عربستان سعودی، در پی سرخوردگی بیشتر امیرنشینهای خلیج فارس از نخستوزیر اسرائیل و روند جنگ غزه، کارزار رسانهای شدیدی را علیه بنیامین نتانیاهو به راه انداخته است.
حملات رسانههای سعودی علیه نخستوزیر اسرائیل از هفتهٔ گذشته تشدید شد که او در یک مصاحبهٔ تلویزیونی ظاهراً بهشوخی به ایجاد کشور فلسطین در خاک عربستان اشاره کرد.
بهنوشتهٔ فایننشال تایمز، حملات «تند و غیرعادی» رسانههای دولتی سعودی به نخستوزیر اسرائیل «نمیتواند بدون حمایت مقامات رسمی عربستان» باشد؛ حملاتی که برخی تحلیلگران اسرائیلی میگویند بیشتر ناشی از سرخوردگی عربستان از اظهارات اخیر دونالد ترامپ است، اما مایل به حفظ رابطهٔ نزدیک خود با رئیسجمهور آمریکا است.
موج حملات رسانههای سعودی به آقای نتانیاهو در حالی تشدید شده که مقامات آمریکا و اسرائیل بهتازگی از احتمال چشمانداز عادیسازی رابطهٔ عربستان با اسرائیل سخن گفتهاند.
عربستان تا پیش از این تأکید داشت که هرگونه عادیسازی رابطه با اسرائیل مشروط به برپایی کشور فلسطین است.
ماجرا از کجا سر باز کرد؟
هفته گذشته، یعکوو بردوگو، روزنامهنگار اسرائیلیِ دوست نزدیک بنیامین نتانیاهو و تنها روزنامهنگاری که در جنگ غزه نخستوزیر اسرائیل به او فرصت مصاحبه داد، حین سفر نتانیاهو به آمریکا، هنگام سؤال در مورد میزان احتمالی پیشرفت مذاکرات برای عادیسازی رابطه اسرائیل با عربستان، در یک اشتباه کلامی گفت «بدون ایجاد کشور سعودی هیچ پیشرفتی در عادیسازی حاصل نمیشود؟»
نتانیاهو در تصحیح خطای او گفت «منظور شما کشور فلسطین است» اما بلافاصله به شوخی و خندهکنان اضافه کرد «مگر اینکه بخواهید کشور فلسطین در عربستان برپا شود؛ آنها زمینهای زیادی دارند».
بهنوشتهٔ فایننشال تایمز، رسانههای دولتی سعودی در واکنش به این اظهارات بنیامین نتانیاهو «خشمی را بازتاب دادند که ماهها در میان مقامات ارشد و مردم عربستان» خفته بود.
برای مثال، شبکه الاخباریه که یک کانال خبری دولتی سعودی است، بنیامین نتانیاهو را «صهیونیست و صهیونیستزادهای» خواند «که افراطگرایی را در ژنهای خود به ارث برده است». این شبکه همچنین نوشت اشغالگری روی خوب یا زشت ندارد؛ تنها یک چهره دارد و آن بنیامین نتانیاهو است.
شبکه سعودی العربیه نیز، در یک برنامهٔ گفتوگومحور، وضعیت روحی بنیامین نتانیاهو به بحث گذاشت و مجری برنامه اظهارات نخستوزیر اسرائیل را «ناشی از توهمات» او توصیف کرد.
ستوننویس روزنامه سعودی عکاظ نیز اظهارات نخستوزیر اسرائیل را «ابلهانه و تمسخرآمیز» خواند.
همزمان شماری از کارشناسان سعودی مرتبط با دولت عربستان در شبکههای اجتماعی با بازی با واژگان نام نخستوزیر اسرائیل او را «فاسد» نامیدهاند.
وزارت خارجه عربستان سعودی نیز دوشنبه این هفته بیانیهای علیه بنیامین نتانیاهو منتشر کرد، که لحن تند کمسابقه بود.
زمینهٔ ماجرا
بهنوشتهٔ فایننشال تایمز، مقامات عربستان در مذاکرات خصوصی خود از اظهارات نتانیاهو و متحدان راست افراطی او همچنین در مورد اینکه دولت سعودی از شرط تشکیل کشور فلسطین پیش از عادیسازی رابطه با اسرائیل دست خواهد کشید، ابراز خشم کردهاند.
دونالد ترامپ در پی بازگشت به قدرت اعلام کرده که پیمانهای صلح ابراهیم را گسترش خواهد داد و مایل است که عربستان سعودی نیز بخشی از این توافقات باشد.
در دوره نخست ریاستجمهوری آقای ترامپ اسرائیل با چهار کشور امارات متحده عربی، بحرین، سودان و مراکش پیمان کامل صلح امضا کرد.
محمد بنسلمان زمان کوتاهی پس از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید گفت عربستان در دوره جدید ریاستجمهوری او بیش از ۶۰۰ میلیارد دلار در آمریکا سرمایهگذاری خواهد کرد.
با این حال، اظهارات دونالد ترامپ در مورد تخلیه غزه و کنترل یا مالکیت آمریکا بر این باریکه، کشورهای عربی را شوکه کرده و عربستان سفر رسمی وزیر خارجه خود به واشینگتن را به زمان نامعلومی در آینده موکول کرد.
عربستان رسماً به آمریکا پاسخ داده که طرح جابهجایی ساکنان غزه را رد میکند و دستیابی به صلح پایدار و عادلانه، بدون احقاق حقوق مشروع فلسطینیان بر اساس قطعنامههای شورای امنیت، غیرممکن است.
علی شهابی، یک مفسر سعودی نزدیک به دربار ریاض، گفته است مردم عرب انتظار داشتند که دونالد ترامپ در بازگشت به قدرت مسیر را به سوی راهکار دو کشوری (برپایی کشور فلسطین در کنار اسرائیل) پیش ببرد، اما آقای ترامپ مسیری کاملاً متفاوت در پیش گرفته و نخستوزیر اسرائیل درصدد بهره بردن از آن است.
با این حال، برخی تحلیلگران در رسانههای اسرائیل تأکید دارند که حملات شدید رسانههای سعودی علیه بنیامین نتانیاهو ناشی از سرخوردگی آنها در قبال اظهارات دونالد ترامپ است که ایده جابهجایی ساکنان غزه و کنترل آمریکا بر این باریکه را مطرح کرده، اما عربستان مایل به حفظ رابطهٔ نزدیک خود با آقای ترامپ است.
.
رادیو فردا