انقلاب اسلامی: در آستانه «انتخابات» ریاست جمهوری، مرکز پژوهشهای مجلس خبر از رشد منفی اقتصاد میان 0.7 تا 4 درصد می دهد:

٭ مرکز پژوهشهای مجلس: رشداقتصادی، منفی 4 و تورم 32 درصد:

 ☚ در 20 اردیبهشت 92، خبرگزاری مهر گزارش کرده است: مرکز پژوهشهای مجلس پیش بینی کرد نرخ تورم سال جاری 32 درصد، نرخ رشد اقتصادی بین 0.7 تا منفی 4 درصد و نرخ رشد نقدینگی بیش از 30 درصد باشد.

    دفتر مطالعات برنامه و بودجه این مرکز در این گزارش پس از تشریح شرایط اقتصادی کشور ماموریت های بودجه را به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای سیاستگذاری اقتصادی در شرایط کنونی بررسی کرده و سپس با راهبردهای اصلی دولت در تهیه و تنظیم لایحه بودجه سال 1392 کل کشور مورد مقایسه قرار داده است.

    دهه 1380و دو سال اول دهه 1390 شمسی را از نظر اقتصادی به 3 دوره متفاوت می توان تقسیم کرد، در این تقسیم بندی میانگین منابع حاصل از صادرات نفت، میانگین نرخ های رشد اقتصادی، بیکاری و تورم و ارزش نفت خام مصرفی در داخل کشور (به قیمت نفت خام صادراتی) و صادرات و واردات آمده است.

   طبق گزارش های موجود مشخصه چهار سال اول دهه 1380، بالاتر بودن نرخ رشد اقتصادی و کمتر بودن واردات نسبت به سال های بعد است. مشخصه های اصلی 6 سال بعدی (سال های 1384-1389) رشد بیش از دو برابری منابع حاصله از صادرات نفت و جهش واردات به همین میزان نسبت به چهار سال اول است. مشخصه دو سال اخیر (1390-1391) نیز نوسان شدید متغیرهای اقتصاد کلان به ویژه کاهش نرخ رشد اقتصادی و افزایش شدید نرخ تورم بوده است.

    لایحه بودجه سال 1392در شرایطی تهیه و به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است که پیش بینی ها درباره وضعیت متغیرهای کلان اقتصادی در سال جاری مطلوب نیست. پیش بینی های انجام شده حاکی از آن است که نرخ رشد اقتصادی بین 0.7 تا منفی 4 درصد، نرخ تورم حدود 32 درصد و نرخ رشد نقدینگی بیش از 30 درصد باشد.

٭ در اقتصاد ایران، حجم نقدینه رشد کرده اند و بدهی شرکتهای دولتی، به نظام بانکی و تورم و بیکاری:

 ☚ در 15 اردیبهشت، ایلنا از  قول ارسلان فتحی پور، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس،  گزارش کرده است: رشد نقدینگی درسال جاری به بیش از ۴۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است. بدهی شرکت های دولتی و بانک ها به بانک مرکزی ۱۰۵هزار میلیاردتومان، اوراق مشارکت حدود ۳۰هزار میلیارد تومان و بیش از ۶۵هزار میلیارد تومان نیز معوقات بانکی در کشور است که همه این موضوعات حاکی از عملکرد غیر قابل دفاع نظام بانکی در ۱۳۹۱است.

 ☚ به گزارش ایسنا، شاخص گروه اصلی خوراکی‌ها نسبت به ماه مشابه سال قبل 59 درصد افزایش داشته و نرخ تورم 12 ماهه این گروه 46.8 درصد بوده است.

 ☚ در 15اردیبهشت92، مرکز آمار ایران اعلام کرده است: نرخ تورم نقطه به نقطه در فروردین‌ ماه امسال با دو درصد افزایش نسبت به ماه قبل، به ۳۸.۷ درصد رسیده است که در این میان نرخ تورم «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» در فروردین‌ماه با ۵.۷ درصد افزایش به ۶۰.۴ درصد افزایش یافته است.

٭ در ماه های آینده چرخهای اقتصاد ایران از حرکت می ایستند:

●حباب هایی که دوام نیاوردند!:

 ☚ در 22 اردیبهشت، دکتر محمد حسین ادیب، استاد دانشگاه، گفته است: در ادامه به سابقه تشکیل و از بین رفتن حباب‌های اقتصادی در برخی از اقتصادهای جهان اشاره کرد و گفت: تا سال 90 میلادی خانواده‌های آمریکایی تمایل چندانی به سرمایه‌گذاری در سهام نداشتند اما در دهه 90 به سرعت به سوی خرید سهام روی آوردند به طوری که شاخص بورس از سه هزار به 9 هزار واحد افزایش یافت اما در سال 2001 با فروپاشی که در بورس این کشور اتفاق افتاد خانواده‌های آمریکایی نزدیک به هفت هزار میلیارد دلار ضرر کردند، به عبارتی هر آنچه طی آن سال‌ها بدست آورده بودند به یکباره از دست دادند. وی افزود:‌ از سال 2001 به بعد نیز با رشد مسکن حبابی دیگر در یکی از حوزه‌های اقتصادی تشکیل شد تا جایی که ثروت در تمام دنیا به خصوص در آمریکا به سمت مسکن هدایت شد این در حالی بود که در سال 2007 نیز حباب مسکن ترکید و به ضرر گروه‌های بسیاری انجامید.

     همچنین نگاهی به بورس عربستان به عنوان یکی از قوی‌ترین بورس‌های منطقه نشان می دهد که ارزش آن نسبت به حدود هفت سال پیش به یک چهارم کاهش یافته چرا که حباب این بورس 400 میلیارد دلاری نیز از بین رفته است.

    وی با بیان این‌که با وجود سابقه جهانی محو حباب اقتصادی، درهاضمه و تفکر ایرانی تجربه سقوط وجود ندارد عنوان کرد: این درحالی است که تنها یک بار در سال 67 ارزش دلار سقوط کرد اما چند ماه بعد مجدد به ارزش قبلی بازگشت از این رو ایرانی‌ها نمی‌توانند از بین رفتن حباب را بپذیرند.

● بهره وری پایین در اقتصاد ایران:

     بهره وری در اغلب بخش‌ها بسیار پایین است به گونه‌ای که در بخش کشاورزی سه برابر میزان جهانی آب استفاده می‌شود اما فقط یک چهارم مقدار جهانی محصول بدست می‌آید. همچنین آمارها در فولاد و صنعت نشان می‌دهد که در یک کارخانه فولاد در ایران 280 تن فولاد در سال تولید می‌شود در حالی که پرسنل یک کارخانه تولید فولاد در کره جنوبی به طور متوسط 2800 تن فولاد در همین بازه زمانی تولید می‌کند که نشان از بهره وری پایین درصنایع است.

    در شرایطی که چهار میلیون نفر در ایران حقوق بگیر دولت هستند که در مقایسه با استانداردهای ژاپنی تنها باید یک میلیون نفر کارمند دولتی در کشور وجود داشته باشند از این رو هر چهار کارمند ایرانی کار یک نفر را انجام می‌دهند.

    از سویی بخش‌های کشاورزی، صنعت و بازرگانی کشور بسیار گران اداره می‌شود و از سوی دیگر دولت نیز برای خدمات دهی به مردم چهار تا پنج برابر استاندارد کارمند در اختیار دارد که هزینه این خدمات رسانی بسیار بالاست به عبارتی دیگر در اقتصاد ایران نزدیک به چهار برابر عرف جهانی بهای تمام شده داریم.

● منشاء حباب و بهره وری پایین در اقتصادایران کجاست؟:

    این اقتصاددان در ادامه به عوامل موثر در شکل گیری حباب اقتصادی در کشور، درآمدهای نفتی را از مهمترین دلایل شکل گیری ساختاری ناسالم و کاهنده بهره وری در اقتصاد دانست و توضیح داد:‌ اگر درآمدهای نفتی در سال 81 را حدود 100 درنظر بگیریم این میزان به طور تورم زدایی شده در سال 90 به 190 می‌رسد که تورم نفتی پنج برابر شده را نشان می دهد اما در شرایط فعلی درآمدهای نفت به 70 یعنی به کمتر از نصف کاهش یافته است.

    تورم  از دیگر دلایل اصلی پوشش بهره‌وری پایین در ایران است و با توجه به  نقش بانک مرکزی دراین زمینه، در وضعیت کنونی کسری منابع به مصارف در ساختار بانک مرکزی مشهود است چرا که نزدیک به 40 درصد یارانه نقدی پرداختی به مردم از محل فروش فرآورده نیست بلکه از منابع بانک مرکزی است که این امر نشان دهنده رشد پایه پولی و چاپ اسکناس بدون پشتوانه است.

    ادیب همچنین به پرداخت‌های بانک مرکزی برای تامین منابع مسکن مهر اشاره کرد و ادامه داد: بانک مرکزی ماهیانه به طور متوسط هزار میلیارد تومان را به مسکن مهر پرداخت می‌کند که باز هم به رشد پایه پولی منجر می‌شود.

   او جبران کسری چهار بانک بزرگ کشور در اتاق پایاپای را اجباری دیگر برای بانک مرکزی در چاپ اسکناس بدون پشتوانه و افزایش نقدینگی عنوان کرد و افزود: این درحالی است که بزرگترین بانک کشور در سال گذشته تنها دو روز تراز بوده و جبرانی سایر روزها را بانک مرکزی پرداخت کرده است.

    به گفته ادیب، بانک مرکزی جبران کسری بانک‌ها در اتاق پایاپای، پرداخت بخشی از یارانه نقدی و تامین منابع ساخت مسکن مهر از محل هیچ، پوشش می‌دهد که این تورم‌زاست.

● تورم؛ تشویقی برای بهره وری پایین:

    حوزه‌های ناکارآ، بخشی از عدم کارآمدی خود را به کمک تورم پوشش می‌دهند. این درحالی است که مسکن به جای ساخت در یک سال طی سه سال ساخته می‌شود و در این بازده زمانی قیمت زمین، مصالح و اغلب هزینه‌ها افزایش می‌یابد که این سود، پاداشی برای کسانی که بهره‌وری پایینی دارند است.

     وی با اشاره به این‌که در سال 91، کاهش درآمد نفتی و در نهایت کسری درآمدهای دولتی با چاپ اسکناس جبران شد بیان کرد: از سال 57 تاکنون در 10 سال اول معادل 500 هزار بشکه به مصرف حامل‌های انرژی در کشور اضافه شد (در صورتی که در مورد گاز ارزش برابری نفت مورد محاسبه قرار گیرد) از سال 67 به بعد نیز هر دولتی مصرف حامل‌های انرژی را یک میلیون بشکه افزایش داد اما اکنون این سوال مطرح است که حامل‌های انرژی به چه قیمتی در کشور به فروش می رسد؟

    اکنون 45 هزار میلیارد تومان یارانه نقدی به مردم پرداخت می‌شود که 30 هزار میلیارد تومان نیز از محل یارانه انرژی به سازمان هدفمندی‌ یارانه‌ها تعلق می‌گیرد در حالی که ارزش حامل‌های انرژی 90 میلیارد دلار است پس می‌توان نتیجه گرفت حامل‌های انرژی نه تنها رایگان بلکه با قیمت منفی به مردم ارائه می‌شود.

     تزریق 90 میلیارد دلار یارانه انرژی در اقتصاد را از دلایل پوشش بهره‌وری پایین در کشور دانست و خاطرنشان کرد: یارانه گازی که هر خانواده ایرانی در ماه دریافت می‌کند نزدیک به 520 هزار تومان است که محاسبات براساس دلار 3500 تومانی نشان می دهد هر خانواده ایرانی نزدیک به یک میلیون و 300 هزار تومان در ماه یارانه انرژی دریافت می‌کند.

●اقتصاد به زودی می ایستد:

    در یک زمانی که نه چندان دور نیست و شاید همین چند ماه آینده باشد اقتصاد خواهد ایستاد و دیگر بخش‌های کشاورزی، صنعت، بازرگانی و دولت نخواهند توانست محصولات خود را حتی تا چهار برابر قیمت بازار جهانی به فروش رسانده و هزینه فروش چند برابری خود را به بخش‌های دیگر منتقل کنند.

    از آبان 92 مشکل در بخش‌هایی که نمی‌توانند هزینه پایین بودن بهره وری خود را از بخش دیگر تامین کنند به وضوح بروز خواهد کرد.‌ البته این مسئله اکنون نیز در بسیاری از واحدها قابل لمس است به طوری که مشاهدات عینی حاکی از آن است فروش ثابت (با کسر تورم) در بسیاری از شرکت‌ها نزدیک به 50 درصد نسبت به سال 90 کاهش یافته است.

    بسط سیاست‌های پولی بانک مرکزی بود که در سال اخیر مانع از بروز مشکلات واحدهایی که سرمایه‌های بسیاری را از دست داده بودند شد.

     سود سپرده‌هایی که اکنون بانک‌ها در اختیار مردم قرار می‌دهند معادل حقوق هفت میلیون نفر، ماهیانه 700 هزار تومان در یک سال است که با این شرایط باید به این سوال پاسخ داد که آیا چنین سودی در اقتصاد ایران وجود دارد؟ که بی تردید وجود ندارد!

    ادیب با تاکید بر این‌که باید بخش بازرگانی و خدمات کشور بسیار کوچکتر از حد فعلی شوند بیان کرد: اگر انشعابات برق خانگی در تهران مبنا قرار گیرد، جمعیت تهران از سال 84 دو برابر شده که منطقی است چرا که با افزایش 90 درصدی درآمدهای نفتی به قیمت سابق و از سوی تزریق بخش عمده این درآمدها به تهران افزایش دو برابری جمعیت مسئله عجیبی نیست.

٭ تاخیر 2 ساله در برداشت از یک میدان مشترک  : نفت «سلمان» در سبد امارات:

در 22 اردیبهشت به گزارش شرق،  بهره‌برداری از میدان نفتی و گازی «سلمان» به داستان کشداری بدل شده است. تقریبا از سال 88 به این سو، تاریخ و زمان‌هایی برای بهره‌‌برداری از گاز و نفت این میدان از سوی مسوولان نفتی بیان می‌شود. قرار بود توسعه این میدان مشترک نفتی با امارات روزانه 50‌هزار بشکه نفت به تولید نفت کشور اضافه کند و روزانه 540‌میلیارد فوت مکعب گاز. تاخیر در برداشت مطلوب و به اندازه به 10سال رسید. این در حالی است که اماراتی‌ها هم نفت و هم گاز را سال‌هاست از این میدان برداشت می‌کنند.

میدان سلمان، از جمله میادینی است که ماجرایی پرکشش را پشت‌سر گذاشته است. سلمان که پیش از انقلاب «ساسان» نامیده می‌شد، از جمله میادین مربوط به منطقه نفتی «لاوان» است که در 142‌کیلومتری جنوب این جزیره کوچک واقع شده است. تاریخ اکتشاف این میدان نزدیک به نیم قرن پیش یعنی سال 1965 میلادی باز می‌گردد و میدانی است که از نظر موقعیت جغرافیایی، یک چهارم آن در آب‌های امارات و سه چهارم آن در آب‌های ایران است اما امارات بیشتر از این میدان مشترک استفاده کرده است.

    اماراتی‌ها نام میدان سلمان را «ابوالبوخوش» گذاشته‌اند و مدت‌هاست از گاز موجود در میدان به سود خود استفاده می‌کنند. امارات هم اکنون در شرایطی روزانه 640‌میلیون‌فوت مکعب گاز از این میدان مشترک برداشت می‌کند که سهم ایران از برداشت گاز از این میدان صفر است.

٭برداشت یک‌میلیارد بشکه‌ای قطر از نفت ایران

 ☚ در 22 اردیبهشت 92، مهر گزارش کرده است: با گذشت 23 سال از آغاز تولید قطر از لایه نفتی پارس‌جنوبی در حالی میزان تولید نفت این کشور عربی از مرز یک میلیارد بشکه عبور کرده است که رویای تولید و انتقال نفت از این میدان مشترک در خلیج فارس 10 ساله شد.

امضای قرارداد طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی سال جاری وارد به دهمین سال اجرایی خود می شود و با وجود گذشت نزدیک به یک دهه از امضای قرارداد توسعه، هنوز امکان تولید و انتقال حتی یک بشکه نفت خام از این میدان مشترک وجود ندارد.

میزان استخراج نفت قطر از لایه نفتی پارس جنوبی در حالی در دو سال اخیر با افزایشی حدود 1.5 برابری همراه بوده است. با این وجود در حال حاضر هیچ یک از وعده های شرکت ملی نفت ایران مبنی بر آغاز تولید و انتقال نفت لایه نفتی پارس جنوبی نه تنها عملیاتی نشده است که با وجود تکمیل برخی از چاه ها، وضعیت نصب سکو و نحوه انتقال نفت ایران میدان دریایی با ابهام های متعددی روبرو است.

   از این رو پس از منتفی شدن توسعه یک فاز استاندارد پارس جنوبی شامل سکو، خطوط لوله دریایی و پالایشگاه گاز در سال 1392، استخراج نفت از لایه نفتی پارس جنوبی با قابلیت انتقال آن به یک مبداء مصرف و یا صادرات هم منتفی شده است.

هدف از طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی تولید روزانه 35 هزار بشکه نفت از بخش غیر مشترک این سازنده هیدروکربوری است هر چند قطر از سال 1991 میلادی تولید نفت از این میدان مشترک را آغاز کرده است.

انقلاب اسلامی: اقتصادی که دارد می میرد و انتخابات قلابی که دارد انجام می گیرد، لاجرم با سرکوب و تجاوز به حقوق انسان همراهند:

انقلاب اسلامی در هجرت شماره ۸۲۸ از ۳۰ اردی‌بهشت تا ۱۲ خرداد ۱۳۹۲