انقلاب اسلامی: پیش از گفتگوها در آلما آتا، آﮊانس بین المللی انرﮊی اتمی گزارشی در باره تأسیسات و فعالیتهای اتمی ایران به شورای حکام داد. این گزارش رﮊیم را خوش نیامد. پیش و بعد از گفتگوها در آلما آتا، در باره اثرهای مجازاتهای اقتصادی و امکان حل بحران اتمی انتشار یافتند. در این فصل، خوانندگان گرامی را از اینهمه، آگاه می کنیم:

گزارش آﮊانس: نگرانی بابت فعالیت اتمی نظامی بیشتر شده است:

انقلاب اسلامی: از گزارش 21 فوریه 2013 آﮊانس، تنها قسمت مربوط به «فعالیتهای اتمی احتمالا نظامی» را  می آوریم:

 ابعاد نظامی احتمالی:

47. در گزارش های پیشین مدیر کل آژانس، مسائل برجسته ای در ارتباط با ابعاد نظامی احتمالی در برنامه هسته ی ایران و اقداماتی لازم برای حل این مسائل مشخص شده بود. از سال 2002، آژانس به طرز فزاینده ای نگران وجود احتمالی فعالیت های هسته ای فاش نشده در سازمان های مرتبط نظامی و علاوه بر این، فعالیت های مرتبط با ایجاد ظرفیت قدرت انفجاری کلاهک هسته ای برای یک موشک بوده است. ایران نگرانی های آژانس را رد کرده است و این امر به طور عمده با تأکید بر این باور صورت گرفته که ایران چنین نگرانی های را بی اساس می خواند.

48. ضمیمه گزارش منتشر شده مدیرکل آژانس به تاریخ نوامبر سال 2011 به شماره GOV/2011/65 تحلیل دقیقی از اطلاعات موجود در اختیار آژانس ارائه داد که نشان می داد ایران فعالیت هایی را در ارتباط با تولید تجهیزات انفجاری هسته ای صورت داده است. آژانس بین لمللی انرژی اتمی صحت این اطلاعات را در کل بررسی و تأیید کرده است. از نوامبر سال 2011 تا کنون، آژانس اطلاعات بیشتری به دست آورده است که بیش از پیش، تحلیل ارائه شده در ضمیمه مذکور را تأیید می کند.

49. در قطعنامه 1929 که در سال 2010 منتشر شد، شورای امنیت سازمان ملل بر تعهدات ایران به منظور انجام اقدامات لازم مطرح شده در بیانیه شورای حکام آژانس به شماره GOV/2006/14 بار دیگر تأکید کرد و از این کشور خواست تا درباره تمامی مسائل مهم به ویژه مواردی که نگرانی هایی را در خصوص ابعاد احتمالا نظامی برنامه هسته ای ایران مطرح می کند، همکاری کاملی را با آژانس داشته باشد و بی هیچ وقفه ای دسترسی کاملی را به تمام سایت ها، تجهیزات، افراد و اسناد درخواست شده توسط آژانس فراهم کند. همانطور که بالا در بخش B به آن اشاره شد، از زمان انتشار گزارش ماه نوامبر سال 2011 مدیرکل آژانس، اگرچه شورای حکام 2 قطعنامه در ارتباط با فوریت لزوم حل مسائل برجسته مرتبط با برنامه هسته ای ایران منتشر کرده – از جمله مواردی که باید به طور شفاف مطرح شود تا وجود هرگونه ابعاد نظامی احتمالی را حذف کند – اما هنوز امکان این فراهم نشده تا اسناد راهبردی ساختاری نهایی شود و یا اقدام قابل توجهی در این ارتباط صورت گیرد.

50. پارچین: همانطور که در ضمیمه گزارش ماه نوامبر سال 2011 آژانس مطرح شد، اطلاعاتی که کشورهای عضو در اختیار آژانس قرار داده اند، نشان می دهد که ایران مخزن مهار منفجره بزرگی را ایجاد کرده تا در آن آزمایشات هیدرودینامیک انجام دهد؛ چنین آزمایشاتی قویا نشان گر تولید سلاح هسته ای احتمالی است. این اطلاعات همچنین نشان می دهد که مخزن مهار در سال 2000 در سایت پارچین نصب شده است. جایگاه مخزن در سایت پارچین صرفا در ماه مارس سال 2011 مشخص شد و آژانس در ماه ژانویه سال 2012 ایران را از وجود آن مطلع کرد.

51. همانطور که پیش این گزارش شد، تصاویر ماهواره ای قرار گرفته در اختیار آژانس از ماه فوریه سال 2005 تا ماه ژانویه سال 2012 هیچ فعالیتی را در محل و یا در نزدیکی ساختمانی که مخزن مهار در آنجا قرار گرفته است، نشان نمی دهد. اگرچه از زمان نخستین درخواست آژانس برای دسترسی به این مکان، تصاویر ماهواره ای فعالیت های گسترده تر و به دنبال آن تغییراتی را در این مکان به تصویر کشیده است. آژانس در هر دور از گفتگوها با ایران بر درخواست خود برای دسترسی به محل سایت پارچین تأکید کرده است، اما ایران به این درخواست پاسخ نداده است.

52. از جمله پیشرفت های قابل توجهی که آژانس از زمان انتشار گزارش ماه نوامبر سال 2012 مدیرکل، شاهد بوده است، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

● بازگرداندن شرایط ساختمان اتاقک مخزن به وضعیت قبلی (که باید صفحات دیوار و لوله کشی خروج گاز را نیز شامل شود)؛

● ایجاد تغییراتی در سقف های ساختمان اتاقک مخزن و دیگر ساختمان بزرگ؛

● جداسازی بازسازی قسمت فرعی ساختمان بزرگ دیگر؛

● ساخت یک ساختمان کوچک در همان مکانی که یک ساختمان با ابعاد مشابه قبلا تخریب شده بود؛

● گستراندن، همسطح سازی و فشردن یک لایه دیگر از مواد در یک منطقه بزرگ؛

● و در نهایت نیز نصب حصاری که این مکان را به دو بخش تقسیم می کند.

53. همانطور که پیشتر گزارش شد، ایران اعلام کرده که اتهام فعالیت های هسته ای در سایت پارچین «بی اساس» است و «همچنین فعالیت های اخیری که گفته می شود در نزدیکی مکان مورد علاقه آژانس صورت گرفته، هیچ ارتباطی به مکان مشخص شده توسط آژانس ندارد». تا کنون، ایران تنها توضیحی برای جابه جایی خاک توسط کامیون ها ارائه کرده است که نشان می دهد به دلیل ساخت جاده جدید پارچین صورت گرفته است».

54. با توجه به فعالیت های گسترده ای که ایران در مکان مذکور در سایت پارچین صورت داده و همچنان نیز ادامه دارد، زمانی که آژانس به این مکان دسترسی پیدا کند، توانایی آن برای انجام راستی آزمایی موثر به شدت تضعیف خواهد شد. در حالیکه آژانس به ارزیابی این موضوع ادامه می دهد، داشتن دسترسی به این مکان بدون تأخیر بیشتر ضروری است، همچنین لازم است تا ایران بدون وقفه بیشتر، همانطور که در ماه فوریه توسط آژانس درخواست شده بود، برای سئوالات دقیق آژانس در ارتباط با سایت پارچین و کارشناسان خارجی، پاسخ هایی واقعی فراهم کند.

٭اطلاعات طراحی:

55- به رغم توافقنامه پادمان و قطعنامه های مرتبط صادر شده از سوی شورای حکام و شورای امنیت، ایران ملزومات کد 3-1 از ترتیبات اجرایی بخش اول توافقنامه پادمان را اجرا نمی کند. مهم است که توجه شود که نبود چنین اطلاعات اولیه ای زمان موجود برای برنامه ریزی آژانس در خصوص اقدامات تامینی توافق شده را به خصوص در مورد تسهیلات جدید کاهش داده و سطح اطمینان را نیز در خصوص سایر تسهیلات کاهش می دهد.

56- به رغم وظایف ایران بر اساس کد 3-1 اصلاح شده، ایران از سال 2006 تاکنون DIQ روزآمد شده را در خصوص رآکتور IR- 40 برای آژانس فراهم نکرده است. کمبود اطلاعات روزآمد اثری معکوس بر توانایی آژانس در راستی آزمایی طراحی تسهیلات و اجرای موثر رویکرد پادمان دارد.

57- پاسخ ایران به تقاضاهای آژانس در خصوص تایید یا فراهم آوردن اطلاعات مربوط به قصد خود برای ساخت تسهیلات هسته ای جدید، این است که در زمان لازم این اطلاعات مورد نیاز را بر طبق کد 3-1 اصلاح شده ترتیبات اجرایی فراهم خواهد آورد.

٭پروتکل الحاقی:

58- برخلاف قطعنامه های مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمی کند. تا زمانی که ایران همکاری لازم را به عمل نیاورد و از جمله پروتکل الحاقی را اجرا نکند، آژانس در موقعیتی نیست که عدم وجود فعالیت یا مواد هسته ای اعلام نشده در ایران را تایید کند.

٭ حاصل سخن:

62- در حالی که آژانس به راستی آزمایی عدم انحراف تاسیسات هسته ای اعلام شده ایران بر اساس پادمان ادامه می دهد، از آنجا که ایران همکاری لازم را به عمل نمی آورد و از جمله پروتکل الحاقی را اجرا نمی کند، آژانس نمی تواند تضمین معتبری دهد مبنی بر اینکه مواد و فعالیت های هسته ای اعلام نشده در ایران وجود ندارد و لذا، نمی تواند نتیجه بگیرد که تمام مواد هسته ای موجود در ایران صلح آمیز است.

63- ایران در تاسیسات غنی سازی سوخت خود نصب سانتریفیوژهای پیشرفته تر (ir-2m) را آغاز کرده است.

64- به رغم قطعنامه های شورای حکام در نوامبر 2011 و سپتامبر 2012 و بر خلاف گفتگوی سنگین بین ایران و آژانس از ژانویه 2012 که در 9 مرحله صورت گرفته است، رویکرد ساختاریافته ای که بتواند مورد توافق قرار گیرد، حاصل نشده است. مدیر کل قادر نیست هیچ گونه پیشرفتی را در روشن کردن موضوعات باقیمانده گزارش کند از جمله موضوعات مربوط به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران.

65- فعالیت های مشخص و گسترده ای که از فوریه 2012 در پارچین صورت گرفته است – که آژانس مکررا خواستار بازدید آن شده است – توانایی آژانس را در راستی آزمایی به شکلی جدی کاهش داده و این موجب نگرانی است. آژانس تقاضای خود از ایران را مبنی بر دسترسی بدون تاخیر به مکان مزبور و ارائه پاسخ به سوالات دقیق آژانس در خصوص پارچین و کارشناس خارجی تکرار می کند.

66- با توجه به ماهیت و مقدار اطلاعات در دسترس، آژانس همچنان تاکید دارد که ایران باید بدون تاخیر بیشتر در خصوص موضوعات مورد نگرانی آژانس به همکاری مبادرت ورزد. بدون چنین همکاری، آژانس قادر به رفع نگرانی ها در حوزه موضوعات مربوط به برنامه هسته ای نیست از جمله شفاف سازی این مساله که برنامه هسته ای ایران فاقد ابعاد احتمالی نظامی است.

67- مدیر کل همچنان ایران را فرامی خواند که گام هایی را در راستای اجرای کامل توافقنامه پادمان و سایر وظایفش برداشته و برای رسیدن به نتایج مشخص در خصوص تمام مسایل اصلی باقیمانده با آژانس همکاری کند، همان طور که در قطعنامه های شورای حکام و قطعنامه های الزام آور شورای امنیت آمده است.

68- مدیر به شکل مناسب به گزارش دهی ادامه می دهد.

 ☚  در 4 مارس، آمانو، رئیس آﮊانس بین المللی انرﮊی اتمی در شورای حکام، گفت نگرانی آﮊانس بابت برنامه اتمی ایران (وجود برنامه ساختن بمب اتم. معاون او می گوید ایران در کویر دارد بمب اتمی می سازد) بیشتر شده است و مصرا از ایران می خواهم که اجازه بازدید فوری از تأسیسات پارچین را به آﮊانس بدهد.

انقلاب اسلامی: با توجه به این بخش از گزارش آﮊانس، بهتر می توان فهمید گفتگوهای انجام گرفته در آلماآتا و واکنشها در باره آنها و فعالیت لابی اسرائیل در کنگره و… را:

گفتگوئی که نتیجه مشخصی جز « گفتگو ادامه دارد» ببار نیاورد، ولی دو طرف را خوشبین کرد؟!:

٭ پیش از گفتگو لوموند خبر داد: به ایران تخفیف در مجازاتها در ازای متوقف کردن فعالیت تأسیسات فردو پیشنهاد خواهد شد:

 ☚  در 25 فوریه 2013، یک روز پیش از گفتگوها در آلما آتا، پایتخت قزاقستان، لوموند و رویتر از قول یک مقام مسئول امریکائی گزارش کرده اند:

● در گفتگوها در آلماآتا، قدرتهای بزرگ به ایران پیشنهاد خواهند کرد در ازای تخفیف در مجازاتها، ایران برخی از جنبه های فعالیتهای اتمی خود را به حال تعلیق در آورد. اما بن بست برجا بماند، برضد ایران مجازاتهای جدید وضع خواهند شد. 

● دیپلماتهای غربی به رویتر گفته اند: کشورهای 5+1 تحریم فروش طلا به ایران و دیگر مواد قیمتی را لغو می کنند هرگاه ایران تأسیسات اتمی فردو را تعطیل کند. 

       ایران به این کشورها حالی کرده است که این تحفیف کافی نیست.

● مقام امریکائی می گوید: گفتگوها در آلماآتا  می باید به تعیین تاریخی برای گفتگوهای بعدی بیانجامد. ما آماده ایم  به آهنگ گفتگوها شتاب ببخشیم. هرگاه ایرانی ها در آلماآتا نشان دهند که در گفتگو جدی هستند، ما آماده گفتگوی دوجانبه با ایران نیز هستیم.

٭ برابر اطلاع واصل، گفتگوهای دوجانبه محرمانه میان مأموران خامنه ای با مأموران امریکائی همچنان انجام می شوند:

 ☚   روز بعد از گفتگوها در آلماآتا، در 27 فوریه، اطلاع حاصل شد که  در وین و در افریقای جنوبی و نیز در امریکای لاتین، میان مأموران خامنه ای و مأموران امریکائی، گفتگوهای محرمانه در حال انجام هستند. ترتیب کار را نور المالکی، نخست وزیر عراق می دهد. اگر گفتگوها در این کشورها انجام می گیرند بدین خاطر است که المالکی در این کشورها آدمهای مورد اعتماد خود را دارد. 

 ☚  از آن سو، احمدی نژاد، که با صراحت می گوید کاری به کار پرونده اتمی و گفتگوها با کشورهای 5+1 را ندارد، در کار آنست که به غربی ها بگوید در رﮊیم موضع محکمی دارد. از قرار، بنای گروه او بر ترتیب دادن گردهمآئی ها در ترکیه و کشورهای اروپائی از ایران به بهانه انتخابات ریاست جمهوری است. برای هر گردهمآئی 50 هزار یورو، هزینه در نظر گرفته شده است. ظاهر کار، تبلیغ بسود نامزد گروه است. اما در واقع، هدف اینست که به غرب حالی کند که گروه شبکه گسترده خود را در کشور و خارج از کشور دارد و چنان نیست که بخش دیگری از رﮊیم بتواند این بخش را حذف کند. در واقع، گروه می خواهد به غرب بفهماند که منسجم ترین گروه در رﮊیم، این گروه است. 

 ☚  در 11 اسفند 91، در تلویزیون رﮊیم، صالحی، «وزیر» خارجه گفته است: پیشنهاد گفتگوئی که این بار امریکا داده است، با پیشنهادهای قبلی فرق دارد. اگر امریکائی ها صادق باشند، پیشنهاد با حسن نظر بررسی خواهد شد.

شماره ۸۲۳ از ۲۱ اسفند تا ۶ فروردین ۱۳۹۲