در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران و کمتر از دوسال پس از اعتراضات سراسری در پی جانباختن مهسا امینی ونهای گشت ارشاد بعد از ظهر هر روز در میدانها و چهارراههای اصلی تهران به دنبال بازداشت زنانی هستند که یا حجاب اجباری بر سر ندارند و یا آنطور که حکومت میخواهد آن را رعایت نکردهاند.
در پی اعتراضات گسترده مردم ایران پس از جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد در شهریور ۱۴۰۱، جمهوری اسلامی برای مدتی از سرکوب زنان و بازداشت آنها به دلیل رعایت نکردن موازین حکومتی حجاب کشیده، دست کشیده بود. اما اکنون این سرکوب بار دیگر، اینبار در چارچوب طرح «نور» احیا شده است.
ویدیوهایی از بازداشت خشونتآمیز زنان به دست ماموران پلیس در خیابان به اتهام رعایت نکردن حجاب به طور روزافزون در فضای مجازی همرسانی میشود. در برخی از این ویدیوها زنان درحالی که فریاد میکشند و اعتراض میکنند با خشونت ماموران به درون ونهای پلیس رانده میشوند.
مقامات ایران همچنین هزاران خودرو را به اتهام این که زنان سرنشینشان از رعایت حجاب سرباززدند، توقیف کردند و کسب و کارهایی را که به زنان بیحجاب و یا کم حجاب خدمات ارائه میکنند را هدف تهدید و توقیف قرار دادند.
طرح «نور» کمی پیش از کشته شدن ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری پیشین جمهوری اسلامی ایران در حادثه سقوط بالگرد آغاز شد، اما اکنون مشخص نیست رئیس جمهوری که در انتخابات پیش رو در روز جمعه تعیین میشود چگونه قصد دارد و یا میتواند با این طرح برخورد کند.
مسعود پزشکیان، نامزد «اصلاحطلبان» در انتخابات ریاست جمهوری و نماینده مجلس شورای اسلامی درباره این طرح گفت: «با زور نمیتوان تفکری را اجرا کرد. آن چیزی که من به عنوان انسان اعتقاد دارم، خدمت به مردم است. این روش به جایی نمیرسد و نباید از هم متنفر بشویم. ما کاری میکنیم زنان و دختران از ما متنفر میشوند و با رفتار خود آنها را در مقابل خود قرار میدهیم. تا جایی که بتوانم، جلوی گشت ارشاد را خواهم گرفت.»
او با این حال، عدم رعایت حجاب را «معضل اجتماعی» نامید و افزود: «البته اگر وعده بدهم، دروغ گفته ام باید با آنها صحبت کنم تا قانع شوند. ما در یک چارچوب پیچیده اجتماعی قرار داریم. حل معضل اجتماعی وسیله مختلف میخواهد؛ با شعار کار پیش نمیرود.»
مسعود پزشکیان در جای دیگری گفته بود: «در زبان ترکی ضربالمثلی داریم که میگوید حالا به سیاهی میگویند نور. خیلی ساده است که بررسی شود و ببینید که مداخلهای که به اسم نور انجام میدهند، ما را به طرف سیاهی میکشد یا نور.»
مصطفی پورمحمدی، دیگر نامزد انتخابات ریاست جمهوری و عضو هیات مرگ در اعدام زندانیان سیاسی در سال۱۳۶۷ دراینباره گفت: « انتخابات به کنار! سیاست به کنار! تحت هیچ شرایطی نباید با زنان ایران چنین بیرحمانه برخورد کرد. تمام تجربه، توان و آبرویم در ۴۵ سال اخیر را برای تامین امنیت زنان به کار خواهم گرفت. خیابان جای بگیر و ببند نیست.
جمهوری اسلامی و طالبان در حال حاضر تنها حکومتهایی در جهان هستند که رعایت حجاب زیر سلطه آنها اجباری است. حتی عربستان سعودی محافظهکار هم در سالهای اخیر از برپایی گشتهای امنیت اخلاقی خود عقبنشینی کرده است.
سازمان عفو بینالملل در ماه مارس اعلام کرد: «خودروی دهها هزار زن به عنوان مجازات سرپیچی از رعایت حجاب اجباری توقیف شده است. دیگران هم تحت تعقیب قضایی قرار گرفته و به تحمل شلاق یا حبس محکوم شدهاند. برخی دیگر هم مجبور به پرداخت جریمه نقدی و یا حضور اجباری در کلاسهای اخلاق شدهاند.»
پلیس جمهوری اسلامی ایران روز شنبه اعلام کرد که قصد دارد به مناسب عید غدیر هشت هزار عدد از خودروهایی را که به علت عدم رعایت سرنشینانشان توقیف کرده بود، آزاد کند. اما همچنان مشاغلی که به زنان بیحجاب یا کم حجاب خدمات میدهند تحت فشار قرار دارند.
هادی قائمی، مدیر کمپین حقوق بشر ایران گفت: «جمهوری اسلامی از فرصت انتخابات و جلب توجهها به آن برای تعقیب زنان کنشگر استفاده میکند. آنها را با زندان و آزار به سکوت وا میدارد.»
به گزارش کمپین حقوق بشر ایران از مرگ رئیسی تا کنون ۱۲ زن کنشگر بازداشت شدهاند.
با این حال بنابر نشانههایی، به نظر میرسد علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی فکر میکند که تشدید ناگهانی سرکوب زنان عواقبی در پی خواهد داشت. قانون حجاب و عفاف که بر اساس آن عدم رعایت حجاب اجباری ممکن است حکم تا ۱۰ سال زندان را در پی داشته باشد، هنوز در شورای نگهبان تصویب نشده است و به نظر میرسد که لاقل تا پیش از انتخابات هم پیشبردی در آن حاصل نشود.
همزمان، نرگس محمدی، فعال حقوق بشر و برنده زندانی جایزه صلح نوبل خواستار تحریم انتخابات شد و در پیامی از زندان اوین گفت: «چطور میتوانید در حالی که با یک دست تیغ و دار و اسلحه و زندان را علیه مردم گرفتهاید، با دستی دیگر صندوق رأی را پیش روی همان مردم بگذارید و با زبانی فریبکار و دروغ پرداز آنها را به پای صندوق رأی فرا خوانید؟»
منبع:یورونیوز