سیاست‌های دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا دردسرهای تازه‌ای برای جورجا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا و مارین لوپن، رهبر جریان راست افراطی در فرانسه ایجاد کرده است.
زمانی که مقامات نظامی عالی‌رتبه متحدان اوکراین در بیستم مارس (۳۰ اسفند ۱۴۰۳) در لندن گرد هم آمدند تا در مورد احتمال ایجاد یک «نیروی حافظ صلح» گفتگو کنند، یکی از آن‌ها غایب بود. رئیس ستاد مشترک ایتالیا، ژنرال لوچیانو پورتولانو، ظاهرا کارهای مهم‌تری داشت و توسط افسران درجه پایین‌تر نمایندگی می‌شد. اما غیبت او معنادار بود.
این نشست بخشی از پاسخ اروپا به کاهش مشارکت آمریکا تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ بود. اما جورجا ملونی، نخست‌وزیر راست‌گرای ایتالیا، دوستی نزدیکی با ترامپ دارد و همین موضوع او را در موقعیت پیچیده‌ای قرار داده است.
بازگشت ترامپ و تأثیر آن بر راست‌گرایان افراطی اروپا
دوباره انتخاب شدن ترامپ ابتدا انرژی تازه‌ای به راست‌گرایان افراطی اروپا بخشید. ملی‌گرایی محافظه‌کارانه و چپ‌ستیز [آنتی وُوْک / anti-woke] آقای ترامپ با سیاست‌های رهبرانی چون خانم ملونی همخوانی دارد.
مضافا اینکه این حمایت‌ها به ویژه با پشتیبانی ایلان ماسک، غول رسانه‌های اجتماعی و متحد ترامپ، تقویت شد و به نظر می‌رسید که شانس‌های انتخاباتی نامزدهای راست‌گرا را افزایش خواهد داد. مهم‌ترین این نامزدها مارین لوپن از فرانسه است که در نظرسنجی‌ها برای انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۷ این کشور پیشتاز است. البته قرار است قضات در تاریخ ۳۱ مارس (یازدهم فروردین) تصمیم بگیرند که آیا خانم لوپن را به دلیل سوءاستفاده از بودجه پارلمان اروپا از کاندیداتوری محروم کنند یا خیر.
با این حال، سرعتی که ترامپ در تغییر روابط فراآتلانتیکی، تضعیف ناتو و فاصله گرفتن از اوکراین ایجاد کرده است، باعث ناراحتی رهبران راست‌گرای افراطی شده است. این مسائل باعث شده که خانم ملونی با شرکای ایتالیا در داخل اتحادیه اروپا و دیگر متحدانش دچار اختلاف شود.
همچنین رابطه مبهم مارین لوپن و حزب متبوع او یعنی «اجتماع ملی / RN» با همتایان آمریکایی‌شان آشکار شده است؛ کما اینکه ملی‌گرایی فرانسوی و آمریکایی همیشه با یکدیگر همخوانی ندارند.
ناراحتی ملونی از واکنش قاطعانه اروپا به ترامپ
خانم ملونی به وضوح ناراحتی خود را از واکنش قاطعانه اروپا به ترامپ نشان داده است. او در اولین جلسه بحران دوران ترامپ که توسط امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، در ۱۷ فوریه (۲۹ بهمن) در پاریس برگزار شد، ۵۰ دقیقه دیرتر از زمان مقرر حاضر شد.
مقامات ایتالیایی اعلام کردند که او با فرمت جلسه مخالف بود چرا که تمام ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در آن شرکت نداشتند. اما وقتی کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، یک نشست مجازی گسترده‌تر را یک ماه بعد برگزار کرد، او تا شب قبل از نشست منتظر ماند تا تصمیم بگیرد که در آن شرکت کند یا خیر.
ملونی و نگرانی از واکنش ترامپ در قبال حمایت از اوکراین
یک ماه پیش، زمانی که ولودیمیر زلنسکی در کاخ سفید مورد انتقاد ترامپ و معاوینش جی‌دی ونس قرار گرفت، خانم ملونی تنها رهبر بزرگ اروپایی بود که از رئیس‌جمهور اوکراین حمایت نکرد. حتی نمایندگان حزب راست‌گرای او، یعنی حزب «برادران ایتالیا» نیز در تاریخ ۱۲ مارس (۲۲ اسفند) در پارلمان اروپا، از شرکت در رای‌گیری برای حمایت از اوکراین خودداری کردند و یک نفر از آن‌ها هم که شرکت کرد علیه آن رای داد.
در هر دو مورد، دلیل اصلی نگرانی از ناراحت کردن ترامپ بود. خانم ملونی بعدها اعلام کرد که نیروهای ایتالیایی را برای شرکت در نیروی حافظ صلح در اوکراین اعزام نخواهد کرد.
ناگفته نماند که نمایندگان پارلمان اروپا از حزب او به برنامه جدید کمیسیون اروپا برای بازتسلیح اروپا رأی مثبت دادند؛ اما او با مصادره دارایی‌های روسیه که تحت تحریم‌های اتحادیه اروپا مسدود شده‌اند به نفع اوکراین مخالف است.
تغییر موضع ملونی در قبال اوکراین و روسیه
خانم ملونی سال‌ها به طور قاطع از اوکراین حمایت کرده و روسیه را محکوم کرده است. پس علت تغییر موضع ظاهری او چیست؟ ممکن است کینه شخصی باشد.
پیش از به قدرت رسیدن دولت جدید آمریکا، ملونی به عنوان «همراز ترامپ» در اروپا شناخته می‌شد. او از سوی رئیس‌جمهوری آمریکا به عنوان «زنی فوق‌العاده» مورد ستایش قرار گرفت و به مراسم تحلیف او دعوت شد. اما این موضوع قبل از آن بود که جی. دی. ونس در کنفرانس امنیتی مونیخ در ماه فوریه، اروپا را مورد حمله قرار دهد و ترامپ اتحادیه اروپا را سازمانی معرفی کند که «برای ضربه زدن به ایالات متحده تشکیل شده است.»
اکنون ابتکار عمل اروپا به دست رهبرانی افتاده که آماده‌اند رویکرد قوی‌تری اتخاذ کنند؛ و آن‌ها کسانی نیستند جز کی‌یر استارمر و امانوئل ماکرون که رابطه‌ای پرتنش با نخست‌وزیر ایتالیا دارد.
اختلاف در ائتلاف ملونی درباره واکنش به ترامپ
دولت ائتلافی خانم ملونی در واکنش به ترامپ نیز دچار اختلاف شده است. ماتئو سالوینی، رهبر حزب راست‌گرای «لیگ» و یکی از دو معاون او، طرح «بازتسلیح اروپا» را محکوم کرده و رئیس جمهوری فرانسه را «دیوانه‌ای که از جنگ هسته‌ای صحبت می‌کند» نامیده است. اگرچه محبوبیت حزب لیگ اکنون در نظرسنجی‌ها به تک رقمی سقوط کرده است، اما همچنان آرای کافی در پارلمان دارد تا قادر باشد دولت را سرنگون کند.
در کشوری با گرایشات آشتی‌جویانه قوی، به نظر می‌رسد آقای سالوینی نظر عموم را در کنار خود دارد. نظرسنجی که در این ماه انجام شد، نشان داد که تنها یک سوم از رای‌دهندگان از افزایش هزینه‌های دفاعی حمایت می‌کنند.
ناتالی توچی، رئیس «موسسه امور بین‌الملل (iai)» در شهر رم، دلیل پیچیده‌تری را مطرح می‌کند. نخست‌وزیر ایتالیا ابتدا توسط بسیاری به عنوان یک راست‌گرای افراطی سمی شناخته می‌شد. خانم توچی می‌گوید: «حمایت از اوکراین راهی برای کسب اعتبار بود، ابزاری برای رسیدن به هدف. اما اکنون با دولت جدید آمریکا، این در جهت مخالف عمل می‌کند.»
او اضافه می‌کند که ایتالیا به احتمال زیاد به صف کشورهای شیفته روسیه مانند مجارستان و اسلواکی نخواهد پیوست، «اما همچنین انتظار ندارم که جورجا ملونی کاری انجام دهد که ترامپ را عصبانی کند.»
محاسبات متفاوت مارین لوپن در قبال ترامپ و اوکراین
برای مارین لوپن، محاسبات متفاوت است و فقط به این دلیل نیست که او در موقعیت اپوزیسیون قرار دارد. این رهبر ملی‌گرای فرانسوی، برخلاف خانم ملونی، هرگز خود را به عنوان فردی نزدیک به آمریکا معرفی نکرده است. در واقع، او و حزبش اغلب نزدیکی خاصی به روسیه نشان داده‌اند.
خانم لوپن در اوایل سال ۲۰۲۲، در جریان کمپین انتخاباتی ریاست‌جمهوری فرانسه، بروشورهایی با عکسی از خود و ولادیمیر پوتین چاپ کرد که پس از حمله تمام‌عیار روسیه به اوکراین، به سرعت کنار گذاشته شد.
حزب «اجتماع ملی» در ۱۲ مارس (۲۲ اسفند) در یک رای‌گیری غیرالزام‌آور پارلمانی برای حمایت از اوکراین از شرکت در رای‌گیری خودداری کرد. تا همین اواخر، شک و تردید خانم لوپن در مورد اتحاد فراآتلانتیکی به حدی بود که او خواهان خروج فرانسه از فرماندهی یکپارچه نظامی ناتو بود.
این موضوع انتقاد از ترامپ را برای مارین لوپن آسان‌تر می‌کند. او در این ماه از «وحشیانه‌بودن» تعلیق کمک‌های نظامی ترامپ به اوکراین (که بعدا لغو شد) انتقاد کرد، اقدامی که کسی همچون ویکتور اوربان، نخست‌وزیر مجارستان، هرگز انجام نمی‌دهد. در این مورد خاص، خانم لوپن با افکار عمومی فرانسه هم‌راستا است: در یک نظرسنجی که در ماه مارس (اسفند) انجام شد، ۷۳ درصد از پاسخ‌دهندگان اعلام کردند که آمریکا «دیگر متحد» فرانسه نیست.
با این حال، حزب لوپن در درون خود دچار تفرقه است. جردن باردلا، دستیار ۲۹ ساله او، به تازگی برای شرکت در یک کنفرانس ملی‌گرایانه به واشنگتن دی سی سفر کرد، اما پس از آنکه استیو بانون، مشاور سابق ترامپ، حرکتی مشابه سلام نازی‌ها انجام داد، از این رویداد کناره‌گیری کرد.
آین در حالی است که خانم لوپن طی بیش از یک دهه گذشته تمام تلاش خود را برای پاک‌سازی تصویر حزب خود کرده است و نمی‌خواهد دوباره این حزب با ارتباطات فاشیستی لکه‌دار شود. یک دیپلمات فرانسوی می‌گوید: «ترامپ تبدیل به یک مشکل واقعی برای لوپن شده است.»
طبق نظرسنجی «کلاستر۱۷» محبوبیت خانم لوپن در ماه مارس ۲ درصد کاهش یافت و به ۳۴ رسید، حال آنکه محبوبیت آقای ماکرون پنج درصد افزایش یافت و به ۲۳ درصد رسید که هنوز هم رقم کمی است.
ادامه حمایت راست‌های افراطی از ترامپ توام با نگرانی‌های جدید برای ملونی و لوپن
بسیاری از رهبران راست‌گرای افراطی اروپا همچنان از ترامپ خوشحال هستند. آقای اوربان او را «هم‌رزم» و الهام‌بخش برای مجارستان می‌خواند و ایلان ماسک از رهبر مخالفان راست‌گرای آلمان، آلیس وایدل، حمایت می‌کند.
اما برای ملونی و لوپن، رئیس‌جمهوری آمریکا می‌تواند تبدیل به یک دردسر جدی شود. اروپایی‌ها او را دوست ندارند. در یک نظرسنجی در ماه مارس، تنها ۶ درصد از فرانسوی‌ها و ۸ درصد از ایتالیایی‌ها اعلام کردند که ترامپ «دوست اروپا» است.
هرچقدر که ملی‌گرایی پر سر و صدای ترامپ بیشتر برای قاره اروپا زیان‌بار به نظر برسد، احتمال آن بیشتر است که رای‌دهندگان در ایتالیا و فرانسه به نسخه‌های داخلی آن شک کنند.
.
یورونیوز