پدیده دستفروشی از جمله مشاغل غیررسمی شهر است که به رغم فرصت‌هایی همچون تسهیل خرید شهروندان و ایجاد اشتغال، اما به جهت انسداد معابر، موجب بروز مشکلاتی از جمله ازدحام و ترافیک می‌شود. در سال‌های اخیر بحث ساماندهی دستفروشان بسیار مطرح و طرح‌هایی نیز اجرا شده است، طرح‌هایی که مسکن موقت بود و معابر تهران باز شاهد بازگشت بساط گستران بودند. شهرداری تهران امسال بار دیگر ساماندهی دست فروشان را در دستور کار قرار داده و طبق اعلام شهرداری ساماندهی دستفروشان ۱۲ محور پرتردد پایتخت آغاز شده و یکی از این محورها نیز چهار راه ولیعصر است که دستفروشان این محدوده ۱۷ روز است دیگر در این محدوده حضور ندارند.
به گزارش ایسنا، چهار راه و خیابان ولیعصر (عج) یکی از پرترددترین معابر اصلی پایتخت به شمار می رود که در کنار این چهار راه، ساختمان تئاتر شهر و تالار وحدت نیز وجود دارند و سالهاست بساط گستری دستفروشان در این محدوده مورد اعتراض هنرمندان و همچنین کسبه اطراف این محدوده شده است. ۱۷ روز است که محدوده چهارراه و خیابان ولیعصر خالی از مستأجران شده که سال‌های متمادی بدون پرداخت اجاره و حتی بدون اجازه در معابر این محدوده بساط کسب و کار خود را پهن می‌کردند تا به امرار معاش بپردازند.
بساط گستری که شاید برای خودشان امرار معاشی بوده و از نظر اقتصادی کمک خرج خانواده آنها بود؛ اما به مرور زمان دست خوش تغییر و تحول شده و در بین این افراد، سودجویانی هم ورود پیدا کرده بودند که به گفته کسبه این محل از اراذل و اوباش هستند و نه تنها امرار معاش این دست فروشان را تحت الشعاع قرار داده و نارضایتی شهروندان را ایجاد کرده‌اند، بلکه این افراد با سودجویی و قدرت نمایی سعی در به دست گرفتن اختیار این دست فروشان داشتند؛ به طوری که سبب نارضایتی مردم و شهروندان و کسبه محل شده و حتی هنرمندان نیز برای تردد در آن محدوده و برای حضور در تئاتر شهر و تالار وحدت با مشکل روبرو بودند و همیشه نسبت به حضور دست فروشان و بساط گستری آنها و از بین رفتن امنیت این محدوده معترض بودند.
اما حالا با گذشت چندین سال و اجرای طرح‌های مختلف برای ساماندهی دستفروشان، شهرداری منطقه ۱۱ تهران به همت شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل پایتخت، شرکت شهربان و حریم بان و یگان حفاظت شهرداری و نیروهای پلیس و قوه قضائیه اقدام به جمع آوری و ساماندهی دستفروشان چهارراه ولیعصر و محدوده تئاتر شهر و خیابان ولیعصر کرده است.
ساماندهی که با یک گشت در این محدوده متوجه عدم حضور حتی یک دستفروش شده و به جای دستفروشان، نیروهای شهربان و حریم بان و پلیس را می بینیم که برای ادامه روند این ساماندهی در این محدوده مستقر بوده و مانع از بساط گستری دستفروشان شده‌اند و شاید باید گفت حضور این افراد باعث شده که بساط گستران دیگر نتوانند دوباره بساط خود را در این محدوده پهن کنند.
سید محمد موسوی شهردار منطقه ۱۱ به همراه یکی از معاونان شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران پس از گذشت ۱۷ روز از اجرای طرح ساماندهی دستفروشان این محدوده، در بازدیدی از این محل با کسبه گفتگو کرد و حتی پای درد دل برخی از دست فروشانی که باید گفت به دلیل حضور سودجویان و منفعت طلبان دستفروشی، امرار معاش آنها هم دست خوش این تغییر و تحول شده و ۱۷ روزی است با مشکل اقتصادی دست و پنجه نرم می کنند، نشست.
به گزارش ایسنا، وقتی به چهار راه ولیعصر رسیدیم، دستفروشان که متوجه حضور شهردار منطقه ۱۱ شده بودند و می‌خواستند درد دلشان را بگویند به جمع بازدیدکنندگان پیوستند و به دنبال فرصتی بودند تا مشکلات خود را با شهردار منطقه و خبرنگاران مطرح کنند. یکی از این دست فروشان که به گفته خودش به نمایندگی از دیگر دستفروشان در جمع ما حاضر شده بودم، خطاب به موسوی شهردار منطقه ۱۱ اظهار می‌کند: ما از شما درخواست داریم که مجدد امکان دستفروشی و امرار معاش ما را فراهم کنید و برنامه ریزی کرده و ما به شما قول دهیم و متعهد شویم که در زمان تعیین شده از سوی شهرداری در این محدوده فعالیت کنیم، چرا که در این مدت دستفروشان با مشکل بسیاری عدیده مواجه شده و از شما درخواست داریم تا مجدد به این محل بازگردیم.
وی ادامه می‌دهد: ما دستفروشان تعهد می‌دهیم که اگر یک زمانی را برای شروع و پایان دستفروشی ما مشخص کنید، ما هم سر همین تایم کار خود را آغاز و سر وقت نیز پایان می‌دهیم.
موسوی شهردار منطقه ۱۱ در پاسخ به این نماینده دستفروشان، اظهار می‌کند: تجربه نشان داده است که برخی از دستفروشان به تعهد و اعلام ساعت پایبند نیستید و ما در برهه ای از زمان ساعت هایی را برای بساط گستری شما اعلام کردیم اما کم کم این ساعت ها تغییر کرد و باز هم طبق روال گذشته، از حوالی ظهر تا شب شاهد حضور دستفروشان و ازدحام جمعیت و مشکل تردد شهروندان بودیم. بنابراین این اقدام شهرداری برای ساماندهی دست فروشان به قوت خود ادامه دارد و شما می توانید با ثبت نام برای ادامه امرار معاش در بازارچه سرمد حضور یافته و حتی بدون پرداخت هیچ هزینه ای غرفه های شهرداری را دریافت کرده و امرار معاش خود را ادامه دهید.
شهردار منطقه ۱۱ با بیان اینکه این غرفه‌ها دائمی است، در پاسخ به سؤال این دستفروش که این غرفه‌ها تا چه زمانی امکان بهره برداری دارند؟ توضیح می‌دهد: این غرفه ها دائمی است و به دوستانتان بگویید که می‌توانند ثبت نام کنند و با حضور در این غرفه‌ها امرار معاش خود را داشته باشند.
موسوی خطاب به نماینده دستفروشان تأکید می‌کند: ما دیگر تحت هیچ شرایطی در چهارراه و خیابان ولیعصر اجازه بساط پهن کردن نمی‌دهیم و خیالتان را راحت کنم و به همه دوستانتان بگویید که بازارچه سرمد آماده ارائه خدمت به شما دستفروشان عزیز برای امرار معاش است و این زمین به وسعت حدود ۲۰۰۰ متر، زمین ارزشمندی است که در چند متری چهارراه ولیعصر قرار گرفته و می‌تواند محل مناسبی برای دستفروشان باشد.
شهردار منطقه ۱۱ همچنین از دستفروشان درخواست کرد که با شهرداری همکاری کرده و برای حضور در این غرفه ها ثبت نام کنند؛ ضمن اینکه این را هم گفت که بسیاری از دست فروشان ثبت نام کردند، اما سودجویان و اراذل و اوباشی که از بساط گستری دستفروشان منفعت می برند آنها را ترسانده و مانع از پیگیری آنها برای دریافت غرفه و ثبت نام شده‌اند که دستفروشان برای جلوگیری از بی انضباطی و ساماندهی این محدوده باید هرچه زودتر برای ثبت نام ها اقدام کنند.
موسوی شهردار منطقه ۱۱ تهران و نیکوفال معاون امور مناطق شرکت سامان دهی صنایع و مشاغل تهران در ادامه این بازدیدها به مغازه چند کسبه محدوده چهارراه و خیابان ولیعصر رفتند که یکی از کسبه ضمن اعلام رضایت خود برای این روند و ساماندهی دستفروشان محدوده چهارراه ولیعصر از شهردار منطقه خواست تا این روند ادامه داشته و حتی درخواست کرد که اگر هر کمکی از کسبه برای ادامه این روند برمی‌آید، اعلام کنند.
در حین این بازدید کسبه دیگری با اعلام اینکه اولین مشخصه مهم ساماندهی دستفروشان باز شدن معابر خیابان ولیعصر و تردد راحت تر عابران پیاده و خانواده آنها بوده است، اظهار می‌کند: وجود این دستفروشان علاوه بر اینکه راه را برای رد شدن عابران گرفته بود و مانع تردد عابران پیاده شده بود، حتی برخی از خانم ها برای حمل کالسکه فرزند خود هم با مشکل روبرو بودند و از هر کسی که بانی این راه شده نهایت تشکر را داریم چرا که در این ۱۷ روز دیگر شاهد حضور آنها نیستیم.
یکی دیگر از کسبه که در این محدوده کفش فروشی دارد نیز اعلام می‌کند: در این مدت اجرای طرح ساماندهی دستفروشان چهارراه ولیعصر بارها با ۱۳۷ تماس گرفته و از شهردار تهران و از شهردار منطقه ۱۱ به خاطر این ساماندهی تشکر کرده ام، چرا که جمع آوری بساط گستران در محدوده چهارراه و خیابان ولیعصر باعث رونق کسب و کار ما شده است و حتی من به همسایه ها و کسبه هم گفتم شما هم همچون من با ۱۳۷ بارها و حتی هر روز تماس بگیرید و رضایت خود را بیان کنید.
وی در ادامه سخنانش با بیان این مطلب که اولین مشکل برای حضور این دستفروشان وجود بسیاری از اراذل و اوباش در بین آنها بود و ما بارها در وهله اول جمع آوری این اراذل و اوباش را از شهرداری و دیگر مسئولان خواستار بودیم، ادامه می‌دهد: در این ۱۵ سال اخیر که بارها قرار بود ساماندهی این دست فروشان در دستور کار مسئولان قرار گیرد؛ اما متأسفانه این اتفاق نیافتاد و این ۱۷ روز ما بسیار خرسندیم و خوشحالیم که امنیت ما و مشکل تردد شهروندان از این پیاده رو حل شده و خواستار ادامه این روند هستیم و می خواهیم دیگر شاهد حضور دست فروشان در این محدوده نباشیم.
به گفته این مغازه دار، با حضور دستفروشان در این محدوده شاهد درگیری لفظی و حتی چاقوکشی بین این افراد بوده ایم، به طوری که امنیت این منطقه دچار اختلال شده بود و حتی شاهد بودیم که برخی از این دستفروشان که صرفاً برای امرار معاش خود در این محل حضور داشتند، با وجود برخی از این اراذل و اوباش و ترس از آن بارها مجبور می شدند به این افراد باج بدهند.
به گزارش ایسنا، موسوی در پاسخ به این این مغازه دار با تأکید بر اینکه حضور کسبه و اظهار نظر آنها و مشارکت مردم برای ادامه این روند، شهرداری و مسئولان امر را برای ادامه این روند تشویق و ترغیب می‌کند، از کسبه درخواست کرد که درباره این اقدام شهرداری اظهار نظر کرده و حتی با بیان موافقت خود به شهرداری بیشتر کمک کنند.
شهردار منطقه ۱۱ تهران ادامه می‌دهد: متأسفانه برخی افراد در بیان موضوع با روایت های متفاوتشان خلط مبحث می کنند و این اقدام مهم و ارزشمند و ساماندهی دست فروشان را دست خوش این روایت های نادرست می کنند. بنابراین ما از شما کسبه و مردم انتظار داریم که ما را در ادامه این روند با حمایت هایتان همراهی کنید، چرا که بارها در گزارش هایی که به ما اعلام شده بود در این محدوده با حضور برخی دستفروشان سودجو فرصتی برای سرقت، کیف قاپی ها و درگیری ها و حتی مواد فروشی و نا امنی ایجاد می‌شد.
کسبه دیگری در خیابان ولیعصر که شهردار منطقه ۱۱ در مغازه وی حضور یافت، با اعلام رضایت از این طرح و درخواستش برای ادامه این روند، می‌گوید: در حال حاضر ما امکان خالی کردن بار و رفت و آمد راحت را داریم و و تردد راحت تر برای مشتریان ما هم امکان پذیرتر شده و درخواست می کنیم این روند ادامه پیدا کند.
یکی دیگر از کسبه نیز که در این محدوده سال‌های سال به روسری فروشی مشغول است با حضور شهردار منطقه ۱۱ اظهار رضایت خود برای این اقدام را اعلام کرده و می‌افزاید: به حدی حضور این دست فروشان برای ما نارضایتی ایجاد کرده بود که حتی ما امکان اجاره و یا فروش مغازه خود را نداشتیم، چرا که هیچ کس نمی پذیرفت در شرایطی که دستفروشان به این شکل به طور گسترده حضور دارند، مغازه را اجاره و یا بخرند و این اقدام برای ما ارزشمند است و حتی اگر لازم باشد هزینه ساماندهی این دستفروشان را ما هم پرداخت می‌کنیم تا به شهرداری کمک کنیم.
کسبه دیگری هم با اعلام اینکه مغازه داران این محدوده تصمیم داشتند تا بنر تشکری برای شهرداری منطقه و شرکت ساماندهی مشاغل صنایع مشاغل تهران نصب کنند، ادامه می‌دهد: تصمیم به نصب بنر داشتیم اما چون احتمال داشت که تعدادی از این افراد که در قالب دستفروشی از اراذل و اوباش بودند این بنرها را پاره کرده و درگیری ایجاد کنند. بنابراین ما برای بیان تشکر به تماس با ۱۳۷ بسنده کردیم و در حال حاضر که شهردار این منطقه در جمع ما حضور پیدا کرده از وی می خواهیم که این روند را ادامه دهد، چرا که به جد می توانم بگویم که بیش از ۷۰ درصد این دستفروشان از اراذل و اوباش بودند.
وی که عضو هیئت امنای مسجد ولیعصر نیز هست در ادامه می‌گوید: چند سالی بود که کسبه درخواست داشتند این محل ساماندهی شود اما بارها با شکست روبرو شده و نمی توانستند این طرح را اجرا کنند؛ اما آرزوی ما را عملی کردید.
سید محمد موسوی شهردار منطقه ۱۱ در پاسخ به کسبه و اظهار رضایت آنها، از کسبه درخواست کرد که با حمایتشان قوت قلبی برای شهرداری و دیگر مسئولان بوده و ادامه این روند را نیازمند همکاری همگانی از سوی کسبه و شهروندان دانست.
یکی دیگر از کسبه که در این محل به کفش فروشی مشغول بود با حضور شهردار منطقه ۱۱ از این اقدام و به ثمر نشستن طرح ابراز رضایت کرده و عنوان می کند: از زمانی که طی این ۱۷ روز دستفروشان از چهارراه ولیعصر و محدوده خیابان ولیعصر جمع آوری شدند بسیاری از مشتریان سابق ما که بارها اعلام می کردند به دلیل شلوغی محدوده و مشکل تردد علاقه به حضور در این محدوده ندارند، مجدداً بازگشتند و با اعلام رضایت اعلام کردند که با ساماندهی دستفروشان و خلوت شدن معابر محدوده چهارراه و خیابان ولیعصر مجدد برای خرید مراجعه خواهند کرد.
وی ادامه می‌دهد: باور بفرمایید در این ۱۷ روز مشتری های ما بیشتر شده و رونق به کسب و کار ما بازگشته است. بنابراین از شهرداری منطقه و تمام دست اندرکاران این امر تشکر می کنیم و امیدواریم این روند ادامه پیدا کند چرا که ما طی چند ماه آینده شب عید را هم در پیش داریم و عدم حضور این دستفروشان به روند کسب و کار و رونق کسب و کار ما کمک می کند.
سید محمد موسوی شهردار منطقه ۱۱ تهران در حاشیه بازدید از روند اجرای طرح ساماندهی دستفروشان چهارراه ولیعصر اظهار می‌کند: در راستای این بی انضباطی های شهری و نارضایتی های مردمی طبق مصوبه شورای تأمین استان مبنی بر ساماندهی دستفروشان محدوده چهارراه ولیعصر شهرداری تهران در یک اقدام جمعی با محوریت شهرداری منطقه ۱۱ و با همکاری شرکت ساماندهی مشاغل شهرداری تهران، شرکت شهربان و حریم بان، یگان حفاظت شهرداری تهران و فرمانده انتظامی تهران بزرگ اقدام مشترک خوبی انجام شد.
به گفته وی، با توجه به مشکلات موجود، شهرداری عزم خود را جزم کرد و با همکاری دستگاه‌های ذیربط که در این ساماندهی پای کار آمدند به طور جد در طرح جدید ساماندهی دست فروش محدوده چهارراه ولیعصر و خیابان ولیعصر اقدام کرده و در حال حاضر ۱۷ روز است که این طرح اجرا می‌شود.
شهردار منطقه ۱۱ تهران در ادامه با اشاره به ایجاد بی انضباطی ها از سوی عده‌ای سوءاستفاده طلب با عنوان دستفروشی و استثمار دست فروشان واقعی، یادآور می‌شود: از این محل بسیاری از افراد سودجو درآمدهای نجومی داشتند. شهرداری تهران اقدامات قانونی لازم در مقابل چنین افراد هنجار شکن را انجام داده و افرادی که مانع ساماندهی دست فروشان هستند را شناسایی کرده و مشخصاتشان را به دادستان تهران تقدیم کرده ایم.
شهردار منطقه ۱۱ تهران در راستای ساماندهی دستفروشان چهارراه و خیابان ولیعصر به برخی اقدامات موازی دستفروشان اشاره کرد و اظهار می‌کند: بسیاری از دستفروشان که غیرمجاز اقدام به بساط گستری می کردند در اقدام غیرقانونی دیگری نیز بساط خود را شبها در پارکینگ های این محدوده نگهداری می کردند،به طوری که این پارکینگ ها تغییر کاربری داده و تبدیل به انباری تجاری و محل دپوی وسایل دست فروشان شده بود.
به گفته وی، در تغییر کاربری این پارکینگ ها به عنوان محل نگهداری وسایل دستفروشان تخلف شهرسازی صورت گرفته و تخلف شهرسازی نیز مرجع رسیدگی آن کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری تهران است و پس از ارجاع به آن حکم لازم صادر خواهد شد.
یاسر نکوفال معاون امور مناطق شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران نیز در حاشیه بازدید از روند اجرای طرح ساماندهی دستفروشان چهارراه ولیعصر (عج)، می گوید: این دستفروشان قرار است در بازارچه سرمد با ارائه غرفه های رایگان مشغول شوند و از شنبه این بازارچه افتتاح خواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه ساماندهی این محدوده با دستور آقای زاکانی شهردار تهران مبنی بر ساماندهی دستفروشان محورهای مهم پایتخت صورت گرفته است، می افزاید: برای ساماندهی دستفروشان چهارراه ولیعصر، زمین حدود ۲۰۰۰ متر که متعلق به شهرداری منطقه ۱۱ است برای استقرار دستفروشان چهارراه ولیعصر در نظر گرفته شده است.
معاون امور مناطق شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران ادامه می‌دهد: عملیات عمرانی در این زمین انجام شده و پس از خاکبرداری و تسطیح زمین و آسفالت آن، بازارچه سرمد احداث و ۱۲۰ غرفه برای دستفروشان در این بازارچه جانمایی شده است.
وی در مورد تعداد ثبت نام کنندگان دستفروش محور ولیعصر(عج) برای جانمایی در بازارچه سرمد نیز اظهار می‌کند: طبق لیست اعلام شده از سوی شهرداری منطقه ۱۱ و شرکت شهربان، حدود ۱۲۰ دستفروش در این محدوده فعالیت می کردند که با احداث این بازارچه می توانند به فعالیت خود ادامه دهند و افرادی که در لیست ثبت نام برای گرفتن غرفه هستند دارای اولویت بوده و این غرفه‌ها به صورت قرعه کشی طبق اولویت ثبت نام در اختیار دستفروشان متقاضی قرار می گیرد.
نیکوفال با بیان اینکه ارائه خدمات به دستفروشان تا زمان توانمندسازی آنها که بتوانند روی پای خودشان بایستند و شغل مناسبی برایشان ایجاد شود، ادامه خواهد داشت، یادآور شد: غرفه‌های این بازارچه تا زمان فعالیت این بازارچه و حتی تا شب عید نیز ادامه داشته و در دسترس مردم و دستفروشان خواهد بود و حتی تا پس از عید نیز فعالیت دستفروشان در این محدوده ادامه دارد.
معاون امور مناطق شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران در پایان تأکید می‌کند: با هماهنگی با وزارت اقتصاد برای ثبت نام دستفروشان تهران در درگاه ملی مجوزها و دریافت شناسه اقدامات لازم صورت گرفته است.
خبرنگار: منیره کربلایی نور محمد،
دبیر: مهدی بابایی