حوثیهای یمن روز سهشنبه یازدهم مارس (۲۱ اسفند) اعلام کردند که حملات خود علیه آندسته از کشتیهای اسرائیلی که قصد عبور از دریای سرخ و عرب، تنگه بابالمندب و خلیج عدن را داشته باشند، از سر خواهند گرفت. این اقدام به دورهای از آرامش نسبی که از ماه ژانویه با آتشبس در غزه آغاز شده بود، پایان میدهد.
حوثیها که خود را اعضای جنبش انصارالله میخوانند، از ماه نوامبر ۲۰۲۳ (آبان ۱۴۰۲) تا کنون بیش از ۱۰۰ حمله علیه کشتیهای عبوری در این آبها انجام دادهاند. آنها ادعا میکنند که این حملات در همبستگی با فلسطینیان در جریان جنگ اسرائیل و حماس در غزه صورت گرفته است.
در این مدت، حوثیها دو کشتی را غرق و یک کشتی دیگر را توقیف و آن را به جاذبه گردشگری یمن تبدیل کردند و دستکم چهار ملوان را کشتهاند. این حملات باعث اختلال در کشتیرانی جهانی شد و بسیاری از شرکتها را مجبور کرد مسیرهای خود را تغییر داده و از راههای طولانیتر و پرهزینهتری مانند مسیر جنوبی آفریقا استفاده کنند.
اولتیماتوم حوثیها از سر چه بود؟
رهبر حوثیهای یمن روز جمعه هفتم مارس (۱۷ اسفند) هشدار داده بود که اگر اسرائیل ظرف چهار روز محاصره کمکهای بشردوستانه به غزه را لغو نکند، این گروه عملیات دریایی خود را علیه اسرائیل از سر خواهد گرفت.
اسرائیل در بحبوحه تشدید تنشهای مربوط به آینده آتشبس، روز دوم مارس (۱۲ اسفند) از ورود کامیونهای حامل کمکهای بشردوستانه به غزه جلوگیری کرد.
این گروه در بیانیهای که روز چهارشنبه دوازدهم مارس (۲۲ اسفند) از طریق ایمیل منتشر کرد، اعلام کرد که «این ممنوعیت (بر عبور تمامی کشتیهای اسرائیلی) تا زمانی که گذرگاههای نوار غزه بازگشایی نشوند و کمکهای بشردوستانه، از جمله مواد غذایی و تجهیزات پزشکی، اجازه ورود پیدا نکنند، ادامه خواهد داشت.» همچنین در این بیانیه تأکید شده که این ممنوعیت بلافاصله اجرایی میشود.
آقای ترامپ در ماه ژانویه (بهمن ۱۴۰۳)، مجددا گروه حوثیها را در فهرست سازمانهای تروریستی خارجی قرار داد. هدف از این تصمیم، اعمال تحریمهای اقتصادی سختتر علیه این گروه به دلیل حملاتش به کشتیهای تجاری در دریای سرخ و همچنین حملات علیه ناوهای جنگی آمریکایی بود که از این مسیر دریایی استراتژیک دفاع میکنند.
آغاز دور جدید مذاکرات آتشبس در دوحه
یک مقام ارشد حماس اعلام کرد که دور جدیدی از مذاکرات آتشبس در غزه از روز ۱۱ مارس (۲۱ اسفند) در دوحه، پایتخت قطر، آغاز شده است. به گفته این مقام، جنبش حماس با «رویکردی مثبت و مسئولانه» وارد این مذاکرات شده است.
عبدالرحمن شدید، یکی از مقامات حماس، در بیانیهای گفت: «امروز دور جدیدی از مذاکرات آتشبس آغاز شد. جنبش ما با این مذاکرات به شکل مثبت و مسئولانه برخورد میکند.»
از سوی دیگر، اسرائیل نیز تیمی از مذاکرهکنندگان خود را برای شرکت در این گفتوگوها فرستاده است، اما تاکنون درباره این مذاکرات اظهار نظری نکرده است.
آقای شدید ابراز امیدواری کرد که «دور فعلی مذاکرات به پیشرفت ملموسی در آغاز مرحله دوم آتشبس منجر شود.»
وی همچنین ابراز امیدواری کرد که استیو ویتکوف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، بتواند «مذاکرات برای مرحله دوم توافق آتشبس را آغاز کند.»
در پایان، این مقام حماس تأکید کرد: «دولت آمریکا مسئولیت دارد، چرا که از دولت اشغالگر (اسرائیل) به طور قاطع حمایت میکند.»
اختلاف بر سر مراحل بعدی آتشبس در غزه چیست؟
مرحله اول توافق آتشبس که ۴۲ روز به طول انجامید در یکم مارس (۱۱ اسفند) به پایان رسید، آن هم بدون آنکه توافقی درباره مراحل بعدی که هدف آن پایان دادن به جنگ بود، حاصل شود.
دیدگاههای طرفین درباره نحوه ادامه روند آتشبس متفاوت است. حماس خواهان آغاز فوری مذاکرات برای مرحله بعدی است، در حالی که اسرائیل به دنبال تمدید مرحله اول توافق است.
حماس در بیانیهای که روز ۱۰دوشنبه دهم مارس (۲۰ اسفند) منتشر کرد، اسرائیل را به عقبنشینی از توافق آتشبس متهم کرد و گفت: «اسرائیل از آغاز مرحله دوم خودداری میکند و قصد واقعی خود را برای طفره رفتن و وقتکشی آشکار کرده است.»
پیش از آغاز دور جدید مذاکرات، اسرائیل تأمین برق تنها نیروگاه آبشیرینکن غزه را متوقف کرد. حماس این اقدام را «باجخواهی سخیف و غیرقابل قبول» خواند و آن را محکوم کرد.
اسرائیل پیشتر در بحبوحه بنبست مذاکرات آتشبس، ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه را متوقف کرده بود.
حماس در بیانیهای جداگانه اعلام کرد: «جلوگیری از ورود مواد غذایی، دارو، سوخت و کمکهای اساسی، باعث افزایش شدید قیمت مواد غذایی و کمبود جدی تجهیزات پزشکی شده و بحران انسانی در غزه را تشدید کرده است.»
این شد که حماس از میانجیهای مصری و قطری خواست تا برای حل این بحران مداخله کنند.
.
یورونیوز