چند تکه نان خشک و مقداری آب گل‌آلود روی میز ناهاری است که فاطمه و ۳۰ نفر دیگر از اعضای خانواده‌اش در جبالیا، شمال غزه دور آن نشسته‌اند. این یکی از مناطقی است که پس از تازه‌ترین عملیات نظامی اسرائیل در شمال نوار غزه در ۵ اکتبر به شدت ویران شده است.
فاطمه حالا فقط دو گالن آب دارد که به سختی کفاف نیمی از اعضای خانواده را در چند روز می‌دهد. همه گالن‌های آب که در پشت‌بام خانه ذخیره کرده بودند با ترکش‌های هوایی در حمله‌های گوناگون و مداوم نیروهای اسرائیل از ابتدای عملیات نابوده شده است.
فاطمه، ۳۷ ساله به بی‌بی‌سی می‌گوید: «حتی دستشویی رفتن معضلی شده است. به جای دستمال دنبال تکه‌های پارچه می‌گردم تازه اگر چنین چیزی پیدا شود».
او اگر شانس بیاورد شاید بتواند هر دو هفته یک بار با آب بدبویی حمام کند.
«غذای فردا را چه کنیم؟ من و دیگران در شمال غزه از فردای خودمان خبر نداریم، فقط به همین امروز که هستیم فکر می‌کنیم چون شاید تا فردا دیگر زنده نباشیم».
این وضعیتی است که فاطمه و دیگران در شمال غزه از زمان حمله زمینی اسرائیل به شمال نوار غزه دارند که گفته می‌شود «برای جلوگیری از توانمندی دوباره حماس انجام گرفته است».
دو روز پس از شروع عملیات نیروهای اسرائیلی اطلاعیه‌هایی از هوا برای ساکنان مناطق شمالی ریختند که به آنها دستور می‌داد همه به سوی مناطق جنوبی بروند.
منبع تصویر،Getty Images
وضعیت انسانی در شمال غزه از زمان شروع جنگ به دلیل کمبود غذا و امکانات درمانی و دارویی به شدت وخیم است. بمباران‌های اسرائیل از زمان شروع جنگ همچنان ادامه دارد اما فاطمه می‌گوید از زمان این عملیات نظامی وضعیت به طور آشکاری بدتر شده است.
او می‌گوید: «ما در میانه خشونت شدیدی زندگی می‌کنیم، بدترین و خطرناک‌ترین مرحله جنگ تاکنون. اسرائیلی‌ها با تمام نیرو‌ی خود به ما فشار وارد می‌کنند و با خشونت ما را از خانه‌هامان بیرون می‌کشند. به نظر من به مرحله مرگ و زندگی رسیده‌ایم».
۱۲ اکتبر افیخای ادرعی، سخنگوی ارتش اسرائیل پیامی همراه با نقشه در شبکه ایکس منتشر کرد و از همه ساکنان منطقه دی۵ که شامل اردوگاه‌های پناهندگان جبالیا، شهر جبالیا و مناطق ال‌نزله در شمال نوار غزه خواست تا به سمت جنوب و «منطقه بشردوستانه» نقل مکان کنند. او منطقه دی ۵ را «منطقه خطرناک جنگی» اعلام کرد.
فاطمه و خانواده‌اش از ترک محل خودداری کردند.
او می‌گوید: «تنها دلیل ماندن ما این بود که هیچ مکان امنی وجود ندارد که برویم. آنها همه جا را در نوار غزه هدف قرار می‌دهند. ما ترجیح می‌دهیم به جای آوارگی در خانه خود و در کشور خود بمیریم».
فاطمه چندین پیام صوتی برای بی‌بی‌سی فرستاده است تا تصویری از موقعیت شمال غزه به دست دهد. در یکی از پیام‌ها او می‌گوید:«چون بیشتر اوقات تمام امکانات ارتباطی قطع می‌شود هیچ خبر نداریم افرادی که در خانه‌ها هستند زنده‌اند یا مرده‌اند چون هیچ راهی برای تماس با آنها نداریم».
فاطمه در جستجوی مناطقی در جبالیا است که اینترنت کار کند به همین دلیل ناچار به چندین محله از شهر سر زده است. آنچه او در گذر از محله‌های شهر مشاهده کرده است شواهد بیشتری از خشونت‌های جنگی است. او به بی‌بی‌سی می‌گوید:«علاوه بر انباشت زباله و فاضلاب در بیشتر مناطق شهر، بوی تعفن اجساد از هر گوشه‌ای به مشام می‌رسد».
آمبولانس‌ها و نیروهای امدادی نمی‌توانند به مناطق هدف بمباران نیروهای اسرائیلی در نوار شمالی دسترسی پیدا کنند. فاطمه می‌گوید:«من حتی نمی‌توانم بگویم این بوی تعفن از کجا می‌آید، همه‌جا هست. ترکیبی از بوی زباله، فاضلاب و اجساد انسان‌ها و حیوانات و گرد و دود آوار و بمب‌هاست».
این تصویر مشابه شهر بیت‌لاهیا در شمال غزه است. شهر که سراسر پوشیده از فضای سبز بود حالا به دلیل ویرانه‌های باقی‌مانده از بمباران‌های اسرائیل یکسره خاکستری شده است. شهرداری در ۳۰ اکتبر آن را «منطقه فاجعه» توصیف کرده است.
صدیق السلطان، از اهالی بیت‌لاهیا و یکی از زخمیان در بیمارستان العوده در منطقه تل زعتر در شمال غزه به بی‌بی‌سی می‌گوید او چندین روز شاهد شعله‌های آتش در چندین مدرسه بوده است که به عنوان پناهگاه هزاران آواره استفاده می‌شده است. او می‌گوید:«از پنجره بیمارستان شعله‌های آتش را می‌دیدم و صدای انفجار‌ها گوشم را کر می‌کرد».
مادر و برادر فاطمه هر دو پس از بمباران آپارتمان آنها در جبالیا کشته شده‌اند. ایمان، پدر فاطمه در انفجار‌ها زخمی شد اما به دلیل فقدان آمبولانس و کمک‌های امدادی جان خود را از دست داد. در‌واقع هر سه بیمارستان العوده، بیمارستان اندونزی و بیمارستان کمال ادوان به دلیل جنگ هیچ کارایی و امکاناتی ندارند.
امکانات درمانی وجود ندارد چون مورد حمله و بمباران ارتش اسرائیل قرار گرفته است که ادعا می‌کند حماس از بیمارستان‌ها به عنوان مراکز عملیاتی استفاده می‌کند ادعایی که حماس آن را رد می‌کند. ارتش اسرائیل به تازگی اطلاعیه‌ای منتشر کرده است که «عملیات دقیقی را در برابر پایگاه نیروهای تروریست حماس» در بیمارستان کمال ادوان به انجام رسانده است و «برای به حداقل رساندن تلفات غیر‌نظامیان امکانات تخلیه بیمارستان را تسهیل کرده است» و در این مکان «مقداری سلاح، پول نقد و اسناد مربوط به حماس یافته است».
منبع تصویر،Getty Images
فلسطینی‌ها باور دارند که اسرائیل در پی اجرای کامل یا بخشی از برنامه معروف به «نقشه ژنرال‌ها» است که رسانه‌های اسرائیل می‌گویند افسران پیشین اسرائیلی مطرح کرده‌اند و هدف آن تبدیل بخش شمالی غزه به «منطقه محصور نظامی» برای حذف کامل حضور نیروهای حماس است.
این برنامه شامل جابه‌جایی اجباری ساکنان باقی‌مانده در شمال غزه است که در حال حاضر کمتر از ۱۰۰ هزار نفر برآورد می‌شوند و به دنبال آن محاصره همه افراد حماس در منطقه است. هرچند ارتش اسرائیل وجود چنین نقشه‌ای را انکار می‌کند و می‌گوید در جستجوی آن است که شهروندان غیر‌نظامی آسیبی نبینند.
مقامات رسمی اسرائیل می‌گویند پس از دریافت اطلاعاتی مبنی بر بازسازی نیروهای حماس و تشکیل نیرو‌ها و رده‌های جدید در منطقه شمال غزه به تعقیب اعضای حماس در این منطقه ادامه داده است.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل نگرانی فزاینده خود را از چگونگی عملکرد نیروهای نظامی اسرائیل در منطقه شمال غزه اعلام کرده است. ۲۵ اکتبر فولکر تورک، معاون حقوق بشر سازمان ملل گفت:«ارتش اسرائیل کل جمعیت منطقه را مورد بمباران هوایی، محاصره نظامی و خطر قحطی قرار داده است».
منبع تصویر،Getty Images
ارائه تصویر روشن و دقیق از آنچه در شمال غزه جریان دارد کار آسانی نیست چون نیروهای نظامی ارتش اسرائیل اجازه نمی‌دهند خبرنگاران سازمان‌‌ها و رسانه‌های مستقل از جمله خبرنگاران بی‌بی‌سی رویداد‌‌های منطقه را تحت پوشش خبری قرار دهند.
به گزارش کمیته حفاظت از خبرنگاران از آغاز حمله بی‌سابقه ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حماس به جنوب اسرائیل که خونین‌ترین حمله در تاریخ اسرائیل توصیف می‌شود، بیش از ۱۳۰ خبرنگار در غزه کشته شده‌اند.
به گزارش وزارت بهداشت در نوار غزه از اکتبر سال گذشته و شروع جنگ غزه بیش از ۴۳ هزار فلسطینی کشته و بیش از ۱۰۰ هزار نفر از آنان زخمی شده‌اند. از بیش از ۱۰ هزار نفر هنوز هیچ نام و نشانی در دست نیست و گمان بر این است که زیر آوار جان باخته باشند.
منبع: بی بی سی عربی/ ایثار شلبی