رویداد ۲۴ مهسا جزینی: هرجومرج، صفهای طویل، ماشینهایی که به دنبال بارشهای بیسابقه در امارات زیر آب رفتند، هواپیماهایی که در آب فرود میآمدند و مسافرانی که در این شهر بیابانی گیر افتاده بودند، تصویری از یک روز عجیب و نادر در این کشور بود.
رسانههای خارجی در گزارشهای خود روایت برخی از مسافران و شهروندان این کشور را به شرط ناشناسماندن منتشر کردهاند. شهروندان اماراتی گفتهاند که نگرانند در صورت اعلام هویت خود با عتاب و خطاب حکومت روبهرو شوند و انتقاداتشان آنها را با مجازاتهای پیشبینی نشده روبهرو کند.
سهشنبه هفته پیش بیش از ۲۵۹.۵ میلیمتر (۱۰.۲ اینچ) باران در کشور خشک و بیابانی اماراتمتحده عربی بارید. بارشی که در ۷۵ سال گذشته سابقه نداشته است. در برخی نقاط بیش از ۲۶۰ میلیمتر بارندگی رخ داده بود و تقریباً نیمی از این میزان در دبی بارید که برابر با میانگین بارندگی یک سال در امارات است. انتظار میرود بارشهای مکرر در سالهای اخیر در امارات در سالهای آینده بدتر هم شود، بهویژه، بارش شدید روزانه.
هفته گذشته ادعاهایی مطرح شد مبنی بر اینکه آزمایشهایی که امارات متحده عربی با باروری ابرها انجام داده است عامل تشدیدکننده بارندگیها بوده، اما دولت امارات به CNBC گفت که این نادرست است و کارشناسان دیگر هم این ادعاها را رد کردهاند.
خبرگزاری دولتی امارات بارندگیهای روز سهشنبه را «یک رویداد تاریخی آبوهوایی» خوانده بود. یک ساکن ۳۰ ساله دبی که خواسته نامش محفوظ بماند گفته در مسیری که همیشه در ۱۵ دقیقه طی میکرده، ۱۲ ساعت در خیابانها و بزرگراهها سیلزده گیر افتاده تا به مقصد برسد، به گفته او: «این یکی از وحشتناکترین موقعیتهایی بود که تا به حال تجربه کرده بودم»
فرود در آب؛ بحران سیل چه بلایی سر فرودگاههای امارات آورد؟
فرودگاه دبی که یکی از شلوغترین فرودگاههای بینالمللی است، همه پروازهایش با تأخیر و تعویق روبهرو شد و به مسافران مقصد امارات گفته شد که «مگر در موارد ضروری» از سفر به این کشور خودداری کنند. کسی پاسخگو نبود، جمعیت زیادی که در فرودگاه منتظر دریافت اطلاعات و تعیین تکلیف بودند، به نشانه اعتراض دست و سوت میزدند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، یکی از مسافران که نخواست نامش فاش شود، پس از ۱۲ ساعت انتظار، عصبانی شد: «هیچکس پاسخگو نیست، مسوولان گموگور شدهاند، این یک هرج ومرج کامل است – نه اطلاعاتی، نه چیزی.»
هنگامی که یک هواپیما داشت فرود میآمد، کل باند در آب غوطهور بود. یک زوج این وضعیت را یک «آشوب تمامعیار» توصیف کردند. آنها به شرط ناشناس ماندن با آسوشیتدپرس صحبت کردند چرا که معتقدند انتقاد از حکومت در این کشور به نوعی جرمانگاری شده است. امکان گرفتن تاکسی نبود و بسیاری از مردم در ایستگاه مترو میخوابیدند.
بیبیسی گزارش داده که مسافران دیگر به فرودگاه مرکزی بینالمللی دبی – که به فرودگاه آلمکتوم نیز معروف است – هدایت شده بودند درحالیکه آب آشامیدنی هم تمام شده بود و هیچ امکانی برای رساندن آب وجود نداشت. شاآشآ
یکی از مسافران بریتانیایی خشمگین گفته بود هنگامی که پروازش به این فرودگاه تغییر مسیر داد، به او غذا یا آب ندادند: «ما اینجا گیر کرده بودیم و هفت ساعت بلاتکلیف بودیم»
شرکت هواپیمایی امارات، چهارشنبه شب در شبکه اجتماعی ایکس یا همان توییتر چنین پستی منتشر کرد: «مشتریان باید انتظار تاخیر در پروازهای ورودی و خروجی را باشند» و درحالیکه برخی مسافران توانستهاند به مقصد برسند، «ما آگاه هستیم که بسیاری هنوز در انتظار پرواز هستند».
این ایرلاین با عذرخواهی بابت اختلالات، اعلام کرد که تا صبح پنجشنبه به تعلیق خدمات خود ادامه میدهد. شرکت هواپیمایی فلایدوبی که یک شرکت هواپیمایی ارزانقیمت اماراتی است هم با تاخیر مواجه شده بود. فرودگاه دبی در اوایل روز پنجشنبه پست دیگری در توییتر منتشر کرد با این مضمون که پروازها از ترمینال ۱ از سر گرفته شده است، اما از مردم خواست تنها در صورت داشتن رزرو تایید شده، عازم فرودگاه شوند، زیرا پروازها همچنان «تأخیر و اختلال دارند.» پل گریفیث، مدیرعامل فرودگاه، با تایید مشکلات ناشی از سیل برای فرودگاه به شبکه Dubai Eye گفته است: «فکر نمیکنم در حافظه هیچ انسان زندهای تا به حال چنین سیلی ثبت شده باشد»
کشورهای همسایه نیز در اوایل هفته پیش تحت تأثیر بارانهای شدید قرار گرفتند، از جمله عمان، که در آن ۲۰ نفر جان خود را از دست دادند، از این تعداد، ۱۰ نفر دانشآموز بودند. نیروهای نظامی و سربازان به مناطق بسیار آسیبدیده سلطاننشین که در لبه شرقی شبهجزیره عربستان قرار دارد اعزام شده بودند تا افراد گرفتار در سیل را تخلیه کنند. مقامات با اعلام اینکه تخلیه آب و پاکسازی و بازگشت به شرایط عادی کمی دشوار است اعلام کردهاند که مدارس در دبی تا هفته فعلی هم تعطیل خواهند بود.
دولت چه واکنشی نشان داده؟
به گفته رسانههای رسمی، شیخ محمد بن زاید آلنهیان، رئیس امارات متحده عربی، در یک مداخله مستقیم غیرمعمول، به مقامات دستور داد تا سریعاً مطالعاتی را در خصوصی بررسی وضعیت زیرساختها در سراسر امارات و کاهش خسارات وارده انجام دهند. در بیانیهای که توسط خبرگزاری دولتی امارات (WAM) منتشر شد، شیخ محمد همچنین دستور انتقال خانوادههای آسیبدیده به مکانهای امن را صادر کرده است.
حاکم دبی، شیخ محمد بن راشد آلمکتوم، در توییتر نوشت: «تلاشهایی که توسط گروههایی از شهروندان و ساکنان انجام میشود شبانهروزی ادامه دارد». دفتر رسانهای شهرداری، ویدئوی کلیپی به همراه موسیقی از مقامات در حال یک نشست جمعی و پمپاژ آب منتشر کرد.
صحنههای مشابهی در سراسر ایالت خلیج فارس از جمله در شارجه، در همسایگی دبی، که در آن مردم در خیابانهای اصلی قدم میزدند و روی قایقهای موقت پارو میزدند، قابل مشاهده بود.
در این سیل حداقل یک نفر کشته شد. به گفته پلیس، این شهروند یک مرد ۷۰ ساله ساکن راسالخیمه بود که در خودرو خودش گیر کرد و سیل هردو را با خود برد.
دولت امارات متحده عربی روز پنجشنبه اعلام کرده بود که کار از راه دور برای اکثر کارمندان دولت مرکزی به دلیل تاثیر سیل بر رفتوآمد یک روز دیگر تمدید شده است.
چرا دبی در برابر باران آسیبپذیر است؟
آنچه واضحی است این است که دبی بر روی شن و ماسه ساخته شده است، یک محیط طبیعی که به آب اجازه میدهد به راحتی به داخل خاک نفوذ کند. اما سازندگان شهر با ریختن مقادیر زیادی بتن در سطح رویی زمین طبیعی دبی، به طور موثر مانع جذب آب در خاک شدهاند.
شهرهای امارات متحده عربی و سایر شهرهای مشابه که در مناطقی احداث شدهاند که پیشتر غیرقابل سکونت بودهاند، درواقع انعکاسی از ایدههای توسعه شهری قرن بیستماند که خروجیاش مسدود شدن دفن زباله بوده است. افزایش جمعیت را اضافه کنید، تولید زباله بیشتر و نیاز بیشتر به محل دفن زباله و سایر روشهای دفع زباله را- و چالش زهکشی که همچنان شهرهای بزرگ جهان مانند دبی را که با بارندگیهای مکرر و انبوه مواجه میشوند، نابود خواهد کرد.