دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین، روسای جمهوری آمریکا و روسیه، سهشنبه ۱۸ مارس در گفتگویی تلفنی در خصوص توقف حملات روسیه علیه زیرساختهای انرژی اوکراین به توافق رسیدند. طبق بیانیه کاخ سفید، آنها همچنین در مورد جلوگیری از تهدید ایران برای نابودی اسرائیل صحبت کردند.
رهبران آمریکا و روسیه بیش از یک ساعت و نیم صحبت کردند و هر دو ابراز امیدواری کردند که روابط بین دو کشور ترمیم شود. با این حال، رئیسجمهور روسیه با پیشنهاد آتشبس کامل ۳۰ روزه واشنگتن موافقت نکرد.
کرملین اعلام کرد که آقای پوتین موافقت کرده است که حملات به تاسیسات انرژی اوکراین را به مدت ۳۰ روز متوقف کند و تایید کرد که وی دستور توقف این حملات را به ارتش روسیه داده است.
کاخ سفید به طور جداگانه در بیانیهای اعلام کرد :«رهبران موافقت کردند که حرکت به سوی صلح با آتشبس در زمینه انرژی و زیرساختها آغاز شود.»
ارتش روسیه در طول سه سال جنگ، حملات ویرانگری را علیه زیرساختهای انرژی اوکراین انجام داده است.
طبق بیانیه کرملین، اوکراین نیز با آتشبس محدود در حوزه زیرساختهای انرژی موافقت کرده است، هرچند کییف هنوز واکنشی نشان نداده است.
اما براساس بیانیه کرملین «یک شرط کلیدی» برای صلح، پایان دادن به حمایتهای نظامی و اطلاعاتی غرب از ارتش اوکراین خواهد بود، موضعی که میتواند کییف و پایتختهای اروپایی را که پیشتر پوتین را به وقتکشی متهم کردهاند، نگران کند.
بخش دیگری از بیانیه کاخ سفید توضیح میدهد که ترامپ و پوتین به طورمفصل درباره خاورمیانه و جلوگیری از درگیریهای آتی گفتوگو کردند.
این بیانیه میافزاید: «دو رهبر بر سر این دیدگاه اشتراک نظر داشتند که ایران هرگز نباید در موقعیتی برای نابود کردن اسرائیل باشد.»
در بیانیه کرملین نیز آمده است که رهبران آمریکا و روسیه درباره «وضعیت خاورمیانه و دریای سرخ» صحبت کردند.
این در حالی است که آمریکا در روزهای اخیر حملاتی را علیه گروه حوثیها در یمن انجام داده است. حوثیها در مقابل تهدید کردهاند حملات خود به کشتیها در دریای سرخ را تشدید خواهند کرد.
پیشتر روز دوشنبه رئیسجمهور آمریکا اعلام کرده بود درصورت حملات مجدد گروه شبهنظامی حوثیها، ایران با عواقب «وخیم» چنین اقدامی مواجه خواهد شد.
تماس تلفنی روز سهشنبه پس از آن صورت گرفته که مقامات اوکراینی هفته گذشته با پیشنهاد آتشبس ایالات متحده آمریکا در مذاکراتی که در عربستان سعودی و با حضور مارکو روبیو، وزیر امور خارجه دولت ترامپ برگزار شد، موافقت کردند.
رئیسجمهوری آمریکا پیشتر در روز دوشنبه گفته بود که «مسائل باقیمانده زیادی» وجود دارند که باید در مکالمه با پوتین در مورد آنها توافق میشد.
ترامپ گفته بود: «بسیاری از جنبههای توافق نهایی مورد توافق قرار گرفتهاند، اما هنوز مسائل باقیمانده زیادی وجود دارند.»
دولت ترامپ اظهار خوشبینی کرده که میتواند حمایت روسیه را برای توافق آتشبس جلب کند، توافقی که اوکراین قبلاً با آن موافقت کرده است.
ترامپ روز دوشنبه به خبرنگاران گفت: «خواهیم دید که آیا میتوانیم یک توافق صلح، آتشبس و صلح برقرار کنیم. فکر میکنم که قادر به انجام آن خواهیم بود.»
پیش از این در همان روز، رئیسجمهور آمریکا گفته بود که واشنگتن و مسکو قبلاً درباره اراضی، نیروگاهها و «تقسیم برخی داراییها» بین روسیه و اوکراین بحث کردهاند.
استیو ویتکوف، فرستاده ویژه آمریکا، و کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید، اشاره کردند که مقامات آمریکایی و روس درباره آینده نیروگاه هستهای زاپوریژیا در جنوب اوکراین که در اوایل جنگ توسط نیروهای روسیه تصرف شده، گفتگو کردهاند.
لیویت روز دوشنبه گفته بود: «یک نیروگاه برق در مرز روسیه و اوکراین وجود دارد که در مورد آن با اوکراینیها بحث شده و در تماس فردا با پوتین به آن پرداخته خواهد شد.»
این نیروگاه از زمان حمله و تصرف آن توسط مسکو در کانون تیراندازیها قرار گرفته است، موضوعی که باعث نگرانی نهادهای بینالمللی شده که نبرد در اطراف بزرگترین نیروگاه هستهای اروپا ممکن است به فاجعه هستهای بالقوهای منجر شود.
در سخنرانی شبانه خود، ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین، پوتین را متهم کرد که عمداً جنگ را به درازا میکشاند.
زلنسکی گفت: «اجرای این پیشنهاد میتوانست از مدتها پیش آغاز شود. هر روز بیشتر جنگ به معنای به خطر انداختن جان انسانهای بیشتری است.»
پوتین هفته گذشته گفته بود که اگرچه با «ایده» آتشبس موافقت کرده است، اما موضوعات زیادی همچنان وجود دارد مانند سرنوشت سربازان اوکراینی در منطقه کورسک.
او همچنین سوالاتی را در مورد نحوه نظارت بر آتشبس احتمالی مطرح کرده و ایده استقرار نیروهای حافظ صلح ناتو برای تضمین صلح را رد کرده است.
مشخص نیست که مذاکرات درباره توافق آتشبس تا چه حد پیش رفته است، چرا که ویتکوف که هفته گذشته به مسکو سفر کرده بود تا با پوتین دیدار کند از پاسخ دادن به جزئیات توافق در یک مصاحبه با سیانان خودداری کرده است.
ویتکوف گفت: «من واقعاً امیدوارم که شاهد پیشرفتهایی باشیم». او اشاره کرد که «چهار منطقه» برای مذاکرات از اهمیت حیاتی برخوردارند.
منبع: یورونیوز