میلیون‌ها شهروند ایرانی این روزها با خشکسالی درآمدی روبه‌رو شده و باور دارند روزگارشان از نظر سطح درآمد و رفاه مادی باید بهتر از چیزی باشد که الان هست. بیشتر ایرانیان حالا و با توجه به روزگار تنگی که دارند یا باید باور کنند سرزمین ایران آنگونه که دهه‌هاست درباره‌اش گفته می‌شود کشور ثروتمندی نیست یا اینکه به این نتیجه می‌رسند که روش‌های اداره کشورشان کارآمد نیست و نتوانسته و نمی‌تواند ثروت‌های خدادادی این سرزمین را برای آن‌ها قابل استفاده کند.

واقعیت این است که‌اندازه‌گیری درآمد سرانه ایرانیان با کره‌جنوبی، با ترکیه و با عربستان در دهه50 با درآمد سرانه امروزشان به آن‌ها نشان می‌دهد در دوره‌ای وضعیت بهتری داشته‌اند و شهروندان می‌گویند چرا باید اینگونه باشد. نهادهای حاکمیتی در ایران دیر یا زود باید به این پرسش شهروندان پاسخ دهند که چرا ایرانیان روزگارشان نسبت به گذشته خودشان و نسبت به گذشته کشورهای همسایه بدتر شده است.

نهادهای حاکمیتی چه پاسخ‌هایی دارند که بدهند؟ آنچه تا امروز از آن‌ها شنیده شده این است که استکبار به رهبری آمریکا راه را بر اقتصاد ایران بسته و قصد داشته و دارد که دوباره به ایران برگردد و استقلال و آزادی آن‌ها را بگیرد. آیا شهروندان این پاسخ را قبول دارند؟ برای اینکه به این پرسش یک جواب واقعی و منطبق با خواست مردم داده شود می‌توان یک نظرسنجی بزرگ برقرار کرد و پاسخ را به طور مستقیم از مردم گرفت.

یک راه دیگر این است که ببینیم شهروندان ایرانی برای انتخاب اعضای مجلس و نیز برای برگزیدن رییس دولت چه میزان مشارکت داشته‌اند و روندها را بررسی کرد. نتیجه این راه دوم آشکار است: شهروندان تهرانی برای انتخابات مجلس بسیار مشارکت پایینی داشتند و نیز 50‌درصد شهروندان ایرانی برای انتخابات ریاست‌جمهوری رای ندادند. چه باید کرد؟ به پرسش شهروندان که حق مسلم آن‌هاست چه پاسخی باید داد؟ بررسی اقتصاد سیاسی ایران نشان می‌دهد مساله اصلی در این موارد عدم اعتماد عموم شهروندان نسبت‌ به حکومتی است که عملکردش از شفافیت برخوردار نیست.

در آینده چه رخدادهایی را باید دید؟ شهروندان سعی خواهند کرد به حکومت فشار بیاورند تا منابع اقتصادی‌ای را که در اختیار دارد به مردم منتقل یا برای رفاه آن‌ها خرج کند ولی نمی‌توانند مطمئن باشند که حکومت سهم بزرگی از آن منابع را به طرق مختلف در جهت اولویت‌های خودش هزینه نمی‌کند.

این است که کوشش می‌کنند منابع را هر طور شده از دست حکومت خارج کنند حتی اگر باعث اتلاف منابع بزرگی شود، مثل یارانه‌های پنهان ارز و بنزین. مردم روی پایین نگه ‌داشتن قیمت این اقلام تاکید می‌کنند چون شک دارند که اگر قیمت بالا برود، پول بیشتری را می‌پردازند که به‌طور موثری در راه رفاه مردم خرج شود. باید در این مساله بسیار با اهمیت اندیشید و دنبال راه‌حل گشت.
.
ساعت ۲۴