«به نوشتۀ روزنامۀ فرانسوی لوموند، از یک سو ترکیه که عوامل خود را در شمال سوریه پیش می‌راند و از سوی دیگر اسرائیل که بخش دیگری از منطقۀ جولان را به تصرف درآورده، تمامیت ارضی سوریه را به خطر انداخته‌اند.»

نزدیک به یک هفته بعد از سقوط ناگهانی رژیم دمشق و فرار بشار اسد، سران کشورهای گروه هفت (G7) طی یک نشست مجازی نگرانی‌های خود را از درگیری‌های داخلی گروه‌های مختلف در سوریه و همچنین مداخلات همسایگان این کشور مطرح کردند. گروه هفت از همۀ طرف‌ها خواسته که «تمامیت ارضی و اتحاد ملی سوریه» را حفظ کنند.

آنتونی بلینکن، وزیر خارجۀ آمریکا نیز در سفرش به ترکیه و عراق و اردن، با اشاره به اقدامات نظامی ترکیه و اسرائیل چند بار تأکید کرد «واقعاً مهم است که درگیری‌های تازه‌ای به‌راه نیفتد.»

اما ترکیه که برندۀ بزرگ تحولات سوریه محسوب می‌شود، طبعاً حالا می‌خواهد ثمرۀ یک دهه حمایت از گروه‌های شورشی مخالف اسد را برداشت کند. شاید به همین دلیل، نخستین مهمان خارجی که بعد از سقوط رژیم وارد دمشق شد کسی نبود جز ابراهیم کالین، رئیس سازمان اطلاعات ملی (استخبارات) ترکیه و مشاور نزدیک اردوغان که به ندرت در رسانه‌ها دیده می‌شود. آقای کالین که در ویکیپدیای فارسی «محقق مطالعات اسلامی، فیلسوف، شاعر، نوازنده و خواننده» (؟) معرفی شده، بعد از ملاقات با ابومحمد جولانی به مسجد اموی دمشق رفت و نماز خواند. لوموند می‌نویسد بدین ترتیب ابراهیم کالین آرزوی شخصی اردوغان را برآورده کرد که در سال ۲٠۱۲ گفته بود برای نماز خواندن در این مکان مهم جهان تسنن بی‌صبر است. لوموند یادآوری می‌کند که از همان آغاز رویدادهای معروف به «بهار عرب»، اردوغان در چند جبهۀ مختلف از جریان‌های نزدیک به اخوان‌المسلمین حمایت می‌کرد.

چند ساعت از بازدید و نماز ابراهیم کالین نگذشته بود که آنکارا اعلام کرد سفارت خود در دمشق را که از سال ۲٠۱۲ بسته شده بود، بزودی بازگشایی خواهد کرد (شاید همین شنبه ۲۴ آذر).

اردوغان که به شدت نگران شکل‌گیری یک منطقۀ خودمختار کُرد در پشت مرزهایش است، می‌خواهد هرطورشده کردها را نه تنها از شمال غربی سوریه (منبج، عفرین…) که از مناطق شمال شرق (قامشلی، حسکه…) نیز پس براند. اگر خواستۀ او عملی شود، تمامی مرز ٩٠٠ کیلومتری با سوریه، بدون انقطاع در اختیار ترکیه قرار خواهد گرفت. احتمالاً اردوغان قصد دارد در مرحلۀ بعد یک نوار حائل پیوسته را در این مرزها مستقر و پایدار سازد.

اسرائیل خود را برای ماندن آماده می‌کند

بلافاصله بعد از سقوط رژیم بشار اسد، نیروهای اسرائیلی وارد منطقۀ حائلی شدند که در سال ۱٩۷۴ (بعد از جنگ یوم کیپور) با موافقت سوریه و اسرائیل شکل گرفته بود. از نظر نتانیاهو، پایان عمر رژیم اسد خودبه‌خود معاهدۀ پنجاه سال قبل را باطل می‌کند…

در یکی دو روز اول، تصور می‌شد که اسرائیلی‌ها با نگرانی از تحولات سوریه، نیروهای خود را برای حفاظت از مناطق مرزی و پیشگیری از وقایع غیرمنتظره بسیج کرده‌اند. اما روز گذشته – جمعه ۲۳ آذر – یسرائیل کاتس، وزیر دفاع اسرائیل به نیروهای مسلح دستور داد که خود را «برای ماندن آماده کنند.» به رغم انتقادهای سازمان ملل که این اقدام اسرائیل را نقض توافق‌نامۀ سال ۱٩۷۴ می‌داند، آقای کاتس تأکید کرده است که ارتش باید حداقل تا پایان زمستان در منطقۀ حائل بماند.

در چنین شرایطی، قدرت‌های غربی نگرانند که با فشارهای ترکیه در شمال و اشتهای اسرائیل در جنوب، تکه‌هایی از خاک سوریه عملاً بلعیده شود.

نقل از: سایت رادیو صدای فرانسه