روز سه شنبه (دیروز)بیش از دو هزار عضو حزب‌الله در بیروت و جنوب لبنان در پی انفجار پیجرهایشان به‌شدت مجروح شدند. مجتبی امانی، سفیر ایران در بیروت، هم در میان زخمی‌ها است. به گفته وزیر بهداشت لبنان، دست‌کم ۹ نفر کشته و حدود ۲۷۵۰ نفر زخمی شده‌اند که حال برخی وخیم است. حزب‌الله تایید کرده است که دست‌کم دو نفر از اعضایش و یک دختربچه کشته شده‌اند. دیده‌بان حقوق بشر سوریه، نهادی که مقرش در بریتانیاست، می‌گوید پیجر نیروهای حزب‌الله در سوریه هم منفجر شده است.

تصاویری از ازدحام جمعیت در برخی بیمارستان‌‌های بیروت منتشر شده است. نجیب میقاتی، نخست‌وزیر لبنان، خواستار رسیدگی فوری به مجروحان شده است.

پیجر یک دستگاه دریافت پیام‌های متنی با استفاده از امواج رادیویی در سایز جیبی است.

یک منبع امنیتی نزدیک به حزب‌الله به خبرگزاری فرانسه گفته است که از نظر این سازمان شبه‌نظامی، اسرائیل در سلسله انفجار وسایل ارتباطی و پیجرهای نیروهای حزب‌الله نقش داشته است.

وزارت خارجه ایران هم ضمن محکوم کردن این حملات، اسرائیل را مسئول دانسته و سخنگوی آن، ناصر کنعانی، گفته: «عملیات تروریستی امروز در لبنان در ادامه عملیات‌های ترکیبی رژیم صهیونیستی و عوامل مزدور آنها انجام شده و مغایر با تمامی اصول اخلاقی و انسانی، حقوق بین‌الملل بویژه حقوق بین الملل بشردوستانه بوده و مستوجب پیگرد کیفری بین‌المللی، محاکمه و مجازات است».

روزنامه نیویورک تایمز می‌گوید مقام‌های آگاه به آن گفته‌اند کارگذاشتن موادمنفجره در پیجرهای حزب‌الله عملیاتی از سوی اسرائیل بوده است.

مجتبی امانی، سفیر ایران در لبنان هم یکی از کسانی است که مجروح شده است اما هنوز معلوم نیست چرا دیپلمات ارشد ایران در بیروت از پیجرهای مورد استفاده نیروهای حزب‌الله لبنان همراه خود داشته است.

عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران هم در همین رابطه با همتای لبنانی خود، عبدالله بوحیب، تلفنی گفتگو کرده است.

در همین حال، ارتش اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرده امروز عصر «ارزیابی موقعیتی» از اتفاقات رخ داده انجام داده‌اند و براساس آن «دستورالعمل دفاعی» تغییر داده نخواهد شد.

این دستورالعمل، اقداماتی ایمنی است که توسط ارتش اسرائیل برای غیرنظامیان توصیه می‌شود تا در صورت وقوع یا احتمال حمله انجام دهند تا ایمن باشند.

این بیانیه می‌افزاید: «از مردم خواسته می شود هوشیار و مراقب باشند و هرگونه تغییر در دستورات کنونی فوراً به‌روز خواهد شد.

آمریکا می‌گوید از این حادثه آگاه نبوده است.

متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: «آمریکا دخالتی نداشته است، آمریکا از این حادثه آگاه نبود و در این مرحله، ما در حال جمع‌آوری اطلاعات هستیم.»

او افزود که آمریکا هنوز نمی‌داند چه کسی مسئول این انفجارها است.

خبرگزاری ملی لبنان این انفجارها را یک «اقدام خصمانه بی‌سابقه» توصیف کرده که در حومه جنوبی بیروت و مکان‌های مختلف دیگر با استفاده از «فناوری پیشرفته» رخ داده است.

وزارت بهداشت لبنان از تمام افرادی که دستگاه ارتباطیِ «پیجر» دارند خواست تا فورا آنها را از خود دور کنند.

همسر مجتبی امانی در پستی در حساب کاربری ایکس سفیر ایران در لبنان نوشته است که «همسرم دکتر مجتبی امانی بر اثر انفجار پیجر در لبنان کمی زخمی شده‌اند اما الحمدالله حالشان خوب است و به خیر گذشته است.»

سفارت ایران در لبنان در شبکه اجتماعی ایکس نوشته که او «دچار جراحت سطحی» شده‌ است.

برخی از رسانه‌های ایرانی نزدیک به سپاه پاسداران هم نوشته‌اند آقای امانی از ناحیه دست و صورت آسیب دیده است.

روشن نیست این حمله به پیجرها چگونه انجام شده است. خبرنگار امنیتی بی‌بی‌سی می‌گوید یک محموله جدید پیجر اخیرا به حزب‌الله تحویل شده بود و به نظر می‌رسد فرد یا افرادی به‌نحوی به زنجیره تامین این دستگاه‌ها رخنه کرده بودند.

یک کارشناس سابق مهمات ارتش بریتانیا به بی‌بی‌سی گفت احتمالا مواد انفجاری نظامی در این دستگاه‌های الکترونیک جاسازی شده بودند. این پیجرها از راه دور با یک سیگنال مثلا با یک پیامک فعال شدند تا اولین باری که از آنها استفاده می‌شود منفجر شوند.

شماری از بیمارستان‌های لبنان فراخوان‌هایی برای اهدای خون منتشر کرد‌ه‌اند.

در شبکه‌های اجتماعی تصاویر بسیاری از انفجار این دستگاه‌ها و آسیب‌دیدن افراد در نقاط مختلف منتشر شده است.

یک مقام حزب‌الله لبنان که نخواست نامش فاش شود به خبرگزاری رویترز گفت که انفجار وسایل ارتباطی «بزرگترین نقض امنیتی» است که این گروه در نزدیک به یک سال گذشته در جریان درگیری مدوام با اسرائیل با آن مواجه شده است.

شاهدان از عبور و مرور مکرر آمبولانس‌ها و شمار زیاد مجروحان در جنوب بیروت خبر داده‌اند.

ساعاتی پیش شین بت، سازمان امنیت و اطلاعات داخلی اسرائیل، گفت حزب‌الله قصد داشت یک مقام ارشد وزارت دفاع اسرائیل را ترور کند که «ناموفق» بود.

اسرائیل در ساعت‌های اولیه امروز اعلام کرد اهداف جنگی خود را گسترش داده است و اکنون به دنبال بازگرداندن هزاران نفر از ساکنان مناطق شمالی به محل زندگی خود است، که به دلیل درگیری‌های مرزی با حزب‌الله لبنان مجبور به ترک خانه‌های خود شده‌اند.

دفتر نخست‌وزیر اسرائیل با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که این تصمیم در یک جلسه شبانه در کابینه امنیتی تصویب شده‌ است.

از زمان آغاز جنگ غزه، اسرائیل و حزب‌الله تقریبا هر روز در حال تبادل آتش بوده‌اند. سازمان ملل می‌گوید که نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر در دو سوی مرز آواره شده‌اند.

یواو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، گفته است اقدام نظامی تنها راه‌حلی است که می‌تواند امنیت ساکنان شمال اسرائیل را تضمین و راه را برای بازگشت آنان به خانه‌هایشان هموار کند.

پیش از این، اهداف نظامی اصلی اسرائیل نابودی حماس و آزادی گروگان‌ها بود.

پیجر چیست؟

پیجر یک وسیله الکترونیکی کوچک بی‌سیم با امکان حمل آسان و مخصوص دریافت پیام‌های کوتاه متنی (عدد و حروف) است و نسخه‌های پیشرفته آن قادر به ارسال پیام‌های صوتی کوتاه با استفاده از امواج رادیویی هستند. هر پیجر یک شماره تماس منحصربه‌فرد شبیه به شماره تلفن دارد.

پیجرها در دهه‌های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ توسعه یافتند و در دهه ۱۹۸۰ به محبوبیت رسیدند. طبق گزارش خبرگزاری کیودو ژاپن، تا سال ۱۹۹۶ شرکت توکبو تله‌مسج ۱/۲ میلیون مشترک در این کشور داشت و تعداد مشترکان پیجر آن در سراسر کشور به ۱۰ میلیون نفر رسید. علاوه بر کارگران و مشاغل حرفه‌ای، این دستگاه‌ها میان دانش‌آموزان دبیرستانی نیز محبوب بودند، که از کدهای عددی برای ارسال پیام به یکدیگر استفاده می‌کردند.

با این حال پس از اوج محبوبیت پیجرها، تلفن‌های همراه به بازار آمدند و به‌تدریج پایان دوران پیجرها را رقم زدند. در بریتانیا، خدمات بهداشت ملی تا همین اواخر همچنان از ۱۳۰ هزار پیجر استفاده می‌کرد، عمدتاً به دلیل دریافت سیگنال‌های قوی و پایدار در بیمارستان‌ها؛ اما برنامه‌ریزی شده بود که این دستگاه‌ها تا سال ۲۰۲۱ به تدریج کنار گذاشته شوند.

پیجرها اگرچه در عصر دیجیتال جای خود را به فناوری‌های پیشرفته‌تر مانند تلفن‌های همراه هوشمند دادند، اما همچنان در برخی از سازمان‌های خدمات اضطراری و پرسنل ایمنی عمومی مورد استفاده هستند. به ویژه پیجرهای مدرن ماهواره‌ای که در شرایط بحرانی مانند بلایای طبیعی کاربرد رایجی دارند.

نیویورک تایمز: مقام‌ها می‌گویند کار اسرائیل بوده است

در حالی که کاخ‌سفید می‌گوید اگر انفجار پیجرهای افراد حزب‌الله یک حمله بوده آمریکا از آن اطلاع نداشته است، روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز سه‌شنبه شب به نقل از مقام‌هایی که نخواستند نام‌شان فاش شود نوشت که اسرائیل در محموله پیجرهای جدیدی که حزب‌الله از لبنان خریداری کرده بود مواد منفجره کار گذاشته و امروز با ارسال پیغامی که فعال‌کننده انفجار این مواد بوده، حدود ۳ هزار عضو و نیروی حزب‌الله را مجروح کرده است.

نیویورک تایمز به نقل از دو مقام رسمی نوشته در هر کدام از این پیجرها حدود ۳۰-۶۰ گرم موادمنفجره‌ در نزدیکی باتری کارگذاشته شده بوده که سوییچ انفجار آن هم قابلیت فعال‌سازی از راه دور را داشته است.

به عبارت ساده‌تر، آن طور که مقام‌های گفتگوکننده با نیویورک تایمز تشریح کرده‌اند نهادهای امنیتی و اطلاعاتی اسرائیل پیش از این که محموله پیجرهای جدید از شرکت گلد آپولو تایوان به لبنان و دست حزب‌الله برسد، آنها را یک به یک باز کرده و هر کدام را تبدیل به یک دستگاه انفجاری قابل کنترل از راه دور کرده‌اند.

مقام ها به این روزنامه آمریکایی گفته‌اند که عصر سه‌شنبه حدود ساعت ۳ و نیم عصر همه پیجرها پیغامی دریافت کردند که به ظاهر از سوی رهبران و مقام های حزب‌الله ارسال شده بود اما در حقیقت فعال کننده چاشنی انفجار پیجرها بود.

عصر امروز، خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم به نقل از یک «کارشناس سایبری» نوشت که پیجرهای منفجر شده «ساخت تایوان» بوده‌اند.

این خبرگزاری نزدیک به سپاه به نقل از این کارشناس که نام او منتشر نشده نوشته: «با توجه به اینکه متخصصین فنی حزب‌الله لبنان بعد از خرید این پیجرها نسبت به بررسی امنیتی آن اقدامات لازم را انجام داده‌اند، مشخص می‌شود که مواد منفجره بصورت کاملا حرفه‌ای جاسازی شده به طوری که هیچ گونه تغییر ظاهری و یا حتی وزنی با محصول مشابه صادر شده در کشورهای دیگر مشاهده نشده است».

از مدل و سازنده پیجرهای منفجر شده چه می‌دانیم؟

با گذشت ساعاتی از سری انفجارهای پیجرها در دستان افراد حزب‌الله تصاویری منتسب به بقایای این پیجرها منتشر شده که بخش وریفای بی‌بی‌سی در تلاش است با بررسی آنها اطلاعاتی درباره مدل، سازنده و مشخصات آنها پیدا کند.

اگر چه هنوز نمی‌توان مطمئن بود که این تصاویر متعلق به پیجرهای منفجر شده امروز در لبنان است اما بخش وریفای بی‌بی‌سی با بررسی تصاویر منتسب به دو پیجر منفجر شده به اطلاعاتی دست یافته است.

برچسب‌ها و بارکدها به علت آسیب دیدن پوسته بیرونی پیجرها در این تصاویر خوانا نیستند. اینها اطلاعاتی هستند که معمولا کمک می‌کنند به مدل، سازنده و ویژگی‌های دستگاه پی برد.

با این حال، روی یکی از این پیجرها به وضوح کلمه «گلد GOLD» قابل خواندن است و کمی از شماره سریال مدل که به نظر «ای‌آر-۹» یا احتمالا «ای‌پی-۹» را نشان می‌دهد.

در یکی از تصاویر همچنین ورودی یواس‌بی نوع سی دیده می‌شود. همچنین سه شیار تزئینی در روی پوسته پلاستیکی پیجر دیده می‌شود.

همه این نشانه‌ها می‌تواند به این معنی باشد که این پیجرها از مدل «راگد ای‌آر-۹۲۴» ساخت شرگت «گلد آپولو» است که مقر اصلی آن در تایوان است.

هنوز معلوم نیست که آیا همه پیجرهای منفجر شده از یک مدل بوده‌اند یا چند مدل.

منبع: بی بی سی