«با رای دیوان عالی آمریکا تیکتاک در ایالات متحده ممنوع میشود مگر اینکه شرکت بایتدنس، مالک چینی آن این پلتفرم ویژه تهیه و به اشتراکگذاری ویدیوهای کوتاه را تا روز یکشنبه بفروشد.»
حالا با وجود ممنوعیتی که بر این پلتفرم اعمال خواهد شد، آیا آمریکاییها از آن استفاده نخواهند کرد؟
آیا راههایی برای دور زدن این ممنوعیت وجود خواهد داشت و آیا دونالد ترامپ، رئیسجمهور منتخب، که گفته است با این قانون مخالف است، خواهد توانست راهی برای توقف اجرای آن بیابد؟
و هر سرنوشتی که در انتظار تیکتاک در آمریکا باشد، چه کسی ممکن است از ابهام در مورد آینده آن منتفع شود؟
آیا در صورت ممنوعیت تیکتاک میتوان همچنان از آن استفاده کرد؟
محتملترین راه قانونی که برای جلوگیری از به کار بردن تیکتاک در ایالات متحده وجود دارد این است که دولت به اپاستورها مانند گوگلپلی و اپاستور اپل دستور دهد آن را برای آپلود عرضه نکنند.
قانونگذاران آمریکایی پیشاپیش به شرکتهای فناوری گفتهاند که در صورت اجرایی شدن این ممنوعیت، آماده حذف این برنامه از اپاستورهای خود باشند.
این بدان معناست که مردم دیگر نمیتوانند از یک ابزار قانونی برای دسترسی به تیکتاک استفاده کنند اگرچه افرادی که قبلا آن را دریافت کردهاند همچنان آن را در تلفنهای خود خواهند داشت.
از آنجایی که این برنامه دیگر به صورت عمومی در دسترس نخواهد بود، کاربران آمریکایی از آپدیت آنها برخوردار نخواهند شد و در نتیجه، این برنامه در معرض خطر ویروسی قرار گرفته و در نهایت غیرقابل استفاده خواهد شد.
ناگفته نماند که بهروزرسانیهای زیادی برای رفع حفرههای امنیتی در همه برنامهها ارائه میشود، بنابراین اگر کاربران تیکتاک از دریافت بهروزرسانیها محروم شوند، میلیونها دستگاه به هدفهای آسان برای هکرها تبدیل خواهند شد.
البته راههایی برای دور زدن چنین ممنوعیتی وجود دارد.
در حال حاضر ویدیوهای زیادی در تیکتاک پخش میشوند که به کاربران آموزش میدهند چگونه از ویپیاِن (شبکه خصوصی مجازی) استفاده کنند که راهی است برای نشان دادن اینکه گویی در محل دیگری هستند.
منطقه جغرافیایی اپاستورها را نیز میتوان در اکثر دستگاهها تغییر داد، بنابراین از لحاظ نظری، هر کس میتواند به برنامههای سایر کشورها دسترسی داشته باشد – اگرچه ممکن است این روش مشکلات دیگری را ایجاد کند و ناگفته نماند که احتمال نقض مقررات و شرایط خدماتی هم وجود دارد.
همچنین میتوان برنامههای دانلود شده از اینترنت را با تغییر در دستگاه نصب کرد – که ممکن است قانون کپیرایت را نقض کند – و خطرات خاص خود را دارد. با این حال، دولت نیز این اقدامات را پیشبینی و کرده و دستور داده است که «سرویسهای میزبانی اینترنت (هاستینگ)» از فراهم کردن دسترسی مردم به این برنامه خودداری کنند.
بنابراین اگر این ممنوعیت به همین شکل بماند، به نظر میرسد کسانی که پس از اجرایی شدن آن مصمم به استفاده از تیکتاک هستند، میتوانند چنین کنند – اما این تجربهای نیست که به آن عادت کرده باشند.
تیک تاک به چه شکل دیگری میتواند ممنوع شود؟
هنوز مسیرهای دیگری برای ممنوعیت در دسترس دولت است – برای مثال، پس از اینکه در سال ۲۰۲۰ هند تیکتاک را ممنوع کرد، به ارائه دهندگان اینترنت دستور داد دسترسی به این برنامه را به طور کلی مسدود کنند.
و حتی اگر کسی از ویپیان استفاده کند، لااقل از لحاظ نظری باز هم راههایی وجود دارد که تیکتاک میتواند تعیین کند که آیا یک شخص در ایالات متحده مستقر است یا نه – و سپس به سادگی صفحهای در دستگاه آنها ظاهر میشود با این اطلاعیه که این برنامه در کشور آنها در دسترس نیست.
باید دید که آیا تیکتاک تصمیم خواهد گرفت که در ممنوعیت کاربرد خود به دولت کمک کند یا نه. خبرگزاری رویترز گزارش میدهد قصد شرکت همکاری در این زمینه است.
پیچیدگی موضوع به این معنی است که حتی کارشناسان نیز در مورد آنچه در آینده رخ میدهد اطمینان کامل ندارند.
پروفسور میلتون ال. مولر، استاد انستیتو تکنولوژی جورجیا، که یک گزارش حقوقی در حمایت از تیک تاک تدوین کرده گفته است که نبود شفافیت در مورد اینکه ایالات متحده تا چه حد میتواند حوزه اختیارات خود برای اجرای قانون را تعمیم دهد باعث می شود دشوار بتوانیم بدانیم در صورت اجرای ممنوعیت از لحاظ فنی چه روی خواهد داد.
اما او گفت آنچه واضح است تاثیر این قانون بر کاربران و خود اینترنت است.
او گفت: «این قانون به طور کامل چند بخش شدن اینترنت را در امتداد مرزهای ملی یا حوزههای قضایی مشروعیت میبخشد.»
آیا ترامپ میتواند مداخله کند؟
دونالد ترامپ به صراحت گفته است که نمیخواهد این قانون اجرایی شود و از دیوان عالی خواسته بود تا در حالی که او به دنبال یک «راهحل سیاسی» است، اجرای آن را به تعویق بیندازد.
اما حالا که قضات دادگاه این قانون را، که یک روز قبل از بازگشت آقای ترامپ به قدرت اجرایی میشود، تایید کردهاند، او امکان لغو آن را نخواهد داشت.
اما او به سادگی میتواند به وزارت دادگستری بگوید که آن را اجرا نکند.
در چنین صورتی، دولت عملا به اپل و گوگل میگوید که در صورت ادامه اجازه دسترسی کاربران به تیکتاک، مجازات نخواهند شد، به این معنی که قانون همچنان معتبر اما از نظر اجرایی، بلااثر است.
بدیهی است که این شرکتها ممکن است با نقض قانون احساس راحتی نکنند، ولو اینکه به آنها گفته شود که این تخلف قانونی اشکالی ندارد. در این صورت، از آنها خواسته میشود حرف رئیس جمهور را قبول کنند که در صورت تخلف از قانون، مجازات نخواهند شد.
ترامپ گفته که رای دادگاه را دیده و و همه باید به آن احترام بگذارند. او تاکید کرده که «تصمیم من در این باره در آینده نه چندان دوری گرفته خواهد شد» و در این باره با شی جین پینگ هم «صحبت کرده است.»
شو زی چیو، مدیر عامل تیکتاک جزو میهمانان مراسم تحلیف دونالد ترامپ است.
آیا هنوز هم ممکن است یک خریدار پیدا شود؟
تا کنون، بایتدنس تاکید داشته که هیچ بخشی از دارایی ارزشمند آن در ایالات متحده برای فروش نیست.
اما حالا که این پلتفرم ممنوع میشود و یک رئیس جمهور که به توانایی خود در دستیابی به توافق مباهات میکند به کاخ سفید باز میگردد، آیا این نظر تغییر میکند؟
خریداران بالقوه همچنان در صف هستند – بلومبرگ روز سهشنبه گزارش کرد که تیکتاک در پی فروش به ایلان ماسک است اما بعدا تیکتاک این گزارش را مردود دانست و «خیالبافی محض» توصیف کرد.
استیون منوچین، وزیر خزانه داری در دولت سابق ترامپ، و فرانک مککورت تاجر میلیاردر از جمله کسانی هستند که قبلا برای خرید تیکتاک ابراز علاقه کرده بودند.
آقای مککورت، مالک سابق تیم بیسبال لس آنجلس داجرز، گفته است که برای ۲۰ میلیارد دلار از کنسرسیومی از سرمایهگذاران برای شرکت در مناقصه تیکتاک تعهد شفاهی گرفته است.
یک مالک احتمالی حتی غیرمتعارفتر و شاید کمتر جدی هم وجود دارد.
«مستر بیست» بزرگترین یوتیوبر جهان ادعا کرده است که پس از آنکه چند میلیاردر با او تماس گرفتند، اکنون در حال رقابت با دیگران برای انجام یک معامله است.
اگرچه ممکن است این ادعا شوخی به نظر برسد، اما او انگیزه مالی قابل توجهی برای اقدام دارد زیرا دارای بیش از ۱۰۰ میلیون دنبال کننده (فالوئر) در تیکتاک است.
کاربران به جای تیکتاک میتوانند به چه پلتفرمهایی مراجعه کنند؟
تیکتاک میگوید ۱۷۰ میلیون کاربر در ایالات متحده دارد که به طور متوسط در سال ۲۰۲۴ روزانه ۵۱ دقیقه را در این برنامه صرف کردند.
جزمین اِنبرگ، تحلیلگر اینسایدر اینتلیجنس میگوید: «ممنوع کردن یا کاهش قابلیت استفاده از تیکتاک فرصت بزرگی را برای رقبای بزرگ فناوری آن ایجاد می کند.»
او میگوید: «ریلهای اینستاگرام متا و شورتهای یوتیوب، متعلق به گوگل، طبیعیترین گزینهها برای کاربران، سازندگان و تبلیغکنندگان خارج شده از تیکتاک هستند.»
فیسبوک نیز میتواند سودمند باشد، اگرچه خانم انبرگ میگوید، مانند سایر پلتفرمهای متا، تغییرات بحثبرانگیز در مورد سیاست این پلتفرم که مارک زاکربرگ، رئیس آن اعلام کرده است، به طور بالقوه میتواند جذابیت آن را کاهش دهد.
کاربران، آگهیدهندهها را میآورند – بنابراین این ممنوعیت میتواند یک فرصت مالی بزرگ برای آن پلتفرمها باشد.
فارستر، تحلیلگر ارشد کِلسی چیکرینگ، گفته است: «مدیران ارشد بازاریابی که با آنها صحبت کردهایم تایید کردهاند که اگر دیگر نتوانند در تیکتاک تبلیغ کنند، دلارهای خود برای رسانهها را به متا و گوگل خواهند فرستاد – و این همان تحولی است که پس از ممنوعیت تیکتاک در هند در سال ۲۰۲۰ مشاهده کردیم.»
لمونایت (Lemon8)، که آن هم متعلق به شرکت چینی بایتدنس است، میتوانست با ممنوعیت تیکتاک انتخابی واضح برای مهاجرت کاربران باشد، اما قانون تصریح میکند که ممنوعیت در مورد سایر برنامههای متعلق به این شرکت یا تحت اداره آن نیز اعمال میشود. این بدان معنی است که لمونایت هم احتمالاً در ایالات متحده غیرقابل دسترس اعلام خواهد شد.
دیگر برندگان بالقوه ممنوعیت تیکتاک عبارتند از توییچ (Twitch) که در پخش زنده یا استریمینگ شهرت یافته است. پخش زنده از ویژگیهای محبوب تیکتاک است. توییچ به خصوص برای گیمرها به خوبی شناخته شده است، اگرچه به رشد با محتوای دیگر ادامه میدهد.
دیگر پلتفرمهای متعلق به چین، مانند شیائوهونگشو (Xiaohongshu) – که در میان کاربران آمریکایی به رِدنوت (RedNote) معروف است – در ایالات متحده و بریتانیا رشد سریعی داشتهاند.
با این حال، برخی معتقدند هیچیک از پلتفرمهای موجود نمیتواند جایگزین واقعی تیکتاک شود، به ویژه اپاستور آن، که به کاربران امکان میدهد محصولات را مستقیما از ویدیوها خریداری کنند و این درآمد زیادی برای سازندگان آمریکایی به همراه دارد.
کریگ اتکینسون، مدیر عامل آژانس بازاریابی دیجیتال «کُد تری» میگوید که هیچ رقیب صریحی برای تیکتاک وجود ندارد که مردم بتوانند به راحتی به آن روی بیاورند و اشاره میکند که موسسه او حتی تا اواخر ماه دسامبر قراردادهای جدیدی را با مشتریان برای راهاندازی کارزار در فروشگاه تیکتاک شاپ امضا میکرد.
نقل از بیبیسی