موضع بنی صدر در رابطه با اشغال سفارت آمریکا از ابتدا تا انتها

مقدمه اجمالی

با نزدیک شدن فاجعه سالگرد اشغال سفارت آمریکا، و به گروگان گرفتن کارکنان سفارت، فاجعه ایکه خسارت جبران ناپذیری برای مردم و کشور ما آفرید. چگونگی بوجود آمدن این فاجعه  و نگهداری کارکنان سفارت  به مدت 444 روز و حل فاجعه بارتر آن را با روشنائی انداختن بیشتر به آن، یک بار دیگر آن را در شش قسمت کوتاه با هم مرور می کنیم تا معلوم شود که مانع و مسبب اصلی و پشت  و  حل نشدن  به موقع آن که می توانست جلو فاجعه را به نفع ملت ایران بگیرد چه گروه و دسته و چه شخصی بوده است.

اصل مسئله

اینجانب در کتاب «گروگانگیری و جانشینان انقلاب » نظر و موضع مرحوم بنی صدر و خمینی را از ابتدای گروگانگیری تا انتهای آن، یعنی تا زمان انعقاد قرار داد الجزایر و آزاد کردن گروگانها  تا زمانی که بر اثر قرار و مدار پنهانی که توسط حزب جمهوری اسلامی با همکاران رونالد ریگان بسته شده بود، که آزادی گروگانها تا آخرین روز تبلیغات ریاست جمهوری آمریکا که بین کارتر و ریگان در جریان بود، به تأخیر بیفتد و بعد هم حل فاجعه بارتر آن که به نوعی قراداد وثوق الدوله نام گرفت، در دولت محمد علی رجائی و بامدیریت آقای بهزاد نبوی به اجرا در آمد، بطور نسبتاً مشروح و در مراحل مختلف با اسناد و مدارک توضیح داده شده است. اما نظر به اینکه جناب آقای حسن یوسفی اشکوری از من خواسته بودند که بویژه موضع بنی صدر را در موردگروگانگیری کارکنان سفارت آمریکا در تهران برای ثبت در کتابی که برای انتشار در دست دارند، توضیح دهم. بنابر این در امتثال خواست این دوست عزیز سعی شد که تا جای ممکن اما گویا، مختصر و مفید در این مورد و کل این فاجعه  به نگارش در آید. موضع و نظر بنی صدر را در چند مرحله به ترتیب زیر خواهد شد:

1-موضع و نظر بنی صدر به هنگام اشغال سفارت آمریکا در 13 آبان 58 .

2- موضع و نظر بنی صدر وزیر  امور خارجه در دولت شورای انقلاب.

3- موضع و نظر بنی صدر در دوران ریاست جمهوری تا کودتا علیه وی در خرداد سال  1360.

و کل مطلب به نگارش در آمده برای آقای اشکوری ارسال شد و نظر به اینکه ایشان مطلب بسیار کوتاهی ظاهراً برای پانوشته کتابشان که در دست انتشار بود، نیاز داشتند، فقط نیم صفحه ای دایر بر مواضع بسیار مختصر بنی صدر را از آن اخذ کردند. و نظر به اینکه گروگانگیری و اشغال سفارت آمریکا به یکی از فاجعه بارترین حوادث بعد از انقلاب برای ملت ایران و همچنین به مهترین عامل و عصای دست آقای خمینی جهت حذف ملیون و آزادیخواهان و استقرار دیکتاوتوری تمام عیار تبدل گشت. بنابراین تصمیم گرفته شد که این تحقیق نسبتاً مختصر برای کسانی که یا وقت و حوصله ندارند که کتاب قطور 500 صفحه ای را مطالعه کنند، در قالب چندین مقاله کوتاه برای اطلاع عموم مردم منتشر شود.

قبل از توضیح  نظرات ومواضع آقای بنی صدر در دوران فوق، باید گفت که گروگانگیری و اشغال سفارت کشوری دردنیا بی سابقه نبوده است، اما همچنانکه به گروگان نگاهداشتن اعضاء سفارت کشوری را مدتی طولانی؛ یعنی444 روز، بمانند آنچه در ایران اتفاق افتاد – در تاریخ جهان بی سابقه است – حل مسئله و فرجام آن نیز بصورتی که واقع شد، فرید و منحصر بفرد است چرا که معمولا ً گروگان گیری برای رسیدن به ‏هدفی به نفع کشور خودی صورت می گرفته است این بار نگهداری آنها، خسارت عظیم وبهای سنگینی ‏برای کشور ببار آورد که همچنان بعد از چند دهه  هنوز ادامه دارد. قبل ازگروگان گیری و اشغال سفارت توسط دانشجویان باصطلاح پیرو خط امام، سفارت آمریکا دو بار دیگر اشغال شده بود، دفعه اول در 5 ‏دیماه 1357، سازمان چریکهای فدایی خلق آنجا را اشغال کردند که با کمک دولت وقت، آنجا را از چنگ اشغالگران آزاد کردند. (1) سپس ‏در روز 24 بهمن 1357 برای بار دوم سفارت آمریکا توسط چریکهای فدایی خلق اشغال و اعضاء آن به گروگان گرفته شدند (2)که این گروگان گیری با ‏دخالت آقای دکتر یزدی معاون نخست وزیر خاتمه یافت و از این تاریخ جهت تأمین امنیت سفارت کمیته ای به سرپرستی ماشاءالله کاشانی خواه، معروف به ماشاءالله قصاب در ‏سفارت ایجاد شد. (3) بعد از آفتابی شدن که دستگیری بعضی از افراد با کمک اداره هشتم ساواک توسط کمیته سفارت آمریکا و ماشاءالله قصاب صورت گرفته است، اینجانب از آقای هادوی (دادستان کل انقلاب) و مهدوی کنی سرپرست کمیته های انقلاب و سپاه جداگانه پرسیدم، مسئولیت کمیته سفارت آمریکا بعهده چه کسی است؟ همه ‏پاسخ دادند، نمی دانیم.‏ و از جواب درست طفره رفتند.

بعد از طفره رفتن مقامات مسئول از پاسخگویی به مسئولیت کمیته سفارت آمریکا، اینجانب مطلبى مختصراما گویا در شماره 21 روزنامه انقلاب اسلامی یکشنبه  24 تیر ماه 1358 تحت عنوان «مسئولیت اعمال کمیته سفارت آمریکا بعهده چه کسانی است؟ »، در روزنامه درج شد. (4)

سپس بدون دادن کوچکترین اطلاعی به مردم، بی سر و صدا طی اطلاعیه ای در 21 مرداد 58 آقای مهدوی کنی اعلام‏ کرد که کمیته سفارت آمریکا منحل گردید. (5) بعد از انحلال کمیته سفارت آمریکاماشاالله قصاب با گروه ضربت خود، همکاری خود را آشکارا با آقای خلخالی در اداره مواد مخدر شروع کرد – بعدها معلوم شد که از اول با او رابطه داشته و امرای ارتش را که دستگیر می کرده تحویل آقای خلخالی می داده است – و بگیر و ببندها  توسط وی بیش از پیش آشکار شد که در دستگیری افراد و امرای ارتش در کمیته سفارت و… دست داشته است و چون علیه اعمال وی موضع گیری شد. آقای خلخالی هم در حمایت و پشتیبانی از وی گفت:«ماشاءالله قصاب چوب آمریکایی ها را می خورد و این هم به خاطر ‏این است که ایشان بعد از انقلاب سرپرست کمیته مستقر در سفارت آمریکا بوده است و این آقای ماشاالله قصاب 300 نفر از سران رژیم ‏را دستگیر و تحویل ما داده است »(6)

علت اینکه به نقش کمیته سفارت آمریکا پرداخته شد، اینستکه کمیته سفارت آمریکا به سرپرستی ماشا الله کاشانی خواه (معروف به ماشاالله قصاب) به اعمال خلاف قانون پرداخته و دردستگیری ها و بگیر و ببند ها دست زده و این کمیته، سفارت را در اختیار دانشجویان قرار داده است. آیت الله محمدرضا مهدوی کنی که سرپرست کمیته های انقلاب اسلامی بود، تصریح می کند که «تیمی از نیروهای کمیته حدود 60 نفر از آنجا حفاظت می کردند. در داخل خود سفارت هم جا گرفته بودند و مسئولین سفارت هم مایل بودند که اینها برای حفاظت آنجا بمانند. حتی امکان ماشین در اختیار بچه ها گذاشته بودند.» (7) وما به دستور شخص امام، سفارت آمریکا را محافظت می کردیم. هم قبل از اشغال سفارت و هم به هنگام اشغال سفارت آمریکا وتا یکی دو روزبعد از اشغال سفارت، ما به دستور آقای خمینی از سوی احمد خمینی، نیروهای کمیته را از آنجا بیرون کشیدیم و آنجا را در اختیار دانشجویان قرار دادیم. (8) « از کلام حاج احمد آقا معلوم شد که از پیش در این کار همآهنگی صورت گرفته بود، ولی آیا این همآهنگی به این صورت بوده که کار را انجام دادند و سپس اجازه گرفتند یا از قبل اجازه داشتند، اینها را من نمی دانم، شاید هم از قبل بوده » (9) آقای کنی تلویحا و به نحوی که برایش مشکل ایجاد نکند، می گوید که همآهنگی اشغال سفارت از قبل صورت گرفته است. درهمین رابطه نکات دیگری هست که حکایت از این دارد که این همآهنگی از قبل صورت گرفته است. این اشاره آقای مهدوی کنی با سرنخی که احمد آقا ( خمینی ) به دست می دهد، خود نشان از این است که قبلاً همآهنگی صورت گرفته است: « اطلاع حاصل شده است که عوامل سیا، موساد، سازمانهای جاسوسی آمریکا و اسرائیل قصد دارند سفارتخانه های دیگر مانند سفارت سوریه و انگلستان را اشغال کنند، اما من تأکید می کنم که دیگرِ سفارتخانه ها، حتی سفارت انگلیس را نباید اشغال کرد .» (10) سئوال اصلی این است که احمد آقا از کجا این اطلاع خود را دریافت کرده است؟ از هر کجا و توسط هر کسی که این اطلاع دریافت شده است، به احتمال زیاد خود ازعوامل  و طراح اصلی  مسئله گروگانگیری بوده است.  در کتاب گروگانگیری و جانشینان انقلاب، فصل دوم مشروح به سه مسئله:

1- زمینه های تاریخی مسئله گروگان گیری‏.

2- طرح و طراحان گروگان گیری‏

3- آیا گروگان گیری تنها کار عده ای دانشجو بود و یا…‏ پرداخته شده است علاقه مندان برای اطلاع بیشتر به آنجا مراجعه کنند.(11)بعد از  طرح مسئله به اصل مطلب باز گردم:

1-موضع و نظر بنی صدر به هنگام اشغال سفارت آمریکا  در 13 آبان 58 .

شادروان بنی صدر در زمانی که کارکنان سفارت آمریکا به گروگان گرفته شدند، نقش دولتی و اجرائی نداشت. اما عضو شناخته شده شورای انقلاب بود وبا عنوان نماینده آقای خمینی در چندین جا ایفای نقش کرده بود.

شب قبل از اشغال سفارت آمریکا، اینجانب در منزل بهجت خانم، خواهر آقای بنی صدر با عده ای از دوستان جمع بودیم. به آقای بنی ‏صدر تلفن زده شد، اینکه چه کسی آن شب تلفن کرد را از یاد برده ام، اما وی یکی از بچه های گروگانگیر بود. به آقای بنی صدر اطلاع داد ‏که عده ای از دوستان دانشجویان پیروخط امام قصد دارند سفارت آمریکا را به اشغال خود در آورند. و در مورد این عمل نظر آقای بنی ‏صدر را جویا شد.‏ علت اینکه نظر وی قبل از عمل پرسیده شده است، شاید به این علت بود که وی و چهارنفر دیگر(1/11) نماینده آقای خمینی در جمع این دانشجویان بود. و فکر می کرده اند که وی چون بشدت مخالف دخالت آمریکا در امور داخلی و خارجی کشور است از این عمل خوشحال خواهد شد و موافقیت خود را از این عمل اعلام خواهد کرد. و عمل آنها را خواهد ستود.

آقای بنی صدر، مخالفت خود را با انجام این عمل با دلایل به اطلاع آنها رساند و اضافه کرد که در وضعیت حاضر این عمل به صلاح ‏کشور نیست و عواقبی برای کشور در بر خواهد داشت. آقای بنی صدر و ما مسئله را خیلی جدی تلقی نکرده و مثل نوبت قبل که سفارت ‏آمریکا را چند ساعتی چریکهای فدایی خلق به اشغال خود در آورده بودند، و با دخالت دولت مسئله به سرعت حل شده بود می پنداشتیم، این بار نیز اگر سفارت اشغال شود، دولت دخالت خواهد کرد و مسئله خاتمه پیدا خواهد کرد. اما در آن زمان نمی توانستیم حتی تصور کنیم که آقای خمینی دخالت خواهد کرد و آن را « انقلابی بزرگتر از انقلاب اول »   خواهد خواند. و دولت موقت هم کنار زده خواهد شد.

علیرغم خوش خیالی و نابا وری ما در فردای آن شب یعنی روز 13 آبان 1358 خبر اشغال سفارت مثل بمب منفجر شد، و ما و بنی صدر بدون اطلاع از مسائل ‏پشت پرده ای که در این رابطه تا به حال آشکار شده است از وقوع آن مطلع شدیم. سفارت آمریکا توسط دانشجویانی که خود را پیرو خط امام نامیدند، ‏اشغال و کارکنان سفارت را به گروگان گرفتند و سفارت آمریکا نیز لانه جاسوسی نامیده شد و همانطوریکه مرحوم مهندس بازرگان به ‏آقای دکتر باقر نصیرالسادات سلامی 24 ساعت بعد از گروگان گیری گفته بود: «حاج آقا این مسئله را تأیید خواهند کرد و منهم می روم پی ‏کارم.»(12)

آقای خمینی هم درست همچنانکه مرحوم بازرگان پیشبینی کرده بود، 24 ساعت بعد در سخنرانی خود در جمع کارکنان صدا و سیما، در 14 آبان نه تنها گروگان گیرها را تأیید کرد بلکه عمل آنها را « انقلابی بزرگتر از انقلاب اول » نامید.(13)مرحوم بازرگان هم در همان روز و بعد از سخنرانی آقای خمینی به قم رفت واستعفای دولت موقت را تقدیم آقای خمینی کرد و در 15 آبان شورای انقلاب طی حکمی مأمور تشکیل دولت گردید.

طبیعی بود که دولت موقت مخالف عمل آنها باشد چون بنابه زعم خود گروگانگیرها و کارگزارانشان این عمل در واقع کودتایی بود برای ‏سقوط دولت موقت. وآقای محسن میردامادی« یکی از سران گروگانگیر در مصاحبه ای با نشریه عصر ما ‏گفت ما می دانستیم که وقتی سفارت آمریکا را تصرف می کنیم دولت موقت استعفا می دهد.»(14)

آقای سید محمد خاتمی در 30 دی‌ماه ۱۳۵۹ که کارکنان گروگان سفارت آمریکا با امضای قرارداد الجزایر و پایان ریاست ‌جمهوری جیمی کارتر و پس از پایان مراسم تحلیف رونالد ریگان، رئیس‌ جمهوری جدید آمریکا سرپرست کیهان بود در یادداشتی تحت عنوان «کارتر رفت» نوشت:« …اینجا لازم است که یکی از بزرگترین فرازهای انقلاب را به ‏ستایش بنشینیم و کار بزرگ اشغال مرکز فرمانروایی آمریکا بر ایران زمان شاه را بوسیله دانشجویان مسلمان پیرو خط امام گرامی ‏بداریم. این عمل بزرگ بود که توطئه وحشتناک آمریکا را در زمینه نفوذ در مراکز بالای تصمیم گیری و اجرایی جمهوری نوپای ‏اسلامی خنثی کرد (یعنی دولت موقت. ن.) و به مردم شهید داده ایران آگاهی فراوان بخشید تا بتوانند نقشه های بعدی آمریکا را که بخشی از آن با افشای اسناد لانه ‏جاسوسی بر مردم معلوم شد نقش بر آب کند.‏» (15)

بنی صدر، برای ما توضیح داد وقتی گروگان گیری واقع شد، عصر هنگام جلسه شورای انقلاب تشکیل ‏بود. وی گفت در شورای انقلاب: «اعضای دولت موقت اشغال سفارت و گروگان گیری را کودتا بر ضد حکومت خود می خواند. من نیز بر این باور بودم» و به همین علت و قبل از اینکه بداند دولت موقت استعفا خواهد کرد. سر مقاله ‏ای نیز نوشته و اینگونه بردن دولتی را سنت گذاری شومی خواند. وی سرمقاله روزنامه انقلاب اسلامی را به این امر اختصاص داد و نوشت: «دیروز دانشجویان سفارت آمریکا را اشغال کردند. این کار مثل هر کار دیگر ‏جنبه های مثبت و جنبه های منفی دارد.

– امنیت سفارتخانه های ایران در دنیا مسئله کوچکی نیست. اگر دولتهائی که با ما رابطه دارند، اشغال سفارتخانه های ایران را مجاز بشمارند، وضعیت مطلوبی پیدا نخواهد شد.

– وقتی جانبداران خط امام  به اینکار دست می زنند، یعنی دولت را به هیچ می گیرند و این دولت منصوب امام است. این اقدام به اعتبار بین المللی دولت تا جائی که باید صدمه وارد می کند. شرح زیانبار این امر زائد به نظر می رسد. 

– دولتی که تا این حد مورد بی اعتنائی و بی اعتمادی است، چگونه می تواند پیروی از نظم و قانون را در کشور بر همگان الزام آور کند؟…

– ممکن است اینطور تعبیر شود که این اقدام سنجیده و یا نسنجیده بقصد ساقط کردن دولت صورت گرفته است. آنوقت سئوالهائی که طرح می شوند بسیارند. ساده ترین آن این است که اگر مردم راضی نیستند چرا برای ساقط کردن دولت این شیوه اتخاذ بشود. شیوه ای که ممکن است سنتی را پایه بگذارد که هر گروهی هر وقت خواست از آن استفاده کند» (16)  

اما بعضی از مغرضان، غرض ورزان، قلم بمزدان و یا ناآگاهان با استناد به این سر مقاله است که می گویند و می نویسند که وی با گروگان گیری موافق بوده است. همچنانکه سایراشغال کنندگان بعضی بسفارتخانه ها در گذشته پس از چند ساعت و یا حتی یکی دو روز اشغال شده بود، با به دست آوردن نکات مثبتی آن جا را ترک گفته اند، در صورتی که اگر بعد از چند روزی گروگان ها آزاد شده بودند، طبیعی بود که نکات مثبتی هم در پی داشت. در همین جا اضافه کنم که بنی صدر برای ما توضیح داد که مرحوم بازرگان شاید فکر کرده بود که من در این عمل دانشجویان دست داشته ام، اما وقتی در سرمقاله «اینگونه بردن را سنت گذاری شومی خواندم.» و وقتی آقای بازرگان استعفاء داد، در شورای انقلاب به وی اصرار کردم که استعفاء نکنید و نگذارید که با ‏گرفتن یک سفارت خانه ‏یک حکومتی را ساقط کنند. او گفت: «نه دیگه فایده نداره» خلاصه قبول نکرد و ‏استعفاء داد.» خیالش راحت شد که من در اینکار دست نداشته ام و برعکس مخالف چنین عملی هستم.

البته بنی صدرپس از گروگانگیری بارها با ما صحبت کرده بود که با این گروگانگیری ایران به گروگان آمریکا در آمد و روزنامه جمهوری اسلامی هم برای کوبیدن بنی صدر نوشت: « بنی صدر در اظهارات خود پس از گروگانگیری آمریکائی ها، در حقیقت ایران خود بصورت گروگان آمریکا در آمد.» (17) البته این حرف را بنی صدر بعد از اینکه به وزارت خارجه برای حل مسئلۀ  گروگان گیری منصوب شد، برای گفتگو با دانشجویان و پیدا کردن راه حل مسئله به سفارت رفت و من و آقای انتظاریون هم همراه ایشان بودیم، درضمن صحبتها با دانشجویان و آقای موسوی خوئینی ها، به آنها اظهار داشت که اگر در اسرع وقت و با گرفتن چند امتیاز از آمریکائی ها به نفع ایران، گروگانها آزاد نشوند، در اینصورت ایران به گروگان آمریکا در خواهد آمد. و این حقیقتی بود که از زبان او در آن  موقع جاری شد. در همین جا این نکته را بگویم که بنی صدر هر گز درسخنرانی ها و نوشته هایش لفظ جاسوسخانه  بکار نبرده و از اشغال سفارت نام برده و استفاده کرده است. ادامه مطلب را در قسمت بعد، مطالعه خواهید کرد.

  محمد جعفری  11/ مهر 1403

mbarzavand@yahoo.com

نمایه و یادداشت:

1-بیست و پنج سال در ایران چه گذشت؟ داود علی بابایی، چاپ اول 1382، ص  279-280.

2-اطلاعات، چهارشنبه 25 بهمن 57، شماره 15785، ص6، و کیهان، همان تاریخ، شماره 10386، ص 1و2‏ .

3-آن سوی اتهام، خاطرات عباس امیر انتظام، چاپ ششم، 1383، ص 24‏.

4-که متن آن چنین است: آمریکا بعهده چه کسانی است؟ « در پی تحقیقاتی که ما در این زمینه بعمل آورده ایم، معلوم شده است که اولاً این کمیته جزو کمیته های چهاردهگانه نبوده و ثانیاً مسئولیت کارهای این کمیته را آیت الله مهدوی کنی بعهده ندارند. ایشان فرمودند: ” کیته سفارت آمریکا جزو کمیته های چهارده گانه نیست و مسئولیت کارهای این کمیته بعهده ما نمی باشد.” ثالثاً از تاریخ 2/2/58 که سپاه پاسدارن انقلاب اسلامی با ضوابط جدید تحت شورای فرماندهی زیر نظر شورای انقلاب تشکیل شده است کمیته سفارت آمریکا زیر نظر این سپاه نمی باشد. مسئول این کمیته  ماشاءالله کاشانی معروف به حاج ماشاءلله اظهار داشته است که وی زیر نظر سپاه می باشد. اما فرمانده عملیات سپاه اظهار داشت: ” این کمیته تا به حال زیر نظر ما نبوده و هم اکنون نیز نمی باشد.” علاه بر آن ایشان اضافه کردند که هیچ حکمی برای عملیات این کمیته از تاریخ 2/2/58 که سپاه با ضوابط جدید تشکیل شده است و من فرمانده عملیت را بعهده دارم صادر نکرده ام”.سئوال این است که آیا این کمیته خود مختار است و یا نه زیر نظر مسئولینی است خارج از مراکزی که بواقع بایستی زیر نظر آن ها باشد؟ علاوه بر آن سئوال ما از آیت الله مهدوی کنی، سپاه پاسداران انقلاب این است که اگر این کمیته زیر نظر آن ها کار نمی کند، چرا اقدام به انحلال آن نمی کنید؟ اگر ما قبول داریم که آمریکا 25 سال بطور منظم برنامه نابودی ایران را بعهده داشته است و هنوز نیز دست بردار نیست، چگونه ممکن است برای ملت روشن نکرد و اجازه داد در سفارت خانه چنین کشوری بدون اجازه مسئولین سازمان های مربوطه عمل کند؟ »

5-جمهوری اسلامی، دوشنبه 22 مرداد ماه 58، شماره 62، ستون 9، ص 2 پایین صفحه؛ متن اطلاعیه: ‏« پیرو در خواست وزارت امور خارجه و طبق تصمیم مشترک شورایعالی کمیته مرکزی و فرماندهی سپاه پاسداران از بامداد یکشنبه 21 ‏امرداد ماه 1358 کمیته سفارت آمریکا منحل گردید.»

6- انقلاب اسلامی، چهارشنبه 19 آذر 59، شماره 421، ص 2‏.

7- خاطرات آیت الله مهدوی کنی،تدوین مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ اول 1388، صص 221و 220.

8-همان سند، ص220.

9- همان سند،  ص 223؛  خاطرات مهدوی کنی در مورد نقش این کمیته و تحویل آن به دانشجویان از ص 218-223 خواندنی است.  

10- روزنامه جمهوری اسلامی 15/8/58 .

11- گروگانگیری و جانشینان انقلاب، چاپ اول، ص، 93-79 و چاپ دوم در سایت اینجانب، ص 129-112.

1/11- بعد از تشکیل دانشجویان پیرو خط امام قبل از گروگانگیری، رهبران دانشجویان پیرو خط امام پیش آقای خمینی رفته و از وی خواستند که در ارتباط با او باشند.آقای خمینی هم کمیته ای مرکب از 5 نفر آقایان: ابوالحسن بنی صدر، حسن حبیبی، سید علی خامنه ای، محمد مجتهدشبستری و موسوی خوئینی ها را سرپرست آن دانشجویان کرد و قرار شد که  دانشجویان پیرو خط امام تحت نظر این کمیته عمل کنند. 

12-دکتر محمد باقر سلامی در دانشگاه فلورانس در ایتالیا در رشته روابط بین الملل دکترای خود را به پایان رسانده و پس از بازگشت به ایران در دانشگاه تهران مشغول تدریس شد. به هنگام اوج گیری انقلاب همگام و همراه  با مهندس بازرگان به فعالیت مشغول شد و پس از پیروزی انقلاب و انتصاب آقای صادق قطب زاده به مدیر عاملی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، وی از جانب  آقای  قطب زاده به مدیریت روابط عمومی و امور بین الملل صدا و سیما منصوب شد. بعد از آنکه آقای قطب زاده به  وزارت  خارجه رفت، آقای سلامی به  عنوان سفیر به سفارت ایتالیا منصوب  گردید. وی اولین سفیر ایران در ایتالیا  بعد از پیروزی انقلاب بود. آقای سلامی به هنگام کودتای خرداد 1360، در اعتراض به عملکرد آقای خمینی و روحانیت از مقام خود استعفا داد و به ایران باز نگشت  و در اسپانیا درشهر بارسلونا رحل اقامت افکند. و به جمع دوستان و یاران بنی صدر پیوست و با آن ها به همیاری و همکاری پرداخت. وی نقل کرد:

من با ‏قطب زاده در مورد مهندس ‏بازرگان به گفتگو پرداختم و بهوی خاطر نشان کردم که آقای بازرگان قبل از من و ‏شما و دیگران به مبارزه سیاسی مذهبی دست زده و ‏در این راه از همه چیز مایه گذاشتهاند و اکنون نخست وزیر ایران است و این سازمان یکی از بزرگترین سازمان های دولتی با 9800 ‏کارمند ‏است بنا براین باید به هر نحو که شده از مهندس دعوت کرد تا برای کارکنان این مؤسسه سخنرانی ‏کنند. وی قبول کرد و من از آقای ‏مهندس بازرگان دو هفته قبل از گروگانگیری دعوت بعمل آوردم.‏ روز سخنرانی درست مصادف با 24 ساعت بعد از گروگانگیری بود. من با صادق قطب زاده قرار گذاشتم و گفتم ‏قبل از اینکه مهندس به جام ‏جم برسند، من شما را پیج خواهم کرد و شما برای استقبال به اول جام جم بیائید و به ‏فیلمبرداران و خبرنگاران نیز گفتم که برای فیلمبرداری ‏آماده باشند که فیلمی جهت استقبال از نخست وزیر در صدر ‏اخبار پخش شود.‏ موقعیکه اتومبیل مهندس بازرگان نزدیک به دفتر قطب زاده رسید تلفن کردم گفتند که صادق قطب زاده رفته ‏است شورای انقلاب و گفته ‏است که من مهندس را درآنجا خواهم دید. من از این عمل قطب زاده بحدی ناراحت ‏شدم که به سختی توانستم در حضور کارکنان، برنامه ‏سخنرانی را اعلام کنم . به مهندس بازرگان گفتم که شما ‏در مورد گروگانگیری کوتاه نیائید و محکم بایستید. ایشان با طعنه گفتند حاج آقا ‏یعنی آقای خمینی این مسئله ‏را تأیید خواهند کرد و من هم می روم پی کارم. گفتم، دلیل شما چیست که حاج آقا آنرا تأیید می کنند، گفتند ‏‏بیست و چهار ساعت از قضیه می گذرد و ایشان حرفی در این باره نزده است. حال برویم به طرف تلویزیون ‏شما. بعد از ختم سخنرانی ‏در راه بمن گفتند ملاحظه کردید که رؤسا چگونه از من استقبال کردند.مصاحبه با آقای دکتر محمد باقر نصیر السادات سلامی در بارسلونای اسپانیا در سال 1379‏ )

13-صحیفه نور، ج 10، ص 139‏.

14-سقوط دولت بازرگان، به کوشش دکتر غلامعلی صفاریان- مهندس فرامرز معتمد دزفولی، چاپ 1382، گفتگو با تقی رحمانی، ص ‏‏141‏؛ از آقای میردامادی و سایر گروگان گیرها پرسیدنی نیست که شما از کجا می دانستید که با تصرف سفارت آمریکا دولت موقت استعفاء می ‏دهد؟ مگر شما با دولت موقت هماهنگ کرده بودید؟ یا اینکه با آقای خمینی و کسانی از حلقه اسرار وی هماهنگ کرده بودید، زیرا در غیر ‏اینصورت اگر آقای خمینی شما را تأیید و آنرا انقلابی بزرگتر از انقلاب اول نمی نامید، شما نیز چیزی در حد چریکهای فدایی خلق می ‏شدید و یا بدتر از آن و یا اینکه ممکن است از منابع دیگری به شما اطلاع رسیده باشد؟

15-کیهان، سه شنبه 30 دی ماه 59، شماره 11196، یادداشت روز « کارتر رفت … »

16- سر مقاله روز دوشنبه 14 آبان 58 روزنامه را تحت عنوان «آمریکا و انقلاب» ‏

17-روزنامه جمهوری اسلامی یکشنبه 9 شهریور 1359.