ترجمۀ حماد شیبانی

در بیت المقدس، تصمیم دادستان دیوان بین‌المللی کیفری علیه نتانیاهو، مخالفان او را دچار اختلاف کرد

در تظاهرات ضد دولتی که روز بیستم ماه می در مقابل پارلمان اسرائیل برگزار شد، تصمیم دادستان دیوان کیفری بین‌المللی (ICC) که روز دوشنبه برای درخواست حکم بازداشت علیه بنیامین نتانیاهو و وزیر دفاع او یوآو گالانت اتخاذ شد، با اتفاق نظر روبرو نشد.

در حال حاضر پارلمان اسرائیل برای بازگشایی جلسه خود به منظور بررسی درخواست انتخابات جدید و استعفای حکومتی ناکارآمد، در بن بست افتاده است؛ بین اختلافات داخلی و ویتنامی شدن

نوآ یکی از اولین کسانی است که به محل تظاهرات در مقابل کنیست رسیده است. او در اصل بخاطر شرکت در تظاهراتی “برای بازگرداندن گروگانها” به اینجا آمده است، با این حال، می گوید: “من می دانم که با این دولت، این اتفاق (آزادی گروگانها) نخواهد افتاد. اگر این دولت استعفا ندهد یا سقوط نکند، مطمئن هستیم که دیگر کسی را زنده نخواهیم دید.”

اما نظر او دربارۀ تصمیم روز دوشنبه ۲۰ می توسط دادستان دیوان بین‌المللی کیفری برای درخواست حکم بازداشت علیه نخست‌ وزیر و وزیر دفاع اسرائیل و همچنین علیه سه رهبر حماس چیست؟ می گوید: “این یک تصمیم بیمارگونه است. من از این دولت متنفرم، اما ارتش ما اخلاقی رفتار می کند. اگر غیرنظامیان کشته می شوند به خاطر حماس است. او به تنهایی مقصر این جنایات است. اسرائیل به کسی تجاوز نکرده است و یا کسی را زنده زنده نسوزانده است. با وجود تمام نفرتی که من از این دولت دارم، اعلام شباهت بین حماس و دولت اسرائیل ظالمانه است”.

بنابراین، نوآ خود را در خطی مشابه با سازمان اصلی حمایت از خانواده‌های مفقودین و گروگانها، انجمن دفاع از گروگانها و خانواده‌های گمشدگان می‌داند. او در واقع می گوید “ارتباط بین رهبران اسرائیل و تروریستهای حماس را قبول نکنید”.

البته آنها اضافه کرده اند که بهترین راه برای اثبات این که این دو با هم قابل مقایسه نیستند، این است که فوراً مذاکراتی را آغاز کنیم که شانس آزاد شدن گروگانها را زیاد کند.

اوفر، یک تظاهرکنندۀ دیگر، تی شرتی به تن دارد منقش به کاریکاتوری از نتانیاهو که  با ریش آیت الله مزین شده و با مهر”دیکتاتور” امضا شده است. با این وجود او هم این تصمیم را “غیر منصفانه” می یابد:

“قضات می خواهند دربارۀ نتانیاهو و گالانت تحقیق کنند، بسیار خوب! اجازه دهید این کار را انجام دهند! اما آیا نخست وزیر ما تنها رئیس دولت در جهان است که مستحق چنین کیفرخواستی است؟ مثل همیشه، نهادهای بین المللی در مورد اسرائیل به شیوه ای تبعیض آمیز عمل می کنند. ما کشوری هستیم که بیشترین انگیزه برای  صدور قطعنامه های سازمان ملل را در تاریخ داشته ایم! آیا چین واقعاً یک کشور فوق دموکراتیک است که به هیچکس و به ما آسیبی نمی رساند؟ یا بزرگترین دیکتاتوری است؟”

آیا اوفر، با این وجود فکر می‌کند که این تصمیم می‌تواند فشار بر نتانیاهو و دولتش را افزایش دهد و او را به تغییر سیاستها و استراتژی‌هایش سوق دهد؟ به نظر او: “این یک شمشیر دو لبه است. شاید این بتواند نتانیاهو را به سمت تعدیل رفتار خود سوق دهد تا حمایت آمریکا را از دست ندهد. اما با شناختی که از شخصیت او داریم، برعکس، این تصمیم ممکن است او را بیش از این رادیکال کند و حتی، بیشتر از پیش، بخشی از جامعۀ اسرائیل را پشت سر او متحد کند”.

آدی در “اکسیون حلزون” شرکت کرد که از شهر شمالی قیصریه، جایی که بنیامین نتانیاهو ویلا دارد، تا بیت المقدس برای تأثیرگذاری بر کنیست، صورت گرفت. هدف این راهپیمائی، برپائی یک اعتصاب سراسری در کشور در روز دوشنبه ۲۰ می بود. او در نزدیکی فرودگاه بن گوریون زندگی می کند و تقریباً چهار ساعت در راه بود، سفری که معمولاً کمتر از یک ساعت طول می کشد.

او یک تی شرت با تصویری از کنیست با این نوشته به تن دارد: “تا زمانی که استعفا ندهد”. آدی همچنین روبان زرد و دستبند همرنگی را به دست دارد که در حال حاضر بسیاری از مردم اسرائیل در حمایت از گروگانهایی که هنوز در غزه اسیر هستند بکار می برند. می گوید: “من برای کشورم، برای مردمم اینجا هستم، زیرا ما روزهای تاریکی را پشت سر می گذاریم. ما نیاز فوری به انتخابات جدید داریم”. با این حال، او تصمیم دادستان ICC را “غم انگیز” و تاسف بار می یابد.

برای آدی “این نتانیاهو است که متهم می شود، اما بدنامی بر سر کل کشور آوار می شود”. او ادامه می دهد: “به نظر من نتانیاهو مرتکب جنایات شده است، اما نمی توانم بپذیرم که اسرائیل بخاطر او در کنار حماس قرار گیرد. بدیهی است که راههایی برای جنگ با تلفات کمتر و امکان بازگرداندن گروگانها وجود داشت. تحقیق در مورد نحوۀ عملکرد این دولت مشروع است، اما نه در این شرایط. این وظیفۀ ماست که تحقیق را انجام دهیم، نه ICC.”

آشر یکی از معدود تظاهرکنندگان و معترضانی است که تی شرتی به تن دارد با این نوشته “جنگ را متوقف کنید”. و یک تابلوی بزرگ هم حمل می کند که روی آن نوشته شده است: “نتانیاهو گناهکار و برای امنیت اسرائیل خطرناک است. ما خواستار استعفای فوری او هستیم”. برای او تصمیم دادستان دیوان بین المللی کیفری مشروع است. می گوید: “برای من واضح است که این دولت جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت را مرتکب شده و بر آن سرپوش گذاشته است، حتی اگر با حرفهای مربوط به نسل کشی موافق نباشم”. حماس نیز چنین جنایاتی را مرتکب شد.

آشر می افزاید: “این منطقی است که دیوان کیفری بین المللی بخواهد در مورد هر دو طرف تحقیق و حکم بازداشت صادر کند. اما فکر می کنم این تصمیم هیچ تاثیری نخواهد داشت. اسرائیل دیوان کیفری بین‌المللی را به رسمیت نمی‌شناسد، ایالات متحده دیوان کیفری بین‌المللی را به رسمیت نمی‌شناسد و ما عادت کرده‌ایم که توسط مقامات بین‌المللی هدف قرار بگیریم، بدون این که در اینجا تغییر زیادی حادث شود”.

برای شنیدن صدای تظاهرکنندگانی که صریحاً از تصمیم دیوان بین‌المللی کیفری دفاع می‌کنند، به تجمع گروه کوچک “بلوک ضد اشغالگری” که عمدتاً از فعالان این سازمان تشکیل شده‌است، برویم. “

سیگال، چهل ساله، متأسف است از این که اکثر مردمی که امروز در مقابل کنیست حضور دارند، بین تضعیف دموکراسی اسرائیل و اشغال سرزمینهای فلسطین ارتباط برقرار نمی‌کنند. اما تصمیمی که دادستان دیوان کیفری بین‌المللی، چند ساعت قبل از تظاهرات، گرفته است “بر دلها مرهم می گذارد”. پذیرش کاری که اسرائیل در غزه انجام می دهد برای من بسیار دشوار است. بنابراین  جرم را باید جرم نامید.

اگرچه او در اثربخشی واقعی این احکام بازداشت تردید دارد، اما معتقد است “این تصمیم خوبی است، حتی  اگر صرفاً در حد یک اعلامیه باقی بماند، در مسیر درستی پیش می‌رود”. و بلافاصله مشخص می کند: “برای من بسیار سخت است که بپذیرم اسرائیل در غزه چه می کند. ولی معتقدم باید جرم را جرم نامید”. البته مدتی طول کشید تا او این واقعیت را تشخیص دهد. خودش می گوید: “روز بعد از ۷ اکتبر، من هم مثل بقیۀ آدمهای اینجا فکر کردم که برای پایان دادن به حماس باید وارد غزه شویم.  آن زمان برایم تصور آنچه امروز بر سرمان آمده، سخت بود. فهم این که چاره ای جز مذاکره نداریم دشوار بود. امروز بسیاری از مردم مانند من فکر می کنند، اما از بیان علنی خودداری می کنند”.

یکی از حامیان سازمان “اشغال را به چشم ببینیم“، آقای دان بدون شک تنها کسی است که در تظاهراتی که چندین هزار نفر را گرد هم آورده بود، تی شرتی با این عبارت به دو زبان انگلیسی و عربی، به تن کرده بود: “جان فلسطینیها مهم است”. این آدم ورزیده در ۱۶ سالگی از کانادا وارد اسرائیل شد ه است: “در آن زمان، اسحاق رابین هنوز نخست وزیر بود، ما امیدوار بودیم و فکر می کردیم که راه حل دو دولتی امکان پذیر است. اما بیش از پانزده سال است که همۀ امیدها از بین رفته است و نمی دانیم که سلطنت بی پایان نتانیاهو چگونه می تواند پایان یابد”.

او چه برداشتی از درخواست دادستان دیوان بین‌المللی کیفری که امروز دوشنبه اعلام شد، دارد؟ “من از آن استقبال می‌کنم، با این که نمی‌دانم چرا این سازمان حکم بازداشت گالانت و نتانیاهو را صادر می‌کند آما هیچ کاری علیه جورج بوش انجام نداده است. من همچنین با تشابهی که این کیفرخواست در واقع با رهبران حماس انجام می دهد موافق نیستم. اما، حتی اگر من با استفاده از واژۀ نسل کشی مخالف باشم، آنچه در حال حاضر در غزه اتفاق می افتد در واقع جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت است”.

دان، با این حال، اینطور قضاوت می کند: “این خطر وجود دارد که این تصمیم اگر اتخاذ شود نمادین و بدون تأثیر باقی بماند”. او ادامه می دهد: “تنها کسی که می تواند تأثیر واقعی داشته باشد جو بایدن است که هر دو طرف را مجبور به توقف این جنگ کند. در آن زمان، کارتر، رئیس جمهور وقت ایالات متحده، بازوی بگین [نخست وزیر وقت اسرائیل. یادداشت سردبیر] را پیچاند و اسرائیل را واداشت که با مصر صلح کند. و امروز این آرامش هنوز برای ما باقی است و ارزشمند است”.

مدیا پارت ـ      ۲۰ مه ۲۰۲۴