رویداد۲۴ | ویدا ساویز: بررسی‌ها نشان می‌دهد که ده‌ها بیمارستان دولتی در سراسر کشور با مشکلاتی از جمله کمبود بودجه، تغییرات در طرح اولیه و مشکلات اجرایی مواجه هستند و تکمیل آنها با تأخیر طولانی همراه شده است. از بیمارستان ۳۰۰ تختخوابی روانپزشکی ایران تا بیمارستان ۷۰۰ تختخوابی قزوین و بسیاری از بیمارستان‌های دیگر در استان‌های مختلف کشور، همگی از این مشکل رنج می‌برند.
علل اصلی این وضعیت اسفناک
بیمارستان‌هایی که قرار بود به عنوان نماد پیشرفت در حوزه سلامت باشند، اکنون به نمادی از بی‌توجهی و ناکارآمدی تبدیل شده‌اند. از بیمارستان ۲۰۵ تختخوابی بم گرفته تا بیمارستان ۳۲۰ تختخوابی شهدای هفتم تیر شهرستان ری و بسیاری از بیمارستان‌های دیگر در استان‌های مختلف کشور، همگی از این مشکل رنج می‌برند. برای مثال، بیمارستان ۶۰۰ تختخوابی آیت‌الله طاهری در گلستان که بیش از ۱۲ سال است ساخت آن آغاز شده، تنها ۲۵ درصد پیشرفت داشته است. یا بیمارستان ملکشاهی ایلام که با وجود گذشت چندین سال از شروع ساخت، هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.
در گزارش‌های متعدد خبری که پیش‌تر در رابطه با وضعیت این بیمارستان‌ها منتشر شده است، علل اصلی این وضعیت اسفناک را کمبود بودجه، تغییرات مکرر در طرح‌های اولیه، مشکلات پیمانکاری، تأخیر در تأمین مصالح و مسائل حقوقی معرفی کرده‌اند. همچنین، تحریم‌های بین‌المللی نیز در برخی موارد بر تأمین تجهیزات و مصالح ساختمانی تأثیر گذاشته و روند اجرای پروژه‌ها را کند کرده است.
پیامد‌های این وضعیت برای مردم و نظام سلامت
تاخیر طولانی در تکمیل پروژه‌های ساخت بیمارستان در سراسر کشور، علاوه بر هدر رفت منابع مالی هنگفت، تبعات اجتماعی و اقتصادی فراوانی را به همراه داشته است. یکی از مهم‌ترین پیامد‌های این وضعیت، کاهش کیفیت خدمات درمانی است. بیماران به ناچار به بیمارستان‌های قدیمی و شلوغ مراجعه می‌کنند که اغلب با کمبود امکانات و کادر درمانی رو‌به‌رو هستند و این امر به طور مستقیم بر سلامت آنها تاثیر می‌گذارد. از سوی دیگر، طولانی شدن مدت زمان ساخت بیمارستان‌ها باعث افزایش هزینه‌های ساخت و تجهیز آنها می‌شود که در نهایت به افزایش هزینه‌های درمانی برای بیماران منجر خواهد شد. این امر به ویژه برای اقشار کم‌درآمد جامعه که توانایی پرداخت هزینه‌های بالای درمان را ندارند، بسیار دشوار است.
علاوه بر مشکلات یاد شده، تاخیر در تکمیل پروژه‌های بیمارستانی، باعث نارضایتی عمومی و افزایش شکاف بین مردم و دولت می‌شود. مردم به حق انتظار دارند که دولت به تعهدات خود در زمینه تامین زیرساخت‌های بهداشتی عمل کند و با سرعت بیشتری برای رفع مشکلات موجود اقدام کند. از سوی دیگر، نبود بیمارستان‌های جدید و مجهز، باعث کاهش بهره‌وری در بخش سلامت و افزایش هزینه‌های غیرمستقیم می‌شود. این امر به اقتصاد کشور نیز آسیب می‌رساند و می‌تواند به کاهش بهره‌وری در سایر بخش‌ها منجر شود. بنابراین، تکمیل پروژه‌های بیمارستانی نیمه‌کاره، نه تنها یک ضرورت بهداشتی بلکه یک ضرورت اقتصادی و اجتماعی است.
مجتبی یوسفی، نماینده اهواز و عضو هیات رییسه مجلس
مجتبی یوسفی عضو هیات رییسه مجلس درباره چالش‌های نظام بهداشت و درمان کشور گفت: «عدالت باید در توزیع اعتبارات بهداشت و درمان وجود داشته باشد. امروز در برخی استان‌های کشور به ازای هر دو تخت، سه پرستار وجود دارد، اما در برخی دیگر از استان‌های مثل خوزستان، ایلام، کرمانشاه این شاخص ۶/۰ است. از سوی دیگر باید به معیشت همه کادر درمان توجه شود. ما در مجلس تصویب کردیم که رزیدنت‌ها حداقل حقوق را بگیرند و باید حقوق پرستاران نیز پرداخت شود.
این نماینده مجلس با اشاره به پروژه‌های نیمه تمام بیمارستانی دولت افزود: «در حوزه تکمیل پروژه‌های نیمه‌کاره حوزه سلامت به ویژه مراکز درمانی می‌توان بخش خصوصی را به کار گرفت. البته اگر تعارض منافع وجود نداشته باشد. گاهی اوقات می‌بینیم که برخی از مسئولان خود در همان بخش سهم دارند.»
یوسفی درباره راهکار‌های اتمام این پروژه‌ها نیز به نقش بخش خصوصی اشاره کرد و گفت: «یکی از موضوعات مطرح همین تکمیل پروژه‌ها از سوی بخش خصوصی بزرگ و خرید خدمت پس از تکمیل پروژه‌هاست. باید کمک کنیم که در هر استان حداقل یک بیمارستان کامل با تجهیزات ساخته شود تا بتوان خدمات درمانی را با کیفیت بالا به مردم ارائه کرد؛ بنابراین این موضوع می‌تواند به رفع چالش‌های حوزه درمان و اتمام پروژه‌های نیمه‌تمام نیز کمک کند.»
لیست بلندبالای بیمارستان‌های نیمه‌کاره
بررسی‌ها نشان می‌دهد که ده‌ها بیمارستان دولتی در سراسر کشور با مشکلاتی از جمله کمبود بودجه مواجه هستند و تکمیل آنها با تأخیر قابل توجهی همراه شده است. برخی از این بیمارستان‌ها عبارتند از:
• بیمارستان ۲۲۶ تختخوابی نور ولایت خرمدره: این پروژه به دلیل کمبود بودجه و برخی مشکلات اجرایی، با تأخیر مواجه شده است.
• بیمارستان ۲۰۵ تختخوابی بم: ساخت این بیمارستان از سال ۹۰ آغاز شده است و به دلیل مشکلات تامین بودجه، تنها حدود ۳۰ درصد پیشرفت داشته است.
• بیمارستان ۵۲۴ تختخوابی نجف زاده اردبیل: این پروژه به دلیل کمبود بودجه و برخی مشکلات اجرایی، هنوز به طور کامل تکمیل نشده است.
• بیمارستان بقیه الله الاعظم (عج) کاشان: این پروژه به دلیل کمبود بودجه و برخی مشکلات اجرایی، هنوز به بهره‌برداری نرسیده است.
• بیمارستان ۴۰۰ تختخوابی اسلامشهر: این پروژه به دلیل کمبود بودجه و برخی مشکلات اجرایی، تاکنون به طور کامل تکمیل نشده است.
• بیمارستان ۲۲ بهمن و شهید رجایی قزوین: این بیمارستان‌ها به دلیل کمبود بودجه و برخی مشکلات اجرایی، روند ساخت و توسعه آنها با کندی مواجه شده است.
• بیمارستان ۱۳۶ تختخوابی امام سجاد (ع) عنبرآباد کرمان: این پروژه به دلیل کمبود بودجه و برخی مسائل اجرایی، روند تکمیل آن با تأخیر مواجه شده است.
• بیمارستان ۳۲ تختخوابی شهرستان طالقان: این پروژه به دلیل کمبود بودجه و برخی مشکلات اجرایی، هنوز به بهره‌برداری نرسیده و با تأخیر مواجه شده است.
• بیمارستان ۱۵۰ تختخوابی رزن همدان:: این پروژه به دلیل کمبود بودجه و برخی مشکلات اجرایی، تکمیل آن با تأخیر مواجه شده است.
• بیمارستان شهید رئیسی قزوین: این پروژه به دلیل کمبود بودجه و برخی مشکلات اجرایی، تکمیل آن با تأخیر مواجه شده است.