«۷۴۵ غیرنظامی در میان قربانیان درگیریهای استان لاذقیه بین نیروهای امنیتی و جنگجویان وفادار به رژیم سابق اسد»
بیش از ۱۰۰۰ نفر، از جمله ۷۴۵ غیرنظامی، در جریان دو روز درگیری میان نیروهای امنیتی سوریه و جنگجویان وفادار به رژیم سابق بشار اسد و در ادامهی آن انتقامگیریها، کشته شدهاند. این آمار یکی از بالاترین تلفات درگیریها در سوریه از سال ۲۰۱۱ تاکنون محسوب میشود.
بر اساس گزارش «دیدهبان حقوق بشر سوریه» که مقر آن در بریتانیاست، ۷۴۵ غیرنظامی، عمدتاً اعدام شدهاند، ۱۲۵ نیروی امنیتی سوریه و ۱۴۸ تن از نیروهای وفادار به اسد نیز در این درگیریها جان باختهاند. تعداد کشتهشدگان این دو روز بهشدت متغیر گزارش شده و برخی برآوردها تعداد قربانیان را حتی بیشتر از این تخمین زدهاند.
آغاز درگیریها
درگیریها روز پنجشنبه آغاز شد، زمانی که جنگجویان وفادار به رژیم سرنگونشدهی اسد، به نیروهای امنیتی در شهر جبله، در استان ساحلی لاذقیه، حمله کردند.
این حملهی هماهنگ و گسترده، بزرگترین چالش برای مقامات جدید اسلامگرای سوریه تا به امروز محسوب میشود. این درگیریها سه ماه پس از آن رخ داد که مخالفان، به رهبری گروه اسلامگرای هیت تحریر الشام، بشار اسد را از قدرت برکنار کردند.
برای سرکوب این شورش، دولت جدید سوریه هزاران جنگجو را از سراسر کشور به منطقهی ساحلی سوریه اعزام کرد. گرچه این جنگجویان بهصورت اسمی تحت فرمان دولت جدید سوریه هستند، اما هنوز گروههای شبهنظامی متعددی در کشور فعالاند—برخی از آنها در گذشته مرتکب نقض حقوق بشر شدهاند و از انضباط کافی برخوردار نیستند.
دولت سوریه تأکید کرده است که «اقدامات فردی» منجر به کشته شدن غیرنظامیان شده و هجوم گستردهی نیروها به منطقهی ساحلی، موجب تخلفات حقوق بشری شده است.
واکنش مقامات دولت انتقالی سوریه
روز یکشنبه، احمد الشراع، رئیسجمهور انتقالی سوریه، تحولات اخیر را در چارچوب «چالشهای پیشبینیشده» توصیف کرد و خواستار وحدت ملی شد.
او در ویدئویی که توسط رسانههای عربی منتشر شد و در مسجدی در محلهی کودکیاش در منطقهی مزهی دمشق سخن میگفت، اظهار داشت: «ما باید وحدت ملی و صلح داخلی را حفظ کنیم، میتوانیم در کنار هم زندگی کنیم.»
وی همچنین تأکید کرد: «مطمئن باشید، سوریه ویژگیهای لازم برای بقا را دارد… آنچه اکنون در کشور میگذرد، در چارچوب چالشهای مورد انتظار است.»
در سخنرانی روز جمعهی خود نیز، الشراع هشدار داده بود که «هرکسی که به غیرنظامیان آسیب برساند، با مجازات شدید روبهرو خواهد شد.»
گزارشهای تکاندهنده از جنایات جنگی
ویدئوهایی که در رسانههای اجتماعی منتشر شده، اجساد دهها نفر را در لباسهای غیرنظامی در شهر المختاریه نشان میدهد. بر اساس گزارش «شبکهی حقوق بشر سوریه»، بیش از ۴۰ نفر در یک حملهی واحد در این شهر کشته شدهاند.
ویدئوهای دیگر، جنگجویانی را در لباسهای نیروهای امنیتی نشان میدهد که افراد را از فاصلهی نزدیک اعدام میکنند، مردان را مجبور میکنند مانند سگها پارس کنند و اسرا را مورد ضربوشتم قرار میدهند.
افزایش نگرانیها در میان جامعه علوی سوریه
سواحل سوریه عمدتاً محل زندگی اقلیت مذهبی علویان است، فرقهای که بشار اسد نیز از آن برخاسته بود. با این حال، بسیاری از علویان ارتباط مستقیمی با رژیم اسد نداشتند.
مقامات جدید سوریه به جامعهی علویان وعده داده بودند که امنیت آنها را تضمین خواهند کرد و هیچ انتقامجوییای صورت نخواهد گرفت. اما کشتار صدها غیرنظامی، عمدتاً علوی، توسط نیروهای امنیتی دولت جدید، موجی از وحشت را در این جامعه ایجاد کرده است.
یکی از ساکنان شهر صنوبر در لاذقیه روایت کرده که افراد مسلح، دستکم ۱۴ نفر از همسایگانش را که همگی از خانوادهی عریس بودند، به قتل رساندند. این قتلها شامل اعدام یک پدر ۷۵ ساله و سه پسرش در برابر چشمان مادر خانواده بود.
این شاهد عینی که برای حفظ امنیت خود نخواست نامش فاش شود، گفت: «بعد از اینکه آنها پدر و پسرانش را کشتند، به مادر گفتند که طلاهایش را تحویل دهد، وگرنه او را هم خواهند کشت.»
یکی دیگر از ساکنان لاذقیه نیز گفت که برق و آب منطقه برای بیش از ۲۴ ساعت قطع شده است و او در خانهی خود پناه گرفته و از ترس شبهنظامیان حاضر در خیابانها، جرات خروج ندارد.
او افزود: «بیش از ۲۴ ساعت است که نه آب داریم و نه برق. این گروههای مسلح هر کسی را که در خیابان ظاهر شود، میکشند. اجساد در خیابانها روی هم انباشته شدهاند. این یک مجازات جمعی است.»
واکنشهای بینالمللی
روز جمعه، گیر پدرسن، فرستادهی ویژهی سازمان ملل در امور سوریه، خواستار حفاظت از غیرنظامیان شد.
فرانسه نیز این خشونتها را محکوم کرد و آن را «هدف قرار دادن غیرنظامیان به دلیل اعتقاداتشان» خواند. وزارت خارجهی فرانسه از مقامات سوریه خواست تا «تحقیقات مستقل، این جنایات را روشن سازد و عاملان آن مجازات شوند.»
گروههای حقوق بشری تأکید کردهاند که تعهد واقعی به عدالت انتقالی و ایجاد دولتی فراگیر، کلید جلوگیری از فرو رفتن سوریه در چرخهی خشونت است. مقامات انتقالی سوریه قرار است طی این ماه کابینهی جدیدی را اعلام کنند که به دلیل خشونتهای اخیر، از نظر نمایندگی تنوع دینی و قومی کشور، زیر ذرهبین خواهد بود.
منبع: اخبار روز