در دو وضعیت سنجی قبلی 11 ویژه گی بدیل حال و آینده ایران را بر شمردم که خواننده گرامی می تواند به تفصیل آنها به آن دو شماره که در پاورقی ذکر شده است مراجعه نماید.
در این وضعیت سنجی 7 ویژه گی دیگر بدیل که به مشارکت مردم و الزامات آن برای بدیل و وظیفه حفظ تمایمت ارضی و نیز نگاهبانی از طبیعت و کارمایه ها حیاتی کشور است می پردازم.
12- چگونگی پایبندی بدیل به حقوق
در اولین ویژگی که برای بدیل برشمردم، تاکید کردم که هنگامی که جمعی در خود به مثابه بدیل می نگرد و نگاهی به حال و آینده دارد، پایبندی به حقوق، چه حقوق همه انسانها و چه حقوق شهروندی و نیز حقوق ملی و حقوق طبیعت و حقوق ملی به مثابه عضوی از جامعه جهانی، از ملزومات پنداری و رفتاری و گفتاری وی است چرا که حقوق تنها به شهروندان یک کشور خلاصه نمی شود. و سعی کردم برای هر یک مثالی بزنم .
در بخش پایبندی به حقوق ملی به مثابه عضوی از جامعه جهانی، در می یابیم تا در سطح جهانی حقوقی جهان شمول مورد قبول واقع نشده باشد که در آن به حقوق ملی کشورها اهمیت بایسته داده شود و ملتها نیز در برابر قانون یکسان باشند، نمی توان اسمی از عدالت برد. از اینرو آن بدیلی می تواند در جامعه خود حقوق را رعایت کند که در سطح بین المللی نیز کنشگر باشد و با پیشنهادات و ارائه طرح خود کوشش در برقراری سیستمی جهانی کند که در آن حقوق ملتها رعایت شوند و نیز با موضع گیریهای خود هرگونه نقض حقوق ملتها را برنتابد. در این باب نمونه ای را نقل می کنم که در همین یکسال اخیر جلو چشم جهانیان اتفاق افتاده است.
همه جهان شاهد است که دولت امریکا که خود را ابر قدرت جهان می داند (که همین قائل شدن موقعیت ویژه برای خود، بزرگترین تبعیض نسبت به سایر ملل جهان است) در دوره حکومت به اصلاح حزب دموکرات با حمایت از دولت جنایتکار اسرائیل و شخص جنایتکاری همچون نتانیاهو و ارسال تسلیحات به اسرائیل در کشتار مردم فلسطین و نقض حقوق آنها شریک شد. از طرفی دیگر ساعاتی پس از اعلام حکم دادگاه دیوان کیفری بین‌المللی لاهه در روز پنجشنبه ۲۱ نوامبر (اول آذر 1403) برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل و نیز یوآو گالانت، وزیر دفاع پیشین اسرائیل به جرم جنایت علیه بشریت ، کاخ سفید اعلام کرد که ایالات متحده آمریکا تصمیم دادگاه کیفری بین‌المللی در زمینه صدور حکم بازداشت را “اساسا” رد می‌کند. و اکنون دولت ترامپ در صدد است تا از نفوذ امریکا استفاده کند و این حکم دادگاه بین المللی لاهه را ملغی نیز بنماید! و یا ترامپ از موضع قدرت و زورگویی حقوق ملت اوکراین را نقض و قصد غارت معادن اوکراین را به ارزش 500 میلیارد دلار آنهم بنام ” منافع ملی ” امریکا دارد !
امااز آنجا که هیچ حقی زایل شدنی نیست ، هر گاه ملتی در ضعف قرار گرفت همه ملل و انسانهایی که واقف به حقوق انسان و حقوق ملی هستند، نبایستی نظاره گر نقض حقوق ملی یک کشور در جهان گردند .بلکه حقوق مردم اوکراین و یا حقوق هر ملتی که از طرف قدرتمداران زورگو نقض می شود را هم سنح با حقوق خود دانسته بدفاع از آن برخیزند. نقش بدیل آینده که به حقوق معرفت دارد در روابط بین الملل اتخاذ مواضعی اینچنین است. تشخیص نقض حقوق سایر ملل و مخالفت مستمر با آن و برخاستن به دفاع از آن حقوق.
چرا که سکوت و یا بی تفاونی و یا غفلت در مقابل نقض حقوق ملل ،باعث گسترش زومداری گشته و روزی نوبت ما می گردد که قربانی نقض حقوق ملی خود شویم و منطق زورمداری حاکم بر جهان باعث می شود در دفاع ازحقوق تنها بمانیم. از این رو یکی از نقشهای مهم بدیل آینده ایران دفاع از حقوق ملی ایران و نیز رفتار برابر و احترام به حقوق ملی سایر ملل است. کار بدیل مستقل و پایبند به حقوق ملی واکنش نشدن به زورگویان ، از راه نپذیرفتن روش ناقض استقلال و آزادی و کرامت است.
در واقع امر احقاق هر حقی از حقوق هر بشری در هر زمان و مکانی، باید روش بدیل آینده ایران و در واقع روش همگانی بگردد. خشونت‌زدایی که بدیل بایستی پیشه خود کند در عمل یعنی بی‌محل کردن خشونت و خنثی کردن آن و پرهیز از انتقال خشونت به دیگری و دیگران، و نفی خشونت‌پرستی و خشونت‌گستری .
اینگونه است که دموکراسی با نقض حقوق انسان و حقوق بشر و تبعیض بین ملتها منافات مستقیم دارد و از اینرو بین باور عمیق بدیل به رعایت این حقوق در سطح ملی و جهانی بصورت امری یکپارچه، و دموکراسی رابطه متقابل وجود دارد .
13-بدیل در راستای دفاع از حقوق ملی ، بایستی مراقبت کند که جمهور شهروندان، به صفت ملت، بر وطن حق داشته باشند و باور داشته باشد که وطن تجزیه‌ناپذیر است.بدیل زمانی می تواند در راستای احقاق جاکمیت ملی عمل کند که تمامیت ارضی ایران رعایت حفظ گردد و وطن تجزیه نگردد.
از طرفی از آنجا که در دموکراسی ها تصمیم اداره امور کشور در دست مردم است ، هر نوع دیکتاتوری با دموکراسی در تضاد خواهد بود. در دیکتاتوری یک حزب واحد یا یک فرد واحد تصمیم می گیرد. از اینرو بدیل مردمی هیچگاه جانشین مشارکت و حضور مردم نمی شود. باور بدیل به دموکراسی با هر گونه تصمیم گیری فردی و اعمال زور فردی و حزبی برای جمهور مردم منافات دارد .
14-بدیل و مشارکت مردم
بدیل بایستی به آن نوع از دموکراسی پایبند باشد که فعالیت سیاسی مردم، تنها در رای دادن در هر دوره 4 ساله خلاصه نشود و این امر زمانی ممکن است که زمینه برای ابراز نظر مردم و نقد دولتها بدون واهمه از محروم شدن از حقوق سیاسی وجود داشته باشد. زیرا برای اینکه دموکراسی عملکرد داشته باشد، همگان بایستی اجازه داشته باشند آن چه می اندیشند را آزادانه اظهار نمایند. آزادی عقیده و بیان در دموکراسی همین است. همچنین شهروندان بایستی قادر باشند بتوانند نظرات خود را در رسانه های همگانی براحتی بیان کنند و این رسانه ها در انحصار قشری و یا گروهبندی خاصی در جامعه قرار نگیرد. آزادی بیان و آزادی مطبوعات در دموکراسی همین است و بدیل بایستی از این امر مراقبت کند که با وجود آزادی بیان، از این آزادی جهت اشاعه نفرت و افترا در مورد سایر انسانها و گروه ها مورد سوء استفاده قرار نگیرد. ایجاد و یا دامن زدن به نفرت عمومی از قومی و یا قشر خاصی و یا اقلیتی و یا دین و یا مرامی و یا جنسیتی و … خلاف آزادی بیان و ناقض دموکراسی است.
به شعار «مرگ بر سه فاسد :ملا، چپی، مجاهد» خانم یاسمین پهلوی که توسط پهلوی طلبها مرتب باز نشر می شود، دقت کنیم که چگونه همچون رژیم ولایت فقیه در صدد حذف فیزیکی دارندگان طرز فکر و مرامی متفاوت با خود می باشند؟!
بدیل همچنین بایستی نگاهبان آزادی تجمع و گرد هم آیی گروهی مردم بوده و نیز برای ابراز مطالبات خود و نیز نقد اموری که به نظر آنها در جامعه درست عمل نمی شود، امکان اعتراض داشته و تظاهرات برپا کنند و نقض آنرا تحت هیچ شرایطی برنتابد. آزادی اجتماعات در دموکراسی همین است. از اینرو بدیل، نه تنها ملتزم به رعایت این آزادی ها است بلکه باید توجه خود را معطوف احتمال نقض آنها و سنجیدن تمهید برای جلوپگری پیشگیرانه از نقض حقوق نیز بنماید.
15- بدیل در خور حال و آینده ایران صفت جمهوری خواه دارد. از این رو بدیل بایستی جمهوریخواه باشد که جمهوری شکلی از حکومت است که به سمت خیر و صلاح عمومی جامعه است و درنظام جمهوری مصدرو منبع عالی مشروعیت مردم هستند و نیز تصمیم گیری از آن مردم است. در مقابل سلطنت، جمهوری به شکلی از حکومت اطلاق می‌شود که در آن رئیس دولت از طریق یک خاندان، مشروعیت نمی‌یابد، مقام‌ها، از انتخابی و انتصابی، موروثی نیستند. بلکه توسط مردم است که مشروعیت می‌یابند و مدت مسئولیت مقامات دولت (به معنای مجموعه سه قوه) بصورت دوره ای و محدود می باشد. همچنین مقامات در جمهوری، به میران اختیاراتی که کسب می کنند در مقابل مردم نیز مسئول و جوابگو هستند و مردم از حق خلع و عزل و استیضاح این مقامات برخوردارند. از اینرو تنها یک بدیل جمهوریخواه است که می تواند به مشارکت و نقش اصلی مردم در اداره امور پایبند باشد. و در کنار اختیارات تفویض شده به مردم پاسخگو باشد و مسئولیت اعمال و تصمیم گیریهای را نیز بعهده بگیرد. بدیل جمهوریخواه می داند که جمهور شهروندان حق رهبری خویش را یا مستقیم و یا از راه شرکت در شوراها و یا از راه انتخاب نماینده اعمال می کنند و در سطح کشور، شهروندان یا از راه همه پرسی و یا با تشکیل شوراها و یا از طریق منتخبان خویش، اعمال حاکمیت می‌کنند.و کار بدیل مراقبت از حسن اجرای این چنین حقی است.
در سطح بنیادهای جامعه، اعمال مستقیم حق حاکمیت، توسط شهروندان حقی از حقوق جمهور مردم هر کشور است. از اینرو، بدیل بایستی مراقبت کند که در تهیه و تصویب و اجرای قوانین و مقررات، برخورداری از این حق باید لحاظ شود.این مسئله نافی این امر نیست که در نظام جمهوری ،طرفداران نظام مشروطه نیز حق نگاهبانی از حقوق مردم و ایفای نقش شهروندی و برخورداری از همه حقوق انسانی و شهروندی و ملی را داشته باشند.
16-شفافیت و ابهام‌زدائی از فعالیتها در هر چهار بعد سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی وظیفه بس مهم بدیل است. بدیل چه در مقام سیاسی و یا اجرایی قرار بگیرد و یا نه، بایستی مردم را محرم تلقی کند. بدیل امر پنهان از مردم ندارد. بدیل مردمی بایستی همه تلاش خود را معطوف اطلاع رسانی درست و واقعی و بموقع و بدور از شایعه به مردم کند و کوشش کند جریان اطلاعات و اندیشه در جامعه بدون هیچ سانسوری برقرار شود و تحت هیچ بهانه ای از قبیل جنگ و موقعیت اضطراری و هنگامه انتخابات و سوء استفاده دشمن و… مردم را در سانسور قرار ندهد. همه قرارداد ها و مراودات بین المللی و نیز مذاکرات و مصوبات که بدیل در آن نقش دارد، حق دانستن و نیز حق اطلاع‌جستن و اطلاع‌دادن، که با برقرار کردن جریان‌های آزاد اندیشه‌ها و دانش‌ها و و فن‌ها و هنرها و داده‌ها و اطلاع‌ها صورت میگیرد بهترین ضامن مشاکرت جامعه در امور خود است و دسترسی به همه اطلاعات آنهم بدون سانسور از حقوق بنیادین جامعه است. حتی در هنگامه دفاع که امور نظامی را نمی توان علنی کرد، نمایندگان منتخب واقعی ملت بایستی در جریان کامل امور قرار گیرند و حق ایجاد گروه های تحقیق و تفحص پارلمانی برای رسیدگی به همه امور راجع به وطن و مردم منجمله امور نظامی و طرح ها و هزینه های آن و میزان موفقیت و کار آمدی آن طرحها را داشته باشند. بیاد بیاوریم که در سال ۲۰۰۰، هلموت کهل صدر اعظم وقت آلمان به طور غیررسمی اعلام کرد که در دوران فعالیتش در سیاست، برخی از کمک‌های مالی را دریافت کرده است که مستقیماً در حساب‌های رسمی ثبت نشده بودند. این کمک‌ها به نظر می‌رسید که شامل رشوه‌هایی از شرکت‌ها و دیگر منابع مالی بوده است.در حقیقت، در آن زمان معلوم شد که هلموت کهل مبلغی در حدود ۶ میلیون مارک آلمان را از شرکت‌های مختلف برای تأمین هزینه‌های حزب خود دریافت کرده بود، بدون آن که این کمک‌ها به طور رسمی گزارش شوند. این رسوایی موجب فشار زیادی به او و حزب اتحادیه دموکرات مسیحی آلمان (CDU) شد. علاوه بر آن، وی در نهایت مجبور شد که به دلیل این رسوایی از برخی مقامات حزبی خود کنار بکشد. ولب عاقب معلوم نگردید که این رشوه را چه شرکتهایی به حزب دموکرات مسیحی ارائه داده اند. یعنی حتی در کشور آلمان با وجود هیاتهای توانای تحقیق و تفحص پارلمانی که از همه اجزاب در آنها عضو هستند، سیستم اداری -سیاسی به نحوی غیر شفاف بوده که دستگاه نظارتی بر کمک به حزاب وجود نداشته است. و یا آنچان عملکرد ضعیفی داشته که یک شخص می توانسته اسامی رشوه دهندگان را ازمردم مخفی نگاه دارد ! در وطن خود ما ایران رژیم ولایت فقیه قرار داد 25 ساله ای با دولت چین امضا کرده است و محتوای آن را هنوز انتشار نداده اند و از دید مردم ایران پنهان است!کار بدیل کاستن از کاربرد دروغ است. البته تصدی این خشونت‌زدائی بس مهم، هم با دولت و هم با جامعه مدنی است. اما بدیل و نیز دولت حق ندارند به مردم کشور دروغ بگوید.
17- زمانی دموکراسی به معنای حضور مردم در تصمیم گیریها دقیق انجام می گیرد که
کار بدیل کمک به افزایش میزان خودانگیختگی در جامعه از راه ایجاد فرصتها برای رشد شهروندان در استقلال و آزادی باشد.
در این راستا کار اصلی بدیل بیرون رفتن و بیرون بردن از مدارهای بسته بد و بدترو فاسد و افسد، و حق و مصلحت، و حق و تکلیف (با این توجه که حق را انسان دارد، تکلیف یا مصلحت را قدرت به نفع خود می‌سنجد و به مردم تحمیل می‌کند)، و جنگ یا تسلیم و مدارهای بسته دیگری از این قماش است. قراردادن مردم کشور در مدارهای بسته از سوی بدیل و یا دولت و در سطح جامعه مدنی از سوی اشخاص و گروه‌ها ممنوع است.
سطح مشارکت ملی زمانی بالا می رود که بدیل در غنی‌کردن مداوم وجدان‌های تاریخی و علمی و اخلاقی به علوم و حقوق، خاصه حقوق معنوی جامعه بکوشد تا در نتیجه، وجدان همگانی غنی گردد. این وجدان غنی شده ملی است که در هنگامه سختی ها و یا تهدید ها بکار حفظ وطن می آید.
18- بدیل وظیفه دارد از اسراف منابع کشور و نیز تخریب طبیعت جلوگیری کند چرا که منابع هر کشور در رو و زیر زمین و دریا و فضا متعلق به جمهور مردم آن کشور، نسل بعد از نسل، هستند. بدیل وظیفه دارد از اسراف منابع کشور و نیز تخریب طبیعت جلوگیری کند. در واقع امر هرگاه هر نسل به اندازه از منابع وکارمایه حیاتی هر کشور استفاده کند و فعالیتهای اقتصادی و غیر آنها از اصل مازاد گذاشتن برای نسل بعد پیروی کنند، نسلهای آینده از این منابع محروم نخواهند شد. بنابراین هیچ نسلی حق ندارد آنچه به نسلهای آینده تعلق دارد را پیشخور کند و سرنوشت نسلهای آینده را، پیشاپیش متعین کند. تضمین حق نسلهای آینده بر منابع، با بدیل و یا دولت است. جمهور شهروندان و نیز حیوانات و گیاهان که در وطن آنها زندگی می‌کنند بایستی از تبذیر و اسراف در منابع بپردهیزند و حاتی المقدور از منابع تجدید پذیر به اندازه استفاده کنند. رعایت اصل عدالت در تولید و مصرف در برنامه ریزیها و سیاست گذاریها وظیفه بدیل است.
در وضعیت سنجی بعدی به دو ویزه گی مهم بدیل همانا پایبندی به استقلال و آزادی می پردازم.
پاورقی:
ژاله وفا :وضعیت سنجی۴۴۶ -ویژگیهای بدیل مردمی ، مستقل و آزاد و جمهوریخواه برای حال و آینده ایران (1)
https://enghelabe-eslami.de/65008/
ژاله وفا :وضعیت سنجی۴۴۷ -ویژگیهای بدیل مردمی ، مستقل و آزاد و جمهوریخواه برای حال و آینده ایران( 2)
https://enghelabe-eslami.de/66326/
ژاله وفا عضو مجامع اسلامی ایرانیان