“سهیل عربی” وبلاگ نویسی که شعبه چهل و یک دیوان عالی کشور حکم اعدام او را به اتهام جرم ساب النبی تأیید و پرونده وی را جهت اجرای حکم به اجرای احکام شعبه هفتاد و شش کیفری استان ارجاع داده است. آنچه از اخبار تراوش نموده اینکه سیستم قضایی کشور فقط جهت به اشتراک نهادن چند پست در فیسبوک متهم پرونده را مجرم تشخیص و محکم به اعدام وی داده است. با نظر به اینکه نگارنده تا کنون از مفاد و محتویات پرونده محکوم علیه مطلع نبوده نمیتواند اتهام ساب النبی را تصدیق و یا تکذیب نماید اما اگر بنا را آنگونه که سیستم قضایی کشور حکم داده است پذیرفته و جرم محکوم علیه را ساب النبی بدانیم میتوانیم از منظر و رویکرد دینی به تحلیل و بررسی حکم ساب النبی همت گماریم.
“سب” در لغت به معنای توهین و دشنام بوده اما در دستگاه غالب فقهی به هرگونه عملی که از آن توهین و دشنام به رسول عظیم الشأن اسلام و ائمه معصومین بر آمده باشد اطلاق میشود. دستگاه فقهی غالب حکم ساب النبی را اعدام و سب کننده را مهدور الدم میشناسند. همین رویکرد دقیقا در قانون مجازات اسلامی تعریف و تدوین شده است.
اینکه نظر شریعت اسلام در این مورد چیست بیش از پیش میباید متذکر شویم که دستگاه فقیهان بیش از پیش به روایات آحاد توجه داشته اند. اما روایت قرآن به عنوان اولین و محکم ترین منبع مورد استناد مسلمین در باب حکم ساب النبی چیست؟؟؟
قرآن به عنوان کتاب حقوق و اخلاق به جهت احترام به عقاید دیگران و زندگی مسالمت آمیز، مسلمین را از توهین به معبود ها و مقدسات آنان منع نموده است. در این راستا در آیه شریفه صد و هشتم سوره مبارکه انعام مسلمین را مخاطب قرار داده و میفرماید:
«وَلاَ تَسُبُّواْ الَّذِینَ یَدْعُونَ مِن دُونِ اللّهِ فَیَسُبُّواْ اللّهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ کَذَلِکَ زَیَّنَّا لِکُلِّ أُمَّهٍ عَمَلَهُمْ ثُمَّ إِلَى رَبِّهِم مَّرْجِعُهُمْ فَیُنَبِّئُهُم بِمَا کَانُواْ یَعْمَلُونَ»
«و معبود آنان را که به غیر الله دعوت میکنند توهین نکنید چرا که از روی جهل به الله توهین خواهند کرد، پس برای تمام امت ها عملشان را آراستیم، آنگاه بازگشت‌آنان به سوی پروردگارشان خواهد بود و ایشان را از آنچه انجام می‌دادند آگاه می‌سازد»
مطابق به آیه شریفه:
اول: اعتقادات هر شخص و یا گروهی برای او زینت داده شده و مقدس میباشد. چه این عقیده آسمانی بوده یا زمینی.
دوم: در صورت توهین به مقدسات دیگران امکان بروز مقابله به مثل رفته و در این صورت زیست مسالمت آمیز مخدوش میشود.
سوم: قرآن به عنوان بما انزل الله مسلمانان را ازتوهین به مقدسات دیگران منع مینماید.
برابر آیه شریفه مذکور نه تنها توهین به مقدسات مسلمین جرم بوده بلکه، توهین به مقدسات دیگر تفکرات هم از سوی مسلمانان جرم بوده و میباید برای آن مجازات در نظر گرفته شود.
اما آیاتی که در قرآن به ریشخند و توهین به مقدسات مسلمانان پرداخته اند هیچ گونه مجازات دنیوی، از جمله اعدام را برای تمسخر کنندگان و سب کنندگان پیشبینی نکرده است.
« فَقَدْ کَذَّبُواْ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءهُمْ فَسَوْفَ یَأْتِیهِمْ أَنبَاء مَا کَانُواْ بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ»
انعام / پنج
« آنان که حق را هنگامى که به سویشان آمد تکذیب کردند به زودى خبرهاى آنچه را که به ریشخند مىگرفتند به آنان خواهد رسید»
در این آیه آنچه مشخص است وحی الهی مورد تمسخر قرار گرفته است اما به مسلمین حکم نشده است که استهزا کنندگان را به جهت استهزایشان مجازات نمایند.
« یَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَیْهِمْ سُورَهٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا فِی قُلُوبِهِم قُلِ اسْتَهْزِئُواْ إِنَّ اللّهَ مُخْرِجٌ مَّا تَحْذَرُونَ»
توبه / شصت و چهار
«منافقان بیم دارند ازاینکه سورهاى در باره آنان نازل شود که ایشان را از آنچه در دلهایشان هست خبر دهد بگو ریشخند کنید بىتردید خدا آنچه را که مىترسید برملا خواهد کرد»
در این آیه شریفه خبر از استهزا و تمسخر منافقین میدهد اما حکم به مجازات دنیوی آنان در کار نیست و فقط خبر از برملا کردن استهزاء آنان میدهد.
« وَلَقَدِ اسْتُهْزِئَ بِرُسُلٍ مِّن قَبْلِکَ فَأَمْلَیْتُ لِلَّذِینَ کَفَرُواْ ثُمَّ أَخَذْتُهُمْ فَکَیْفَ کَانَ عِقَابِ»
رعد / سی و دو
« و بى گمان فرستادگان پیش از تو نیز مسخره شدند پس به کسانى که کافر شده بودند مهلت دادم آنگاه آنان را به کیفرگرفتم پس چگونه بود کیفر من»
در این آیه شریفه هم فقط خداوند مسخره کنندگان را کیفر میکند و حکم کیفر کردن را به مسلمین وانمیگذارد.
« وَمَا نُرْسِلُ الْمُرْسَلِینَ إِلَّا مُبَشِّرِینَ وَمُنذِرِینَ وَیُجَادِلُ الَّذِینَ کَفَرُوا بِالْبَاطِلِ لِیُدْحِضُوا بِهِ الْحَقَّ وَاتَّخَذُوا آیَاتِی وَمَا أُنذِرُوا هُزُوًا»
کهف / پنجاه و شش
« و پیامبران را جز بشارت دهنده و بیم رسان گسیل نداشتیم و کسانى که کافر شدهاند به باطل مجادله مىکنند تا به وسیله آن حق را پایمال گردانند و نشانههاى من و آنچه را بدان بیم داده شدهاند به ریشخند گرفتند »
در این آیه رسالت رسولان انذار و تبشیر بوده و حکم آنان که انذار آنان را به مسخره میگرفتند اعدام و مجازات دنیوی از سوی رسولان نبوده.
« ذَلِکَ جَزَاؤُهُمْ جَهَنَّمُ بِمَا کَفَرُوا وَاتَّخَذُوا آیَاتِی وَرُسُلِی هُزُوًا»
کهف / صد و شش
« جزای آنان که کافر شدند و آیات من و پیامبرانم را به ریشخند گرفتند جهنم است»
در این آیه مجازات مسخره کنندگان و کسانی که جرمشان ساب النبی است به مجازات اخروی محکوم شده اند نه مجازات دنیوی.
در هیچ یک از آیات فوق که میتواند مصداق ساب النبی و حتی فراتر از آن ساب الله باریتعالی باشد مجازات دنیوی اعدام مرقوم و مکتوب نشده است. اما آنچه را قرآن به عنوان عکس العمل و تقابل در چنین مواقعی به مسلمین توصیه میکند چیست؟؟؟
آیه صد و چهلم سوره مبارکه نساء در این باب میفرماید:
« وَقَدْ نَزَّلَ عَلَیْکُمْ فِی الْکِتَابِ أَنْ إِذَا سَمِعْتُمْ آیَاتِ اللّهِ یُکَفَرُ بِهَا وَیُسْتَهْزَأُ بِهَا فَلاَ تَقْعُدُواْ مَعَهُمْ حَتَّى یَخُوضُواْ فِی حَدِیثٍ غَیْرِهِ إِنَّکُمْ إِذًا مِّثْلُهُمْ إِنَّ اللّهَ جَامِعُ الْمُنَافِقِینَ وَالْکَافِرِینَ فِی جَهَنَّمَ جَمِیعًا»
« و به تحقیق نازل شد بر شما در کتاب در کتاب همانا هر گاه شنیدید آیات خدا مورد انکار و ریشخند قرار مى گیرد با استهزا کنندگان منشینید تا به سخنى غیر از آن درآیند چرا که در این صورت شما هم مثل آنان خواهید بود خداوند منافقان و کافران را همگى در دوزخ گرد خواهد آورد»
در آیه فوق کتاب الله تکلیف مسلمین را در برابر استهزا کنندگان و سب کنندگان به گونه ای بیین روشن کرده است. جزای دنیوی برای استهزا کنندگان پیشبینی نکرده است. مضافا آنچه به مسلمین حکم شده تا از این گونه گفتارهای نفرت انگیز زدایش شود فقط اینکه جمع استهزا کنندگان را ترک کنند تا زمانی که استهزا کنندگان دست از استهزا و سب بردارند.
آنچه تا کنون نتیجه شده و میشود آیات قرآن کاملا در تناقض و ابطال گر روایاتی میباشند که دستگاه غالب فقیهان از آنها جهت اثبات حکم اعدام برای ساب النبی بهره میجویند.
بر این مبنا تمامی احادیث و روایاتی که فتاوی غالب فقیهان معتقد به مجازات اعدام برای حکم ساب النبی بهره جسته اند باطل بوده و چنین حکمی به جهت تناقض با حکم قرآن به عنوان اولین منبع مورد وثوق مسلمین از درجه اعتبار ساقط میباشد.