زهرا محمودی: در این نامه که امضای ۱۰۰ نماینده مجلس را به همراه داشته است، بر لزوم اولویت قرار دادن معیشت مردم تأکید شده و هشدار داده شده است که سیاست‌های ارزی کنونی می‌تواند منجر به تشدید تورم و کاهش قدرت خرید مردم شود. بنابراین خواستار گسترش دامنه ارز ترجیحی شده‌اند.
در این نامه همچنین به تجربه‌های قبلی اشاره شده است که در آن‌ها یکسان‌سازی نرخ ارز با بازار آزاد منجر به افزایش قیمت کالاها و تشدید تورم شده است. در نامه آمده است که این فرآیند که به «دور باطل» معروف است، باعث تحریک انتظارات تورمی و هجوم مردم به خرید ارز و دیگر دارایی‌ها برای حفظ ارزش پول خود می‌شود.
در واکنش به این نامه، فاطمه مقصودی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس، به خبرنگار دنیای اقتصاد گفت: «این نامه تنها یک پیشنهاد است و جای بررسی دارد. برخی از نمایندگان با آن موافق و برخی دیگر مخالف هستند. اما به‌طور شخصی، من با این پیشنهاد مخالفم.»
او افزود: «ارز چند نرخی زمینه‌ساز ایجاد رانت و سوءاستفاده برای برخی افراد است. ما باید به سمت ارز تک نرخی حرکت کنیم. البته دولت نیز باید همزمان اقدامات جدی برای مهار تورم انجام دهد. اما بازگشت به ارز نیما از نظر من منطقی نیست.»
مقصودی در پایان با تأکید بر خطرات ارز چند نرخی، بر لزوم تک‌نرخی شدن ارز برای جلوگیری از فساد تأکید کرده است.
ارز چند نرخی چاره‌ساز؟
در کشور خودمان، تجربه ارز چند نرخی طی تمام سال‌های گذشته نشان داده است که این سیاست نتوانسته نرخ ارز را کنترل کند و در نهایت منجر به جهش‌های ارزی، فساد و قاچاق شده است.
همیشه بهانه برای تداوم ارز چند نرخی این بوده که سفره مردم کوچک نشود، اما در سال‌هایی که ارز چند نرخی داشتیم، آیا واقعاً تاثیری در سفره مردم داشته است؟ آیا غیر از این بوده که منفعت این سیاست‌ها در جیب دلال‌ها، واسطه‌ها و سودجویان رفته و در نهایت مردم هر روز فقیرتر از دیروز شده‌اند؟
حقیقت این است که در این سال‌ها، نه تنها شکاف اقتصادی عمیق‌تر شده، بلکه نرخ ارز رسمی و بازار آزاد هر روز فاصله بیشتری پیدا کرده و فشار بیشتری بر معیشت مردم وارد شده است. در حالی که هدف اولیه کنترل تورم و حمایت از قشر کم‌درآمد بود، نتیجه آن چیزی جز افزایش رانت، فساد و نابرابری نبوده است.
اگر به تجربه‌های جهانی نیز نگاه کنیم، می‌بینیم که کشورهایی مانند ونزوئلا، آرژانتین و نیجریه که اقتصادهای ضعیف و ناپایدار داشتند، به چنین سیاست‌هایی روی آوردند؛ این کشورها به جای حل مشکلات اقتصادی خود، با استفاده از ارز چند نرخی تنها فساد، رانت و نوسانات ارزی شدید را به وجود آوردند.
اما مشخص نیست چرا برخی از این تجارب درس نمیگیرند و هنوز اصرار دارند که ارز چند نرخی راه‌حل مشکلات ارزی کشور است؟
منبع : دنیای اقتصاد