مرور ماجراهای انتخابات اتاق بازرگانی ایران
بده بستان در اقتصاد ایران
سرویس اقتصادی، انصاف نیوز: شکلی از بده بستان در اقتصاد ایران خود را به تمامی در ماجرای انتخابات اتاق بازرگانی تهران نشان داده است؛ رئیس منتخب اتاق تا مدتی غیرقانونی خوانده می‌شد و علیه‌اش بی‌شمار محتوا منتشر می‌شد.
حسین سلاحورزی پس از چند مانور، بالاخره دبیری اتاق ایران را به چهره‌ای نزدیک به جبهه پایداری داد و ناگهان سکوت برقرار شد و دیگر کسی نگران «پست حساس» او و حضورش در شوراها و مجامع حاکمیتی نبود. این گزارش مروری است بر آن آتش تهیه، مانورهای طرف مقابل و صلح و صفای بعدی.
چند سوال ساده از فسادیابی‌های پیچیده
سردمدار حمله به حسین سلاحورزی یک خبرنگار آزاد بود که خود را «فسادستیز» و فعالیتش را «فسادیاب» نامیده است. او می‌گوید یک خط توئیت کرده و بعد متوجه عمق فاجعه فساد در اتاق بازرگانی شده است!
این خبرنگار فسادستیز، در دو ماه اخیر بیشترین فعالیت را در توئیتر، اینستاگرام و کلاب‌هاوس برای اثبات فساد در اتاق بازرگانی، فساد شخص حسین سلاحورزی، ردصلاحیت او توسط نهادهای ناظر و غیرقانونی‌بودن انتخاب او به عنوان رئیس اتاق ایران داشته است. برای نمونه در فاصله ۹ مرداد تا ۲۰ شهریور، بیش از ۴۰۰ توئیت و ری‌توئیت در صفحه شخصی خود منتشر کرده است که به نوعی به ماجرای اتاق بازرگانی مرتبط بوده است و جالب این‌که بیش از ۷۰ درصد این توئیت‌ها پیش از انتخاب دبیرکل اتاق بازرگانی منتشر شده است.
خانم فسادستیز، در مجموع این ادعاها را مطرح کرده است:
پیشنهاد رشوه ۱۰۰ میلیارد تومانی به او برای توقف انتشار محتوا علیه سلاحورزی
هزینه‌کرد ۱۲۰ میلیارد تومان توسط سلاحورزی و یارانش برای مدیریت افکار عمومی
دخالت آقای پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در تعویق قرائت گزارش تحقیق و تفحص مجلس از اتاق
دخالت پیمان‌پاک، رئیس سابق سازمان توسعه تجارت در انتخابات
دخالت حلقه اطرافیان رئیس‌جمهور در ماجرای اتاق بازرگانی
ترک فعل عباس علی‌آبادی به دلیل عدم ابطال انتخابات اتاق
در جدیدترین ادعا هم عنوان شده پروژه مشترک اتاق بازرگانی و یکی از سازمان‌های اقتصادی اتحادیه اروپا، با دخالت سلاحورزی و وابستگانش به فساد کشیده شده است.
اما نگاهی به نوع اطلاع‌رسانی‌ها و افشاگری‌های این فرد، سوالاتی را به ذهن مخاطب متبادر می کند؛ برای مثال آیا واقعا ممکن است یک خط توئیت، چنان منشا خیر و برکت شود که تا چند ماه اطلاعات ریز از مناسبات اقتصادی اتاق بازرگانی به صورت خودجوش برای فرد ارسال شود؟ یا چه میزان از خودسازی و تقوا لازم است تا انسان در برابر پیشنهاد ۱۰۰ میلیارد تومان وجه نقد مقاومت کند و رسالت خود را تاباندن نور بر زوایای تاریک اتاق بازرگانی بداند؟ و دست آخر این‌که انتصاب فرد خاص و نزدیک به نهادهای خاص، از حجم فساد می‌کاهد که از حجم توئیت‌ها کاسته شده است؟
نگرانی که ناگهان راضی شد
اما جالب‌تر از رفتارهای خانم خبرنگار، رفتار خبرگزاری تسنیم است که هیچ‌گاه نزدیکی‌اش به نهادهای نظامی را تکذیب نکرده. تسنیم یک‌ماه تمام سلاحورزی را رئیس غیرقانونی اتاق بازرگانی خواند، از انتشار مصاحبه و گزارش و تحلیل و یادداشت با موضوع عواقب حضور سلاحورزی در اتاق بازرگانی دریغ نکرد و حتی وزیر صمت را مورد عتاب و خطاب قرار داد که چرا انتخابات اتاق بازرگانی را باطل نمی‌کند.
این‌همه تلاش اما ناگهان متوقف شد. کی؟ تقریبا بلافاصله پس از آن‌که اعلام شد ساسان شاه‌ویسی دبیرکل اتاق ایران شده است.
مرور برخی تیترها و خبرهای تسنیم علیه سلاحورزی خالی از لطف نیست:
نفوذ براندازان در مهم‌ترین شوراهای عالی کشور؛ دستگاههای امنیتی و نظارتی منافع ملی را شوخی گرفته‌اند؟ (۲۹ خرداد)
درخواست مجلس از وزیر صمت برای ابطال انتخابات غیرقانونی اتاق بازرگانی (۳۰ خرداد)
نامه بسیج دانشجویی خطاب به وزارت صمت و اطلاعات درباره انتخابات اتاق بازرگانی (۳۱ خرداد)
نشست مشترک کمیسیون اصل ۹۰ و وزارت اطلاعات درباره تخلفات انتخابات اتاق بازرگانی (۱ تیر)
عسگری: ابطال انتخابات با جدیت پیگیری می‌شود (۱ تیر)
انتشار سند وزارت اطلاعات درباره رد‌صلاحیت‌های اتاق بازرگانی/ کودتای سلاحورزی علیه بخش خصوصی؟! (۴ تیر)
طغیانی: گزارش تخلفات در فرآیند انتخابات اتاق بازرگانی به صحن مجلس ارسال می‌شود (۴ تیر)
سلاح ورزی باید پاسخگوی ترک فعل های ۸ سال گذشته باشد (۴ تیر)
لزوم ورود فوری «شورای‌عالی نظارت» بر اتاق بازرگانی برای ابطال انتخابات غیرقانونی (۵ تیر)
ماجرای شرکت‌های خانوادگی «رئیس غیرقانونی» اتاق بازرگانی (۵ تیر)
پیمان‌پاک: صلاحیت سلاحورزی تأیید نشده بود (۶ تیر)
حضور رئیس غیرقانونی اتاق بازرگانی در یک همایش رسمی (۷ تیر)
آقای وزیر صمت؛ همایش صنعت و معدن جای روسای غیرقانونی نیست! (۹ تیر)
جایگاه و اعتبار اتاق بازرگانی را فدای منافع شخصی خودتان نکنید (۱۰ تیر)
اقدام دستگاههای امنیتی برای کشف شبکه نفوذ حامیان «سلاحورزی» (۱۱ تیر)
شورای‌عالی نظارت، شریک جرم تخلفات انتخابات اتاق بازرگانی؟/ روزه سکوت را بشکنید (۱۲ تیر)
آقای سلاحورزی، حقایق فساد کارخانه «چرم‌وپوست»، «پارسیلون» و «آجرماسه آهکی» را بگو! (۱۳ تیر)
ادعای حمایت ۷۰ نماینده مجلس از «حامی براندازان جمهوری اسلامی» (۱۳ تیر)
واکنش تکراری «خاندوزی» به انتخابات غیرقانونی اتاق بازرگانی/ چرا ابطال انتخابات را اعلام نمی‌کنید؟ (۱۳ تیر)
زمزمه ابطال انتخابات ریاست اتاق بازرگانی از سوی شورای‌عالی نظارت (۱۴ تیر)
تکیه حامی براندازی جمهوری اسلامی بر صندلی ریاست اتاق بازرگانی/ آقای علی‌آبادی، کجایی؟! (۱۸ تیر)
انفعال و سکوت پرحاشیه ۳ وزیر عضو شورای نظارت بر اتاق بازرگانی برخلاف دستور رئیس‌جمهور (۱۹ تیر)
ممانعت از حضور رئیس غیر قانونی اتاق بازرگانی در جلسه شورای عالی استاندارد (۲۶ تیر)
دعوت مناطق آزاد از رییس غیرقانونی اتاق ایران برای حضور در یک مراسم رسمی (۲۶ تیر)
تهدید و حمله سلاح ورزی به شورای عالی نظارت بر اتاق بازرگانی/ شأنی برای دخالت در نتیجه انتخابات ندارید! (۲ مرداد)
اتمام حجت با اعضای شورای عالی نظارت بر اتاق بازرگانی (۶ مرداد)
تعویق ۴۸ساعته جلسه شورای‌عالی نظارت بر اتاق بازرگانی (۷ مرداد)
فشار شبکه نفوذ برای تعویق در ابطال انتخابات اتاق بازرگانی/ آزمون مهم «علی‌آبادی» در برابر قانون (۸ مرداد)
تجدید «علی‌آبادی» در اولین آزمون؟ (۹ مرداد)
۴ تخلف و ترک‌فعل علی‌آبادی در ماجرای سلاحورزی/ نهادهای نظارتی ورود می‌کنند؟ (۱۰ مرداد)
پورابراهیمی در پاسخ به تسنیم: اعضای شورای‌عالی نظارت در ماجرای انتخابات اتاق بازرگانی مرتکب ترک‌فعل شدند (۱۰ مرداد)
حیدری: انتخابات اتاق باید ابطال شود (۱۵ مرداد)
انتخابات اتاق بازرگانی مخدوش است (۱۵ مرداد)
بسیج دانشجویی دانشگاه تهران خواستار برکناری سلاحورزی شد (۲۳ مرداد)
قالیباف: حمایتم از سلاح ورزی کذب است/هیات نظارت می‌تواند انتخابات را ابطال کند (۲۷ مرداد)
واکنش وزیر صمت به انتخابات اتاق بازرگانی/ ماجرا مطابق قانون جمع می‌شود + فیلم (۲۸ مرداد)
راهکاری برای شفاف شدن پشت پرده حفظ سلاحورزی/ دولت رئیس غیرقانونی را عزل کند و باقی را به افکارعمومی بسپارد (۲۹ مرداد)
تجمع اعتراضی دانشجویان مقابل اتاق بازرگانی ایران / رئیس جمهور نسبت به عزل سلاح ورزی اقدام کند (۱ شهریور)
همان‌طور که مشخص است این تولید محتوای پرحجم، از ۲۹ مرداد، زمان اعلام انتصاب آقای شاه‌ویسی به دبیرکلی اتاق بازرگانی متوقف شده است.
تسنیم، در این مطالب، که در کانال تلگرامی و دیگر سکوهای متعلق به این خبرگزاری منتشر می‌شد چند خط را هم‌زمان پیگیری می‌کرد:
نزدیکی مواضع سلاحورزی به براندازان به ویژه در خلال حوادث سال گذشته
فساد مالی و سوءاستفاده از جایگاه و موقعیت
مخدوش‌بودن انتخابات و ضایع‌شدن حق بازرگانان مخالف جناح حاکم
با این همه ظاهرا حضور فردی در اتاق بازرگانی که مواضع نزدیکی به جبهه پایداری دارد و نظراتش درباره برجام و اف‌ای‌تی‌اف به تندترین اصولگرایان نزدیک است، همه ایرادات و اشکالات وارده به سلاحورزی را از بین برده و چنین است که دیگر تسنیم نگران حضور «حامی براندازان» در شوراهای عالی حاکمیتی نیست!
کیهان و دیگران در میدان
در کنار فضاسازی در توئیتر و تولید پرحجم محتوا در خبرگزاری، رسانه‌های مکتوب هم برای حمله به سلاحورزی به خط شدند. برای نمونه روزنامه کیهان روز ۶ تیر در صفحه دوم خود نوشت: «…درحالی‌که بخش خصوص ایران گرفتار مشکلات ریزودرشت قانونی و آیین‌نامه‌ای است انتخاب فردی چون حسین سلاحورزی در یک انتخابات چنددقیقه‌ای به‌عنوان رئیس‌اتاق ایران نشان داد که پارلمان بخش خصوصی نه‌تنها نمی‌تواند در آینده کلاف سردرگم همگامی با تحرکات کلان دولت در داخل و منطقه را هضم کند، بلکه ممکن است با ایجاد حاشیه‌های گاه‌وبیگاه سیاسی ساختمان اتاق ایران را به کلوب سیاسی با اهدافی خاص بدل نماید. این حاشیه‌‌سازی‌ها باعث خواهد شد تا فعالان بخش خصوصی به‌زودی از تحول اقتصادی ناامید شده و فلسفه وجودی «اتاق ایران» با اما و اگرهایی رو‌به‌رو گردد. این فرد که در طی اغتشاشات پاییزی در سال ۱۴۰۱ در نقش یکی از شتاب‌دهنده‌های آشوب ظاهر شده این بار همراه با شبکه‌ای از عناصر خاص سیاسی پارلمان بخش خصوصی را تسخیر کرده است!… درحالی که مواضع اعلام شده وی علیه نظام و به حمایت از داعشی‌های داخلی شرم‌آور‌تر از آن است که قابل بازگو کردن باشد، سؤال این‌جاست که چرا در اوج جنگ اقتصادی اعلام شده دشمنان علیه جمهوری اسلامی ایران، چنین فردی اجازه می‌یابد که مسئولیت یک مرکز اقتصادی تعیین‌کننده کشور را در اختیار گیرد.»
این روزنامه در تاریخ ۷ مرداد، گوشواره راست خود را به تیتر «بزنگاه مهم شورای نظارت آیا انتخاب غیرقانونی سلاح ورزی باطل می‌شود؟» اختصاص داد و صفحات ۴ و ۱۰ خود، حسابی از خجالت سلاحورزی و حامیانش درآمد.
کیهان که در حمایت از دولت سیزدهم سنگ‌تمام گذاشته، این‌بار ابایی نداشت که دولتمردان را به خاطر اهمال در ابطال انتخابات اتاق بازرگانی مورد انتقاد قرار دهد.
این‌ها فقط نمونه‌هایی از فعالیت رسانه‌ای علیه سلاحورزی بود. به این سیاهه خبرگزاری‌های ایرنا و ایسنا، سایت‌های رجانیوز و مشرق‌نیوز، نود اقتصادی، روزنامه‌های ایران، همشهری، جوان و وطن امروز و بقیه را هم باید افزود. فقط در یک نمونه دیگر از این خبرسازی ها، خبرگزاری ایسنا، که روزگاری نه چندان دور معتبرترین خبرگزاری ایران بود، در خبری که بلافاصله تکذیبه‌اش آمد، مدعی شد سلاحورزی استعفا کرده است!
من مرغ طوفانم اما بیایید تعامل کنیم
از اوایل مرداد اعلام شده بود که شنبه ۱۴ مرداد، شورای عالی نظارت بر انتخابات اتاق بازرگانی تشکیل جلسه می‌دهد و با بررسی انتخابات، درباره منتخب آن اظهار نظر می‌کند. به این معنا جلسه ۱۴ مرداد تکلیف انتخابات اتاق را روشن می‌کرد.
درست یک روز قبل از این نشست، نشستی مجازی در اتاق بازرگانی برگزار شد که نامش را از گزارش انصاف نیوز الهام گرفته بود؛ رسانه اتاق از قول حسین سلاحورزی در نشست «بازی سه سر باخت» نوشت: «در ۴۰ روز گذشته هیچ‌گونه نامه رسمی مبنی بر رد صلاحیت از مراجع ذی‌صلاح دریافت نکرده‌ام و خود را رد صلاحیت شده نمی‌دانم.»
سلاحورزی از مخالفان خود انتقاد کرده و گفته بود: «اگر عده‌ای بخواهند، صرفاً به این دلیل که کسی را نمی‌پسندند از طریق روش‌های فراقانونی و فشارهای رسانه‌ای مرا مجبور به کناره‌گیری کنند، قاطعانه می‌گویم هرگز چنین اتفاقی نخواهد افتاد؛ چراکه تن به باج‌دهی و فشار نمی‌دهم.»
اما رئیس اتاق بازرگانی نرمش‌هایی هم نشان داده بود: «ما شأن و جایگاه تقابل با قانون، دستگاه نظارت و دولت را نداریم» یا «اگر مرجع قانونی یا قضایی اعلام کند حضورم به‌عنوان رئیس اتاق ایران غیرقانونی است، شک نکنید که یک ثانیه هم درنگ نخواهم کرد» یا «از طرف اینجانب یا اتاق ایران هیچ‌گونه تلاشی برای مقابله با دستگاه نظارتی و دولت وجود ندارد» یا «اگر مرجع قانونی یا قضایی حکم بدهد این انتخابات منطبق با قانون نبوده و حضور من غیرقانونی است با کمال خضوع کناره‌گیری خواهم کرد» یا «من به‌عنوان عضو اتاق حتماً ایراد و اشکال دارم و به عملکرد اتاق نیز نقدهایی وارد است» و…
این سخنان مکمل مصاحبه آقای سلاحورزی با «اتاق ایران آن‌لاین» بود. در این مصاحبه که روز ۸ مرداد منتشر شد، رئیس اتاق ایران به نوعی از مواضع خود عذرخواهی کرده بود.
رسانه اتاق ایران پرسیده بود: «پس از انتخاب شما به‌عنوان رئیس اتاق بازرگانی با رأی قاطع هیات نمایندگان برخی رسانه‌ها به‌ویژه رسانه‌های فارسی‌زبان بیگانه کوشیدند چنین القا کنند که انتخاب حسین سلاحورزی، در واقع پیام تقابل بخش خصوصی با دولت بوده و در این مسیر به برخی از موضع‌گیری‌های اجتماعی شما در فضای مجازی طی سال‌های گذشته استناد کرده‌اند. آیا انتخاب حسین سلاحورزی حاوی یک پیام سیاسی از سوی فعالان بخش خصوصی به دولت است؟»
سلاحورزی پاسخ داده بود: «هرگز! چنین تفسیری، مصداق مصادره به مطلوب کردن است و به‌زعم من، خدعه و نیرنگ بدخواهان کشور برای ایجاد شکاف میان فعالان بخش خصوصی و ارکان نظام حکمرانی است. من بیش از ۳۰ سال است که وارد فضای تولید و تجارت و بازرگانی شده‌ام و به لطف خدا کارنامه‌ام در این حوزه شفاف است. از دو دوره اخیر انتخابات اتاق بازرگانی یکی در سطح استان و دیگری در اتاق ایران نیز لطف و اعتماد اهالی صنعت و تجارت به بنده مشخص است؛ اما باید صادقانه بگویم موضع‌گیری سیاسی، آدمی از جنس سیاست می‌خواهد هرچند در گذشته چند موضع نه از جنس سیاست و به‌زعم خود موضع اجتماعی و تلنگری برای جلوگیری از دوقطبی شدن جامعه گرفتم که امروز حاشیه‌ای جهت خدمت به اعتماد جمع بزرگی از فعالان حوزه تجارت و بازرگانی ایجاد کرده است. طبیعی است بنده هیچ ادعایی مبنی بر بی‌اشتباه بودن خود ندارم و ازقضا در عمل نشان داده‌ام که جرئت اصلاح اشتباه را دارم. سعی دارم در جهت خدمت به مردم ارزشمند کشورم، فعالان اقتصادی و ایران عزیز زیر پرچم مقدس جمهوری اسلامی و آرمان‌های بلند امام و مقام معظم رهبری به خدمت ادامه دهم؛ اما گویا برخی به دنبال اصلاح یا مفهومی که شعارش را می‌دهند نیستند و فقط پیگیر مسائل فرعی و حاشیه‌ای هستند.»
گام دوم؛ انتصاب آقا ساسان
سلاحورزی پس از فرستادن این پیام‌ها و دریافت پالس‌هایی از طرف مقابل، از جمله حضور روسای دو کمیسیون مهم مجلس در جلسه مشترک اتاق ایران و هیات بازرگانی آفریقای جنوبی، حرکت دیگری انجام داد و ساسان شاه‌ویسی را به دبیرکلی اتاق بازرگانی منصوب کرد.
دکتر شاه‌ویسی از اقتصاددانان مورد علاقه سیما، نود اقتصادی و شبکه اعزام سخنران عمار است. همین الان با گوگل کردن نام او، می‌توان به ویدئوهایی از اظهاراتش درباره برنامه‌های اقتصادی دولت روحانی، تحریم و اف‌ای‌تی‌اف دست یافت.
او به عنوان منتقد سیاست‌های اقتصادی دولت روحانی، دولت دوازدهم در حوزه اقتصاد را مردود می‌دانست و در مناظره‌ای با موضوع پیوستن به اف‌ای‌تی‌اف به میزبانی نود اقتصادی و با مهدی پازوکی، در قامت یک مخالف تمام‌عیار پیوستن به کنوانسیون‌های پالرمو و اف‌ای‌تی‌اف ظاهر می‌شود و نهادهای بین‌المللی مبارزه با پول‌شویی را نهادهای امنیتی می‌خواند: «اف‌ای‌تی‌اف را بپذیریم همان بلایی را سر ما می‌آورند که سر پاکستان و کوبا آوردند.»
ساسان شاه‌ویسی با این سوابق به دبیرکلی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران انتخاب شده است.
با انتخاب شاه‌ویسی به عنوان دبیرکل اتاق بازرگانی، ماشین تولید محتوا علیه حسین سلاحورزی خاموش شد تا شکلی از بده بستان در اقتصاد ایران پیش چشم همگان به نمایش درآید.
به نظر می رسد پیام آشکار این انتصاب و آن سکوت، یک چیز بیشتر نیست؛ این‌سو صندلی می‌دهد تا آن‌سو سکوت کند.
این فقط یک نمونه از آن چیزی است که در اقتصاد سیاسی ایران متدوال شده است؛ بده بستان‌هایی که می‌توان در صنایع و معادن، شبکه بانکی، بازار سرمایه و دیگر وجوه اقتصاد ردش را گرفت.