چینیها به تازگی بیانیه ضدایرانی مالکیت جزایر سه گانه ایرانی را به نفع امارات متحده عربی امضا کردهاند و حتی بعد از احضار سفیر این کشور به وزارت خارجه، از این اقدام دفاع کردهاند. رابطه چین و روسیه -دو کشور به اصطلاح دوست ایران- با کشورهای عربی و حمایت از دعاوی این کشورها نسبت به اراضی متعلق به ایران، در چند سال گذشته بحثهای زیادی درباره ماهیت رابطه ایران و این کشورها به وجود آورده است.
حشمتالله فلاحتپیشه، کارشناس سیاست خارجی و عضو اسبق کمیسیون امنیت ملی در گفتگو با رویداد ۲۴، با اشاره به حمایت چین از بیانیه ضدایرانی امارات در خصوص مالکیت جزایر سه گانه، میگوید: «معتقدم که به هر حال چنین رفتارهایی قابل پیشبینی بود و در آینده رفتارهای بدتر از این هم قابل پیشبینی است. نکته تلخ ماجرا این است که نوع موضعگیریهایی که از سمت کشورهای به اصطلاح دوست ایران مانند چین و روسیه در موضوع جزایر ایرانی دیده میشود، حتی گستاخانهتر از مواضعی است که آمریکا و برخی از کشورهای غربی است که در قبال جزایر سه گانه اتخاذ میکردند.»
مهمترین بخشهای گفتگوی رویداد۲۴ یا حشمتالله فلاحتپیشه را در ادامه میخوانید:
*ما اشتباه بزرگی مرتکب شدهایم؛ به نام رابطه یک سویه با چین و روسیه. متاسفانه انحراف سیاست خارجی کشور از اصل اساسی قانونی کشور یعنی نه غربی و نه شرقی باعث شد تا سیاست خارجی ایران به صورت یک سویهای به چین و روسیه وابسته شود.
*روسیه و چین از حق وتو در شورای امنیت برخوردار هستند و ظاهر قضیه این است که ایران پشتش به آنها گرمیر است، اما واقعیت قضیه این است که از ابتدا چین و روسیه، ایران را در یک کانال انحرافی قرار دادند تا برای همیشه به عنوان نقش کشور وابسته را به این دو کشور بازی کند.
*به عنوان مثال، ایران اگر دو سال قبل برجام را فدای روسیه نکرده بود، الان عملاً در بسیاری مسایل خصوصا اقتصادی وابستگی به چین را کاهش داده بود و از لحاظ سیاسی هم وابستگی چندانی به روسیه نداشت. اما عملاً دیدیم که در بزرگترین فرصتسوزیهای تاریخی ایران، وابستگی ایران به این دو کشور باقی ماند.
*در موضوع جزایر سهگانه هم شرایط همین است. امارات متحده عربی و برخی از کشورهای عربی دیگر میدانند ایرانیها به هیچ عنوان حاضر نیستند مسئلهای که یک اختلاف داخلی است را به عنوان عامل اختلافی چه در عرصه سیاسی و چه در محاکم حقوقی مطرح کنند. اما آنچه که اماراتیها به دنبال آن هستند، این است که این موضوع را به عنوان یک موضوع اختلافی در ادبیات ۵ قدرت صاحب حق وتو در شورای امنیت مطرح کنند و در یک موقعیت زمانی مناسب از این قدرتها بخواهند تا شورای امنیت از دیوان لاهه رای مشورتی بخواهد، مسیری که ایران هیچ وقت در آن ورود نخواهد کرد.
*ولی اماراتیها سعی میکنند به عنوان یک بازی سازمانی، به سمت یک رای مشورتی در موضوع جزایر حرکت کنند.
*معتقدم اگر سیاست خارجی کشور کماکان وابستگی خود به چین و روسیه را ادامه دهد، کشور در آینده تاوانهای سنگینتری را پرداخت خواهد کرد.
*ما دیدیم که وزیر نفت سعی کرد ضایعه بزرگ تخفیفهای هزارمیلیاردتومانی روزانه نفت به چین را کوچک نشان دهد، در صورتیکه این امر قابل تکذیبی نیست و یا سعی میکنند به جای اینکه منافع ملی را نمایندگی کنند، منافع روسها را دنبال کنند.
*واقعیت این است که هیچ کشوری در دنیای امروز، سیاست خارجی خود را به یک قدرت وابسته نمیکند. حداقل مسئولان کشور از خود کشورهای عربی درس بگیرند. کشورهای عربی که سالها در قلمرو استراتژیک آمریکا و کشورهای غربی قرار داشتند، الان به سمت تنوع مناسباتی حرکت میکنند. آنها مناسبات اقتصادی خود را با چین و روسیه به گونهای افزایش دادند که هر بیانیه سیاسی که لازم بدانند را از مقامات این دو کشور میگیرند.
*به عبارتی، هم وابستگی یک طرفه خود به قلمروی استراتژیک غرب را کاهش دادهاند و هم اینکه حداکثر استفاده را از بازیگری قدرتهای شرقی میکنند و متاسفانه ایران تنها کشوری است که بازیچه قدرتهای چپ و راست دنیا شده است.
*موضع دوم چینیها نسبت به جزایر سه گانه گستاخانهتر از موضع اول آنها بود. یعنی در موضع اول همراه با کشورهای عربی یک بیانیه ضد ایرانی را امضا کردند، اما بعد از اینکه سفیر چین احضار شد، به گونهای گستاخانه اعلام کردند که موضع آنها نسبت به جزایر ایرانی، یک موضع تغییرناپذیری است.
*معتقدم گستاخی موضع دوم چینیها، از موضع اول آنها بدتر بود، اما نکته تلخ ماجرا این است که از طرف ایرانی چیزی جز سکوت ندیدیم و مسئولان ایرانی در حال فروش نفت با قیمت پایین به چین و خریدهای کلان غیرشفاف از چین هستند. به عنوان مثال یکی از بزرگترین دروغها به ملت ایران، محرمانه سازی قرار داد خرید اتوبوسهای چینی است. به هیچ عنوان این خریدها مشمول تحریمها نیست، ولی شرکتها و گروههایی که از این موضوع سود میبرند و در واقع به لابی چین امتیاز میدهند، سعی میکنند مناسبات با چین را محرمانه کنند. اینها در تحمیل سیاست تحقیر در قبال مواضع اخیر چین صاحب نقش هستند.