دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، قصد دارد از امروز، دوم آوریل، موج جدیدی از تعرفه‌ها را بر واردات خودرو و قطعات آن اعمال کند.
ترامپ این تاریخ را «روز آزادی» نامیده و می‌گوید در این روز تعرفه‌های متقابلی را بر شرکای تجاری مختلف اعمال خواهد کرد تا به رویه‌هایی که آنها را ناعادلانه می‌داند، پایان دهد.
آمریکا تا کنون تعرفه‌های سنگینی بر واردات فولاد و آلومینیوم و همچنین کالاهایی از کانادا، چین و مکزیک وضع کرده است.
نشانه‌ها حاکی از آن است که تعرفه‌های جدید چندین کشور در آسیا، اروپا و آمریکای جنوبی را هدف قرار می‌دهد؛ کشورهایی که صادرات آنها به آمریکا بیش از وارداتشان از این کشور است.
تهدیدهای اخیر
رئیس‌جمهور آمریکا به صراحت اعلام کرده است که تعرفه‌های متقابل دامنه گسترده‌ای خواهد داشت و تنها محدود به کشورهایی با بیشترین عدم توازن تجاری با آمریکا نخواهند بود.
او به خبرنگاران گفت: «با همه کشورها شروع می‌کنیم، بعد ببینیم چه می‌شود.»
دونالد ترامپ همچنین تهدید کرد که در صورت عدم توافق با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه برای آتش‌بس در اوکراین، بر کشورهایی که نفت روسیه را می‌خرند، تعرفه‌های ثانویه اعمال خواهد کرد.
او به شبکه ان‌بی‌سی گفت: «اگر من و روسیه نتوانیم در مورد توقف خونریزی در اوکراین به توافق برسیم و اگر فکر کنم این خونریزی‌ها تقصیر روسیه است… تعرفه‌های ثانویه بر نفت، بر تمام نفتی که از روسیه می‌آید، اعمال خواهم کرد.»
سخنان او باعث شد روز دوشنبه، پیش از اعمال تغییرات پیشنهادی‌اش در روز دوم آوریل، بازارهای بورس در آسیا و اروپا با افت شدید روبه‌رو شوند.
آمریکا تا کنون چه تعرفه‌هایی اعلام کرده است؟
اوایل این ماه، دونالد ترامپ اعلام کرد که تعرفه ۲۵ درصدی بر وسایل نقلیه موتوری اعمال خواهد شد که قرار است از دوم آوریل اجرایی شود.
او می‌گوید تعرفه‌ها بر قطعات خودرو از ماه مه یا بعد از آن آغاز خواهند شد.
آمریکا سالانه حدود هشت میلیون خودرو به ارزش ۲۴۰ میلیارد دلار وارد می‌کند.
دولت آمریکا اوایل ماه مارس، تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر کالاهای کانادا و مکزیک و تعرفه ۱۰ درصدی بر واردات انرژی از کانادا اعمال کرد.
با این حال، وسایل نقلیه موتوری و قطعات آن که مطابق با توافق‌نامه تجارت آزاد آمریکا- مکزیک- کانادا تولید شده‌اند، تا زمانی که گمرک آمریکا سیستمی برای ارزیابی این عوارض طراحی کند، از این تعرفه‌ها معاف شده‌اند.
کاخ سفید اعلام کرد که تعرفه‌ها بر کانادا و مکزیک با هدف ترغیب این دولت‌ها به توقف جریان مهاجران غیرقانونی و قاچاق فنتانیل (یک داروی افیونی قوی) به آمریکا اعمال شده است.
پیشتر، در روز چهارم فوریه، آمریکا تعرفه ۱۰ درصدی بر کالاهای چین اعمال کرد که در ۴ مارس به ۲۰ درصد افزایش یافت. (محموله‌هایی با ارزش کمتر از ۸۰۰ دلار معاف هستند.)
چین با اعمال مالیات ۱۰ تا ۱۵ درصدی بر کالاهای آمریکایی مانند محصولات کشاورزی به این اقدام پاسخ داد.
کانادا هم با وضع تعرفه بر بیش از ۴۰ میلیارد دلار کالاهای وارداتی از آمریکا مقابله به مثل کرده است. مکزیک از اعمال تعرفه‌های متقابل خودداری کرده است.
روز ۱۲ مارس، آمریکا تعرفه ۲۵ درصدی بر واردات فولاد و آلومینیوم از تمام کشورهای جهان وضع کرد.
این اقدام به ویژه بر کانادا، برزیل، مکزیک، کره جنوبی، ویتنام و ژاپن تاثیر می‌گذارد که بزرگ‌ترین صادرکنندگان این فلزات به آمریکا هستند.
اتحادیه اروپا با اعمال تعرفه بر ۲۸ میلیارد دلار از کالاهای آمریکایی از اول آوریل، از جمله قایق، ویسکی بوربون و موتورسیکلت، مقابله به مثل کرد.
روز ۲۵ مارس، آمریکا تعرفه ۲۵ درصدی بر تمام کالاهای کشورهای خریدار نفت از ونزوئلا اعمال کرد.
کاخ سفید اعلام کرد که این اقدام برای فشار بر دولت «فاسد» این کشور و وادار کردن آن به سرکوب باندهای تبهکار ونزوئلایی مانند «ترن د آراگوا» است که به گفته آنها در آمریکا فعال هستند.
موسسه تحقیقاتی مودی آنالیتیکس می‌گوید تعرفه‌های فعلی معادل ارزش ۱.۴ تریلیون دلار از کالاها را پوشش می‌دهند و میانگین نرخ تعرفه آمریکا بر کالاهای وارداتی را از ۳ درصد به ۱۰ درصد افزایش داده‌اند که بالاترین سطح از زمان جنگ جهانی دوم است.
چه تعرفه‌های جدیدی قرار است وضع شود؟
دونالد ترامپ بارها به دوم آوریل به‌عنوان «روز آزادی» اشاره کرده است.
او اخیرا در شبکه اجتماعی تروث سوشال نوشت: «۲ آوریل روز آزادی در آمریکاست!!! ما دهه‌ها از سوی تمام کشورهای جهان، چه دوست و چه دشمن، مورد سوء استفاده قرار گرفته‌ایم. اکنون بالاخره زمان آن فرا رسیده است که آمریکا مقداری از آن پول و احترام را پس بگیرد. خدا به آمریکا برکت دهد!!!»
در طول مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۲۴، ترامپ وعده اعمال تعرفه ۱۰ یا ۲۰ درصدی بر تمام کشورهایی را داد که به آمریکا کالا صادر می‌کنند.
او اخیرا بیشتر درباره اعمال تعرفه‌های «متقابل» صحبت کرده است؛ یعنی معادل همان تعرفه‌هایی که کشورهای دیگر بر صادرات آمریکا وضع می‌کنند، با این منطق که «اگر آنها از ما تعرفه می‌گیرند، ما هم از آنها می‌گیریم».
با این حال، در روز ۲۴ مارس، ترامپ در مصاحبه‌ای با شبکه نیوزمکس گفت که ممکن است این برنامه‌ها را تعدیل کند و افزود: «شاید به بسیاری از کشورها تخفیف بدهیم.»
او گفت: «ما ممکن است کمتر از آنچه آنها از ما مالیات می‌گیرند، دریافت کنیم، زیرا آنها برای مدت طولانی از ما گرفته‌اند. فکر نمی‌کنم بتوانند این شرایط را تحمل کنند.» او همچنین افزود که برخی کشورها ممکن است به طور کامل از این تعرفه‌ها معاف شوند.
به گزارش شبکه سی‌ان‌بی‌سی ترامپ گفته است برنامه وضع تعرفه بر کشورهایی را که بر کالاها مالیات بر ارزش افزوده اعمال می‌کنند، کنار خواهد گذاشت.
علاوه بر این کوین هَسِت، رئیس شورای ملی اقتصاد آمریکا، گفته است: «یکی از چیزهایی که ما از واکنش بازارها می‌بینیم این است که انتظار دارند این تعرفه‌های واقعا زیاد بر تمام کشورها اعمال شود… اما در واقع فقط چند کشور هستند که آنها هم بخشی از تعرفه‌ها را تجربه خواهند کرد.»
شبکه ای‌بی‌سی به نقل از منابعی اعلام کرد که تعرفه‌های جدید بر کشورهایی تمرکز خواهد داشت که بیشتر از آنچه از آمریکا وارد می‌کنند، به این کشور صادرات دارند.
اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری آمریکا، اخیرا گفت: «این‌ها ۱۵ درصد از کشورها هستند، اما حجم تجاری عظیمی را شامل می‌شوند.»
کشورهایی که در سال ۲۰۲۴ مازاد تجاری بالایی با آمریکا داشتند (و به همین دلیل ممکن است هدف قرار بگیرند) شامل موارد زیر هستند: چین، کشورهای اتحادیه اروپا، مکزیک، ویتنام، تایوان، ژاپن، کره جنوبی، کانادا، هند، تایلند، مالزی و اندونزی.
علاوه بر مالیات بر خودروهای وارداتی، ترامپ اخیرا تهدید کرده است که ممکن است بر محصولات دارویی خارجی و تراشه‌های رایانه‌ای نیز تعرفه اعمال کند.
چرا ترامپ خواهان تعرفه است؟
دونالد ترامپ تعرفه‌ها را به‌عنوان یکی از ارکان اصلی استراتژی اقتصادی خود تعریف کرده است.
او می‌خواهد تراز تجاری آمریکا را احیا کند و شکاف میان ارزش واردات و صادرات را کاهش دهد.
در سال ۲۰۲۴، کسری تجاری آمریکا بیش از ۹۰۰ میلیارد دلار بود.
روز ۴ مارس، دونالد ترامپ به کنگره آمریکا گفت: «ما دهه‌ها از سوی تقریبا تمام کشورهای روی زمین مورد سوءاستفاده قرار گرفته‌ایم و دیگر اجازه نخواهیم داد این اتفاق بیفتد.»
او می‌گوید که در درازمدت، تعرفه‌ها باعث رشد تولید داخلی، محافظت از مشاغل، افزایش درآمدهای مالیاتی و رشد اقتصادی خواهد شد.
او همچنین ادعا کرده است که تعرفه‌ها درآمدهای «بسیار عظیمی» را برای دولت ایجاد خواهند کرد.
ترامپ می‌گوید که تعرفه‌های وضع شده، شرکت‌های خارجی را وادار خواهد کرد که محصولاتشان را در داخل آمریکا تولید کنند.
او روز ۲۴ مارس اعلام کرد که شرکت خودروسازی هیوندای کره جنوبی قصد دارد ۲۱ میلیارد دلار در آمریکا سرمایه‌گذاری کند و ادعا کرد که تعرفه‌ها باعث شده است این شرکت عملیات خود را به آمریکا منتقل کند.
پیت ناوارو، مشاور ارشد تجاری ترامپ، اخیرا استدلال کرده است که تعرفه‌ها درآمد هنگفتی ایجاد کرده و فرصت‌های شغلی به وجود خواهد آورد.
او گفت که مالیات بر کل واردات خودرو می‌تواند سالانه ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد داشته باشد. او افزود که کل تعرفه‌های برنامه‌ریزی‌شده، می‌تواند سالانه ۶۰۰ میلیارد دلار درآمد ایجاد کنند، که حدود یک‌پنجم ارزش کل واردات کالا به آمریکا است.
یک برگه اطلاعاتی کاخ سفید که هفته گذشته منتشر شد، نشان می‌داد که اعمال تعرفه ۱۰ درصدی بر کل واردات می‌تواند نزدیک به ۳ میلیون شغل در آمریکا ایجاد کند.
تعرفه‌ها چه تاثیری بر آمریکا و کشورهای دیگر خواهد داشت؟
اقتصاددانان هشدار داده‌اند که تعرفه‌ها باعث افزایش قیمت برای مصرف‌کنندگان آمریکایی می‌شود و هزینه‌های تولید برای شرکت‌های آمریکایی را با گران کردن قطعات وارداتی بالا می‌برد. آنها همچنین هشدار داده‌اند که تعرفه‌های تلافی‌جویانه از سوی کشورهای دیگر به صادرکنندگان آمریکایی آسیب خواهد زد.
تحلیل‌های موسسه مودی آنالیتیکس نشان می‌دهد که تعرفه‌ها رشد اقتصادی آمریکا را در سال آینده شش‌دهم درصد کاهش خواهد داد و موجب از دست رفتن ۲۵۰ هزار شغل خواهند شد.
این موسسه می‌گوید کانادا و مکزیک که به شدت به آمریکا، به عنوان بازار صادراتی خود وابسته هستند، «بیشتر آسیب خواهند دید و احتمالا از رکود اقتصادی گریزی نخواهند داشت».
منبع : بی بی سی