۱۳۹۳/۰۲/۰۳- انقلاب اسلامی در هجرت: در 1 اردیبهشت 1393، محمد علی جعفری، «فرمانده» کل سپاه گفتهاست: بخاطر حفظ انقلاب، سپاه ممکن است به دولت تذکر بدهد. طرفه اینکه انقلاب را مردم انجام دادهاند و بنابر قول رژیم، رئیس جمهوری را مردم انتخاب کردهاند و این سپاه است که انقلاب را در برابر «منتخب مردم» حفظ میکند! اینطور سخن گفتن نشاندن سپاه در موقعیت فوق دولت و نقش آمر دادن به آن است ، به سخن دیگر بازسازی رژیم شاه است. در حقیقت، ایجاد سپاه و دیگر «نهادهای انقلاب» بازسازی رژیم استبدادی بود و شد. و حالا، سپاه برای تصرف اقتصاد کشور شدهاست طرفدار «اقتصاد مقاومتی» و به حکومت روحانی میگوید از من سرمشق بگیر! در واقع، اقتصاد را تحویل من بده. حال اینکه در همان دوره احمدی نژاد که اقتصاد به تصرف سپاه داده میشد، سیاست اقتصادی دولت نابودکرد توان مقاومت اقتصاد ایران شد. امروز فاش میشود که خورد و بردها (از جمله 100 میلیارد دلاری که گم شدهاست و فسادهای حکومت احمدی نژاد که بتازگی از آنها رونمائی شدهاست) کافی نبوده، حکومت وقت مانع از ورود کالاهای سرمایهای میشده و در عوض، واردات کالاهای لوکس ( اتوموبیل پورشه و دیگر خودروهای بسیار گران قیمت و…) را تسهیل میکردهاست. فریدون عباسی دوانی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی گفته است در دوره احمدی نژاد، فعالیتهای اتمی را از آژانس بینالمللی انرژی اتمی مخفی میکردیم. این سخن، در روزهائی که دو طرف درکار تهیه متن توافق نهائی به میان میآید، انداختن سنگ بزرگ بر سر راه است. در پایان، توضیح خواهیم داد اثر آن چیست.
ببینیم استراتفور (21 آوریل 2014 برابر 1 اردیبهشت 93) در باره نقش سپاه و تقابلش با حکومت روحانی در مورد گفتگوهای اتمی و «اقتصاد مقاومتی و دو استراتژی سپاه چه مینویسد:
● ویژگی گفتگوهای دیپلماتیک ایران و امریکا ایناست که بسیار شکنندهاند. ایران سهم بیشتر را در این شکنندگی دارد. زیرا مقامات رژیم ایران زندانی ایدئولوژی خویش هستند که تغییر رفتارشان را نا محتمل میگرداند. در حقیقت، سخنان رهبران روحانی ایران و فرماندهان سپاه و سیاستمداران تغییر رفتار را بس مشکل میکنند.
باوجود این، بیشتر این سخنان رجز خوانی هستند که مخاطبشان غرب است و هدف از اظهارشان مقابله با یکدیگر در درون رژیم و مخالف غرب نمائی است. در درون رژیم، گرایشهای محافظهکار، از جمله سپاه قدرتمند در برابر حکومت روحانی قرارگرفتهاند و نمیتوانند انکار کنند که این حکومت باکاردانی مانع از وضع مجازاتهای سخت و جدید شدهاست. ثبات داخلی ایران درگرو کاستن از تنش با دنیای خارج است و حکومت روحانی از این تنش کاستهاست. آنها نمیتوانند برضد توافق تاریخی استدلال کنند و بجای آن، میکوشند گفتگوها چنان پیش بروند که منافع آنها حفظ شود.
انقلاب اسلامی: از قرار استقراتفور از مخالفتها که بخشی از «اصولگرا» ها با توافق ژنو میکنند و میگویند توافق نهائی بعمل نخواهد آمد، بیاطلاع است.
٭اقتصاد مقاومتی:
● مخالفان حکومت روحانی میکوشند مخالفت خود را با روند و روش گفتگوها از طریق جانبداری از «اقتصاد مقاومتی» اظهار کنند. روحانی و طرفداران او میگویند اقتصادی ایران بدون لغو تحریمها نمیتواند تجدید حیات کند. طرفداران اقتصاد مقاومتی میگویند: ایران نیاز ندارد در زمینه اتم، هرچه امتیاز است را بدهد تا مگر تحریمها لغو شوند و اقتصاد ایران تجدید حیات کند. بهترین روش بکار گرفتن منابع و استعدادهای کشور است. مخالفان سپاه پاسداران را مثال میآورند که در سالهای 1990 (سالهای بعد از پایان جنگ در 1368)، کار سازندگی را برعهده گرفت و اقتصاد کشور را باز ساخت.
● در واقع، در 16 آوریل، خبرگزاری فارس گزارش میکند که بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران موافقت کردهاست با سپاه، در مورد چهار شرکت پتروشیمی استان فارس، همکاری کند. این مورد استثنائی خواهد شد از سیاست روحانی در بیرون بردن مهار طرحهای عمرانی از دست سپاه. توافق، دو روز بعد از آن انجام گرفت که محمد علی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران گفت: دولت از امکانات سپاه برای اجرای برنامه اقتصاد مقاومتی استفاده نمیکند.
در این اعتراض، جعفری تنها نیست. رهبر جمهوری اسلامی ایران، آیهالله علی خامنهای طرح اقتصاد مقاومتی را به حکومت روحانی ابلاغ کرد. باوجود این، او اقتصاد مقاومتی را بدیل گفتگو با کشورهای 5+1 نمیداند و میخواهد گفتگوها ادامه پیدا کند.
سرتیپ مسعود جزایری، فرماندهی از فرماندهان سپاه که نقشی کلیدی دارد و معاون ستاد مشترک است، در 14 آوریل، گفت: نیروهای مسلح ایران توافق اتمی غیر قابل قبول را نخواهند پذیرفت. در واقع، سرلشگر حسن فیروزآبادی، رئیس ستاد نیروهای مسلح، در 10 آوریل گفت: نیروهای مسلح از سیاستهای حکومت روحانی حمایت کرده و خواهد کرد. این اظهارات حاکی از آناست که در سپاه، اتفاق نظر برسر گفتگو با امریکا وجود ندارد. حتی آنها که با سیاست حکومت روحانی مخالفت میکنند، در مخالفت هم رویه نیستند.
٭ مضیقههای سپاه:
● مضیقه مهمی که سپاه با آن روبرو است، ایناست که روحانی حکومت خود را حکومت اعتدال میداند و مخالفان خود را به افراطیگری متهم میکند. طبیعت ایدئولوژی سپاه پاسداران، سپاه را بر آن میدارد که موضع تهاجمی داشته باشد و اینک در موضع دفاعی قرارگرفتهاست. در 3 مارس، روزنامه جوان، در سرمقالهای به امضای یدالله جوانی، رئیس دفتر سیاسی سپاه، میانهروی را «مفهومی پذیرفتنی و ارزشمند» خواند. اما تأکید کرد که سپاه غیر میانه رو نیست. این نوشته میگوید سپاه چندان نیز نمیتواند، در علن و در وسائل ارتباط جمعی، با ویژگی سیاسی روحانی، تقابل بجوید.
● باتوجه به این امر که رهبر جمهوری اسلامی تحرکهای حکومت روحانی را سد نکردهاست، همانطور که مانع عمل حکومت احمدی نژاد در ریاست جمهوری او نبود. مجلس هم پشتیبان حکومت است. بنابراین، برای سپاه امکان قانونی برای مقابله با حکومت نمیماند. در واقع، حتی انتقاد سیاست حکومت باید با رعایت معیارهائی بعمل بیاید. چنانکه انتقاد کریمی از توافق ژنو، با اخطار، دبیر شورایعالی امنیت ملی روبرو شد و او ناگزیر شد توضیح بدهد که به وظیفه نمایندگی خود عمل کردهاست.
این بدان معنی است که وقتی هم سپاه میخواهد برای حکومت روحانی مانع بتراشد، ناگزیر است احتیاط کند. هماکنون، خامنهای و روحانی از سپاه خواستهاند رویه روشنی در پیش بگیرد. باوجود موضع سخت پر امتیاز خود در نظام سیاسی ایران، سپاه تا جائی بیشتر نمیتواند جلو براند.
● حکومت روحانی میخواهد توسط ارتش، سپاه را از ایجاد مزاحمت بازدارد. ماجرای اخیر در بلوچستان (ربوده شدن 5 مرزبان و رها شدن 4 تن از آنها) شاهد مثال است. سپاه میخواست دست به عملیات در خاک پاکستان بزند. اما حکومت روحانی از راه گفتگو، 4 تن از آنها را رها کرد. بیشتر از آن، تمرینهای نظامی نیروی دریائی ارتش و نیروی دریائی پاکستان که پیش از آن ترتیب داده شده بودند، سپاه را از ایجاد مشکل در چنین موقعیت حساسی بازداشت.
باز سپاه در موقعیت دفاعی است زیرا نمیتواند جانشین بخش خصوصی در همکاری با سرمایهگذاران خارجی شود. کشور نیاز به پول و تکنولوژی دارد تا بخش انرژی را زنده کند. اینها کارهائی هستند که سپاه از پس انجامشان بر نمیآید.
٭ استراتژی سپاه:
● سپاه، باتوجه به محدودیتهایش، باتفاق متحدانش، دو استراتژی اتخاذ کردهاست تا اطمینان حاصل کند که دیپلماسی ایران و امریکا منافعش را به خطر نمیاندازد:
1 – سپاه و متحدانش میخواهند مطمئن شوند که به امتیازهای اقتصادیشان دست نمیخورد. برای متحقق کردن این هدف، میگویند: بشرطی که دست به ترکیب امتیازهاشان نخورد، در سیاست دخالت نخواهند کرد. در بودجه سال جدید، 20 درصد بر بودجه سپاه افزوده شدهاست. باوجود این، سپاه در حال حاضر به آن قانع نیست. سخنان جعفری در این باره که حکومت باید سپاه را در اجرای برنامه اقتصاد مقاومتی شرکت دهد، گویا است. البته، حکومت روحانی گفتهاست که حکومت به کمک سپاه برای رونق بخشیدن به اقتصاد نیاز دارد. به سخن دیگر، جعفری شرکت در اجرای برنامههای اقتصادی را مطالبه میکند و حکومت روحانی میگوید سپاه را شرکت خواهد داد. باتوجه به این امر که حکومت روحانی میخواهد بخش خصوصی را تقویت کند و سرمایهگذاریهای خارجی را جلب کند، سپاه میخواهد مطمئن بشود که این سیاست صدمهای به امتیازهای سپاه وارد نمیکند.
2 – سپاه و حامیانش نمیخواهند خود، گفتگوها را به شکست بکشانند و این شکست به پای آنها نوشته شود، اما آنها امیدوارند بدینخاطر که امریکا نسبت به وجود برنامه اتمی مخفی سوءظن داشته باشد گفتگوها به شکست بیانجامد. برای مثال، فریدون عباسی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، بتازگی، در روزنامه خراسان گفته است بمدت 7 سال، ایران فعالیتهای خود را از سازمان بینالمللی انرژی اتمی پنهان کردهاست. سازمان انرژی اتمی ایران از آن بیم داشتهاست که جاسوسان سازمانهای جاسوسی غرب در شمار مفتشان آژانس باشند و مأموریت داشته باشند در تأسیسات اتمی ایران خرابکاری کنند. زمان گفتن این سخنان چنان انتخاب شدهاند که در بحبوحه گفتگوها، مخالفان گفتگوها در غرب، دستآویز برای مخالفت با گفتگو داشته باشند و فشار را بر حکومتهای شرکت کننده افزایش دهند. به استناد سخنان عباسی، آنها میتوانند بگویند به ایران نمیتوان اعتماد کرد. این امر که کنگره آمریکا قانون وضع کرد تا سفیر برگزیده حکومت روحانی، در سازمان ملل متحد به امریکا راه داده نشود، خود حاکی از عدم اعتماد و آمادگی برای وضع مجازاتهای جدید است.
● مخالفان حکومت روحانی در داخل، از بازداشتن حکومت روحانی در پیش بردن گفتگوها با کشورهای 5+1 ناتوانند، بنا بر این میکوشند بر سر راه گفتگوها، مانع ایجاد کنند. حکومت روحانی با مخالفت مستقیم و صریح روبرو نیست اما میداند تا جائی میتواند پیش برود که دست به ترکیب امتیازهای سپاه نخورد.
تا این زمان، سپاه موقعیت یکه تاز را در اقتصاد ایران داشتهاست و اینک، سپاه از آن بیم دارد که با توسعه بخش خصوصی، این موقعیت را از دست بدهد. در صورتی که بخواهد برسر راه سیاستهای حکومت بایستد، روش خوبی را اتخاذ نکردهاست. زیرا اگر چنین کند، اصلاح طلبان و محافظه کاران عمل گرا را بر ضد خود خواهد کرد. در حال حاضر، روحانی میخواهد همزمان با رسیدن به توافق نهائی بر سر پرونده اتمی، سیاست اقتصادی دولت را نیز تغییر دهد. پس دو طرف، مراقب یکدیگرند.
انقلاب اسلامی: دو استراتژی سپاه به این معنا است که، نه حقوق ملی که منافع سپاه است که اوجب واجبات است. و چون عقول قدرتمدار گردانندگان قد نمیدهد، این واقعیت را نمیبینند که وقتی فریدون عباسی میگوید ما 7 سال فعالیتهای اتمی خود را از آژانس مخفی کردیم، با توجه به شرائطی که خود کشور را در آن قراردادهاند، کمتر مانع انجام توافق و بیشتر سبب سنگین شدن شرائطی میشود که چون زنجیر بر دست و پای ایران خواهند گذاشت. بسا ایران را تحت قیمومت (کنترل همه جانبه) قرار خواهند داد.