزارش دادند که این کشور سامانههای پدافند هوایی خود را بر فراز شهر مرکزی اصفهان برای سرنگونی سه شیء پرنده در میان صداهای انفجار فعال کرده است. قبل از لغو هشدار، پروازها در بسیاری از نقاط کشور برای مدت کوتاهی به حالت تعلیق درآمدند. الجزیره در گزارشی به روند تحولات بین تهران و تلآویو از آغاز جنگ اسرائیل و حماس پرداخته است.
در این گزارش آمده است که در آخرین تنش بین دو طرف، شبکههای تلویزیونی آمریکا به نقل از مقامات ارشد آمریکایی از اصابت موشکهای اسرائیلی به اصفهان خبر دادند. مقامات ایرانی گفتند هنوز در حال تایید منبع حمله ظاهری هواپیماهای بدون سرنشین هستند، در حالی که اسرائیل درباره این حادثه اظهارنظری نکرده است. در همین حال، خبرگزاری دولتی سانا سوریه به نقل از یک مقام نظامی اعلام کرد که حملات موشکی در ساعات اولیه صبح به سایتهای پدافند هوایی در منطقه جنوبی این کشور آسیب رسانده است. این گزارش اسرائیل را مقصر دانست. انفجارهای اصفهان و حملات در سوریه در بحبوحه تشدید تنشها بین تهران و تلآویو، از زمان آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه رخ میدهد. در حالی که اسرائیل و ایران برای دههها درگیر یک «جنگ در سایه» بودهاند، ماههای اخیر تنشها را به نقطه جوش رساندهاند و نگرانیها را در مورد یک درگیری منطقهای گستردهتر برانگیختهاند. در زیر سیر زمانی تشدید اخیر از زمان آغاز جنگ غزه پس از حمله ۷ اکتبر به اسرائیل توسط گروه فلسطینی حماس ارائه شده است.
۷ اکتبر: حمله حماس به اسرائیل
در هفتم اکتبر، حماس حمله غافلگیرانهای به نام عملیات طوفانالاقصی را در جنوب اسرائیل آغاز کرد. ساعاتی پس از این حملات، اسرائیل بمباران غزه را آغاز کرد و متعهد شد که حماس را شکست دهد، اما عمدتا غیرنظامیان را هدف قرار داد؛ هم از طریق بمبها و هم محاصرهای سختتر که این منطقه را در مرز قحطی قرار داده است. از آن زمان تاکنون بیش از ۳۳هزار نفر در غزه جان باختهاند که بیشتر آنها زن و کودک بودهاند. ایران هرگونه اطلاع قبلی از حمله حماس یا هرگونه دخالت در آن را تکذیب کرده است؛ اما اسرائیل همواره ایران را به دلیل حمایت از گروه فلسطینی حماس که یکی از شاخههای محور مقاومت است، مقصر دانسته است. بازیگران مختلف در منطقه این محور را شامل میشوند؛ از جمله حزبالله لبنان، گروههای حوثی یمن، دولت سوریه و گروههایی در عراق. اسرائیل در طول جنگ خود با غزه با چند گروه در این محور دچار اصطکاک شده است.
۱۷ اکتبر: ایران درباره «اقدام پیشگیرانه» علیه اسرائیل هشدار داد
در حالی که هفتهها بود که حزبالله و اسرائیل در سراسر مرز لبنان و اسرائیل در حال تبادل آتش بودند، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به تلویزیون دولتی گفت: «به طور طبیعی، رهبران مقاومت اجازه نمیدهند رژیم صهیونیستی در غزه اقدامی انجام دهد تا هنگامی که در مورد غزه احساس اطمینان کرد، به سمت دیگر مناطق مقاومت در منطقه حرکت کند.» وی افزود: «بنابراین هرگونه اقدام پیشگیرانه در ساعات آینده قابل تصور است.» این گفتوگو یک روز پس از دیدار امیرعبداللهیان با حسن نصرالله، رهبر حزبالله بود. همچنین در ۱۷ اکتبر، رهبر ایران، اسرائیل را به دلیل جنگ با غزه محکوم و تهدید کردند که به آن پاسخ خواهند داد. رهبر ایران هشدار دادند: «اگر جنایات رژیم صهیونیستی ادامه یابد، مسلمانان و نیروهای مقاومت بیتاب میشوند و هیچکس نمیتواند جلوی آنها را بگیرد. بمباران غزه باید فورا متوقف شود.»
۱۹ نوامبر: حوثیهای یمن یک کشتی دریای سرخ را توقیف کردند
گروه حوثی یمن، متحد ایران، در تاریخ ۱۹ نوامبر کنترل یک کشتی باری را در جنوب دریای سرخ به دست گرفت. یحیی سریع، سخنگوی ارتش حوثیها گفت که توقیف این کشتی در پاسخ به «اقدامات شنیع علیه برادران فلسطینی ما در غزه و کرانه باختری» بوده است. در حالی که حوثیها میگفتند این کشتی اسرائیلی است، اسرائیل اعلام کرد این کشتی باری متعلق به بریتانیا و ژاپن بوده و هیچ تبعه اسرائیلی در آن وجود ندارد. از آن زمان، حوثیها به طور مداوم کشتیهای مرتبط با اسرائیل یا ایالات متحده را در دریای سرخ هدف قرار دادهاند.
۱۸ دسامبر: ایران، اسرائیل را به حمله سایبری متهم کرد
در تاریخ ۱۸ دسامبر یک حمله سایبری فعالیت حدود ۷۰درصد از جایگاههای سوخت ایران را متوقف کرد. تلویزیون دولتی ایران و رسانههای اسرائیلی هر دو گزارش دادند که گروه مرتبط با اسرائیل، گنجشک غارتگر یا به فارسی گنجشک درنده، پشت این اخلال بوده است.
۲۵ دسامبر: حمله اسرائیل، فرمانده ارشد ایرانی را در سوریه هدف قرار داد
رسانه دولتی ایران در تاریخ ۲۵ دسامبر گزارش داد که در حمله هوایی اسرائیل در خارج از دمشق، پایتخت سوریه، سیدرضی موسوی، یکی از فرماندهان ارشد و مشاور ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در سوریه به شهادت رسیده است. موسوی مسوول هماهنگی ائتلاف نظامی سوریه و ایران بود.
۱۵ژانویه: ایران به «مرکز موساد» در شمال عراق حمله کرد
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در ۱۵ ژانویه، موشکهای بالستیک را از پایگاهی به سمت پایگاه سازمان جاسوسی موساد اسرائیل در اربیل در منطقه کردستان شمال عراق پرتاب کرد. دست کم هشت انفجار در اربیل شنیده شد که بر اثر آن چهار نفر کشته و شش نفر زخمی شدند. تقریبا همزمان، ایران همچنین اهدافی را که گفته میشود با گروه داعش در شمال سوریه مرتبط بودند، هدف قرار داد. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گفت که از امنیت خود دفاع میکند و با «تروریسم» مقابله میکند.
۲۰ژانویه: ایران، اسرائیل را به بمباران ساختمانی در دمشق و شهادت پنج عضو سپاه متهم کرد
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تاریخ ۲۰ ژانویه اعلام کرد که پنج تن از مستشاران نظامی آن در حمله هوایی اسرائیل به یک ساختمان مسکونی در دمشق، پایتخت سوریه جان باختند. رسانه دولتی سوریه سانا اعلام کرد که «تجاوز اسرائیل» ساختمانی در محله المزه را هدف قرار داده است.
۱۰ فوریه: ایران نسبت به حمله تمامعیار اسرائیل به لبنان هشدار داد
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در تاریخ ۱۰ فوریه در جریان سفر به لبنان گفت که ایران هرگز به دنبال گسترش جنگ در منطقه نبوده است. با این حال، او هشدار داد که هرگونه حمله گسترده اسرائیل به لبنان، «آخرین روز» نخستوزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو خواهد بود. وی افزود: «تهران به حمایت قاطع خود از مقاومت در لبنان ادامه خواهد داد زیرا ما امنیت لبنان را امنیت ایران و منطقه میدانیم.»
۲۱ فوریه: ایران، اسرائیل را مسوول انفجار خط لوله گاز اعلام کرد
در تاریخ ۲۱ فوریه، خط لوله اصلی گاز جنوب به شمال ایران دو بار مورد حمله قرار گرفت و باعث اختلال در عرضه در چند استان شد. جواد اوجی، وزیر نفت ایران اعلام کرد که «انفجار خط لوله گاز توطئه اسرائیل بوده است».
۱ مارس: یک فرمانده سپاه و دو تن دیگر در حمله مشکوک اسرائیل در سوریه به شهادت رسیدند
در یکم مارس، طی حملهای در شهر بندری بانیاس سوریه یک عضو سپاه و دو تن دیگر به شهادت رسیدند. خبرگزاری دولتی ایران «ایرنا» اعلام کرد که رضا زارعی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی «سحرگاه امروز توسط رژیم غاصب صهیونیستی به شهادت رسید». رضا زارعی، مردی که در بانیاس به شهادت رسید، مسوول حملونقل نفت ایران به سوریه بود. به گفته تحلیلگران، اسرائیل این اهداف با ارزش را هدف قرار میدهد تا ارتباط بین فرماندهی در تهران و بازیگران محلی سوریه وابسته به ایران را قطع کند.
۱ آوریل: اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق حمله کرد
در تاریخ یکم آوریل، کنسولگری ایران در دمشق سوریه در حمله هوایی مشکوک اسرائیل تخریب شد. در این حمله ۱۳ نفر از جمله سردار سرتیپ محمدرضا زاهدی از فرماندهان ارشد سپاه قدس و سرلشکر محمدهادی حاجرحیمی جانشین وی به شهادت رسیدند. وزیر امور خارجه ایران، این حمله را «نقض کلیه تعهدات و کنوانسیونهای بینالمللی» توصیف کرد و اسرائیل را مقصر دانست. چند مقام ایرانی گفتند که ایران حق دارد نسبت به این حمله واکنش نشان دهد.
۱۳ آوریل: سپاه پاسداران یک کشتی مرتبط با اسرائیل را در نزدیکی تنگه هرمز توقیف کرد
نیروهای مسلح ایران در تاریخ ۱۳ آوریل، کشتی ««اماسسیآریز» MSC Aries با پرچم پرتغال را در نزدیکی تنگه هرمز توقیف کردند. بر اساس گزارشها، کشتی MSC Aries از بندری در امارات متحده عربی در مسیر هند حرکت کرد. این کشتی مرتبط با شرکت «زودیاک مریتایم» مستقر در لندن است که مالک آن یک میلیاردر اسرائیلی به نام «ایال اُفر» است. یسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه اسرائیل در پست ایکس مدعی شد که اقدام ایران «یک عملیات دزدان دریایی در نقض قوانین بینالمللی» است.
۱۳آوریل: ایران برای اولین بار صدها موشک و پهپاد را به سوی اسرائیل پرتاب کرد
در یک تشدید تنش یکشبه که از واپسین ساعات ۱۳ آوریل آغاز شد، ایران بیش از ۳۰۰ پهپاد و موشک را طی حملهای که ایران آن را عملیات وعده صادق نامید، به سمت اسرائیل پرتاب کرد؛ این اولین حمله مستقیم به اسرائیل از خاک ایران بود. ارتش اسرائیل مدعی شد که بیشتر این موشکها در خارج از مرزهای اسرائیل با کمک آمریکا، بریتانیا و فرانسه سرنگون شدند. اردن همچنین برخی از موشکهایی را که به سمت اسرائیل هدف گرفته بودند، در حالی که از حریم هوایی اردن در حال پرواز بودند، سرنگون کرد. الجزیره – دنیای اقتصاد