سراسر ایران بر اساس تصمیم هیات دولت به دلیل آنچه «دمای بالای هوا و گرما» اعلام شد در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ۱۱ و ۱۲ مردادماه تعطیل اعلام شد.
وزیر کشور و سخنگوی وزارت بهداشت ایران اعلام کردند که احتمال ادامه تعطیلی‌ها به دلیل «گرمای هوا» وجود دارد.
خبرگزاری «ایرنا» به نقل از سخنگوی وزارت بهداشت نوشت: «اگر دمای هوا از دامنه مشخصی بالاتر رود، به‌طوری که برای سلامت مردم مخاطره‌آمیز باشد، باز هم پیشنهاد تعطیلی مطرح خواهد بود.»
در عین حال، روز جمعه ۱۳ مردادماه ۱۴۰۲ شمار زیادی از مردم ایران به دلیل گرمازدگی راهی بیمارستان شدند.
بر اساس اعلام رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان ایلام تا عصر روز جمعه و تنها در ۲۴ ساعت دستکم ۲۲۴ نفر با علائم گرمازدگی به بخش اورژانس بیمارستان‌‌های این استان مراجعه کردند.
روز جمعه، ۱۳ مردادماه، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی «جندی شاپور» اهواز هم در گفتگو با «ایسنا» از گرمازدگی ۲۷ نفر و مراجعه به مراکز درمانی خبر داد و گفت مدتی پیش یک کودک دو سال و نیمه به دلیل آن که دو ساعت در خودرو تنها مانده بود، جان خود را از دست داد.
این در حالی است که بر اساس اطلاعاتی که برای ایران‌وایر ارسال شده شمار زیادی از کارگران به ویژه کارگران عملیات ویژه شرکت‌های نفت و گاز و پتروشیمی در واحدهای مختلف کارگاهی از تعطیلی به دلیل گرمای هوا سهمی نداشته و علیرغم گرمای بالای هوا در محیط باز مجبور به کار بوده‌اند.
***
کانال‌های تلگرامی کارگران و کارکنان نفت و گاز در واکنش به تصمیم دولت برای تعطیلی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه و نیز احتمال تمدید آن گفتند که این تعطیلی، شامل نیروهای شاغل در واحدهایی مانند دکل و حفاری نشده است.
یکی از کارگران شاغل در پتروشیمی رازی بندر ماهشهر به ایران‌وایر می‌گوید: «بخش اداری که آقایان و خانم‌ها توی دفترها و اداره‌ها هستند و زیر کولر کار می‌کنند به خاطر گرما تعطیل شده، اما ما فنی‌ها و کارگاهی‌ها در دمای نزدیک به ۶۰ درجه و شرجی وحشتناک هوا سر کاریم. ما یقین داریم که این تعطیلی ربطی به گرما ندارد. هوای ماهشهر تا بوده همین بوده. همیشه هم هواشناسی زیر ۵۰ اعلام می‌کرد چون اگر بالای ۵۰ باشد باید تعطیل کنند. الان هم که می‌بینید تعطیل است مشکل تامین برق دارند. اگر گرماست که برای ما هم هست چرا ما سهمی از این تعطیلی نداریم؟»
به گفته این کارگر بخش عملیاتی و کارگاهی پتروشیمی روز جمعه یکی دو نفر از همکارانش گرمازده شده‌اند: « همکارم داشت مسخره می‌کرد که توی این شرجی ما را باید خداوند با آب‌شش خلق می‌کرد یکهو دیدیم کبود شد و نفسش گرفت. با سرعت بردیمش بهداری. بنده خدا واقعا داشت از دست می‌رفت. سه سال دیگر بازنشسته می‌شود.»
تعطیلی کارگرانی که در محیط‌های کارگاهی وعملیاتی کار می‌کنند در شرایط دشوار کاری یکی از مطالبات صنفی کارگران در وزارت نفت است. افزایش حقوق سالیانه و میزان کسور مالیاتی کارگران و کارکنان در مناطق نفتی با سایر کارکنان دستگاه‌های اجرایی در مناطق خوش آب و هوا یکسان است.
یکی از کارکنان شاغل در پتروشیمی بوشهر به ایران‌وایر می‌گوید: «توصیف‌هایی که از جهنم می‌کنند را ما داریم به چشم می‌بینیم. هفت صبح چنان خیس عرق می‌شویم که دستمال‌هایی که باهاش عرق‌مان را می‌گیریم می‌شود چلاند.انگار که زیر آب گرفته باشی شر شر عرق ازشان می‌چکد. بعد می‌گویند سراسر کشور به دلیل گرمای هوا تعطیل است. این شرایط غیرانسانی حق ما نیست.»
یکی دیگر از کارگران شاغل در پتروشیمی کنگان با ارسال ویدیویی از وضعیت نابسامان کارگری که دچار گرمازدگی شده است، می‌گوید: « جان ما ارزش خبری ندارد. گرمازدگی مرگ خاموش کارگران این دیار است. هر سال تابستان وضعیت همین است. همه کشور هم که تعطیل باشد ما در سکوت و بی‌خبری زیر آفتاب جان می‌دهیم و آب از آب تکان نمی‌خورد.»
این کارگر با اشاره به حوادثی که در سال‌های گذشته برای کارگران پتروشیمی کنگان رخ داده است می‌گوید: « پارسال در تابستان دستکم پانصد نفر از همکاران ما در پروژه‌های مختلف بخاطر گرمازدگی شدید راهی درمانگاه‌ها شدند. چند نفر هم جان‌شان را از دست دادند. نباید بگذاریم این فاجعه تکرار بشود. چه کنیم که صدای ما شنیده نمی‌شود.»
ششم مردادماه ۱۴۰۱ « عبدالرزاق سیمریان» کارگری کە برای شرکت «سکاف» در قسمت طرح و توسعە فاز ٢ پالایشگاە آبادان کار می‌کرد در اثر گرمای شدید و نبود امکانات رفاهی و بهداشتی دچار ایست قلبی شد و جان باخت.
حدود یک هفتە بعد از مرگ دردناک این کارگر که در گرمای بالای ۵٠ درجە و رطوبت ٩٠ درصد کار می‌کرد، خبر بی‌هوش شدن ٣۵ کارگر پالایشگاە آبادان در رسانه‌ها منتشر شد.
گرمازدگی ۵٠٠ کارگر دیگر در خوزستان و انتقال آن‌ها به بیمارستان نیز در همان روزها رخ داد. اتفاقی که پیش از آن تابستان نیز رخ داده بود و هنوز هم ادامه دارد.
کارگران معترض شرکت‌های گاز و نفت و پتروشیمی که در اردیبهشت ماه سال جاری یکی از بزرگترین اعتصابات صنفی سراسری را رقم زدند با صراحت در میان مطالبات خود بهبود شرایط کار در محیط‌های کارگاهی را خواسته‌اند.
آن‌ها در بیانیه‌ها و مطالبات خود به ماده ۷ قانون کار اشاره کرده‌اند که تصریح می‌کند در شرایط اضطراری و به دلیل کیفیت خاص جوی از جمله دمای بالا که سلامت انسان را به خطر می‌اندازد، کار باید تعطیل شود.
یکی از کارگرانی که با ایران‌وایر گفتگو کرده است، اما چندان امیدی به بهبود وضعیت ندارد: «پیمانکار حتی حاضر نیست خوابگاه‌ها را به وسایل سرمایشی مناسب مجهز کند یا تعداد کارگران ساکن در یک اطاق را کمتر کند. این خواسته‌های ما بارها تکرار شده اما هیچ کدام از وعده‌هایی که داده‌اند عملی نشده و نمی‌شود.»
تمدید تعطیلی سراسری و واکنش کارگران
دولت «ابراهیم رئیسی» اعلام کرده است که اگر «روند افزایش دما» تداوم یابد و به صلاح‌دید وزارت بهداشت، برای «حفظ سلامت شهروندان تعطیلی تمدید خواهد شد.»
بر اساس گزارش سازمان هواشناسی دمای هوا در شهرهای ماهشهر، آبادان، اهواز و سوسنگرد در برخی ساعت‌ها از مرز ۵۰ درجه گذشته و در شماری از شهرها همچون بندرعباس، بوشهر، عسلویه و کنگان علاوه بر دمای بالا، رطوبت زیاد هوا شرایط را برای کار کردن ناممکن کرده بود.
تعداد زیادی از کارگران شاغل در شرکت‌های پتروشیمی و نفت نسبت به تبعیض اعمال شده میان کادر اداری و کارگران شاغل در بخش‌های کارگاهی و عملیاتی معترض بوده و با ارسال پیام‌هایی در منابع کارگری به تداوم تعطیلی معترض شدند.
کانال تلگرامی «افکار نفت» نوشت: «همکاران عملیاتی، این تعطیلی‌ها برای شما نیست» و خطاب به آنان افزود: «زیر تیغ خورشید مقاومت کنید.»
کانال تلگرامی «ارکان ثالث» وزارت نفت هم نوشت که «دو روز، کل ایران را تعطیل کردند، به جز ما که باید زیر آفتاب سوزان زجر بکشیم.»
همچنین وب‌سایت «نفت آنلاین» نوشت: «شاید تعطیل ناپذیر بودن عملیات نفت و حفاری با توجه به ضرورت تولید نفت منطقی به نظر برسد، اما مدیران ارشد صنعت نفت باید پاسخ دهند چه راهکاری برای افزایش انگیزه پرسنل عملیاتی که در گرمای بی‌سابقه این روزهای کشور در حال کار و تلاش هستند اندیشیده‌اند؟»
نفت آنلاین در بخش دیگری از گزارش خود به تبعیضی که سال‌هاست در حق کارگران این مجموعه در خصوص تعطیلی به دلایل مختلف بر کارگران روا داشته می‌شود، اشاره کرده و نوشته است: «سال‌هاست که بسیاری از روزهای سال، به علت گرد و غبار شدید یا گرمای بی‌سابقه، ادارات و دستگاه‌های اجرایی تعطیل می‌شوند، اما پرسنل عملیاتی صنعت نفت و حفاری، همچنان در مناطق عملیاتی و در گرمای بی‌سابقه و آب و هوای بسیار بد در حال کار و تلاش هستند.»
در این حال، به گزارش خبرگزاری «ایلنا»، «مصدق کشاورزی»، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان بوشهر، روز چهارشنبه ۱۲ مرداد ۱۴۰۲ گفت: «با توجه به افزایش شدت گرما و دمای هوا همراه با رطوبت و شرجی کارفرمایان ضمن مراعات کارگران ساعات کاری آنان را تغییر دهند.»
او با اشاره به این نکته که «در فصل گرم سال، سیستم‌های کنترلی از قبیل وسایل خنک کننده، سایبان، شیلدهای محافظ، هواکش و دیگر امکانات از جمله تجهیزات کنترلی در نوع استرس است» گفت: «هوای محیط کار باید به نحوی که از هر لحاظ قابل تحمل باشد و میزان لباسی که فرد می‌پوشد بایستی متناسب با نوع فعالیتی که فرد در محیط انجام می‌دهد، باشد.»
تا لحظه تنظیم این گزارش وزارت نفت و یا شرکت‌های پیمان‌کاری برای تغییر ساعات کاری کارگران و کارکنان نفت و گاز و نیز تامین سیستم‌های کنترلی در مناطق گرمسیر اقدامی نکرده‌اند و چنانچه کارگران می‌گویند «تبعیض بزرگ و چندلایه» همچنان برقرار است. آن‌ها می‌گویند «تعطیلی حتی در روزهای تاسوعا و عاشورا نیز شامل ما نشده است.»
منبع: ایران وایر