مکارم اخلاق – وجدان اخلاقی چرکین/ ادامۀ بحث استبداد فراگیر (توتالیتاریسم)، سلسله سخنرانی های ماهانۀ ابوالحسن بنی صدر در باب بیان استقلال و آزادی و مردمسالاری:
برای شنیدن این سخنرانی اینجا را کلیک کنید
رابطۀ انسان با نهاد اگر رابطۀ انسان با وسیله باشد و هدف را نیز انسان تعیین کند، او آگاه و عامل به حقوق خویش می شود. هرگاه قدرت در پوشش نهاد، راهبر و انسان وسیله شود، و هدف را قدرت تعیین کند، انسان از حقوق خویش غافل می شود. از جمله، با در اختیار داشتن زمان و مکان عمل است که انسان می تواند نهاد را وسیلۀ کار خود کند. آن نظام اجتماعی، حق مدار و حق محور می شود که در آن، رابطه ها را حقوق تنظیم می کنند و نهادها وسیلۀ کار شهروندان می گردند، در چنین نظامی، هر شهروند، زمان و مکان فعالیت خویش را در اختیار دارد. در برابر، در نظام اجتماعی قدرتمدار و قدرت محور، بسته به میزانِ بسته یا باز بودن نظام، رابطه ها را بیشتر قدرت تنظیم می کند. در نتیجه، نهادهای جامعه در اختیار قدرت قرار می گیرند و زمان و مکان عمل شهروندان را نهادهایی تعیین می کنند که در اختیار قدرت هستند. چنانکه زمان و مکان فعالیت کارکنان نهاد اداری را آن اداره، و زمان و مکان کارکنان نهاد اقتصادی را آن بنگاه اقتصای تعیین می کنند.
بدین قرار، مردم جهان هرگاه بخواهند زندگی بر روی کرۀ زمین ادامه یابد، هر کدامشان باید اختیار استعداد رهبری خویش را از آن خود بداند و بکند (استقلال و آزادی) و رابطۀ خود را با نهاد، به یمن باز و تحول پذیر کردن نظام اجتماعی، تغییر دهد.
***
***
از سال ۱۹۸۲، آقای بنی صدر کاری تحقیقی را در رابطه با بیان آزادی و مردمسالاری آغاز کردند. ایشان همزمان نتایج مطالعات و کار تحقیق خود را با جمعی از علاقه مندان و به صورت کلاس هایی نیمه خصوصی در میان می گذارند. این کار تا به امروز ادامه دارد. کتاب های سیر اندیشه در سه قاره، توانایی و ناتوانی، اصول حاکم بر قضاوت در قرآن و …، حاصل بخشی از این جلسات هستند. در این جلسات، آقای بنی صدر نگاهی نیز به حوادث روز دارند و تحلیل خود از آنها را بیان می نمایند. بخش وسیعی از این کلاس ها، کار تحقیقیِ مفصلی است که به بحث مردمسالاری می پردازد و به صورت صوتی و تصویری، ضبط می شوند. این مجموعه، در پنج کتاب انتشار یافته و خواهد یافت: کتاب اول، شامل دو بخش است، بخشی در باب توتالیتاریسم و روش مبارزه با آن و بخشی در اصول راهنما و بنیادهای مردمسالاری است. کتاب دوم در رهبری و احزاب، کتاب سوم در عدالت؛ و دو کتاب چهارم و پنجم، در بارۀ رشد و فلسفۀ عقل و عقل آزاد می باشند. فصل هایی از آنها تاکنون، به صورت کتاب انتشار یافته اند که از آن جمله، کتاب های اصول راهنمای اسلام، نقد تضاد و تناقض در منطق صوری، عدالت اجتماعی، عقل آزاد، توتالیتاریسم، ارکان دموکراسی، رهبری در دموکراسی، رشد (جلد اول و دوم)، حقوق پنجگانه، امر های واقع مستمر (در دو جلد) و … را می توان نام برد. جلسۀ این هفته در ادامۀ سخنرانی و بحث استبداد فراگیر (توتالیتاریسم) است. این جلسات هر چهار هفته یک بار، برگزار می شوند.