«ولودیمیر زلنسکی روزهایی پر از موفقیتی را پشت سر گذاشته است. در نورماندی، هنگام بزرگداشت روز D-Day، از او به عنوان قهرمان مبارزه با فاشیست هیتلری تجلیل شد، در کنفرانس بازسازی در برلین، آلمان وعده کمک برای رفع خسارات جنگ را داد و در اجلاس G7 در ایتالیا، اوکراین یک وام جدید ۵۰ میلیارد دلاری از دارایی‌های منجمد شده دولت روسیه دریافت کرد. همچنین، توافقنامه‌های امنیتی با ایالات متحده و ژاپن بسته شد.»
به گزارش روزنامه آلمانی nd قرار بود اوج این موفقیت‌ها در آخر هفته در «کنفرانس صلح در اوکراین» در بورگن‌استوک سوئیس باشد. اما حتی قبل از ورود شرکت‌کنندگان به دریاچه ویرولدشتتر، مشخص بود جنگ در اوکراین در اینجا پایان نمی‌یابد و این کشور پس از بیش از دو سال از تهاجم روسیه نمی تواند به این زودی به صلح امیدوار باشد.
اجلاس موفقیتی برای زلنسکی نخواهد داشت
این که اجلاس صلح «شکست» خواهد خورد و به آنچه زلنسکی «اراده و تصمیم مشترک کشورهای جهان» می خواند، تبدیل نخواهد شد، دلایل متعددی دارد. ایده برگزاری این کنفرانس از اواخر سال ۲۰۲۲ سرچشمه می‌گیرد، زمانی که اوکراین شهر خرسون را آزاد کرد و ارتش اوکراین به طور جدی معتقد بود تا تابستان ۲۰۲۳ نیروهای روسیه را به طور کامل از کشور بیرون خواهد راند. اما شرایط تغییر کرده است، هم در میدان جنگ و هم در دیپلماسی. جنگ به یک جنگ موضعی با پیشروی جزئی روسیه تبدیل شده و به نظر می‌رسد چین از همیشه محکم‌تر در کنار مسکو قرار دارد.
عدم اطمینان در مورد شرکت‌کنندگان در اجلاس
علیرغم سیگنال گسترده‌ای که به جبهه روسیه ارسال شده، از نظر اوکراینی‌ها شرایط به نفع آنها نیست. هنوز چند روز قبل از اجلاس مشخص نبود چه کسی قرار است در آن شرکت کند. در اوایل ژوئن، اوکراین هنوز از ۱۰۷ کشور و سازمانی صحبت می‌کرد که نمایندگان خود را به اجلاس می‌فرستند، اما چند روز قبل از اجلاس این تعداد به ۹۰ کاهش یافت.
موج امتناع باعث ناآرامی در کی‌یف شد
طبق گزارش «فایننشال تایمز»، به دلیل امتناع کشورهای متعدد از شرکت در اجلاس، از جمله از سوی کشورهایی مانند چین و عربستان سعودی، در ماه‌های اخیر «پارانویا» در کی‌یف حاکم بوده است. اجلاس بدون جو بایدن و شی جین‌پینگ اعتبار خود را از دست می‌دهد. به همین دلیل، زلنسکی به مقامات و نمایندگان خود دستور داد به طور عمومی آمریکا و چین را مورد انتقاد قرار دهند.
این تلاش‌ها تأثیر چندانی نداشت. جو بایدن ترجیح داد آخر هفته را برای جمع‌آوری کمک‌های انتخاباتی در هالیوود بگذراند و زلنسکی سعی می‌کند خود را خوشحال نشان دهد که حداقل معاون رئیس‌جمهور کامالا هریس در این اجلاس حضور خواهد داشت.
از «فرمول صلح» چیز زیادی باقی نمانده است
زلنسکی مجبور شد به سرعت از اکثر اجزای «فرمول صلح» خود چشم‌پوشی کند تا بتواند به طور ناقص، تصویر جبهه‌ای گسترده را ایجاد نماید. به نظر می‌رسد بسیاری از مطالبات او برای شرکای غربی غیرواقعی و برای دیگر کشورها کاملاً غیرمعقول است. برای جذب بیشتر جنوب جهانی، تنها سه مورد از ده مورد «فرمول صلح» باقی می‌ماند: امنیت انرژی هسته‌ای، تأمین امنیت غذایی و تبادل اسرا. زلنسکی می‌گوید: «این نتیجه ای است که من از کنفرانس انتظار دارم.»
مدت‌ها قبل از اینکه بیانیه نهایی در روز یکشنبه منتشر شود، مشخص بود نتیجه نهایی چیزی نیست که کی‌یف انتظار دارد. با معرفی «فرمول صلح»، زلنسکی ادعا کرده بود تنها او مجاز است شرایط صلح در کشورش را تعیین کند. اجلاس سوئیس نشان می‌دهد همه جهان این دیدگاه را ندارند.
هدف اجلاس نمایشی است، نه طرح صلح
با این حال، اوکراین تنها برگزاری اجلاس و تصویب بیانیه‌ای که محتوای آن هنوز مشخص نیست را به عنوان یک پیروزی تلقی خواهد کرد. به گفته کارشناس سیاست خارجی آمریکا، چارلز کوپچان، «این تلاش اوکراین است تا قلب‌ها و ذهن‌های مردم، به ویژه در جنوب جهانی، را به دست آورد. این بیشتر یک نمایش رو به جهانیان است تا ارائه یک طرح صلح عملی.»
نه تنها هیچ طرح صلح عملی نخواهد بود، بلکه حتی مشخص نیست چگونه می خواهند روسیه را مجبور کنند تصمیمات بورگن‌استوک را اجرا کند.
سوئیس ترجیح می‌داد روسیه را بر سر میز داشته باشد
سوئیس به عنوان یک کشور بی‌طرف ترجیح می‌داد روسیه را به این اجلاس دعوت کند. وزیر امور خارجه سوئیس، ایگناتسیو کاسیس، در آغاز آماده‌سازی‌ها اشاره کرده بود باید «فرمول صلح» زلنسکی را «تعدیل» کرد تا روسیه نیز بتواند با آن همکاری کند. اما برای زلنسکی حضور روسیه در اجلاس یک خط قرمز بود.
فشارهای روسیه برای وقت‌کشی
روسیه در زمان اخیر بیشتر بر طرح صلح چین که پکن در اوایل سال ۲۰۲۳ ارائه داد و در جنوب جهانی بیشتر تبلیغ شده، تمرکز کرده است. به گفته خبرگزاری رویترز، این طرح تاکنون توسط ۴۵ کشور حمایت شده و ۲۰ کشور دیگر آن را «جدی در نظر می‌گیرند». این نشان از «تحریم غیرمستقیم» اجلاس بورگن‌استوک دارد.
ادامه مذاکرات در پاییز در عربستان سعودی
وضعیت در اوکراین در حالت بن‌بست قرار دارد. راه‌حل و پایان کشتار تنها زمانی ممکن است که همه بازیگران دخیل در ان مداخله کنند. اوکراین به تنهایی نمی‌تواند به دنبال یک مصالحه باشد. صلح پایدار تنها در صورت یک مصالحه بزرگ بین جنوب جهانی، روسیه و غرب ممکن است.
سوئیس نیز این موضوع را می‌داند. رئیس جمهور سوئیس، ویولا آمرد، در هفته قبل از اجلاس گفت آنها برای یک کنفرانس دوم «در یک کشور دیگر و با حضور روسیه» تلاش می‌کنند. وزیر امور خارجه آن کشور، کاسیس، نیز در روز دوشنبه در مورد مذاکرات بعدی ای صحبت کرد که «خارج از دنیای غرب» ادامه خواهد یافت.
نقل از سایت اخبار روز