مطابق گزارش جدید سازمان گزارشگران بدون مرز که همزمان با روز آزادی رسانه ها منتشر شده، ایران از میان ۱۸۰ کشور با رتبه ۱۷۶ همچنان در قعر جدول قرار دارد. کشورهای اسکاندیناوی همچنان در صدر و آلمان در رتبه دهم قرار گرفته است.
سازمان گزارشگران بدون مرز در رتبه بندی آزادی مطبوعات در سال ۲۰۲۴ خود که در روز جمعه ۱۴ اردیبهشت (۳ می ۲۰۲۴) منتشر کرد، هشدار داد، در حالی که نیمی از جمعیت جهان امسال در چارچوب انتخابات‌های مختلف پای صندوق‌های رأی می‌روند، فشارهای سیاسی بر مطبوعات جهان در حال افزایش است.
مطابق رده‌بندی جدید سازمان گزارشگران بدون مرز، اریتره به لحاظ آزادی رسانه‌ها با رتبه ۱۸۰ در جایگاه آخر قرار گرفته و جایگزین کره شمالی شده که در دو سال گذشته در این رتبه بوده است.
گزارشگران بدون مرز، وضعیت آزادی مطبوعات در ۳۶ کشور را “بسیار دشوار” و در ۶۰ کشور دیگر را “پیچیده” توصیف می‌کنند. تنها در ۸ کشور جهان نویسندگان این گزارش، وضعیت را «خوب» ارزیابی کرده‌اند.
به طور کلی، این گزارش نشان داده است که شرایط برای روزنامه‌نگاران در سه چهارم کشورهای جهان نامساعد است.
ایران همچنان در آخرین‌های رتبه بندی آزادی رسانه:
این گزارش نشان می‌دهد ایران با رتبه ۱۷۶، همچنان در قعر رده‌بندی آزادی مطبوعات قرار داد و تنها کشورهای سوریه، کره‌شمالی، افغانستان و اریتره وضعیت بدتری نسبت به ایران دارند.
همچنین این گزارش با تأکید به این موضوع که شاخص سیاسی رتبه‌بندی آزادی رسانه‌ها در سال ۲۰۲۴ در بیشتر مناطق خاورمیانه در حال سقوط است می‌افزاید شمار بیشتری از متخصصان حوزه رسانه در عربستان سعودی، سوریه و ایران در زندان هستند و سرکوب همه رسانه‌ها در ایران ادامه دارد.
گزارش در مورد ایران می گوید که از شمار بالای روزنامه نگاران زندانی در جریان و پس از جنبش مهسا، هر کدام که آزاد می‌شود باید وثیقه بالایی بپردازد و همچنان در معرض این خطر است که دوباره بازداشت شود.
جایگاه افغانستان در رتبه‌بندی امسال گزارشگران بدون مرز در رده ۱۷۸ است که در قیاس با سال گذشته ۲۶ رتبه سقوط را نشان می‌دهد.
در حکومت طالبان در سال گذشته سه روزنامه‌نگار کشته شده‌اند و دستکم ۲۵ فعال رسانه‌ای در زندان‌ها هستند. روزنامه‌نگاران در این کشور دائما در خطر بازداشت قرار دارند. از جمله هفته گذشته یک مجری رادیویی در ولایت خوست بازداشت شد، چون در برنامه خود موزیک پخش کرده بود و شنوندگان با برنامه او ارتباط تلفنی مستقیم برقرار کرده بودند.
آلمان در رتبه دهم، کشورهای اسکاندیناوی همچنان در صدر جدول:
مطابق این گزارش، نروژ ٨ سال متوالی است که در رتبه اول قرار دارد و پس از آن همه کشورهای اسکاندیناوی و هلند همچنان صدرنشین هستند.
آلمان در این رده بندی در مقایسه با رتبه ۲۱ در سال ۲۰۲۳، امسال در رتبه دهم قرار گرفته و دلیل این امر، از جمله، کاهش تعداد حملات فیزیکی به کارکنان رسانه در سال گذشته بوده است.
بر اساس داده‌های این گزارش، وضعیت در آلمان فقط اندکی بهبود یافته و از نظر کارشناسان گزارشگران بدون مرز، مقامات آلمانی باید به ویژه در مورد افزایش میزان پرداخت‌های ماهانه برای تأمین مالی شرکت های تلویزیونی و رادیویی عمومی کاری انجام دهند.
مؤسسه روزنامه‌نگاری «میدپوینت»: ثبت ۲۲۶ مورد از سرکوب روزنامه‌نگاران
مؤسسه «میدپوینت» که در زمینه آموزش روزنامه‌نگاری فعالیت می‌کند، در گزارش سالانه خود ۲۲۶ مورد سرکوب روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها را در سال ۱۴۰۲ به ثبت رسانده که شامل ۱۴۴ مورد برخورد قضایی با روزنامه‌نگاران، از جمله ۱۰۲ مورد بازداشت و محاکمه و ۴۲ مورد احضار و شکایت بوده است.
از جمله دلایل یاد شده برای سرکوب روزنامه‌نگاران ایران از نظر این موسسه، انتشار نتایج نظرسنجی‌های سیاسی-اجتماعی، انتقاد از علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، دستگاه‌های دولتی و حکومتی، افشای فساد مقام‌ها و گزارش فقر و خودکشی عنوان شده است.
همچنین مطابق اعلام این موسسه، در سال ۱۴۰۲ نوع پوشش اخبار مربوط به تحمیل حجاب به زنان ایرانی، اطلاع‌رسانی درباره نرخ مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی و انتقاد از حکومت از مهم‌ترین دلایل اعمال فشار بر روزنامه‌نگاران بوده است.
مدرسه روزنامه نگاری «میدپوینت» پایگاهی است که با هدف تولید و گسترش منابع آموزشی روزنامه‌نگاری و قدرت بخشیدن به روزنامه‌نگاران، در مقابله با امواج اخبار و اطلاعات جعلی در منطقه خاورمیانه و کشورهای فارسی‌زبان ایجاد شده است.
منبع: دویچه وله فارسی